Tiến hành đảo chính, quân đội Myanmar tỏ rõ quyền lực khi bị đe dọa
Sáng 1/2, cả đương kim Tổng thống dân sự Myanmar Win Myint, nhà lãnh đạo Aung San Suu Kyi cùng một số nhà lãnh đạo khác trong đảng cầm quyền Myanmar, đã bị quân đội nước này bắt giữ. Quân đội Myanmar ban bố tình trạng khẩn cấp, trao chính quyền cho Tổng tư lệnh quân đội - tướng Min Aung Hlaing. Đài truyền hình quân đội Myanmar tuyên bố, quân đội sẽ nắm quyền lực như vậy trong một năm.
Binh sĩ quân đội Myanmar. Ảnh: Reuters. |
Dựa trên các dấu hiệu này thì có thể khẳng định đây là một cuộc đảo chính trong đó quân đội đã tước bỏ quyền lực của chính quyền dân sự. Có thêm các dấu hiệu phụ như hệ thống điện thoại hữu tuyến và di động cũng như mạng internet đã bị gián đoạn nhất định ở một số thành phố lớn của Myanmar. Đài truyền hình nhà nước (ngoại trừ đài truyền hình quân đội) không phát sóng được.
Từ trước hôm 1/2, xe tăng đã xuất hiện trên đường phố Yangon và có những đồn đoán về khả năng quân đội sẽ tiến hành đảo chính. Quân đội Myanmar vốn không hài lòng về kết quả cuộc bầu cử vào tháng 11/2020 khi họ cho rằng cuộc bầu cử có gian lận và ủy ban bầu cử Myanmar vẫn chưa cho họ kiểm tra chéo danh sách cử tri. Bản thân phát ngôn viên quân đội Myanmar cũng tuyên bố rằng họ không loại trừ khả năng sẽ có đảo chính.
Tương tự ở Thái Lan, quân đội ở Myanmar có vị thế đặc biệt và rất hay chấp chính. Tại Thái Lan, quân đội đã nhiều lần làm đảo chính và thiết lập chính quyền quân sự lâm thời. Trong thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, quân đội Myanmar không thực hiện nhiều cuộc đảo chính như Thái Lan nhưng thời gian họ nắm giữ chính quyền nhà nước lại kéo rất dài. Sau khi tiến hành đảo chính vào năm 1962, quân đội Myanmar đã duy trì chính quyền quân sự suốt từ năm đó đến năm 2011.
Và đến đầu năm 2021 - chỉ 10 năm sau cuộc chuyển giao chính quyền sang chế độ dân sự, quân đội Myanmar lại trực tiếp ra tay để trực tiếp kiểm soát chính quyền một lần nữa.
Chính biến 1/2 xảy ra vào đúng thời điểm quốc hội Myanmar chuẩn bị họp sau khi có kết quả bầu cử hồi tháng 11/2020. Chính quyền dân sự mới sau cuộc bầu cử này dự kiến sẽ tiến hành các cải cách dân chủ sâu rộng, thu hẹp dần quyền lực và tầm ảnh hưởng của quân đội Myanmar trong quốc gia này. Nhưng một chính quyền cải cách như thế đã bị tước quyền ngay từ trong trứng nước. Quân đội Myanmar đã hành động trước một bước.
Thật ra ngay cả giai đoạn từ năm 2011 đến trước ngày 1/2/2021, quân đội Myanmar vẫn có sức chi phối rất mạnh trong nền chính trị của quốc gia Đông Nam Á này. Sau cuộc bầu cử năm 2011, chính quyền được trao cho phe dân sự nhưng quyền lực đó không ở mức tuyệt đối và quân đội Myanmar vẫn luôn đứng phía sau tác động.
Cụ thể, bản Hiến pháp hiện nay của Myanmar có từ năm 2008 là do chính quân đội Myanmar viết lên (tất nhiên nó đã được đưa ra “trưng cầu dân ý” trước khi trở thành chính thức và có hiệu lực). Hiến pháp chứa đựng những quy định có lợi rõ ràng cho quân đội Myanmar, giúp họ tiếp tục gây ảnh hưởng lên nền chính trị Myanmar. Ví dụ, hiến pháp này cho phép quân đội Myanmar hưởng sẵn 25% số ghế trong quốc hội (không cần qua bầu cử), đồng thời cho phép họ cử sĩ quan của mình đứng đầu bộ nội vụ, bộ các vấn đề biên giới, và bộ quốc phòng. Không những vậy, Hiến pháp Myanmar 2008 còn trao quyền cho quân đội tiếp quản chính quyền trong các hoàn cảnh đặc biệt – đây có thể xem như “hành lang pháp lý” để quân đội thực hiện đảo chính với những cái cớ do họ viện dẫn.
