Facebook Twitter youtube Tiktok

Trái khoáy xuất khẩu khoáng sản

Việt Nam có chủ trương hạn chế XK khoáng sản thô, tập trung chế biến sâu, nhưng thời gian gần đây, không ít DN xin được XK. Điều này đăt ra vấn đề đã đến lúc cần nhìn nhận nghiêm túc, rạch ròi hơn câu chuyện nên “mở cửa” hay tiếp tục hạn chế XK này.
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Cho phép xuất khẩu khoáng sản thô để giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Hướng dẫn về xác nhận xuất khẩu khoáng sản có nguồn gốc nhập khẩu
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Một số quy định về hồ sơ xuất khẩu khoáng sản có thể đơn giản hơn
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Hải quan lên tiếng về chênh lệch số liệu xuất khẩu khoáng sản
trai khoay xuat khau khoang san 115660 Chỉ xuất khẩu khoáng sản đã qua chế biến?
trai khoay xuat khau khoang san 115660
Hầu hết lý do các DN xin XK quặng đưa ra là bởi trong nước không có nhu cầu Ảnh: S.T

Ùn ùn xin xuất khẩu

Mới đây, UBND tỉnh Lạng Sơn đã có văn bản đề nghị Bộ Công Thương cho phép một DN ở tỉnh này XK quặng bô xít tồn kho khai thác trên địa bàn. Lý do là DN không tiêu thụ được trong nước, nên phải xin XK. Dẫn Chỉ thị 02/CT-TTg năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và XK khoáng sản cũng như một loạt thông tư của Bộ, Bộ Công Thương cho rằng quặng bô xít không nằm trong danh mục khoáng sản XK. Vì vậy, Bộ này chưa cho phép XK mà yêu cầu DN tiêu thụ trong nước.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính): Năm 2017, số quặng sắt XK là 3,4 triệu tấn với mức giá XK bình quân là 21,2 USD/tấn. Năm 2018, con số XK là 1,25 triệu tấn. 9 tháng đầu năm 2019, con số XK sơ bộ là 1,36 triệu tấn với đơn giá XK trung bình là 33,6 USD/tấn.

Chủng loại quặng sắt XK từ Việt Nam hầu hết là quặng sắt limonit. Loại quặng sắt này có giá XK không cao. Các loại quặng XK đi qua cửa khẩu Lào Cai, cửa khẩu Thanh Thủy (Hà Giang) và cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn).

Nguồn gốc của số quặng sắt XK sang Trung Quốc từ 2017 đến nay chủ yếu là của mỏ sắt Quý Xa (Lào Cai) của Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung - một công ty liên doanh giữa Tổng Công ty Thép Việt Nam với đối tác Trung Quốc.

Theo Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), quặng sắt mỏ Quý Xa của Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung khai thác với công suất 3 triệu tấn/năm. Sau khi trừ đi nhu cầu sử dụng cho nhà máy, còn dư thừa khoảng 2,2-2,3 triệu tấn/năm.

Với quặng bô xít là vậy, nhưng với quặng sắt, Bộ Công Thương lại có cách hành xử khác. Do quặng sắt tồn kho, không tiêu thụ được trong nước nên từ năm 2017 đến nay, Bộ Công Thương đã cấp phép XK cho hàng triệu tấn quặng sắt. Cụ thể, năm 2017, Bộ này cấp 8 giấy phép với gần 3 triệu tấn; năm 2018 cấp 4 giấy phép; 5 tháng năm 2019 cấp 7 giấy phép.

Thực tế, từ đầu năm đến nay, rất nhiều DN mua quặng sắt của Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt Trung (VTM) được cấp phép XK quặng sắt. Các lý do xin XK được những DN này đưa ra đều là do trong nước không có nhu cầu. Như trong tháng 1, Bộ Công Thương chấp thuận để 3 DN (Công ty Cổ phần Khai khoáng Minh Đức, Công ty TNHH Xây dựng Lan Anh và Công ty TNHH Thương mại Hoàng Lan) được XK tổng cộng 340.000 tấn quặng sắt limonit có nguồn gốc từ mỏ Quý Xa. Cùng thời điểm đó, Bộ Công Thương cho phép Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát; Công ty Cổ phần Vương Anh XK 140.000 tấn quặng sắt limonit mỏ Quý Xa.

