Dự án Tạo thuận lợi thương mại (TFP) góp phần giảm thời gian thông quan

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ:

Hải quan Việt Nam mong muốn USAID tiếp tục hỗ trợ công tác cải cách thủ tục hành chính

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ.

Sau 5 năm triển khai, các mục tiêu đặt ra khi thực hiện Dự án TFP đã cơ bản hoàn thành. Tuy nhiên, khi dự án đang bắt đầu triển khai những hoạt động quan trọng mang tính chiến lược về cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành, tái thiết kế hệ thống công nghệ thông tin để thực hiện mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh của Hải quan Việt Nam thì phải đối mặt với đại dịch Covid-19.

Khắc phục những khó khăn, dự án cũng đã đạt được những kết quả đáng chú ý. Đầu tiên là hỗ trợ hoàn thiện các văn bản pháp luật liên quan đến quản lý hải quan và xây dựng các quy định về quản lý hải quan đối với các giao dịch qua thương mại điện tử và xây dựng Nghị định về kiểm tra chuyên ngành trong triển khai Đề án Cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra chất lượng hàng hóa XNK theo Quyết định 38/QĐ-TTg. Đồng thời, dự án đã hỗ trợ xây dựng Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 và triển khai Đề án tái thiết kế hệ thống công nghệ thông tin hải quan hướng tới mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh. Hỗ trợ nâng cao vai trò của Ủy ban Một cửa quốc gia, một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại quốc gia thông qua việc xây dựng cơ chế thực hiện các hoạt động tạo thuận lợi thương mại tại các địa phương. Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ Hải quan thông qua các chương trình đào tạo về các lĩnh vực nghiệp vụ quan trọng. Đặc biêt, dự án còn hỗ trợ thực hiện quản trị Hiệp định WTO -TFA với việc đánh giá mức độ thực thi các cam kết nhằm chuyển đổi lộ trình cam kết thực hiện hiệp định phù hợp với tình hình triển khai các biện pháp tạo thuận lợi thương mại mà Việt Nam đã đạt được.

Dự án TFP là một sự khởi đầu cho mối quan hệ hợp tác giữa Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan và USAID trong nỗ lực thực hiện Chiến lược ngành Tài chính, Hải quan trong giai đoạn mới nhằm hiện thực hóa các mục tiêu chuyển đổi số của Việt Nam. Trong đó, thực hiện những yêu cầu về cải cách, tạo thuận lợi thương mại hướng đến mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh. Thời gian tới, Hải quan Việt Nam mong muốn USAID tiếp tục hỗ trợ công tác cải cách thủ tục hành chính tại Việt Nam ở những dự án tiếp theo.

Bà Aler Grubbs, Giám đốc Quốc gia USAID tại Việt Nam:

USAID tự hào về những gì đã đạt được

Bà Aler Grubbs.

Nhìn lại 5 năm triển khai dự án TFP, USAID vô cùng tự hào về những gì đã đạt được. Để có được những kết quả trên là sự nỗ lực từ Bộ Tài chính và Tổng cục Hải quan vì những cam kết kiên định đối với các mục tiêu chung và đã được chứng minh bằng những kết quả về tạo thuận lợi thương mại. Trong đó, thông qua Dự án TFP, những nỗ lực chung của hai bên đang giúp các DN và nhà đầu tư kinh doanh tại Việt Nam hoạt động dễ dàng hơn.

Trong 5 năm qua, Dự án TFP đã hỗ trợ và thúc đẩy quá trình xây dựng văn bản chính sách, quy định liên quan đến thương mại và những cải cách này đã giúp giảm đáng kể thời gian và chi phí thông quan.

Dữ liệu từ nghiên cứu gần đây nhất của Tổng cục Hải quan về thời gian thông quan vào năm 2021 cho thấy thời gian thông quan và chi phí mà DN phải bỏ ra để hoàn thành các thủ tục xuyên biên giới trung bình đã giảm đáng kể. Ngoài thực hiện hoạt động trực tiếp, sự tham gia của khu vực tư nhân đang giúp cộng đồng DN có tiếng nói trong quá trình hoạch định chính sách, dẫn đến những cải cách hiệu quả và toàn diện hơn.

Dự án TFP và Tổng cục Hải quan đã cùng nhau đưa Việt Nam đi đúng hướng để thực hiện các cam kết trong Hiệp định WTO-TFA vượt tiến độ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều dư địa cần phát huy, do đó kết quả mà TFP đã đạt được sẽ là tiền đề cho những cải cách tạo thuận lợi thương mại trong tương lai.

