Chống gian lận từ thu thập thông tin quản lý rủi ro

	Mức độ kiểm tra hải quan mặt hàng thép Bo dựa trên quản lý rủi ro
	Xây dựng cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất về quản lý rủi ro
	Sẽ mở rộng đối tượng áp dụng quản lý rủi ro trong hoạt động hải quan
	Phân tích phân loại hàng hóa: Áp dụng quản lý rủi ro, nâng cao trình độ công chức thực thi
	Tập huấn quản lý rủi ro cho 41 đơn vị trong ngành Hải quan
	Hải quan Hải Phòng ứng dụng phần mềm Risk Profile trong quản lý rủi ro
	Kiểm tra sau thông quan trên cơ sở áp dụng quản lý rủi ro
	Giảm thời gian thông quan nhờ quản lý rủi ro

Hoạt động trực ban giám sát trực tuyến tại Tổng cục Hải quan. Ảnh: Q.Hùng.

Tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm của Cục Quản lý rủi ro Hải quan, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã ghi nhận kết quả từ công tác thu thập, phân tích thông tin quản lý rủi ro. Cục Quản lý rủi ro đã cung cấp 60 thông tin về các lô hàng NK có rủi ro cao có nghi vấn gian lận, trốn thuế, phục vụ công tác trực ban giám sát trực tuyến. Qua xử lý, ở các Chi cục hải quan cửa khẩu cảng biển trọng điểm (khu vực Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh) và các cửa khẩu sân bay quốc tế (Nội Bài, Đà Nẵng, Tân Sơn Nhất), lực lượng trực ban (tại Phòng Giám sát Hải quan trực tuyến đặt tại trụ sở Tổng cục Hải quan) đã phối hợp “lật tẩy” 19 lô hàng có vi phạm, đạt tỷ lệ 32%.

Qua các vụ việc đã xử lý cho thấy, hành vi vi phạm của các doanh nghiệp nhập khẩu khá đa dạng. Phần lớn số DN sai phạm cố tình khai sai số lượng hàng hóa NK nhằm mục đích trốn thuế. Cụ thể, không khai các mặt hàng phải có giấy phép kiểm tra chuyên ngành, thậm chí chỉ khai báo một phần hàng hóa NK (khai báo số lượng hàng hóa ít hơn so với thực tế nhập khẩu). Không những thế, một số DN dùng thủ đoạn mô tả hàng hóa chung chung hoặc sai về ký hiệu chủng loại, kích cỡ... nhằm mục đích áp sai mã số hàng hóa có thuế suất cao.

Điển hình là ngày 16/5, Chi cục Hải quan Trảng Bàng Khu công nghiệp Phước Đông (Cục Hải quan Tây Ninh) kiểm tra lô hàng khai là 1.674 m2 "gạch tấm lót sàn, tráng men". Qua kiểm tra, phát hiện có 8.035m2 (thừa so với khai báo 6.361m2). Chi cục đã lập biên bản vi phạm và tiến hành xử phạt đối với doanh nghiệp.

Tương tự, ngày 7/6/2019, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hải Phòng khu vực III (Cục Hải quan Hải Phòng) trên cơ sở thông tin quản lý rủi ro đã phát hiện lô hàng khai báo “2.150,4 m2 gạch ốp lát”. Tuy nhiên, khi bộ phận trực ban chỉ đạo giám sát, kiểm tra số thực tế là 3.072m2 (thừa so với khai báo 922m2), truy thu thuế 240 triệu đồng, đồng thời tiến hành xử phạt doanh nghiệp.

Theo các cán bộ, công chức Hải quan tham gia trực ban giám sát trực tuyến, công tác thu thập, phân tích thông tin quản lý rủi ro là một trong những biện pháp kiểm tra, giám sát, kiểm soát rủi ro ngay từ giai đoạn trước khi hàng đến. Từ những thông tin mà lực lượng chuyên trách quản lý rủi ro thu thập được đã hỗ trợ đắc lực cho bộ phận trực ban giám sát trực tuyến trong việc phối hợp với Chi cục hải quan cửa khẩu ngăn ngừa các hành vi vi phạm. Đồng thời, đưa ra những cảnh báo về các lô hàng có rủi ro cao, hỗ trợ lực lượng Hải quan trên các tuyến, địa bàn trọng điểm trong quá trình giám sát, kiểm tra hàng hóa; kịp thời ngăn chặn và răn đe hành vi gian lận, trốn thuế của người khai hải quan.

Theo đánh giá, công tác thu thập, phân tích thông tin quản lý rủi ro ngày càng đi vào nề nếp từ cấp Tổng cục Hải quan đến các cục hải quan địa phương. Công tác thu thập, phân tích thông tin từ nhiều nguồn thông tin khác nhau của lực lượng chuyên trách quản lý rủi ro có sự hỗ trợ đắc lực của các hệ thống thông tin nghiệp vụ hải quan trên nền tảng công nghệ thông tin đã đạt được những hiệu quả tích cực.

Theo Cục Quản lý rủi ro Hải quan, từ Hệ thống thông tin nghiệp vụ hải quan, lực lượng chuyên trách quản lý rủi ro đã chủ động thu thập thông tin từ trước khi hàng hóa cập cảng. Mặt khác, lực lượng tiến hành theo dõi, kiểm tra xuyên suốt qua các khâu nghiệp vụ kết hợp với kết quả đánh giá đối tượng rủi ro, cũng như tổng hợp các dấu hiệu nghi vấn được đúc kết thành các tiêu chuẩn cho quá trình đánh giá rủi ro để lựa chọn đối tượng kiểm tra.

Việc thu thập, phân tích thông tin đã được lực lượng chuyên trách quản lý rủi ro tiến hành theo các Chi cục hải quan trọng điểm ở tất cả các tuyến cảng biển, sân bay quốc tế và cửa khẩu biên giới đường bộ đã đạt được những kết quả đáng khích lệ.

Để tăng cường hiệu quả và nâng cao vai trò của công tác thu thập xử lý thông tin, thời gian tới Cục Quản lý rủi ro Hải quan tiếp tục đẩy mạnh phân tích thông tin để dự báo sớm và cung cấp thông tin về các DN có rủi ro cao, đặc biệt là lĩnh vực gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp và ghi nhãn mác hàng hóa... Trong bối cảnh chiến tranh thương mại giữa các quốc gia lớn, đây là biện pháp nhằm góp phần bảo vệ các mặt hàng xuất khẩu chiến lược của Việt Nam đi các thị trường lớn trên thế giới.