Tạo thuận lợi cho người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam

Tỷ lệ thấp

Theo kết quả nghiên cứu của công ty CBRE, Việt Nam vẫn là một nền kinh tế thu hút ngày càng nhiều các chuyên gia nước ngoài đến để tìm kiếm thử thách và phát triển sự nghiệp. Cuộc khảo sát cho thấy có một số lĩnh vực cần cải thiện để Việt Nam trở nên hấp dẫn hơn trong mắt các chuyên gia nước ngoài. Có 62% các chuyên gia nước ngoài đang sở hữu bất động sản, trong đó 37% sở hữu bất động sản tại quốc gia nơi họ đang sống và làm việc. Trong khi đó, tính trung bình các chuyên gia nước ngoài tại Việt Nam kiếm được 88.096 USD mỗi năm. Tuy nhiên, liên quan đến sở hữu nhà ở, chưa đầy 1/5 (18%) trong số họ có sở hữu bất động sản tại Việt Nam, chỉ bằng phân nửa so với tỷ lệ trung bình toàn cầu. Có 43% chuyên gia nước ngoài tại Việt Nam chưa sở hữu bất cứ bất động sản nào tại đây hoặc tại quê nhà của họ.

Ông Nguyễn Khánh Duy, Giám đốc bộ phận Kinh doanh nhà ở Savills TP.HCM cho biết, hiện nay, về cơ bản, các thủ tục pháp lý về việc sở hữu bất động sản ở Việt Nam dành cho người nước ngoài đã nhận được phản hồi rất tích cực từ cả phía người bán lẫn người mua sau gần 3 năm triển khai. Theo quan sát của Savills chỉ riêng thị trường bất động sản TP.HCM, trong vòng 2 năm qua đã có hàng nghìn giao dịch thành công với khách hàng là người nước ngoài. Trong năm 2017, đã có rất nhiều dự án “chạm trần” sở hữu khách nước ngoài trong thời gian nhanh chóng. Cụ thể hơn, một dự án nằm ở vị trí đắc địa của quận 2 được mở bán giai đoạn 2 thì hạn ngạch dành cho người nước ngoài đạt hơn 30% trong thời gian ngắn và còn nhiều khách nước ngoài không có được suất mua căn hộ. Khách hàng trong đợt mở bán này chủ yếu đến từ châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan, Hồng Kông và Singapore. Trên thực tế, các dự án, sản phẩm thu hút người mua quốc tế chủ yếu thuộc phân khúc cao cấp, đi kèm với đó là đòi hỏi về chất lượng công trình, dịch vụ trong quá trình tư vấn và bán hàng tương xứng cũng như khả năng đầu tư, cho thuê lại.

Gỡ vướng, tạo thuận lợi

Để tạo thuận lợi cho người nước ngoài mua nhà, lãnh đạo TP.HCM đã yêu cầu Sở Xây dựng xác định danh mục dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại không cho phép tổ chức, cá nhân nước ngoài được quyền sở hữu nhà ở dự án và công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử của sở này. Việc này nhằm chấn chỉnh tình trạng chậm trễ giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận cho tổ chức, cá nhân nước ngoài mua nhà ở trên địa bàn. Qua đó làm cơ sở cho cá nhân, tổ chức biết, tạo cơ sở pháp lý cho Sở Tài nguyên và Môi trường cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho tổ chức, cá nhân nước ngoài mua nhà ở trên địa bàn thành phố. Lãnh đạo TP.HCM cũng giao Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm rà soát hồ sơ cấp giấy chứng nhận cho tổ chức, cá nhân nước ngoài mua nhà ở trên địa bàn thành phố trong thời gian từ ngày 1/7/2015 đến nay về số lượng đã tiếp nhận, số lượng đã giải quyết và số lượng còn tồn đọng. Theo đó, Sở có văn bản trả lời đối với các trường hợp chưa đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận và có thư xin lỗi đối với các trường hợp chậm trễ.

Để thực hiện việc cấp "sổ đỏ" cho người nước ngoài khi mua nhà ở trong các dự án nhà ở thương mại ngoài khu vực bảo vệ quốc phòng, an ninh, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM cho biết, HoREA đã đề nghị và đã được Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có văn bản hướng dẫn các tỉnh và thành phố thực hiện, sẽ giải quyết được ách tắc này.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Điều 5 Luật Đất đai 2013 không có quy định chủ thể sử dụng đất là "cá nhân nước ngoài". Trong lúc Luật Nhà ở 2014 đã cho phép cá nhân nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam được mua nhà trong các dự án đầu tư xây dựng nhà ở, trừ khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh, được sở hữu nhà trong thời hạn tối đa không quá 50 năm, và có các quyền của chủ sở hữu nhà ở như công dân Việt Nam, trong đó có quyền sử dụng đất ở. Do vậy, Hiệp hội kiến nghị bổ sung chủ thể người sử dụng đất là "cá nhân nước ngoài" trong thời hạn được sở hữu nhà tại Việt Nam vào điều 5 Luật Đất đai 2013. Đồng thời, Hiệp hội kiến nghị bổ sung thêm 1 điều khoản quy định về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất là "cá nhân nước ngoài" để đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật.