Quản lý nợ thuế: Khó “đơn" khó “kép"

	Quản lý nợ thuế: Coi người nộp thuế là bạn đồng hành
	Tổng cục Hải quan sửa quy trình quản lý nợ thuế
	Mạnh tay quản lý nợ thuế
	Quản lý nợ thuế - bổ sung quy định gì cho hiệu quả?

Tổng cục Thuế đã yêu cầu các cục thuế theo dõi chặt chẽ sự biến động của các khoản nợ thuế.

Quyết liệt với nhiều biện pháp

Công tác quản lý nợ luôn được các cục thuế coi là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm xuyên suốt. Cứ vào đầu năm, toàn ngành Thuế đã triển khai đồng bộ các biện pháp nhằm thu hồi nợ cũ và không để nợ mới phát sinh. Từng cục Thuế giao chỉ tiêu thu nợ thuế đến từng lãnh đạo Cục, từng đội thuế, từng cán bộ và coi đây là một trong những tiêu chí quan trọng để bình xét thi đua của cán bộ công chức.

Tại Cục Thuế Hưng Yên, ngay từ đầu năm, Tổng cục Thuế đã giao chỉ tiêu thu tiền thuế nợ năm 2019 cho đơn vị đến thời điểm 31/12/2019, không vượt quá 876 tỷ đồng. Trong đó, nợ thuế có khả năng thu không vượt quá 293 tỷ đồng và thu tối thiểu 80% các khoản tiền thuế nợ có khả năng thu của thời điểm 31/12/2018. Để phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu này, Cục Thuế đã giao chỉ tiêu thu tiền thuế nợ đến từng đơn vị; chỉ đạo quyết liệt công tác quản lý, đôn đốc thu nợ và cưỡng chế nợ.

Tính đến đầu tháng 10/2019, Cục Thuế Hưng Yên đã ban hành 429.870 thông báo tiền thuế nợ, tiền phạt, tiền chậm nộp đến người nợ thuế; ban hành 1.950 quyết định cưỡng chế, trong đó bằng biện pháp trích tiền từ tài khoản là 1.614 quyết định, thông báo hoá đơn không còn giá trị sử dụng là 336 quyết định; thực hiện công khai thông tin các doanh nghiệp chây ỳ, không chấp hành pháp luật thuế trên các phương tiện thông tin đại chúng là 4.236 lượt.

Tại Cục Thuế Quảng Bình, từ đầu năm đến nay, đơn vị này liên tục áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo luật định đối với các đơn vị nợ thuế trên 90 ngày, dây dưa, chiếm dụng tiền thuế. Tính đến tháng 10, Cục Thuế Quảng Bình đã ban hành 296 quyết định cưỡng chế để thu hồi nợ đọng thuế, trong đó cưỡng chế bằng biện pháp trích tài khoản 239 trường hợp, cưỡng chế bằng biện pháp thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng 53 trường hợp, thu hồi giấy phép 2 trường hợp. Cục Thuế Quảng Bình còn phối hợp với Kho bạc Nhà nước tỉnh thực hiện khấu trừ tại nguồn đối với số tiền nợ thuế của các đơn vị xây dựng cơ bản bằng vốn ngân sách; phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư để thu nợ đọng thuế qua việc cấp mới, gia hạn quyền khai thác khoáng sản, tiền thuê đất, cấp phép mới, gia hạn dự án đầu tư. Thực hiện thu nợ đọng thuế qua công tác hoàn thuế.

Bên cạnh đó, hàng tháng, ngay sau khi khoá sổ thuế, Cục thông báo danh sách người nộp thuế chưa thực hiện cưỡng chế để yêu cầu các chi cục thuế thực hiện cưỡng chế. Đồng thời công khai danh sách các doanh nghiệp chây ỳ nợ thuế trên cổng thông tin và các phương tiện thông tin đại chúng.

Tại Cục Thuế Hà Nội, từ đầu năm đến nay, đơn vị này đã công khai lần đầu với 1.433 đơn vị nợ thuế phí, các khoản liên quan đến đất, tiền phạt và tiền chậm nộp với tổng số tiền nợ 2.146 tỷ đồng. Đồng thời, thực hiện công khai lại 507 đơn vị nợ thuế phí, các khoản liên quan đến đất, tiền phạt và tiền chậm nộp với tổng số tiền nợ 4.265 tỷ đồng. Việc thực hiện công khai các doanh nghiệp nợ thuế là động thái khá quyết liệt của ngành Thuế Thủ đô, thể hiện sự cương quyết của đơn vị với các doanh nghiệp chây ỳ. Kết quả sau khi đăng công khai đã có 1.168 doanh nghiệp và dự án nộp 418,7 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước.