Dự án TFP mở đường cho sự hợp tác hơn nữa trong tương lai của hai bên nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và mang lại sự thịnh vượng lớn hơn cho Việt Nam.

Phó Giám đốc Ban quản lý dự án, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Tổng cục Hải quan Kim Long Biên:

Ông Kim Long Biên.

Dự án TFP đã giúp cho công tác hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật trong lĩnh vực XNK được thực hiện một cách hiệu quả, thống nhất. Để vượt qua được những khó khăn trong quá trình triển khai dự án liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung cải cách về chính sách, văn bản quy phạm pháp luật cho thấy sự đồng thuận của các cấp lãnh đạo diễn ra xuyên suốt được đẩy mạnh hơn bao giờ hết. Ngoài ra, sự gắn kết với thực tiễn để mang lại kết quả cao đã cho thấy tính chủ động từ đơn vị các cấp và sự gắn kết của các đơn vị địa phương là vô cùng quan trọng.

Đặc biệt, sự tin tưởng, trách nhiệm, tham gia vào quá trình thực hiện không chỉ là các đơn vị thuộc các bộ, ngành mà còn là trách nhiệm của cộng đồng DN - đối tượng trực tiếp thụ hưởng chính từ việc xây dựng, ban hành, thực thi các văn bản quy phạm pháp luật. Dự án TFP ngoài việc giúp cơ quan Hải quan đúng thời điểm để đẩy mạnh triển khai công tác cải cách hành chính, hoàn thiện các quy trình thủ tục, tạo thuận lợi cho thương mại còn giúp cộng đồng DN nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo đà phát triển trong kinh doanh XNK hàng hóa qua biên giới.

Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan, Tổng cục Hải quan Đào Duy Tám:

Ông Đào Duy Tám.

Dự án thành công là sự kỳ vọng của cộng đồng DN bởi quá trình cải cách liên quan đến thủ tục XNK của cơ quan Hải quan được hoàn thiện từ cơ sở pháp lý, quy trình nghiệp vụ, nâng cao nguồn nhân lực theo hướng tinh gọn, cải thiện môi trường kinh doanh, cắt giảm chi phí khi thực hiện thủ tục đối với hàng hóa XNK.

Trong đó, dự án đã tích cực hỗ trợ cơ quan Hải quan triển khai thực hiện các hoạt động, quy trình nghiệp vụ, tổ chức các cuộc khảo sát để ghi nhận, nắm bắt những khó khăn, hạn chế tại thực tiễn và điều chỉnh hợp lý trong quá trình xây dựng chính sách. Những kiến thức, kinh nghiệm quốc tế và ý kiến đánh giá từ nhiều phía giúp cơ quan Hải quan đảm bảo quá trình xây dựng chính sách được công khai, minh bạch từ đó thúc đẩy thu hút đầu tư, cắt giảm chi phí, tạo điều kiện thông quan hàng hoá từ cửa khẩu.

Phó Hiệu trưởng Trường Hải quan Việt Nam Vũ Hồng Vân:

Bà Vũ Hồng Vân.

Cải cách phải bắt nguồn từ con người và công tác đào tạo nguồn nhân lực là điều kiện quyết định mang lại hiệu quả tối ưu. Là đơn vị thực hiện nhiệm vụ đào tạo của ngành Hải quan, trường Hải quan Việt Nam đã chủ động tham gia dự án ngay từ những bước đầu tiên với việc tiếp cận hệ thống đào tạo trực tuyến.

Với sự hỗ trợ tích cực của dự án như trang bị hệ thống phần mềm, cập nhật kiến thức, hướng dẫn cách thức số hóa bài giảng lên hệ thống... đã giúp cho ngành Hải quan có hệ thống đào tạo trực tuyến phục vụ đắc lực cho CBCC Hải quan và cộng đồng DN.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác dạy và học tại Trường Hải quan Việt Nam sẽ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động cải cách nhằm giúp các DN và nhà đầu tư kinh doanh tại Việt Nam được thuận lợi. Đặc biệt thông qua các khóa học trực tuyến, Trường Hải quan Việt Nam có thể mở rộng các hoạt động đào tạo chuyên môn ra ngoài lãnh thổ Việt Nam, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi trở thành một trung tâm đào tạo quốc tế trong khu vực châu Á- Thái Bình Dương.