Tiếp đó, ngày 25/2 và ngày 30/3, Công ty TNHH Xây dựng Lan Anh và Công ty Cổ phần Khai khoáng Minh Đức lần lượt đề nghị Bộ Công Thương cho phép XK quặng sắt limonit có nguồn gốc từ mỏ Quý Xa do đã mua năm 2018 nhưng không tiêu thụ được trong nước. Đến tháng 5, Bộ Công Thương đồng ý để hai DN trên XK 130.000 tấn quặng sắt limonit mỏ Quý Xa.

Trong những văn bản cho phép các DN XK, Bộ Công Thương luôn nhấn mạnh: “DN phải ưu tiên bán trong nước khi các DN trong nước có nhu cầu”.

Việt Nam có chủ trương hạn chế XK khoáng sản thô, song các DN lại ùn ùn xin XK, vấn đề đặt ra là liệu chủ trương hạn chế XK các loại khoáng sản thô có còn phù hợp?

Chia sẻ về điều này, một doanh nhân làm khoáng sản, người có sự am hiểu sâu sắc với ngành này trong nhiều năm cho hay: “Đặt bài toán có nên XK khoáng sản thô hay không, phải nhất quán, phải hiểu, phải rạch ròi, thế nào gọi là khoáng sản thô, thế nào là bán thô, thế nào là chế biến sâu và chế biến sâu thì sâu đến đâu”.

Vị này đánh giá, Việt Nam có nhiều loại khoáng sản như đồng, vàng, sắt, kẽm, bô xít… Tuy nhiên, chỉ có than, bô xít, đồng, đất hiếm… là có trữ lượng khá lớn nên quy hoạch thành ngành kinh tế đột phá mũi nhọn, không cho XK thô. Còn những loại khoáng sản trữ lượng thấp, đòi hỏi công nghệ chế biến hiện đại, đắt đỏ thì nên cho XK. Để lại các loại này cũng không làm gì, XK đi còn có thể đem ngoại tệ về.

“Để lại một tý thì làm gì cũng dính vào Luật Khoáng sản. Ví dụ, muốn làm gì trên đất mà đất lại có ít khoáng sản như apatit, đồng, chì, kẽm, thiếc… lại vướng. Đương nhiên, XK đi thì phải có cơ chế quản như thế nào, chính sách minh bạch ra sao nhằm thu được thuế, tránh tình trạng xuất lậu trốn thuế”, vị lãnh đạo DN này lưu ý.

Có còn cần giấy phép?

Trên thực tế, hiện nay với những khoáng sản không thuộc danh mục khoáng sản XK, DN vẫn được XK nhưng phải có giấy phép. Muốn có giấy phép, khoáng sản đó phải đáp ứng yêu cầu của Bộ Công Thương tại Thông tư 12/2016/TT-BCT sửa đổi, bổ sung một số Thông tư 41/2012/TT-BCT quy định về XK khoáng sản. Thông tư này đưa ra một số trường hợp cá biệt được XK như: Khoáng sản tồn kho của các mỏ có giấy phép khai thác nhưng đã hết hiệu lực; khoáng sản không thuộc danh mục được XK, nhưng trong nước không có nhu cầu tiêu thụ hoặc không tiêu thụ hết... Đối với các trường hợp nêu trên, nếu DN có nhu cầu XK khoáng sản thì phải báo cáo UBND cấp tỉnh (nơi khoáng sản đó được khai thác, chế biến) để UBND tổ chức kiểm tra, xác nhận và có văn bản đề nghị Bộ Công Thương xem xét, giải quyết. Trên cơ sở văn bản đề nghị của UBND cấp tỉnh, Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xem xét, quyết định từng trường hợp cụ thể.