Trong tháng 1/2021, tướng Min Aung Hlaing – người vừa nắm mọi quyền bính ở Myanmar từ sáng 1/2, cũng đã tuyên bố rằng Hiến pháp 2008 có thể bị “thu hồi” trong những hoàn cảnh nhất định. Như vậy, quân đội Myanmar không chỉ nắm lấy chính quyền từ ngày 1/2/2021 mà còn có thể sẽ hủy bỏ nốt Hiến pháp 2008 và thay thế nó bằng một phiên bản mới trong thời gian sắp tới, bảo đảm lợi ích tối đa cho giới quân sự nước này./.
Tin liên quan
Hội nghị Bộ trưởng ASEAN ủng hộ thiết lập hành lang nhân đạo tại Myanmar
07:54 | 30/01/2024 Nhìn ra thế giới
Việt Nam hợp tác với ASEAN hỗ trợ Myanmar tiến tới giải pháp hòa bình
10:34 | 17/03/2023 Sự kiện - Vấn đề
Kim ngạch xuất khẩu phân bón tăng 174,3%
10:13 | 18/08/2022 Xuất nhập khẩu
Bộ Tài chính Nhật Bản cam kết hành động quyết liệt nếu đồng yen tiếp tục giảm
09:30 | 28/03/2024 Nhìn ra thế giới
Bầu cử Nghị viện châu Âu: EU kêu gọi các “đại gia” công nghệ chống tin giả
09:37 | 27/03/2024 Nhìn ra thế giới
Malaysia thu giữ 380kg ma túy trị giá hơn 65 tỷ đồng tại Sân bay Kuala Lumpur
09:36 | 27/03/2024 Hải quan thế giới
“Gót Achilles” của ông Joe Biden
08:13 | 27/03/2024 Nhìn ra thế giới
Nước Nga mạnh mẽ hơn sau thứ Sáu buồn
07:00 | 27/03/2024 Nhìn ra thế giới
Nga kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết chống chủ nghĩa khủng bố
08:04 | 26/03/2024 Nhìn ra thế giới
IMF đánh giá tích cực Trung Quốc chuyển đổi sang tăng trưởng chất lượng cao
08:00 | 25/03/2024 Nhìn ra thế giới
Nhân tố thúc đẩy giá cà phê áp sát mức kỷ lục
11:09 | 24/03/2024 Nhìn ra thế giới
Chính sách lãi suất âm có mang lại hiệu quả như mong muốn?
08:31 | 24/03/2024 Nhìn ra thế giới
Hoạt động kinh tế ở Eurozone dần ổn định nhờ sự phục hồi của lĩnh vực dịch vụ
10:33 | 22/03/2024 Nhìn ra thế giới
5 quốc gia châu Âu kêu gọi EU cấm nhập khẩu ngũ cốc của Nga và Belarus
10:27 | 22/03/2024 Nhìn ra thế giới
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ quyết định giữ lãi suất ổn định ở mức hiện tại
08:27 | 21/03/2024 Nhìn ra thế giới
Ấn Độ củng cố quan hệ Đối tác Chiến lược Đặc biệt và Đặc quyền với Nga
09:13 | 20/03/2024 Nhìn ra thế giới
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Hải quan An Giang đối thoại với hơn 50 doanh nghiệp XNK
Tài khoản tiết kiệm tiền tỷ “bốc hơi", lỗ hổng từ nhân viên ngân hàng
Doanh nghiệp FDI đã đầu tư vào 42 tỉnh, thành phố trên cả nước
Dừng kinh doanh, rút giấy phép nếu doanh nghiệp cố tình không xuất hóa đơn điện tử xăng dầu
Điều động, bổ nhiệm ông Nguyễn Hoàng Tuấn giữ chức Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics
LONGFORM: Tập trung thực hiện thành công chuyển đổi số, tạo nền tảng hướng tới Hải quan thông minh
08:54 | 10/02/2024 Megastory/Longform
LONGFORM: Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chính sách tài khoá, dấu ấn đặc biệt quan trọng thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế
08:50 | 10/02/2024 Tài chính