Giải bài toán “chặn” mặt hàng dược liệu nhập lậu
![]() |
Vụ hơn 100 tấn thảo dược từ Trung Quốc “đội lốt” nông sản Ảnh: T.BÌNH |
Dược liệu được hiểu là các nguyên liệu có nguồn gốc từ thực vật, động vật, khoáng vật, có thể sử dụng trong nhiều mục đích khác nhau như làm nguyên liệu, thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, hương liệu, sản xuất thuốc, hóa mỹ phẩm... Như vậy, dược liệu là một trong những nguồn để sản xuất thuốc có vai trò quyết định đến sự tồn tại và phát triển của ngành Y, đặc biệt là nền y học cổ truyền.
Trong khi đó, nguồn dược liệu trong nước không đáp ứng đủ cho nhu cầu xã hội, cộng với các quy định của pháp luật về mặt hàng dược liệu và hoạt động nhập khẩu dược liệu chưa phù hợp dẫn đến tình trạng một số doanh nghiệp, cá nhân vì hám lợi đã dùng mọi thủ đoạn để buôn lậu, vận chuyển trái phép mặt hàng trên qua biên giới. Các mặt hàng nhập lậu chủ yếu có nguồn gốc từ Trung Quốc thường được đưa về Việt Nam thông qua các đường mòn, lối mở thuộc các tỉnh biên giới phía Bắc.
Cụ thể, cuối năm 2018, đường dây buôn lậu 100 tấn hàng hóa tại xã Cao Lâu, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn đã bị lực lượng chức năng bắt quả tang đi qua đường mòn lối mở. Trong 7 xe tải bị bắt giữ, phần lớn là thuốc Bắc.
Hoặc ngày 4/12/2019, tại cửa khẩu Chi Ma huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) - Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng bắt quả tang vụ nhập khẩu và vận chuyển trên 100 tấn hàng hóa là dược liệu qua biên giới, nhưng khai là hoa quả khô.
Song, thời gian vừa qua do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 cùng với sự kiểm soát chặt chẽ của các lực lượng chức năng trên tuyến biên giới đường bộ phía Bắc, các đối tượng buôn lậu mặt hàng này đã chuyển hướng vận chuyển qua tuyến đường biển, và rất có thể vận chuyển qua biên giới đường bộ sang Lào rồi sau đó tiếp tục về Việt Nam qua đường mòn, lối mở tại khu vực miền Trung, Tây Nguyên.
Điển hình là ngày 22/6/2020, Đội Kiểm soát chống buôn lậu khu vực miền Trung (Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan) chủ trì, phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Đà Nẵng thuộc Cục Hải quan Đà Nẵng tiến hành kiểm tra lô hàng chứa trong 5 container được vận chuyển trên tàu INSPIR, chuyến 20003S từ cảng HangPu (Trung Quốc) đến cảng Tiên Sa (Đà Nẵng) ngày 14/6/2020 của một Công ty có địa chỉ tại Hải Dương.
Theo khai báo, hàng hóa gồm: “táo ta, quả mơ, hạt điều, củ cải, cà rốt” sấy khô chưa qua chế biến, dùng làm thực phẩm để đun nước uống. Kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa chứa trong 5 container phần lớn là thảo dược, bằng phương pháp cảm quan sơ bộ xác định đây là nguyên liệu thuốc bắc. Tổng trọng lượng khoảng 103 tấn.
Thực tế thời gian vừa qua, một số doanh nghiệp lợi dụng nhập khẩu sản phẩm trên với thủ đoạn khai báo hàng hóa làm thực phẩm như Thảo quyết minh, Nhân trần, Phá cố chỉ, Trạch tả, Ngải cứu, Bạch Linh, Bán chỉ liên... dưới dạng hoa quả khô hoặc nông sản.
Theo quy định các mặt hàng trên thuộc đối tượng quản lý của Bộ Y tế, không phải nguyên liệu thuộc danh mục sản phẩm/nhóm sản phẩm thực phẩm được quy định trong Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 2/2/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật an toàn thực phẩm. Như vậy, các mặt hàng này khi nhập khẩu buộc phải có đầy đủ hồ sơ (giấy phép nhập khẩu) của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp và phải chịu thuế suất thuế nhập khẩu theo quy định.
Do vậy, để giải quyết bài toán về dược liệu, thiết nghĩ các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về vấn đề này cần nghiên cứu một số đề xuất sau:
Một là: Cần sửa đổi quy định tại Khoản 7 Điều 91 Nghị định số 54/2017/NĐ-CP ngày 08/05/2017 của Chính phủ: tại Khoản 7 Điều 91 nêu trên quy định: "Thuốc, nguyên liệu làm thuốc chỉ được nhập khẩu qua các cửa khẩu quốc tế, trừ thuốc được cấp phép nhập khẩu không vì mục đích thương mại theo quy định tại Điều 75 của Nghị định này" theo hướng cho phép mặt hàng dược liệu được nhập khẩu qua cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương). Lý do, tại Khoản 1,2 Điều 4 Nghị định 112/NĐ-CP ngày 21/11/2014 của Chính phủ quy định về quản lý cửa khẩu biên giới đất liền quy định:
1. Cửa khẩu quốc tế được mở cho người, phương tiện của Việt Nam và nước ngoài xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu.
2. Cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương) được mở cho người, phương tiện Việt Nam và nước láng giềng có chung cửa khẩu xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu.
Theo quy định trên, cửa khẩu quốc tế là nơi diễn ra các hoạt động xuất nhập cảnh của người, phương tiện; hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam và nước ngoài. Như vậy lưu lượng người, hàng hóa không những của nước có chung đường biên giới trên đất liền mà còn có cả người, hàng hóa của các nước khác làm thủ tục hải quan tại đây. Nếu quy định nguyên liệu làm thuốc (trong đó có dược liệu) chỉ được làm thủ tục qua cửa khẩu quốc tế sẽ dẫn đến việc quá tải, không đảm bảo việc lưu thông hàng hóa (việc nhập khẩu dược liệu phải có thời gian làm các thủ tục kiểm tra chuyên ngành trước khi thông quan hàng hóa).
Còn tại cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương) chỉ mở cho người, phương tiện xuất, nhập cảnh, hàng hóa xuất nhập khẩu của hai nước láng giềng có chung biên giới trên đất liền hoạt động. Như vậy, việc nhập khẩu hàng hóa trong đó có dược liệu tại đây vừa đảm bảo thời gian làm các thủ tục thông quan hàng hóa, vừa giảm chi phí cho doanh nghiệp, đảm bảo chặt chẽ về kiểm tra chuyên ngành đối với mặt hàng này.
Hai là, các cơ quan quản lý nhà nước cần nghiên cứu sửa đổi đối với một số mặt hàng như một số loại quả, cây khô (táo, ô mai,quả la hán, nhân trần, ngải cứu) theo hướng đưa ra khỏi danh sách do Bộ Y tế quản lý đối các mặt hàng liên quan đến dược liệu. Điều này cũng phù hợp với xu hướng của Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành rà soát loại bỏ các giấy phép nhập khẩu đối với hàng hóa không cần thiết phải áp dụng quản lý kiểm tra chuyên ngành khi nhập khẩu, tạo sự thông thoáng cho doanh nghiệp. Đặc biệt khi nước ta đang hội nhập ngày càng sâu trong hoạt động thương mại quốc tế.
Ba là, để đảm bảo cho việc kiểm tra chuyên ngành đối với mặt hàng trên, tại cửa khẩu chính phải bố trí các kho bãi đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn để bảo quản hàng hóa đối với những mặt hàng dược liệu dễ bị hư hỏng.
Bố trí đội ngũ cán bộ y tế đủ năng lực, trình độ chuyên môn, phương tiện, thiết bị để kiểm tra chất lượng hàng hóa nhanh, chính xác phục vụ cho việc kiểm tra và rút ngắn thời gian thông quan đối với hàng hóa.
Tin liên quan

