500 doanh nghiệp lợi nhuận tốt nhất Việt Nam chỉ ra 5 rào cản và 3 ưu tiên phát triển trong giai đoạn mới

Lễ tôn vinh và trao chứng nhận Bảng xếp hạng Profit500 năm 2017

DN trong nước đang “thụt lùi” so với DN FDI

Báo cáo bảng xếp hạng Profit500 cho biết, khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong Bảng xếp hạng Profit500 đều tăng so với năm trước. Cụ thể, tỷ số lợi nhuận trên tài sản (ROA) bình quân năm 2019 đạt khoảng 11,9%, tăng nhẹ so với mức 11% trong năm 2018. Điều đó cho thấy hiệu quả sử dụng tài sản của các doanh nghiệp Profit500 đang được cải thiện trong thời gian qua. Chỉ số lợi nhuận trên vốn (ROE) cũng tăng lên 20,9% so với mức 19% năm 2018 (cao hơn mức chuẩn so với chuẩn quốc tế - thông thường doanh nghiệp có ROE≥ 15% được đánh giá là doanh nghiệp tốt).

ROA và ROE bình quân các doanh nghiệp trong BXH Profit500 năm 2019

Tuy nhiên, xét theo loại hình sở hữu lại có sự phân hóa rất rõ rệt. Các doanh nghiệp trong nước có khả năng sinh lời (ROA, ROE) thấp hơn so với các doanh nghiệp FDI. Các doanh nghiệp FDI có hiệu quả sử dụng tài sản đạt khoảng 17% so với mức 11,5% và 12,7% tương ứng của Khối nhà nước và Ngoài nhà nước. Hiệu quả sử dụng vốn của các doanh nghiệp FDI cũng vượt trội, với ROE của khối này là 26,4% so với mức 17,6% của khối DNNN. Sự chênh lệch nhiều về khả năng sinh lời cho thấy năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước, mặc dù có cải thiện trong vài năm qua nhưng vẫn còn ở mức thấp và nếu không cải thiện sẽ bị tụt hậu so với các doanh nghiệp FDI năng động và hiệu quả.

Xét theo ngành, những ngành có ROA cao nhất so với mức bình quân chung là các ngành Viễn Thông – Công nghệ Thông tin; Dược phẩm – Y tế; Thực phẩm – Đồ uống; Vận tải…Những ngành có ROE cao nhất so với mức bình quân chung trong Bảng xếp hạng Profit 2019 là các ngành Viễn Thông – Công nghệ Thông tin; Cơ khí; Dệt may – Da Giày; Xây dựng – Bất động sản; Thực phẩm – Đồ uống…

Đây cũng là những ngành nằm trong top những ngành có ROA và ROE cao trong Bảng xếp hạng năm 2018, cho thấy xu hướng độc lập, tự chủ về tài chính trong những ngành này đã mang lại kết quả khá tích cực, nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp trong ngành.

Cắt giảm điều kiện kinh doanh chưa đi vào thực chất

Nhận xét về môi trường đầu tư và kinh doanh trong 9 tháng đầu năm 2019, phần lớn các doanh nghiệp đều cho rằng ở mức chấp nhận được. Một số khía cạnh trong môi trường đầu tư và kinh doanh được doanh nghiệp đánh giá tốt là Quản lý kinh tế vĩ mô của chính phủ (có đến 90% doanh nghiệp tham gia khảo sát đánh giá là tốt, 5% đánh giá là rất tốt); Tiếp cận vốn (các tỷ lệ tương ứng là 86,3%); Hệ thống thuế và quản lý thuế (80,4% và 8,9%).

Trong khi đó một số lĩnh vực có tỷ lệ đánh giá kém bao gồm: Cơ sở hạ tầng (30%); Hiệu quả của dịch vụ hành chính (29,8%) và Tiếp cận đất đai (27,8%).

Đánh giá của doanh nghiệp về Môi trường đầu tư, kinh doanh 2019

Trên thực tế, trong những năm qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã rất quyết liệt trong việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng cho người dân và doanh nghiệp. Nhiều văn bản chỉ đạo được ban hành. Trong số hơn 5.000 điều kiện kinh doanh, đến nay đã có 542 điều kiện được sửa đổi, 771 điều kiện được bãi bỏ, 111 điều kiện được thay thế. Tính ra có 30% số điều kiện đã được cắt bỏ và sửa đổi, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia, tổ chức quốc tế, kết quả cải cách thủ tục hành chính của Việt Nam còn rất chậm và chưa đi vào thực tế, thực chất. Nhiều nội dung sửa đổi điều kiện kinh doanh chỉ nhằm mục đích tránh gây sự chú ý chứ không phải cắt giảm thực sự. Nhiều nơi đã đạt và vượt chỉ tiêu cắt giảm 50% số điều kiện kinh doanh, nhưng nội dung cắt giảm cũng như hiệu quả cắt giảm vẫn còn là vấn đề đặt ra.

5 rào cản – 3 chiến lược ưu tiên cho giai đoạn mới

Báo cáo cũng chỉ rõ, khi nói về những rào cản hoặc thách thức có khả năng ảnh hưởng đến tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp trong nửa cuối năm 2019 và 6 tháng đầu năm 2020, đa số các doanh nghiệp đều chỉ ra 5 rào cản hoặc thách thức chính gồm Thủ tục hành chính phức tạp (55,6%); Nỗi lo tăng trưởng kinh tế không ổn định (52,4%); Nỗi lo về tăng gánh nặng thuế (39,7%); Biến động tỷ giá (36,5%) và Khó tiếp cận nguồn vốn (30,2%).

Một số rào cản cụ thể khác mặc dù chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 14% nhưng cũng được các doanh nghiệp chỉ ra đó là chiến tranh thương mại Mỹ Trung; Ràng buộc về hành lang kỹ thuật trong xuất khẩu và vấn đề thuế chống bán phá giá.

Trên thực tế, các điểm nghẽn này, thời gian qua Việt Nam đã có nhiều cải thiện, cắt giảm nhiều thủ tục hành chính không cần thiết, được quốc tế và doanh nghiệp trong nước ủng hộ, đánh giá cao. Tuy nhiên, đầu năm 2019, kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục gặp thách thức, khó khăn nhiều hơn nên Chính phủ đặt ra chỉ tiêu tăng trưởng thấp hơn, từ 6,6 đến 6,8%. Trong bối cảnh đó, cộng đồng doanh nghiệp đặt trọng tâm chiến lược vào sức mạnh nội tại của chính bản thân mình. Trong câu hỏi về Top 3 chiến lược ưu tiên để tăng doanh thu trong năm 2019 và ít nhất 6 tháng đầu năm 2020 của Vietnam Report, có gần 80% số doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết sẽ ưu tiên vào việc tăng năng suất lao động của nhân viên; tiếp đó là tìm kiếm nhóm khách hàng mới (khoảng 76%) và tìm kiếm thị trường mới (khoảng 70%). Trong một câu hỏi bổ sung về chiến lược nào doanh nghiệp ưu tiến để tăng trưởng lợi nhuận trong ít nhất 12 tháng tới, phần lớn doanh nghiệp lựa chọn hình thức ứng dụng công nghệ và kỹ thuật cao vào sản xuất kinh doanh (chiếm tỷ lệ khoảng 70%).

Lễ tôn vinh và công bố danh sách chính thức Bảng xếp hạng Profit500 năm 2019 được tổ chức vào ngày 6/11/2019 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, TP. Hà Nội.