Việt Nam đã hội nhập sâu vào nền kinh tế thị trường nên vị đại diện DN có nhiều năm kinh nghiệm làm khoáng sản kể trên cho rằng, tồn tại giấy phép XK là khá vô lý. “Cái gì thị trường cần, mình có mình bán, cái gì thị trường có mình cần mình mua. Thế giới có mấy chợ khoáng sản là London (Anh), Thượng Hải (Trung Quốc), một phần chợ Singapore, Brazil và Australia... Cứ mang hết ra chợ, thế mới gọi là thị trường. Nhiều khi muốn bán nhưng đợi DN chạy giấy phép, đến lúc được bán khách hàng họ lại không còn nhu cầu mua”, vị này nhấn mạnh.

Một số chuyên gia khác cũng bày tỏ quan điểm, nên bỏ tư tưởng “không quản được thì cấm”. Giấy phép đó làm cho môi trường kinh doanh bất định nên không đơn vị nào dám đầu tư dài hạn. Nếu ổn định, DN sẽ khai thác sâu hơn, đầu tư máy móc để thu cả quặng nghèo. Tuy nhiên nếu biến động, DN chỉ đầu tư ít, khai thác chỗ dễ, phần khó bỏ lại. Giấy phép nên bỏ đi, mấu chốt là quản làm sao để XK khoáng sản mà Nhà nước không để thất thu thuế.

Thanh Nguyễn

Tin liên quan

Xuất khẩu dừa bước vào chu kỳ tăng tốc

Xuất khẩu dừa bước vào chu kỳ tăng tốc

(HQ Online) - Việc mở cửa được các thị trường lớn cùng sự chủ động của DN trong việc đầu tư chế biến sâu, chuyển đổi xanh… sẽ tạo đà cho ngành dừa Việt Nam bước vào chu kỳ tăng trưởng mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.
Hồng Kông: Cầu nối cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường khu vực Vịnh Lớn

Hồng Kông: Cầu nối cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường khu vực Vịnh Lớn

(HQ Online) - Theo nhận định của Tổng cục Hải quan, năm 2024 thương mại Việt Nam – Trung Quốc sẽ lập kỷ lục mới với con số khoảng 200 tỷ USD. Đây cũng là cột mốc kỷ lục về thương mại song phương mà Việt Nam thiết lập được với một đối tác.
Việt Nam và Mỹ thử nghiệm thuốc thế hệ mới điều trị ung thư giai đoạn cuối

Việt Nam và Mỹ thử nghiệm thuốc thế hệ mới điều trị ung thư giai đoạn cuối

(HQ Online) - Sáng 12/12/2024 - Việt Nam trở thành điểm nghiên cứu ngoài nước Mỹ đầu tiên về thuốc miễn dịch đường uống điều trị ung thư RBS2418 khi Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Tâm Anh (TAMRI) công bố triển khai Dự án VISTA-1.
Kim ngạch xuất nhập khẩu tiến tới mốc lịch sử khoảng 800 tỷ USD

Kim ngạch xuất nhập khẩu tiến tới mốc lịch sử khoảng 800 tỷ USD

(HQ Online) - Xuất nhập khẩu là điểm sáng nổi bật và là một trong những động lực chính của tăng trưởng kinh tế với tổng kim ngạch cả năm đạt kỷ lục mới gần 800 tỷ USD, tăng 15% so với năm trước và vượt gần 3 lần kế hoạch được giao; cán cân thương mại ghi nhận năm thứ 9 liên tiếp xuất siêu ở mức cao (gần 25 tỷ USD).
Xuất khẩu 2024 có thể lập đỉnh mới hơn 400 tỷ USD

Xuất khẩu 2024 có thể lập đỉnh mới hơn 400 tỷ USD

(HQ Online) - Dù chưa hết năm, nhưng kim ngạch xuất khẩu năm 2024 đã đạt được mức cao nhất lịch sử và có thể lập mốc mới hơn 400 tỷ USD.
(INFOGRAPHICS) Xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 12 có chiều hướng giảm

(INFOGRAPHICS) Xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 12 có chiều hướng giảm

(HQ Online) - Kỳ 1 tháng 12 (1-15/12/2024) kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 31,48 tỷ USD, giảm 3,5% (tương ứng giảm 1,16 tỷ USD) so với kết quả thực hiện trong nửa cuối tháng 11/2024.
Xuất nhập khẩu chính thức đạt gần 750 tỷ USD

