Xuất khẩu cá tra sẽ tăng trưởng trở lại nhờ “cú hích”  EVFTA

Chế biến cá tra xuất khẩu

	Xuất khẩu cá tra sang ASEAN đang rất khả quan
	Xuất khẩu cá tra sang EU tăng hơn 31%

Xuất khẩu cá tra giảm

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, trong 4 tháng liên tiếp từ tháng 3-6/2019, giá trị xuất khẩu (XK) cá tra giảm từ 6-17,6% so với cùng kỳ năm 2018. Tính đến hết tháng 6/2019, tổng giá trị XK cá tra đạt 961,6 triệu USD, giảm 4,1% so với nửa đầu năm trước.

Trong đó, xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Brazil và Colombia giảm mạnh kéo tốc độ tăng trưởng chung chậm lại. Tuy nhiên, sang quý III - giai đoạn XK tăng tốc, dự báo XK cá tra sẽ tăng trưởng trở lại, tuy nhiên sẽ không quá 15% so với cùng kỳ năm 2018.

Trong 6 tháng đầu năm nay, XK cá tra sang thị trường Trung Quốc - Hồng Kông có chiều hướng tăng trưởng chậm hơn nhiều so với các năm trước. Tính đến hết tháng 6/2019, tổng giá trị XK cá tra sang thị trường này đạt 254,3 triệu USD, tăng 1,2%, chiếm 26,4% tổng giá trị XK cá tra. Điều này cho thấy xu hướng XK trong nửa đầu năm nay, phần lớn cá tra Việt Nam vẫn được XK sang thị trường Trung Quốc - Hồng Kông sau khi XK sang thị trường Mỹ giảm.

Sự sụt giảm XK cá tra sang thị trường Mỹ đầu năm 2019 quả thực làm tăng áp lực sang các thị trường chính. Trong đó, các doanh nghiệp gia tăng XK sang thị trường EU. Trong nửa đầu năm nay, giá trị XK cá tra sang EU đạt 138,5 triệu USD, tăng 18% và chiếm 14,4% tổng giá trị XK cá tra.

Trong đó, giá trị XK sang 4 thị trường đơn lẻ là: Hà Lan, Anh, Đức và Bỉ tăng lần lượt 0,7%; 46%; 51,3% và 35,2% so với cùng kỳ năm 2018. Cho tới nay, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam XK sản phẩm cá tra phile đông lạnh sang EU nên giá XK trung bình chưa cao, duy nhất Hà Lan là thị trường được phát triển với nhiều sản phẩm cá tra giá trị gia tăng nhất trong khu vực.

Thuận lợi nhờ lực đẩy EVFTA

Dự báo, quý III/2019, XK cá tra sang EU tiếp tục giữ tốc độ tăng trưởng tương đương với hai quý đầu năm. Có một thuận lợi với cá tra Việt Nam tại EU là sau khi EVFTA có hiệu lực, XK cá tra sẽ có nhiều cơ hội hơn nữa để đẩy mạnh sang thị trường này.

Với 2 sản phẩm cá tra chủ lực là cá tra phile tươi, ướp lạnh (HS 030432) thuế sẽ giảm từ 9% xuống 0% sau 3 năm; cá tra phile đông lạnh (HS 030462) sẽ giảm từ 5,5% xuống còn 0% sau 3 năm EVFTA có hiệu lực. Sản phẩm cá tra đông lạnh (HS 030324) được xóa bỏ thuế trong vòng 3 năm từ mức 8% như hiện nay.

Đức là một trong những thị trường nhập khẩu cá tra giá cao ở EU. Theo thống kê của ITC, 4 tháng đầu năm 2019, giá NK trung bình sản phẩm cá tra philê đông lạnh (HS 030462) dao động ở mức từ 3,5 - 3,96 USD/kg.

Hiện nay, có khoảng 15 doanh nghiệp XK cá tra sang thị trường Đức, trong đó phần lớn tập trung tại hai địa phương là Đồng Tháp và Cần Thơ. Cá tra phile đông lạnh là sản phẩm XK chiếm tỷ trọng hơn 90% trong cơ cấu XK cá tra của các DN sang thị trường Đức.

Riêng thị trường Mỹ, tính đến hết tháng 6/2019, tổng giá trị XK cá tra sang thị trường Mỹ đạt 141,9 triệu USD, giảm 27,9% so với cùng kỳ năm trước, riêng tháng 6/2019, giá trị XK cá tra sang thị trường này giảm mạnh tới 40,8%. Tác động của việc tăng thuế bán phá giá trong đợt xem xét hành chính lần thứ 14 (POR14) đã ảnh hưởng rõ nét hơn tới XK cá tra Việt Nam sang thị trường này.

Tháng 4/2019, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã công bố kết quả cuối cùng của đợt xem xét hành chính lần thứ 14 (POR14) đối với các lô hàng cá tra Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ trong giai đoạn từ ngày 1/8/2016 đến 31/7/2017. Mức thuế cuối cùng này tăng cao hơn nhiều so với kết quả sơ bộ đã được công bố hồi tháng 9/2018. Đúng như dự báo của VASEP vào cuối quý I/2019, giá trị XK cá tra sang Mỹ có thể giảm mạnh sau thông báo về mức thuế của POR14. Trong quý III/2019 tới, giá trị XK cá tra sang thị trường này khó có thể tăng so với cùng kỳ năm trước.

Riêng với thị trường ASEAN, 6 tháng đầu năm nay, tổng giá trị XK cá tra sang khu vực này đạt 100,8 triệu USD, tăng 7,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá trị XK sang Thái Lan tăng 9,7%; Philippines tăng 11,8% và Malaysia tăng 33,4% so với cùng kỳ năm trước. ASEAN đang được đánh giá là một thị trường cần được lưu tâm đối với các doanh nghiệp cá tra Việt Nam trong thời gian tới. Dự báo, quý III/2019, giá trị XK cá tra sang thị trường này tiếp tục khả quan.