Vẫn có mặt hàng có thể phân loại vào nhiều mã số khác nhau

Hoạt động nghiệp vụ hải quan tại Chi cục Hải quan Thái Nguyên, Cục Hải quan Bắc Ninh. Ảnh: Thu Trang.

Đánh giá chung của các cục hải quan tỉnh, thành phố, về quy định nguyên tắc ban hành biểu thuế, thuế suất tại Luật thuế XK, thuế NK 2016 đã góp phần phát triển và bảo hộ hợp lý sản xuất trong nước, thúc đẩy cải cách hành chính, đơn giản hóa biểu thuế, thu gọn mức thuế suất, đảm bảo đơn giản, tạo thuận lợi cho cải cách thủ tục hành chính, phù hợp với chính sách phát triển kinh tế; chú trọng phát triển lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ nguồn, tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường.

Nguyên tắc ban hành biểu thuế, thuế suất cũng đã phù hợp với các cam kết hội nhập, các định hướng phát triển kinh tế xã hội của Nhà nước, góp phần thúc đẩy cải cách hành chính, định hướng và bình ổn thị trường, tăng nguồn thu cho NSNN trên cơ sở đơn giản, minh bạch, tạo thuận lợi cho người nộp thuế và thực hiện cải cách thủ tục hành chính về thuế. Đặc biệt, tại Khoản 5 Điều 10 Luật Thuế XK, thuế NK quy định mức thuế suất thống nhất các mặt hàng có công dụng, tính năng kỹ thuật tương tự, áp dụng thuế suất thuế NK giảm dần từ thành phẩm đến nguyên liệu thô và mức thuế suất thuế XK tăng dần từ nguyên liệu thô đến thành phẩm đã góp phần phát triển, đẩy mạnh việc sản xuất, nội địa hóa, bảo vệ môi trường phù hợp với chính sách phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước.

Tuy nhiên, theo đại diện Cục Hải quan Đà Nẵng, tại Biểu thuế XNK có một số mặt hàng có thuế suất thuế NK ưu đãi chưa phù hợp với nguyên tắc ban hành Biểu thuế, thuế suất quy định tại Điều 10 Luật Thuế XK, thuế NK năm 2016, như: Mặt hàng gạc y tế NK của Tổng công ty CP y tế Danameco, Công ty CP Vật tư và Thiết bị y tế Memco, thuế suất thuế NK của nguyên liệu cao hơn so với thuế suất của thành phẩm.

Còn theo đại diện Cục Hải quan Quảng Ninh, việc quy định nguyên tắc “áp dụng thống nhất mức thuế suất đối với hàng hóa có cùng bản chất, cấu tạo, công dụng, có tính năng kỹ thuật tương tự, thuế suất thuế NK giảm dần từ thành phẩm đến nguyên liệu thô, thuế suất thuế XK tăng dần thành phẩm đến nguyên liệu thô” đã tạo sự thuận lợi, rõ ràng cho cơ quan Hải quan cũng như DN trong việc áp mã số hàng hóa. Tuy nhiên, tại Biểu thuế XNK hiện nay vẫn còn một số mặt hàng có thể được phân loại vào các mã số khác nhau, thuế suất khác nhau, dẫn đến chính sách quản lý khác nhau.

Đại diện Cục Hải quan Quảng Ninh đưa ra ví dụ phân tích: Mặt hàng ngô hạt, hiện biểu thuế đang phân loại dùng để rang nổ với mã HS 10059010, thuế NK ưu đãi là 30%, trong khi đó “loại khác” với mã HS 10059090 thuế suất NK ưu đãi chỉ có 5%; Mặt hàng thạch cao plaster, loại dùng trong nha khoa với mã HS 25202010 có thuế NK ưu đãi 0%, trong khi đó “loại khác” với mã HS 25202090 thuế suất NK ưu đãi có 3%.

Bên cạnh đó là mặt hàng đèn pha thuộc chương 85 và 94 của Biểu thuế XK, thuế NK. Tại chương 85: đèn pha gắn kín có phân loại dùng cho cho xe có động cơ thuộc với mã HS 85391010, thuế NK ưu đãi 20%. Trong khi đó “loại khác” với mã HS 85391090 lại chỉ có mức thuế NK ưu đãi 0%. Cũng về mặt hàng đèn pha tại chương 94 quy định “đèn pha” với mã số HS 94054020 với mức thuế NK ưu đãi 25%.

