Facebook Twitter youtube Tiktok

Trái khoáy xuất khẩu khoáng sản

Việt Nam có chủ trương hạn chế XK khoáng sản thô, tập trung chế biến sâu, nhưng thời gian gần đây, không ít DN xin được XK. Điều này đăt ra vấn đề đã đến lúc cần nhìn nhận nghiêm túc, rạch ròi hơn câu chuyện nên “mở cửa” hay tiếp tục hạn chế XK này.
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Cho phép xuất khẩu khoáng sản thô để giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Hướng dẫn về xác nhận xuất khẩu khoáng sản có nguồn gốc nhập khẩu
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Một số quy định về hồ sơ xuất khẩu khoáng sản có thể đơn giản hơn
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Hải quan lên tiếng về chênh lệch số liệu xuất khẩu khoáng sản
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Chỉ xuất khẩu khoáng sản đã qua chế biến?
trai khoay xuat khau khoang san 115660
Hầu hết lý do các DN xin XK quặng đưa ra là bởi trong nước không có nhu cầu Ảnh: S.T

Ùn ùn xin xuất khẩu

Mới đây, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có văn bản đề nghị Bộ Công Thương cho phép một DN ở tỉnh này XK quặng bô xít tồn kho khai thác trên địa bàn. Lý do là DN không tiêu thụ được trong nước, nên phải xin XK. Dẫn Chỉ thị 02/CT-TTg năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và XK khoáng sản cũng như một loạt thông tư của Bộ, Bộ Công Thương cho rằng quặng bô xít không nằm trong danh mục khoáng sản XK. Vì vậy, Bộ này chưa cho phép XK mà yêu cầu DN tiêu thụ trong nước.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính): Năm 2017, số quặng sắt XK là 3,4 triệu tấn với mức giá XK bình quân là 21,2 USD/tấn. Năm 2018, con số XK là 1,25 triệu tấn. 9 tháng đầu năm 2019, con số XK sơ bộ là 1,36 triệu tấn với đơn giá XK trung bình là 33,6 USD/tấn.

Chủng loại quặng sắt XK từ Việt Nam hầu hết là quặng sắt limonit. Loại quặng sắt này có giá XK không cao. Các loại quặng XK đi qua cửa khẩu Lào Cai, cửa khẩu Thanh Thủy (Hà Giang) và cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn).

Nguồn gốc của số quặng sắt XK sang Trung Quốc từ 2017 đến nay chủ yếu là của mỏ sắt Quý Xa (Lào Cai) của Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung - một công ty liên doanh giữa Tổng Công ty Thép Việt Nam với đối tác Trung Quốc.

Theo Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), quặng sắt mỏ Quý Xa của Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung khai thác với công suất 3 triệu tấn/năm. Sau khi trừ đi nhu cầu sử dụng cho nhà máy, còn dư thừa khoảng 2,2-2,3 triệu tấn/năm.

Với quặng bô xít là vậy, nhưng với quặng sắt, Bộ Công Thương lại có cách hành xử khác. Do quặng sắt tồn kho, không tiêu thụ được trong nước nên từ năm 2017 đến nay, Bộ Công Thương đã cấp phép XK cho hàng triệu tấn quặng sắt. Cụ thể, năm 2017, Bộ này cấp 8 giấy phép với gần 3 triệu tấn; năm 2018 cấp 4 giấy phép; 5 tháng năm 2019 cấp 7 giấy phép.

Thực tế, từ đầu năm đến nay, rất nhiều DN mua quặng sắt của Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM) được cấp phép XK quặng sắt. Các lý do xin XK được những DN này đưa ra đều là do trong nước không có nhu cầu. Như trong tháng 1, Bộ Công Thương chấp thuận để 3 DN (Công ty Cổ phần Khai khoáng Minh Đức, Công ty TNHH Xây dựng Lan Anh và Công ty TNHH Thương mại Hoàng Lan) được XK tổng cộng 340.000 tấn quặng sắt limonit có nguồn gốc từ mỏ Quý Xa. Cùng thời điểm đó, Bộ Công Thương cho phép Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát; Công ty Cổ phần Vương Anh XK 140.000 tấn quặng sắt limonit mỏ Quý Xa.