Xuất nhập khẩu chính thức đạt gần 750 tỷ USD

(HQ Online) - Số liệu thống kê sơ bộ mới nhất của Tổng cục Hải quan cho thấy tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong kỳ 1 tháng 12/2024 (từ ngày 1-15/12) đạt 31,48 tỷ USD giảm 3,5% (tương ứng giảm 1,16 tỷ USD) so với kết quả thực hiện trong nửa cuối tháng 11/2024.
Nhập khẩu từ Trung Quốc cao kỷ lục đạt hơn 130 tỷ USD

Nhập khẩu từ Trung Quốc cao kỷ lục đạt hơn 130 tỷ USD

(HQ Online) - Mới qua 11 tháng của năm 2024 nhưng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam từ Trung Quốc đã đạt con số cao kỷ lục từ trước đến nay, ở mức 130,51 tỷ USD.
Thị trường xuất khẩu đầu tiên cán mốc 100 tỷ USD

Thị trường xuất khẩu đầu tiên cán mốc 100 tỷ USD

(HQ Online) - Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất và là thị trường xuất khẩu đầu tiên cán mốc 100 tỷ USD.
Xuất siêu nông, lâm, thủy sản tăng trưởng hơn 50%

Xuất siêu nông, lâm, thủy sản tăng trưởng hơn 50%

(HQ Online) - Xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam ghi nhận tăng trưởng ấn tượng trong năm 2024. Trong đó, nhiều mặt hàng ghi nhận tăng trưởng 2 con số, giúp nâng cao mức thặng dư thương mại.
Xuất khẩu cá tra sắp cán đích 2 tỷ USD

Xuất khẩu cá tra sắp cán đích 2 tỷ USD

(HQ Online) - Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, kim ngạch XK cá tra tháng 11/2024 đạt 179 triệu USD, tăng 16% so với tháng 11/2023. Lũy kế XK cá tra tính đến hết tháng 11/2024 đạt 1,8 tỷ USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Xuất khẩu của Việt Nam thu về gần 370 tỷ USD sau 11 tháng

Xuất khẩu của Việt Nam thu về gần 370 tỷ USD sau 11 tháng

(HQ Online) - Theo đánh giá của Bộ Công Thương, xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước tiếp tục tăng trưởng cao hơn khu vực FDI và tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu của khu vực này trong tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước cao hơn so với cùng kỳ năm trước.
Xuất nhập khẩu có xu hướng giảm, khó đạt kỳ vọng 800 tỷ USD

Xuất nhập khẩu có xu hướng giảm, khó đạt kỳ vọng 800 tỷ USD

(HQ Online) - 2 kỳ thống kê gần đây của Tổng cục Hải quan đều ghi nhận kim ngạch xuất nhập khẩu giảm so với trước đó.
Xuất khẩu rau quả đạt kỷ lục 6,66 tỷ USD sau 11 tháng

Xuất khẩu rau quả đạt kỷ lục 6,66 tỷ USD sau 11 tháng

(HQ Online) - Chỉ trong 11 tháng, kim ngạch xuất khẩu rau quả của nước ta đạt khoảng 6,66 tỷ USD, tăng 28,2% so với cùng kỳ năm ngoái, về đích sớm so với mục tiêu đặt ra.
(INFOGRAPHICS) 66 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11

(INFOGRAPHICS) 66 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11

(HQ Online) - Theo số liệu thống kê Tổng cục Hải quan, tháng 11, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đạt 66,4 tỷ USD.
Xuất nhập khẩu tháng 11 đạt hơn 66 tỷ USD

Xuất nhập khẩu tháng 11 đạt hơn 66 tỷ USD

(HQ Online) - Tháng 11, kim ngạch xuất nhập khẩu có chiều hướng giảm so với tháng trước, tuy nhiên kết quả chung 11 tháng vẫn tăng trưởng khá.
Xem thêm
cty-toan-phat-tu-1892024
peugeot-viet-nam
banner-hd-bank-hd-dai-han-den-31122024
vinamil
cty-lien-thai-binh-duong-ippg-1-thang-dien-dan-hq-dn-tu-12-9-2024-den-12-10-2024-kt-300x250

