Quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được điều chỉnh theo hướng nào?

	Doanh nghiệp nào thuộc diện có rủi ro cao về phát hành hóa đơn?
	Cơ quan Thuế sẽ phân loại mức độ rủi ro của người nộp thuế
	Tìm cách tiếp cận mới cho quản lý thuế kinh doanh thương mại điện tử
	Tổng cục Thuế nói gì về quy định tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp?

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ kê khai thuế theo hồ sơ giấy và sử dụng hoá đơn giấy do cơ quan Thuế đặt in. Ảnh: Thùy Linh

Không làm phát sinh thủ tục hành chính

Theo Dự thảo Thông tư, công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh sẽ được ngành Thuế siết chặt hơn nhằm tránh thất thu thuế, nhưng đảm bảo không gây phiền hà về mặt thủ tục hành chính cho những đối tượng này.

Dự thảo Thông tư cũng quy định rõ việc bãi bỏ các chương có liên quan đến hộ kinh doanh tại Thông tư số 92/2015/TT-BTC.

Theo Bộ Tài chính, dự thảo Thông tư này chỉ điều chỉnh về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là cá nhân cư trú. Riêng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh tại chợ biên giới; cá nhân có tài sản cho thuê tại lãnh thổ Việt Nam thì không phân biệt cư trú và không cư trú, bởi trong thực tế, cư dân biên giới đi lại giữa hai nước để kinh doanh, nếu ngồi tại chợ trên lãnh thổ Việt Nam sẽ được quản lý thu thuế như đối với cá nhân cư trú kinh doanh tại lãnh thổ Việt Nam; cá nhân nước ngoài có tài sản tại Việt Nam cho thuê cũng được quản lý như cá nhân Việt Nam.

Dự thảo Thông tư hướng dẫn phương pháp tính thuế đối với 6 trường hợp gồm: hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai; cá nhân kinh doanh khai thuế theo từng lần phát sinh; hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán (hộ khoán); cá nhân cho thuê tài sản; cá nhân trực tiếp ký hợp đồng làm đại lý xổ số, đại lý bảo hiểm, bán hàng đa cấp; tổ chức khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân.

Bộ Tài chính đảm bảo, những quy định tại dự thảo này sẽ không làm phát sinh thủ tục hành chính. Về mặt quản lý thuế, kể từ thời điểm hiệu lực của Luật Quản lý thuế số 38 và các văn bản hướng dẫn thực hiện, các quy định về cá nhân kinh doanh về cơ bản đã có nhiều thay đổi trong cách phân loại đối tượng, phương pháp tính thuế, xác định trách nhiệm của các tổ chức có liên quan. Tuy nhiên, do có nhiều nội dung mới nên cần phải hướng dẫn rõ về việc phân loại cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh theo 6 nhóm để áp dụng phương pháp tính thuế khác nhau, xác định cụ thể trách nhiệm khai thuế, nộp thuế thay cho cá nhân kinh doanh theo quy định mới.

Hướng dẫn khai và nộp thuế đối với từng trường hợp

Theo quy định tại Luật Quản lý thuế số 38, các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh quy mô lớn phải thực hiện nộp thuế theo kê khai và thực hiện chế độ kế toán. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai, khai thuế theo tháng hoặc quý và không phải quyết toán thuế (đã quy định tại Nghị định số 126/2020/NĐ-CP) thì nộp thuế theo phương pháp kê khai, khai thuế trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân tính trực tiếp trên doanh thu; đồng thời thực hiện khai và nộp thuế điện tử, hoá đơn điện tử khi cơ quan Thuế hướng dẫn.

Theo Bộ Tài chính, tạm thời trong thời gian cơ quan Thuế chưa triển khai điện tử thì hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai, khai thuế theo hồ sơ giấy và sử dụng hoá đơn giấy do cơ quan thuế đặt in.

Đáng chú ý, về chế độ kế toán đối với hộ kinh doanh, hiện Tổng cục thuế đã phối hợp với Cục Quản lý giám sát kế toán, kiểm toán (Bộ Tài chính) để xây dựng chế độ kế toán hộ kinh doanh trình Bộ Tài chính ban hành. Theo dự thảo Thông tư hướng dẫn chế độ kế toán đối với hộ kinh doanh sẽ không phải làm Báo cáo tài chính mà chỉ sử dụng 4 sổ kế toán theo hình thức đơn giản (không phải hạch toán tài khoản) bao gồm: sổ chi tiết doanh thu bán hàng hoá, dịch vụ; sổ chi tiết vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, hàng hoá; sổ theo dõi tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước; sổ theo dõi tình hình thanh toán tiền lương và các khoản nộp theo lương của người lao động. Căn cứ 4 sổ kế toán, hộ kinh doanh khai đầy đủ các chỉ tiêu doanh thu, chi phí trên tờ khai thuế. Số thuế phải nộp tính theo tỷ lệ trên doanh thu, các thông tin về chi phí chỉ để cơ quan Thuế xây dựng cơ sở dữ liệu để quản lý rủi ro phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra khi cần thiết.

Ngoài ra, để đáp ứng yêu cầu đối với cá nhân kinh doanh thương mại điện tử, tại dự thảo Thông tư Bộ Tài chính đã bổ sung thêm đối tượng là cá nhân kinh doanh thương mại điện tử nếu lựa chọn khai thuế từng lần phát sinh hoặc tháng hoặc quý hoặc năm cũng thuộc diện khai thuế theo từng lần phát sinh.

Đối với tổ chức khai thuế thay, nộp thuế thay cho cá nhân, cơ bản giữ nguyên như tại Thông tư số 92/2015/TT-BTC (cho thuê tài sản). Ngoài ra, bổ sung thêm các nội dung mới theo hướng dẫn tại Nghị định số 126/2020/NĐ-CP như: tổ chức hợp tác kinh doanh với cá nhân thì tổ chức phải khai thuế trên toàn bộ doanh thu; tổ chức chi trả các khoản thưởng, hỗ trợ đạt doanh số, khuyến mại, chiết khấu thương mại, chiết khấu thanh toán, chi hỗ trợ bằng tiền hoặc không bằng tiền cho hộ khoán; tổ chức là đối tác tại Việt Nam của đơn vị cung cấp dịch vụ trực tuyến nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam mà có thỏa thuận đơn vị cung cấp dịch vụ trực tuyến nước ngoài thực hiện chi trả thu nhập cho cá nhân kinh doanh sản phẩm nội dung số (trò chơi điện tử, video, clip, ...) trên nền tảng trực tuyến thông qua tổ chức đối tác tại Việt Nam.