Tiếp đó, ngày 25/2 và ngày 30/3, Công ty TNHH Xây dựng Lan Anh và Công ty Cổ phần Khai khoáng Minh Đức lần lượt đề nghị Bộ Công Thương cho phép XK quặng sắt limonit có nguồn gốc từ mỏ Quý Xa do đã mua năm 2018 nhưng không tiêu thụ được trong nước. Đến tháng 5, Bộ Công Thương đồng ý để hai DN trên XK 130.000 tấn quặng sắt limonit mỏ Quý Xa.

Trong những văn bản cho phép các DN XK, Bộ Công Thương luôn nhấn mạnh: “DN phải ưu tiên bán trong nước khi các DN trong nước có nhu cầu”.

Việt Nam có chủ trương hạn chế XK khoáng sản thô, song các DN lại ùn ùn xin XK, vấn đề đặt ra là liệu chủ trương hạn chế XK các loại khoáng sản thô có còn phù hợp?

Chia sẻ về điều này, một doanh nhân làm khoáng sản, người có sự am hiểu sâu sắc với ngành này trong nhiều năm cho hay: “Đặt bài toán có nên XK khoáng sản thô hay không, phải nhất quán, phải hiểu, phải rạch ròi, thế nào gọi là khoáng sản thô, thế nào là bán thô, thế nào là chế biến sâu và chế biến sâu thì sâu đến đâu”.

Vị này đánh giá, Việt Nam có nhiều loại khoáng sản như đồng, vàng, sắt, kẽm, bô xít… Tuy nhiên, chỉ có than, bô xít, đồng, đất hiếm… là có trữ lượng khá lớn nên quy hoạch thành ngành kinh tế đột phá mũi nhọn, không cho XK thô. Còn những loại khoáng sản trữ lượng thấp, đòi hỏi công nghệ chế biến hiện đại, đắt đỏ thì nên cho XK. Để lại các loại này cũng không làm gì, XK đi còn có thể đem ngoại tệ về.

“Để lại một tý thì làm gì cũng dính vào Luật Khoáng sản. Ví dụ, muốn làm gì trên đất mà đất lại có ít khoáng sản như apatit, đồng, chì, kẽm, thiếc… lại vướng. Đương nhiên, XK đi thì phải có cơ chế quản như thế nào, chính sách minh bạch ra sao nhằm thu được thuế, tránh tình trạng xuất lậu trốn thuế”, vị lãnh đạo DN này lưu ý.

Có còn cần giấy phép?

Trên thực tế, hiện nay với những khoáng sản không thuộc danh mục khoáng sản XK, DN vẫn được XK nhưng phải có giấy phép. Muốn có giấy phép, khoáng sản đó phải đáp ứng yêu cầu của Bộ Công Thương tại Thông tư 12/2016/TT-BCT sửa đổi, bổ sung một số Thông tư 41/2012/TT-BCT quy định về XK khoáng sản. Thông tư này đưa ra một số trường hợp cá biệt được XK như: Khoáng sản tồn kho của các mỏ có giấy phép khai thác nhưng đã hết hiệu lực; khoáng sản không thuộc danh mục được XK, nhưng trong nước không có nhu cầu tiêu thụ hoặc không tiêu thụ hết... Đối với các trường hợp nêu trên, nếu DN có nhu cầu XK khoáng sản thì phải báo cáo UBND cấp tỉnh (nơi khoáng sản đó được khai thác, chế biến) để UBND tổ chức kiểm tra, xác nhận và có văn bản đề nghị Bộ Công Thương xem xét, giải quyết. Trên cơ sở văn bản đề nghị của UBND cấp tỉnh, Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét, quyết định từng trường hợp cụ thể.