Khó từ nhiều phía

Thực tế cho thấy, có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng nợ thuế của các doanh nghiệp. Trước tiên phải kể đến nguyên nhân khách quan do tình hình sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn. Đơn cử như một trường hợp doanh nghiệp do Cục Thuế Nghệ An quản lý đó là Công ty TNHH Thương mại Minh Khang. Hiện Công ty này dẫn đầu danh sách nợ với tổng số nợ trên 238,6 tỷ đồng. Tìm hiểu nguyên nhân có thể thấy, số nợ thuế của Công ty Minh Khang đều xuất phát từ nợ tiền sử dụng đất, với hơn 237 tỷ đồng. Hiện nay, tại Nghệ An, Công ty Minh Khang là chủ đầu tư dự án Bệnh viện Đa khoa Thành An - Sài Gòn. Tổng mức đầu tư ban đầu của bệnh viện lên tới 10 triệu USD. Bên cạnh đó, Công ty này cũng được biết đến là chủ đầu tư dự án “Tổ hợp khách sạn, siêu thị kinh doanh dược - thiết bị vật tư y tế và nhà ở” tại xã Nghi Phú, TP Vinh, tỉnh Nghệ An. Tuy nhiên, đến nay, các dự án trên địa bàn tỉnh Nghệ An của Công ty Minh Khang đang bị "mắc kẹt" dẫn đến tình trạng nợ tiền sử dụng đất.

Bên cạnh những đơn vị có khó khăn thực sự trong hoạt động sản xuất kinh doanh hay vướng mắc trong chính sách vẫn còn có những đơn vị ý thức tuân thủ về thực hiện nghĩa vụ ngân sách với nhà nước chưa cao, chây ỳ nợ tiền thuế mặc dù cơ quan Thuế đã thường xuyên đôn đốc cũng như thực hiện các biện pháp cưỡng chế. Theo chia sẻ của một doanh nghiệp đã từng nợ thuế, hiện mức phạt chậm nộp của cơ quan Thuế là 0,03%/ngày. So với lãi suất ngân hàng hiện nay, mức này có thấp hơn một chút. Do vậy, khi tình hình tài chính của doanh nghiệp gặp khó khăn, để đặt lên "bàn cân" xem nên nộp thuế trước hay trả nợ ngân hàng trước thì hầu như doanh nghiệp đều chọn cách xử lý nợ cho ngân hàng. "Nếu chậm nộp nợ thuế cho cơ quan Thuế thì sẽ bị phát sinh phạt chậm nộp và tiền chậm nộp. Tuy nhiên, nếu chậm trả nợ cho ngân hàng thì doanh nghiệp sẽ gặp khó khăn hơn nhiều như: cưỡng chế tài sản, liệt vào danh sách "nợ xấu" và sẽ dẫn tới khó có thể tiếp tục vay vốn ngân hàng", chủ doanh nghiệp này chia sẻ.

Hay như tại Cục Thuế Hưng Yên, hiện nợ khó thu tại đơn vị vẫn còn lớn (613 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 52,7% trong tổng số nợ). Trong khi đó, tiền chậm nộp được tính tự động 0,03%/ngày, dẫn đến tổng nợ thuế ngày càng tăng cao, gây khó khăn cho công tác quản lý. Hơn nữa, nợ thuế tập trung chủ yếu vào một số doanh nghiệp có số nợ lớn nhưng gặp khó khăn về tài chính, chờ giải thể, phá sản không có khả năng nộp như: Công ty Cổ phần Dầu thực vật Quang Minh nợ đến ngày 31/8/2019 là 266 tỷ đồng; Công ty TNHH sản xuất vôi Bình Minh nợ 123,1 tỷ đồng; Công ty TNHH vôi Hưng Yên nợ 20,3 tỷ đồng,.. Ngoài ra, còn một số doanh nghiệp nợ đọng tiền sử dụng đất lớn 443,4 tỷ đồng. Mặc dù Cục đã thực hiện các biện pháp thu nợ, cưỡng chế nợ thuế nhưng doanh nghiệp vẫn không nộp thuế, để nợ thuế kéo dài như: Công ty Cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Hưng Yên nợ 233,6 tỷ đồng; Công ty TNHH Vạn Thuận Phát nợ 69,9 tỷ đồng; Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển An Phú nợ 88,3 tỷ đồng, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Phúc Hưng nợ 27,6 tỷ đồng,...

Với những nguyên nhân từ khách quan đến chủ quan, đến nay, công tác quản lý nợ vẫn đang là bài toán khó đối với toàn ngành Thuế. Nhân lực có hạn, nợ ngày càng phình to, doanh nghiệp có ý thức thì khó khăn, doanh nghiệp không khó khăn thì chây ỳ... dẫn đến tình trạng nợ thuế kéo dài khiến cơ quan quản lý thuế luôn trong tình trạng "đau đầu" kiểm soát.