Tin mới

Chìa khóa để TPHCM tiến vào kỷ nguyên mới, vươn lên cùng khát vọng dân tộc

Chìa khóa để TPHCM tiến vào kỷ nguyên mới, vươn lên cùng khát vọng dân tộc

Phát triển kinh tế xanh và kinh tế số, cùng với sự đồng thuận và quyết tâm cao độ của hệ thống chính trị, sẽ là chìa khóa để TPHCM và vùng Đông Nam Bộ tiến vào thời kỳ phát triển mới, vươn lên cùng khát vọng của dân tộc.
Kim ngạch xuất nhập khẩu tiến tới mốc lịch sử khoảng 800 tỷ USD

Kim ngạch xuất nhập khẩu tiến tới mốc lịch sử khoảng 800 tỷ USD

Xuất nhập khẩu là điểm sáng nổi bật và là một trong những động lực chính của tăng trưởng kinh tế với tổng kim ngạch cả năm đạt kỷ lục mới gần 800 tỷ USD, tăng 15% so với năm trước và vượt gần 3 lần kế hoạch được giao; cán cân thương mại ghi nhận năm thứ 9
Thu giữ khoảng 11 tấn pháo trong các thùng hàng có hình quả táo

Thu giữ khoảng 11 tấn pháo trong các thùng hàng có hình quả táo

Toàn và Hùng khai nhận, đã chở 48 thùng giấy màu đỏ đựng pháo hoa nổ do Trung Quốc sản xuất, mỗi thùng đựng 12 bệ pháo loại 36 quả pháo.
Thêm cẩu giàn được bố trí tại bến số 3, 4 cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng

Thêm cẩu giàn được bố trí tại bến số 3, 4 cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng

Theo Công ty CP cảng Hải Phòng, Dự án đầu tư xây dựng hai bến container số 3, 4 được khởi công xây dựng từ tháng 7/2022 với tổng vốn đầu từ gần 7.000 tỷ đồng, dự kiến đi vào hoạt động từ quý 1/2025.
Bridgestone thực hiện chính sách bảo vệ môi trường tại Việt Nam

Bridgestone thực hiện chính sách bảo vệ môi trường tại Việt Nam

Với việc triển khai chính sách Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR – Extended Producer Responsibility), Bridgestone tiếp tục khẳng định cam kết mạnh mẽ của mình đối với môi trường và cộng đồng.
(Infographics) Tổng thu từ xuất nhập khẩu các tỉnh, thành vùng Tây Nguyên

(Infographics) Tổng thu từ xuất nhập khẩu các tỉnh, thành vùng Tây Nguyên

Số thu NSNN từ hoạt động XNK các tỉnh vùng Tây Nguyên 11 tháng đầu năm 2024 đạt 896,84 tỷ đồng, đạt 106,14% dự toán, chiếm 0,23% số thu toàn Ngành.
(INFOGRAPHICS) Kim ngạch hơn 67 tỷ USD, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam

(INFOGRAPHICS) Kim ngạch hơn 67 tỷ USD, Hàn Quốc là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam

Hàn Quốc hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam.
(INFOGRAPHICS): Tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp tham gia chương trình tự nguyện tuân thủ

(INFOGRAPHICS): Tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp tham gia chương trình tự nguyện tuân thủ

Tổng cục Hải quan ban hành Quyết định số 2790/QĐ-TCHQ về việc ban hành Chương trình khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan.
(INFOGRAPHICS) Tổng thu từ XNK các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ

(INFOGRAPHICS) Tổng thu từ XNK các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ

11 tháng đầu năm, số thu NSNN từ hoạt động XNK các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đạt 54.898,78 tỷ đồng, bằng 122,31% dự toán, chiếm 14,27% số thu toàn Ngành.
(INFOGRAPHICS) 66 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11

(INFOGRAPHICS) 66 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 11

Tháng 11, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước đạt 66,4 tỷ USD.
Phiên bản di động