Việt Nam đã hội nhập sâu vào nền kinh tế thị trường nên vị đại diện DN có nhiều năm kinh nghiệm làm khoáng sản kể trên cho rằng, tồn tại giấy phép XK là khá vô lý. “Cái gì thị trường cần, mình có mình bán, cái gì thị trường có mình cần mình mua. Thế giới có mấy chợ khoáng sản là London (Anh), Thượng Hải (Trung Quốc), một phần chợ Singapore, Brazil và Australia... Cứ mang hết ra chợ, thế mới gọi là thị trường. Nhiều khi muốn bán nhưng đợi DN chạy giấy phép, đến lúc được bán khách hàng họ lại không còn nhu cầu mua”, vị này nhấn mạnh.

Một số chuyên gia khác cũng bày tỏ quan điểm, nên bỏ tư tưởng “không quản được thì cấm”. Giấy phép đó làm cho môi trường kinh doanh bất định nên không đơn vị nào dám đầu tư dài hạn. Nếu ổn định, DN sẽ khai thác sâu hơn, đầu tư máy móc để thu cả quặng nghèo. Tuy nhiên nếu biến động, DN chỉ đầu tư ít, khai thác chỗ dễ, phần khó bỏ lại. Giấy phép nên bỏ đi, mấu chốt là quản làm sao để XK khoáng sản mà Nhà nước không để thất thu thuế.

Thanh Nguyễn

Tin liên quan

Tài sản của người nước ngoài đến Việt Nam công tác có được miễn thuế?

Tài sản của người nước ngoài đến Việt Nam công tác có được miễn thuế?

(HQ Online) - Đó là thắc mắc của Công ty TNHH tái di chuyển Nhất Việt vừa được cơ quan Hải quan có trả lời và hướng dẫn cụ thể về cung cấp giấy xác nhận cư trú của người nước ngoài sang Việt Nam công tác để làm thủ tục miễn thuế đối với tài sản di chuyển.
Tối ưu hóa chuỗi cung ứng, thúc đẩy giao thương Việt Nam - Trung Quốc

Tối ưu hóa chuỗi cung ứng, thúc đẩy giao thương Việt Nam - Trung Quốc

(HQ Online) - Tại Hội thảo “Tối ưu hóa chuỗi cung ứng và tăng cường giao thương Việt Nam - Trung Quốc”, các đại biểu chia sẻ nhiều giải pháp thúc đẩy hợp tác thương mại sâu rộng và bền vững giữa các doanh nghiệp của hai quốc gia.
359 sản phẩm được công nhận đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024

359 sản phẩm được công nhận đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024

(HQ Online) - 190 doanh nghiệp với tổng số 359 sản phẩm được công nhận đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam năm 2024. Đây là những doanh nghiệp đáp ứng hệ thống các tiêu chí của Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam, là những doanh nghiệp tiêu biểu, đại diện cho Thương hiệu Việt Nam.
Xuất khẩu gỗ và sản phẩm khả năng cán đích 16 tỷ USD

Xuất khẩu gỗ và sản phẩm khả năng cán đích 16 tỷ USD

(HQ Online) - Gỗ và sản phẩm gỗ là một trong các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam với kim ngạch hơn chục tỷ USD/năm.
Xuất nhập khẩu 10 tháng đạt gần 650 tỷ USD

Xuất nhập khẩu 10 tháng đạt gần 650 tỷ USD

(HQ Online) - Tính chung 10 tháng, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đạt 647,78 tỷ USD, tăng mạnh so với cùng kỳ 2023.
Mỗi ngày dệt may xuất khẩu mang về hơn 100 triệu USD

Mỗi ngày dệt may xuất khẩu mang về hơn 100 triệu USD

(HQ Online) - Dệt may tiếp tục duy trì là một trong những ngành hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.
Xuất khẩu thủy sản tháng 10 trở lại mức 1 tỷ USD sau 27 tháng

