Khó khăn đang đợi Thủ tướng Anh

EU đối mặt nguy cơ Anh quốc ra đi.

Thủ tướng Cameron đã hoàn thành trọng trách khi đạt thỏa thuận với EU về việc giữ Anh ở lại liên minh này sau cuộc thương lượng kéo dài 30 giờ tại Brussels (Bỉ) hôm 19-2. Trước khi đến Hội đồng châu Âu tham gia cuộc họp, ông đã hứa chắc chắn rằng "sẽ chiến đấu vì nước Anh" và đe dọa sẽ "đóng sập cửa" khiến EU phải lùi bước nếu không nhận được những điều khoản làm ông hài lòng. Giờ đây, ông có thể tuyên bố là đã chiến thắng trong cuộc chơi. Ông đã nhận được sự nhượng bộ từ EU liên quan đến 4 điểm mà ông đã nêu ra trước đó. Khi đề cập đến thị trường chung thống nhất và chủ quyền quốc gia của Anh, ông đã nói vắn tắt: "Chúng ta sẽ chấp nhận những quy định phù hợp của châu Âu và không chấp nhận những quy định gây bất lợi cho chúng ta".

Tuy nhiên, điều khó nhất hiện nay vẫn đang ở phía trước: Đó là việc tiến hành chiến dịch kéo dài 4 tháng để vận động dân chúng đồng ý ở lại EU - một chiến dịch sẽ làm trầm trọng thêm sự chia rẽ trong đảng Bảo thủ của ông.

Thủ tướng Cameron đã triệu tập cuộc họp Chính phủ, ấn định tổ chức trưng cầu dân ý về tư cách thành viên EU của Anh vào ngày 23-6, thuyết phục Nội các về sự lựa chọn của ông. Trong khi ông đang tìm kiếm sự ủng hộ thì các thành viên trong Nội các đã công khai thể hiện quan điểm của mình. Ngày 19-2, Bộ trưởng Tư pháp Anh Michael Gove - một nhân vật có ảnh hưởng trong Chính phủ và là một người thân cận với Thủ tướng Cameron - đã thông báo rằng ông sẽ vận động cho việc Anh ra khỏi EU. Thông báo đó đã tiếp thêm sự can đảm cho các thành viên khác trong Chính phủ để làm điều tương tự.

Dưới áp lực của những người có ảnh hưởng theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu bên trong đảng Bảo thủ, ông Cameron buộc phải chấp nhận phá bỏ nguyên tắc đoàn kết trong Chính phủ trong chiến dịch vận động cho cuộc trưng cầu dân ý. Tuy nhiên, tin xấu nhất đối với ông Cameron xuất phát từ lời thách thức của Thị trưởng London Boris Johnson - một người theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu. Boris Johnson đảm nhiệm chức vụ Thị trưởng cho đến tháng 5 tới và đang nuôi ước mơ trở thành người kế nhiệm Thủ tướng Cameron.

Trong khi thỏa thuận được ký kết tại Brussels, khoảng 1.000 người có quan điểm chống hội nhập châu Âu đã có mặt tại phía trước tòa nhà Nghị viện ở Westminster tham gia cuộc míttinh của "Grassroots out" (GO), một phong trào đang ngày càng trở nên lớn mạnh tập hợp thành viên nhiều đảng phái. Tại cuộc míttinh, những người ủng hộ đảng Bảo thủ đã đứng cạnh các cử tri đảng Độc lập Anh (UKIP) và cùng hoan nghênh nhà lãnh đạo đảng UKIP, ông Nigel Farage, người chủ trương để Anh ra khỏi EU. Theo nhà lãnh đạo đảng UKIP, thỏa thuận mà ông Cameron ký kết không giải quyết được những mối quan ngại cơ bản của người Anh. Ông còn tố cáo nước Anh phải chi 55 triệu bảng mỗi ngày cho tư cách thành viên trong khi EU không đủ khả năng kiểm soát vấn đề người di cư.

Cuộc trưng cầu dân ý sẽ không chỉ chia rẽ đảng Bảo thủ cầm quyền mà còn làm xáo trộn bức tranh đảng phái của Anh. Thủ lĩnh Công đảng Jeremy Corbyn đã chính thức xem lại quan điểm hoài nghi châu Âu của mình để ủng hộ quan điểm "ở lại", nhưng ông không muốn xuất hiện như người ủng hộ Thủ tướng Cameron. Ông cho rằng có nhiều lý do quan trọng để ở lại trong EU như việc làm, bảo vệ người lao động và môi trường. Ông cũng chỉ trích các biện pháp nhằm đưa Trung tâm Tài chính London ra khỏi sự giám sát của EU. Ngoài ra, quan điểm bảo vệ người di cư không giúp Công đảng giành lại được số cử tri đã chuyển sang ủng hộ UKIP, đồng thời cũng không làm phe ủng hộ chiến thắng.

Thủ tướng Cameron nhận thức được rằng ông khó để chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý bởi vì các cuộc thăm dò cho thấy tỷ lệ người ủng hộ và phản đối là vô cùng sít sao. Chính vì vậy, ngay trong buổi tối 19-2, ông đã tuyên bố "toàn tâm toàn ý" cho chiến dịch này. Ông nói: "Tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ mạnh hơn, an toàn hơn và thịnh vượng hơn trong EU được cải tổ".