Cảng Quốc tế Long An ký kết hợp tác phát triển chuỗi Logistics Việt- Trung
06:17 | 31/07/2025 Doanh nghiệp - Thương hiệu

Xuất khẩu nông sản OCOP thông qua livestream
08:00 | 31/07/2025 Thương mại điện tử

Trung Quốc bật đèn xanh cho sầu riêng Việt Nam
08:58 | 30/07/2025 Xu hướng

Bộ đội Biên phòng tập trung đấu tranh với các loại tội phạm
16:08 | 02/08/2025 Hồ sơ

Hải quan khu vực X xử lý 67 vụ vi phạm hành chính
09:59 | 02/08/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Nợ thuế hơn 2,97 tỷ đồng, lãnh đạo một doanh nghiệp khai thác đá có nguy cơ tạm hoãn xuất cảnh
11:00 | 01/08/2025 Hồ sơ

ASEAN hợp tác ngăn chặn buôn bán động, thực vật hoang dã nguy cấp
19:48 | 31/07/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Quảng Ninh: Phối hợp bắt 1.200 con vịt giống không rõ nguồn gốc
19:45 | 31/07/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Hơn 888 tổ chức, doanh nghiệp còn nợ tiền thuế và các khoản thu khác
10:38 | 31/07/2025 Hồ sơ

Quảng Ninh triển khai cao điểm ngăn vũ khí, vật liệu nổ, pháo từ biên giới
10:36 | 31/07/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Cảnh báo trang facebook tích xanh giả mạo Bộ Tài chính hỗ trợ lấy lại tiền bị lừa
22:32 | 30/07/2025 Hồ sơ

Cảnh báo tình trạng đào tạo môi giới bất động sản trái phép
15:26 | 30/07/2025 Hồ sơ