Xuất khẩu thủy sản tháng 10 trở lại mức 1 tỷ USD sau 27 tháng

(HQ Online) - Lần đầu tiên sau 27 tháng, xuất khẩu (XK) thủy sản tính theo tháng đã trở lại đạt mức 1 tỷ USD.
7 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ đô

7 nhóm hàng xuất khẩu chục tỷ đô

(HQ Online) - Cập nhật của Tổng cục Hải quan từ đầu năm đến 15/10, cả nước có 7 nhóm hàng xuất khẩu đạt kim ngạch từ 10 tỷ USD trở lên.
Thu hơn 55 tỷ USD, máy vi tính độc chiếm ngôi đầu xuất khẩu

Thu hơn 55 tỷ USD, máy vi tính độc chiếm ngôi đầu xuất khẩu

(HQ Online) - Cập nhật của Tổng cục Hải quan từ đầu năm đến 15/10, xuất khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 55,3 tỷ USD.
(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10

(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10

(HQ Online) - Số liệu thống kê sơ bộ mới nhất của Tổng cục Hải quan, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong kỳ 1 tháng 10 (1 đến 15/10/2024) đạt gần 32 tỷ USD.
(INFOGRAPHICS) 5 tỷ USD thương mại Việt Nam - UAE

(INFOGRAPHICS) 5 tỷ USD thương mại Việt Nam - UAE

(HQ Online) - Cập nhật của Tổng cục Hải quan hết tháng 9/2024, thương mại song phương Việt Nam và Các tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) đạt gần 5 tỷ USD, tăng hơn 1,4 tỷ USD so với cùng kỳ năm ngoái.
Thương mại Việt Nam - UAE tăng trưởng tỷ đô

Thương mại Việt Nam - UAE tăng trưởng tỷ đô

(HQ Online) - Cập nhật của Tổng cục Hải quan hết tháng 9/2024, thương mại song phương Việt Nam và Các tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) đạt gần 5 tỷ USD, tăng hơn 1,4 tỷ USD so với cùng kỳ năm ngoái.
Mỗi ngày Việt Nam chi hơn 25.000 tỷ đồng nhập khẩu hàng hóa

Mỗi ngày Việt Nam chi hơn 25.000 tỷ đồng nhập khẩu hàng hóa

(HQ Online) - Từ đầu năm đến trung tuần tháng 10, bình quân mỗi ngày Việt Nam chi hơn 1 tỷ USD (tương đương hơn 25.000 tỷ đồng) nhập khẩu hàng hóa.
Xuất khẩu tăng hơn 41 tỷ USD

Xuất khẩu tăng hơn 41 tỷ USD

(HQ Online) - Theo Tổng cục Hải quan, từ đầu năm đến hết 15/10/2024, tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt 315,91 tỷ USD, tăng 15,3% (tương ứng tăng 41,89 tỷ USD) so với cùng kỳ năm 2023.
Xuất khẩu cá tra những tháng cuối năm dự báo khả quan

Xuất khẩu cá tra những tháng cuối năm dự báo khả quan

(HQ Online) - Kết quả xuất khẩu (XK) cá tra sang nhiều thị trường tăng trưởng khả quan, các doanh nghiệp dự báo XK những tháng cuối năm sẽ khả quan hơn.
Nhóm hàng khiến Việt Nam chi 300 triệu USD nhập khẩu mỗi ngày

Nhóm hàng khiến Việt Nam chi 300 triệu USD nhập khẩu mỗi ngày

(HQ Online) - Bình quân mỗi ngày Việt Nam chi gần 300 triệu USD nhập khẩu máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện.
Xem thêm
cty-toan-phat-tu-1892024
peugeot-viet-nam
banner-hd-bank-hd-dai-han-den-31122024
cty-lien-thai-binh-duong-ippg-1-thang-dien-dan-hq-dn-tu-12-9-2024-den-12-10-2024-kt-300x250

