Khó thực hiện "bình ổn" giá cước vận tải

Thị trường vận chuyển bằng xe ô tô là thị trường có tính cạnh tranh cao với nhiều người mua và nhiều người bán.

Trước đó, Bộ Giao thông vận tải đã gửi đề nghị Bộ Tài chính bổ sung cước vận tải theo tuyến cố định, xe buýt, taxi và vận tải hàng hóa vào danh mục bình ổn giá để các cơ quan quản lý giá có thể quản lý chặt chẽ và bình ổn giá cước vận tải khi cần.

Trước kiến nghị này, Bộ Tài chính cho hay: Thị trường vận tải Việt Nam có sự tham gia của nhiều loại hình vận tải như tàu hỏa, máy bay, tàu thủy và ô tô. Trong đó, vận tải bằng xe ô tô có lợi thế và hiệu quả đối với vận chuyển ở cự ly ngắn, đưa hành khách, hàng hóa tận nơi; các loại hình có ưu thế vận chuyển đường dài với khối lượng lớn phải kể đến loại hình vận tải thủy và đường sắt; ưu thế vận chuyển nhanh thuộc về phương tiện máy bay.

Đánh giá được mức độ quan trọng và đặc điểm của loại hình dịch vụ vận chuyển bằng xe ô tô, Luật Giao thông đường bộ, Luật Giá và pháp luật hiện hành đã quy định cơ chế quản lý, điều hành giá cước bằng xe ô tô theo nguyên tắc thị trường. Cụ thể: Các đơn vị tự quy định giá cước theo cơ chế thị trường và thực hiện kê khai giá với cơ quan nhà nước có thẩm quyền tại địa phương. Quy định này hoàn toàn phù hợp với nguyên tắc quản lý giá theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, tôn trọng quyền tự định giá, cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh theo quy định của pháp luật.

Thực tế hiện nay, (theo thống kê hiện tại có khoảng 2.681 doanh nghiệp, 586 hợp tác xã, hộ kinh doanh gia đình) tham gia thị trường; thông tin giá cước được niêm yết công khai tại nơi bán vé và mặt ngoài trên phương tiện vận chuyển.

Trong môi trường cạnh tranh, để tồn tại và phát triển, các đơn vị vận tải bằng xe ô tô cạnh tranh không chỉ bằng chất lượng dịch vụ mà còn cạnh tranh về giá cước. Do tính đa dạng của nguồn cung, giá cước vận tải ô tô phụ thuộc vào loại phương tiện, quy mô đơn vị vận tải, cự ly vận chuyển, tuyến vận chuyển, chất lượng dịch vụ... nên có rất nhiều mức giá khác nhau. Do đó, việc áp dụng các biện pháp bình ổn giá theo quy định tại Luật Giá khó thực hiện được, nhất là biện pháp quy định giá trần.

Tính đến thời điểm hết tháng 2-2015, theo báo cáo của các địa phương về tình hình quản lý giá cước vận tải, giá cước vận tải hành khách bằng xe taxi giảm từ 0,92%-32% (phổ biến giảm từ 3-10%), giá cước vận tải hành khách tuyến cố định giảm từ 3%-25% (phổ biến giảm từ 5-10%) so với lần kê khai liền kề (tùy thời gian kê khai liền kề của mỗi đơn vị kinh doanh vận tải).

Với việc triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp đồng thời với sự phối hợp của các địa phương, tình hình giảm giá cước đã diễn ra trên tất cả các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Thực hiện cơ chế giá thị trường có sự quản lý của Nhà nước, xuất phát từ tình hình thực tế và tính chất đặc thù của thị trường vận tải và đặc điểm của dịch vụ vận tải bằng xe ô tô, căn cứ quy định pháp luật hiện hành về quản lý giá tại Luật Giá, Luật Giao thông đường bộ, Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ chưa bổ sung dịch vụ vận tải bằng ô tô vào danh mục hàng hoá, dịch vụ bình ổn giá như đề nghị của Bộ Giao thông vận tải.