Bắt đối tượng giấu 54 kg pháo nổ trong xe đầu kéo
13:47 | 30/07/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại

Cưỡng chế thuế đối với Công ty CP đầu tư xây dựng Hà Nam
13:40 | 30/07/2025 Hồ sơ

Khởi tố vụ án sản xuất, buôn bán yến chưng giả tại Phú Thọ
09:45 | 30/07/2025 Tiêu dùng & Thương mại điện tử

Hải quan cửa khẩu Chi Ma bắt vụ vận chuyển hàng hóa trái phép
19:25 | 29/07/2025 Chống buôn lậu, gian lận thương mại
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới

Hải quan nghiên cứu, triển khai mô hình thông quan tập trung

Ba trụ cột chiến lược cho sứ mệnh xuất khẩu quốc gia

Không đạt chất lượng, Gel AG Nano TP Plus bị thu hồi trên toàn quốc

Quy định hoàn thuế và hình thức, mức độ kiểm tra thực tế hàng nhập khẩu

Bộ đội Biên phòng tập trung đấu tranh với các loại tội phạm

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi
08:00 | 30/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên
09:09 | 25/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ
15:00 | 22/07/2025 Infographics

(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII
09:17 | 22/07/2025 Infographics

(INFOGRAPHICS): Ông Bùi Khánh Toàn làm Trưởng Thuế thành phố Đà Nẵng
10:43 | 21/07/2025 Infographics

Hải quan nghiên cứu, triển khai mô hình thông quan tập trung

Hải quan khu vực IX và Hải quan Khăm Muộn ký kết biên bản hợp tác

Thuế TP Hà Nội thông báo về địa điểm tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết TTHC

Sổ tay hướng dẫn nền tảng số nộp thuế thay từ thương mại điện tử

Sửa đổi Luật Quản lý thuế theo hướng chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ trong quản lý

Sử dụng con dấu có số hiệu trong thực hiện quy trình thủ tục hải quan

May Sông Hồng báo lãi quý II tăng 96%

Vietnam CEO Summit 2025: Đối thoại, đồng sáng tạo vì thương hiệu Việt trong kỷ nguyên số

Petrolimex tiên phong pha chế và cung ứng nhiên liệu điêzen sinh học B5

Viettel Post hoàn thành 102,7% kế hoạch doanh thu 6 tháng đầu năm

HALAL LOGISTICS – Nền tảng chuỗi giá trị đưa hàng Việt vào thị trường Hồi giáo

HDBank ký kết khoản vay hợp vốn 215 triệu USD với ba định chế tài chính hàng đầu quốc tế

Quy định hoàn thuế và hình thức, mức độ kiểm tra thực tế hàng nhập khẩu

Từ ngày 15/8, 3 đối tượng phải thực hiện thủ tục, kiểm tra, giám sát hải quan

Hồ sơ đề nghị công nhận doanh nghiệp ưu tiên gồm những gì?

Quy định thủ tục về giao dịch thuế điện tử đối với hàng hóa xuất nhập khẩu

Đại lý hải quan không còn được xem xét công nhận doanh nghiệp ưu tiên

Doanh nghiệp cần chủ động tích hợp hệ thống quản lý nội bộ với hệ thống dữ liệu hải quan

Ba trụ cột chiến lược cho sứ mệnh xuất khẩu quốc gia

Cụ thể mức thuế quan mới của Mỹ áp cho các quốc gia thế nào?

Bài 1: Sau 5 năm thực thi EVFTA: Hiệu quả từ tác động kinh tế và sự hội nhập tiêu chuẩn

Tích cực thúc đẩy các dự án FDI chiến lược với Hàn Quốc

Châu Phi – Điểm đến đầy tiềm năng cho hàng Việt

TP Hồ Chí Minh đặt nền tảng cho xuất khẩu xanh, bền vững vào EFTA

Không đạt chất lượng, Gel AG Nano TP Plus bị thu hồi trên toàn quốc

Sổ tay hướng dẫn nền tảng số nộp thuế thay từ thương mại điện tử

Tuyên Quang: Phụ nữ nông thôn làm chủ thương mại điện tử

Lạm phát tại Mỹ tăng cao hơn dự báo

Gen Y chi tiêu "mạnh tay" gấp 3 lần Gen Z khi mua sắm online

Siết chặt quảng cáo trên sàn: Người nổi tiếng vi phạm sẽ bị hạn chế xuất hiện

Cắt giảm nhiều thủ tục hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc quản lý của Bộ Công Thương

Cần đột phá chính sách cho đất thương mại dịch vụ

Giá bán căn hộ chung cư cao nhất trong gần 1 thập kỷ

Khách du lịch Đài Loan đến Việt Nam dự báo tăng đáng kể trong quý IV/2025

Ngừng tiếp nhận hồ sơ cấp, gia hạn giấy đăng ký lưu hành thuốc của Dược phẩm Me Di Sun