Tin mới

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm: Tinh-Gọn-Mạnh-Hiệu năng-Hiệu lực-Hiệu quả

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm: Tinh-Gọn-Mạnh-Hiệu năng-Hiệu lực-Hiệu quả

Trân trọng giới thiệu bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm (ngày 5/11) về xây dựng hệ thống chính trị với tiêu đề: "TINH - GỌN - MẠNH - HIỆU NĂNG - HIỆU LỰC - HIỆU QUẢ."
Thuế phối hợp Công an ngăn chặn gian lận hóa đơn điện tử

Thuế phối hợp Công an ngăn chặn gian lận hóa đơn điện tử

Ngành Thuế phối hợp với cơ quan Công an ngăn chặn gian lận hóa đơn điện tử, nhiều vụ án gian lận hoá đơn đã phát hiện, điều tra, xét xử.
Tìm cơ hội tăng doanh thu ngành hàng không và bán lẻ du lịch

Tìm cơ hội tăng doanh thu ngành hàng không và bán lẻ du lịch

Số lượng hành khách sử dụng đường hàng không tăng cao, nhưng doanh thu ngành hàng không lại không tăng, giải pháp nào khắc phục nghịch lý này?
Bầu cử Tổng thống Mỹ có tác động tới giá vàng và thị trường chứng khoán?

Bầu cử Tổng thống Mỹ có tác động tới giá vàng và thị trường chứng khoán?

Đó là một trong những chủ đề đáng chú ý được thảo luận tại talkshow “Vàng lập đỉnh, chứng khoán èo uột: Đâu là cơ hội?” do báo Người Lao Động tổ chức ngày 5/11.
Đột xuất kiểm tra cơ sở kinh doanh xe điện thuộc diện cấm lưu thông

Đột xuất kiểm tra cơ sở kinh doanh xe điện thuộc diện cấm lưu thông

Các loại phương tiện này không được phép lưu hành tại Việt Nam trừ những trường hợp đặc biệt (theo Nghị Quyết số 05/NĐ-CP của Chính phủ ngày 4/2/2008).
(INFOGRAPHICS): Thu ngân sách tại 10 đơn vị hải quan tăng 11,86%

(INFOGRAPHICS): Thu ngân sách tại 10 đơn vị hải quan tăng 11,86%

Số thu ngân sách tại 10 cục hải quan tỉnh, thành phố chiếm số thu lớn của toàn ngành Hải quan đạt 297.230 tỷ đồng, tăng 11,86% so với cùng kỳ năm 2023.
(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10

(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10

Số liệu thống kê sơ bộ mới nhất của Tổng cục Hải quan, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong kỳ 1 tháng 10 (1-15/10/2024) đạt gần 32 tỷ USD.
Phiên họp Ủy ban Kỹ thuật thường trực WCO tại Bỉ: Dấu ấn điều hành của đại diện Hải quan Việt Nam

Phiên họp Ủy ban Kỹ thuật thường trực WCO tại Bỉ: Dấu ấn điều hành của đại diện Hải quan Việt Nam

Phiên họp được tổ chức thành công dưới sự điều hành của bà Nguyễn Thị Vĩnh Hoài, Tham tán, Đại sứ quán Việt Nam tại Bỉ, đại diện Hải quan Việt Nam, Chủ tịch PTC.
Hành vi buôn lậu “khí cười” tại  Công ty Hoa Việt diễn ra thế nào?

Hành vi buôn lậu “khí cười” tại Công ty Hoa Việt diễn ra thế nào?

Khởi tố vụ án “Buôn lậu” mặt hàng N2O (thường được gọi là “khí cười”) xảy ra tại Công ty CP Thương mại hoá chất Hoa Việt (Hà Nội).
Phiên bản di động