Tăng thuế xuất khẩu clanke để hạn chế xuất khẩu tài nguyên không tái tạo

	Đề xuất tăng thuế xuất khẩu mặt hàng chì từ 5% lên 15%
	Đề xuất tăng thuế xuất khẩu, giảm thuế nhập khẩu với một số mặt hàng thép
	Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi mức thuế xuất nhập khẩu ưu đãi đối với một số mặt hàng tăng giá mạnh

Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh mức thuế suất thuế xuất khẩu mặt hàng clanke xi măng. Ảnh: Internet.

Sản lượng tiêu thụ nội địa không tăng trưởng

Theo báo cáo thường niên của Hiệp hội Xi măng Việt Nam, tính đến cuối năm 2020, ngành xi măng Việt Nam có 90 dây chuyền sản xuất clanke, xi măng với tổng công suất 107 triệu tấn. Thực tế công suất có thể sản xuất khoảng 120-130 triệu tấn xi măng.

Cùng với đó, sản lượng tiêu thụ nội địa những năm gần đây gần như không tăng trưởng. Trong đó, năm 2020 đã sụt giảm 3 triệu tấn so với năm 2019 nhưng do xuất khẩu tăng nhanh nên sản lượng tiêu thụ toàn ngành vẫn đạt trên 100 triệu tấn.

Theo Bộ Tài chính, hiện nay, mặc dù đã được điều chỉnh cho phù hợp với tốc độ tiêu thụ xi măng dựa trên tăng trưởng kinh tế và chiến lược phát triển ngành xây dựng nhưng nguồn cung sản xuất xi măng trong nước tiếp tục tăng cao do các nhà máy liên tục mở rộng

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, năm 2020, Việt Nam xuất khẩu 32,6 triệu tấn xi măng và clanhke, trong đó xuất khẩu clanke đạt 23,9 triệu tấn (chiếm tỷ trọng 73%), xuất khẩu xi măng đạt 8,7 triệu tấn (chiếm tỷ trọng 27%). Trong 4 tháng đầu năm 2021, cả nước xuất khẩu 14,94 triệu tấn xi măng và clanke.

Để hạn chế xuất khẩu mặt hàng này, tại Nghị định số 57/2020/NĐ-CP đã ghi cụ thể mặt hàng clanke (nhóm 25.23, mã số 2523.10.10 và 2523.10.90) thuộc STT 211, có mức thuế suất thuế xuất khẩu 5%. Riêng đối với mặt hàng xi măng, do không có trong Biểu Khung thuế xuất khẩu nên không chịu thuế xuất khẩu khi xuất khẩu.

Bộ Tài chính nhận định, trong bối cảnh hiện nay, việc đẩy mạnh xuất khẩu xi măng và clanke có thể giúp ngành xi măng tận dụng được năng lực sản xuất trong nước. Nhưng đây không phải là giải pháp lâu dài và bền vững vì quá trình sản xuất 2 mặt hàng trên chủ yếu dựa trên việc khai thác, sử dụng tài nguyên không tái tạo. Một mặt, việc tăng xuất khẩu sẽ làm cạn kiệt tài nguyên trong nước, gây ra nhiều tác động xấu đến môi trường trong quá trình khai thác. Mặt khác, sản xuất xi măng và clanke tại Việt Nam hiện đang sử dụng điện với giá thấp.

Tăng thuế xuất khẩu mặt hàng clanhke từ 5% lên 10%

Ngày 18/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 1266/QĐ-TTg về phê duyệt chiến lược phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam thời kỳ 2021-2030, định hướng đến năm 2050. Trong đó có đề ra mục tiêu: “Hạn chế xuất khẩu những sản phẩm sử dụng nhiều nguyên liệu, nhiên liệu là tài nguyên khoáng sản không tái tạo.”

Đồng thời, tại Phụ lục I của Quyết định này cũng đã đề ra các mục tiêu cụ thể. Theo đó, giai đoạn 2021-2030 sẽ hạn chế xuất khẩu, tỷ lệ xuất khẩu clanke và xi măng không vượt quá 30% tổng công suất thiết kế; Giai đoạn 2031-2050 sẽ hạn chế xuất khẩu, tỷ lệ xuất khẩu clanhke và xi măng không vượt quá 20% tổng công suất thiết kế.

Hiện nay, xuất khẩu xi măng và clanke đã đạt đến ngưỡng khống chế này. Chính vì vậy, để thực hiện Chỉ thị số 38/CT-TTg và Quyết định số 1266/QĐ-TTg. của Thủ tướng Chính phủ, góp phần hạn chế việc khai thác, xuất khẩu tài nguyên quốc gia, nhất là tài nguyên không tái tạo, Bộ Tài chính trình Chính phủ tăng mức thuế suất thuế xuất khẩu đối với mặt hàng clanke từ 5% lên 10%.

Đồng thời để quản lý chặt việc xuất khẩu xi măng, Bộ Tài chính trình Chính phủ giao Bộ Công thương và Bộ Xây dựng tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất, xuất khẩu mặt hàng này.