 |
| Kho ngoại quan tại Khu công nghiệp Bắc Thăng Long (Hà Nội). Ảnh: N.Linh |
Phát sinh bất cập
Theo Tổng cục Hải quan, hiện nay quy định của pháp luật về kho ngoại quan cho phép hàng hóa lưu giữ trong thời hạn nhất định, khi hết thời hạn phải đưa hàng ra khỏi kho hoặc trường hợp chủ hàng hóa, chủ kho ngoại quan muốn tiêu hủy thì phải thực hiện một số thủ tục nhất định. Tuy nhiên hiện nay trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan, công tác giám sát kho ngoại quan, phát sinh nhiều trường hợp khi hàng hóa hết thời hạn gửi kho ngoại quan nhưng không thể xuất khẩu được, hoặc đã làm thủ tục xuất kho ngoại quan đưa lên cửa khẩu xuất nhưng chưa thực xuất được... Hiện chưa có quy định cụ thể về thẩm quyền gia hạn, thủ tục gia hạn đối với những hàng hóa còn thời hạn lưu giữ nhưng đã xuất kho ngoại quan, hoặc biện pháp xử lý đối với những hàng hóa quá thời hạn gửi kho ngoại quan, quy trình tiêu hủy hàng hóa theo đề nghị của doanh nghiệp…
Ngoài ra còn phát sinh một số hoạt động dịch vụ thực hiện trong kho ngoại quan có rủi ro về gian lận thương mại, làm thay đổi xuất xứ, thay đổi nhãn mác hàng hóa gây hiểu lầm cho người tiêu dùng, cần làm rõ loại dịch vụ nào được làm, không được làm trong kho ngoại quan.
Bên cạnh đó khi thực hiện thủ tục hải quan cho hàng hóa gửi kho ngoại quan xuất khẩu ra nước ngoài hiện nay chỉ thực hiện khai báo vận chuyển dẫn đến một số bất cập trong việc kiểm tra, giám sát hải quan do người khai hải quan không khai báo thông tin chi tiết hàng hóa mà chỉ lựa chọn một số mặt hàng chiếm tỉ trọng lớn trong lô hàng xuất khẩu. Chính vì vậy, cần sửa đổi quy định về thủ tục xuất khẩu hàng hóa từ kho ngoại quan đảm bảo công tác kiểm tra giám sát của cơ quan Hải quan.
Từ những vấn đề bất cập phát sinh nêu trên, Tổng cục Hải quan đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định để đảm bảo phù hợp, thống nhất giữa các văn bản quy phạm pháp luật như: cụ thể về thời hạn lưu giữ và hướng xử lý, về việc thanh lý, tiêu hủy hàng hóa, về dịch vụ “được thực hiện và không được thực hiện” trong kho ngoại quan, về thủ tục xuất khẩu hàng hóa từ kho ngoại quan.
Tháo gỡ bằng quy định cụ thể
Theo đó, bổ sung quy định không cho phép thực hiện thực hiện các hoạt động gia công, chế biến, sản xuất, lắp ráp làm thay đổi mã số HS, xuất xứ của hàng hóa trong kho ngoại quan tại Điều 83. Cụ thể, tại dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Điều 83 như sau: “Điều 83. Các dịch vụ được thực hiện trong kho ngoại quan: Chủ hàng hóa gửi kho ngoại quan trực tiếp thực hiện hoặc ủy quyền cho chủ kho ngoại quan hoặc đại lý làm thủ tục hải quan thực hiện các dịch vụ sau đối với hàng hóa gửi kho ngoại quan:
1. Gia cố, đóng gói bao bì; phân loại hàng hóa, bảo dưỡng hàng hóa.
2. Chia tách, đóng ghép các lô hàng vận chuyển chung container.
3. Lấy mẫu hàng hóa đề phục vụ công tác quản lý hoặc làm thủ tục hải quan.
4. Chuyển quyền sở hữu hàng hóa.
5. Riêng đối với kho ngoại quan chuyên dùng chứa hóa chất, xăng dầu, nếu đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về hải quan và yêu cầu quản lý nhà nước chuyên ngành có liên quan được phép pha chế, chuyển đổi chủng loại hàng hóa.
Việc thực hiện các dịch vụ nêu tại Điều này không bao gồm các hoạt động gia công, chế biến, sản xuất, lắp ráp, kể cả các hoạt động đơn giản khác làm thay đổi tính nguyên trạng ban đầu (thông tin tên hàng, mã số HS, quy cách, thuộc tính, xuất xứ…) của hàng hóa. Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện các dịch vụ trong kho ngoại quan”.
Bên cạnh đó, dự thảo cũng sửa đổi khoản 4, bổ sung khoản 5, 6, 7 Điều 86 theo hướng: hướng dẫn cụ thể thủ tục tiêu hủy hoặc thanh lý những lô hàng đổ vỡ, hư hỏng, giảm phẩm chất hoặc quá thời hạn sử dụng phát sinh trong quá trình lưu kho hoặc lưu giữ tại cửa khẩu xuất. Hướng dẫn việc xử lý và thời hạn xử lý đối với hàng hóa quá thời hạn gửi kho ngoại quan, nhưng chủ hàng hóa hoặc người được chủ hàng hóa ủy quyền không đưa hàng ra khỏi kho ngoại quan.
Đồng thời hướng dẫn thực hiện xác lập quyền sở hữu toàn dân đối với trường hợp chủ hàng hóa tuyên bố từ bỏ hoặc thực hiện hành vi chứng tỏ việc từ bỏ hàng hóa đang lưu giữ trong kho ngoại quan. Quy định cụ thể thời hạn hàng hóa được lưu giữ tại cửa khẩu xuất sau khi đã đưa ra khỏi kho ngoại quan và cơ chế quản lý trong trường hợp không xuất được.
Và sửa khoản 2 Điều 88 như sau: “Hàng hóa từ kho ngoại quan đưa ra nước ngoài hoặc đưa vào nội địa hoặc các khu phi thuế quan, chủ hàng hoặc người được chủ hàng ủy quyền phải làm thủ tục hải quan tại Chi cục Hải quan quản lý kho ngoại quan”.
Theo Tổng cục Hải quan, việc sửa đổi, bổ sung các quy định về quản lý kho ngoại quan đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đúng quy định của pháp luật, cụ thể về thời hạn được lưu giữ hàng hóa và các dịch vụ được phép và không được phép thực hiện trong kho ngoại quan; công chức hải quan xác định rõ thẩm quyền và chức năng, nhiệm vụ thực hiện. Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp khi gửi hàng vào kho ngoại quan không gặp vướng mắc về thời hạn lưu giữ.
Ngọc Linh