Theo Hải quan Quảng Ninh, việc chênh lệch thuế suất NK như trên sẽ dẫn đến tình trạng DN có thể khai báo sai mục đích sử dụng để được hưởng mức thuế suất thấp, gây khó khăn cho cơ quan Hải quan trong việc kiểm tra, giám sát phân loại hàng hóa.

Đưa ra một trong những quy định bất cập với mặt hàng trong diện thuộc hoặc không thuộc diện kiểm tra kiểm dịch, đại diện Cục Hải quan Quảng Ninh phân tích, đối với mặt hàng lá thuốc lá để hút, có hoặc không chứa chất thay thế lá thuốc lá với tỷ lệ bất kỳ, nếu thuốc lá sử dụng tẩu nước đã được chi tiết ở Chú giải phân nhóm 1 của Chương này, mã số HS 24031100, không thuộc đối tượng phải kiểm dịch thực vật theo Quyết định 2515/QĐ-BNN-BVTV ngày 29/6/2015. Tuy nhiên, đối với lá thuốc lá đã chế biến khác để sản xuất thuốc lá điếu với mã HS là 24031920 lại thuộc đối tượng phải kiểm dịch thực vật theo Quyết định 2515/QĐ-BNN-BVTV ngày 29/6/2015.

Đại diện này cho rằng, đối với mặt hàng này, DN có thể khai báo sai mục đích sử dụng để phân loại vào mã không thuộc đối tượng phải kiểm dịch thực vật. Điều này sẽ gây khó khăn cho cơ quan Hải quan trong việc phân loại hàng hóa và kiểm tra chính sách mặt hàng.

Trong quá trình áp dụng Biểu thuế XNK hiện hành, theo phản ánh của các đơn vị hải quan địa phương, có những mặt hàng rất dễ nhầm lẫn trong việc phân loại, bởi những tiêu chí phân loại, và mức thuế suất lại căn cứ vào mục đích sử dụng của hàng hóa… nên rất khó xác định khi DN NK hàng hóa. Vì vậy, những mặt hàng này cần đưa về cùng chung một mức thuế suất.

Đưa ra một số vướng mắc tại đơn vị, Hải quan Hải Phòng cho biết, mặt hàng đồ nội thất NK có những mức thuế chênh lệch khác nhau, nhưng lại được phân loại theo mục đích sử dụng: Đồ nội thất bằng kim loại được sử dụng trong văn phòng, mã HS 9403.10.00, thuế suất NK 20%; Loại khác, mã HS 9403.20.90, thuế suất 10%; Đồ nội thất bằng gỗ được sử dụng trong văn phòng, mã HS: 9403.30.00, thuế suất NK 20%… Việc xác định tỉ lệ, trọng lượng, trị giá để xác định chất liệu cấu tạo chính rất khó định lượng trên thực tế, điều này gây khó cho cả cơ quan Hải quan và DN, vì vậy những mặt hàng này cần đưa về chung 1 mức thuế.

Kiến nghị về nội dung này, Hải quan Bình Dương phân tích, hiện tại Biểu thuế thì mặt hàng khoai tây chiên mã HS 2005.20.91 thuế suất 18% và bánh lát khoai tây mã HS 2005.20.11 thuế suất 20%. Tuy nhiên, DN thường khai báo khoai tây chiên nhưng thực tế là bánh lát bằng khoai tây, bởi bánh làm bằng khoai tây có thuế suất cao hơn. Vì vậy, 2 mặt hàng này cần đưa về chung 1 mức thuế suất.

Mặt hàng được Hải quan TP.HCM kiến nghị sửa đổi mức thuế là các sản phẩm không dệt, đã hoặc chưa ngâm tẩm, tráng phủ hoặc ép lớp- loại khác nhóm 56.03, hiện tại biểu thuế chia thành 2 nhóm theo chất liệu của vải nhưng thuế suất 2 nhóm này quá chênh lệch (0% khi có C/O mẫu E đối với loại có chất liệu từ sợi Filament nhân tạo và 20% đối với loại khác) nên đã có tình trạng DN lợi dụng để khai báo vào nhóm có thuế suất thấp để trốn thuế.