Quan hệ Nhật - Hàn sẽ sớm "tan băng"?

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye

Cuộc gặp được coi là một bước đột phá sau khi Washington nỗ lực yêu cầu hai đồng minh khu vực là Seoul và Tokyo cải thiện quan hệ song phương. Đây cũng là cuộc đối thoại chính thức đầu tiên giữa bà Park Geun-hye và ông Shinzo Abe kể từ khi hai người nhậm chức, đặc biệt trong bối cảnh quan hệ giữa Hàn Quốc và Nhật Bản gia tăng căng thẳng bắt nguồn từ một số vấn đề lịch sử và tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước.

Sự kiện này được dư luận chung đánh giá là có sự thay đổi rõ rệt của mối quan hệ Hàn-Nhật. Kể từ khi nhậm chức vào tháng 2-2013, Tổng thống Park Geun-hye luôn từ chối tiến hành cuộc gặp thượng đỉnh với Thủ tướng Shinzo Abe, đồng thời chỉ trích quan điểm cũng như thái độ của Tokyo về vấn đề lịch sử thời chiến. Theo Bộ Ngoại giao Hàn Quốc, Seoul và Tokyo đang tham vấn về khả năng tổ chức thêm các cuộc gặp cấp chuyên viên để thảo luận về vấn đề phụ nữ Hàn Quốc bị bắt làm nô lệ tình dục cho binh sĩ Nhật Bản trong Chiến tranh Thế giới thứ hai.

Căng thẳng giữa Nhật Bản và Hàn Quốc, hai đồng minh quan trọng của Mỹ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương, được xem là "mối bận tâm lớn" của Washington trong chính sách "xoay trục sang châu Á". Giới chức Mỹ đã nỗ lực hối thúc Hàn Quốc và Nhật Bản cải thiện quan hệ, và Washington hy vọng cuộc gặp thượng đỉnh ba bên sắp tới sẽ tạo bước tiến trong quan hệ song phương giữa Seoul và Tokyo trước thềm chuyến công du châu Á của Tổng thống Obama vào tháng 4 tới.

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Susan Rice nói rằng: "Sau giai đoạn căng thẳng, chúng tôi sẽ đưa hai đồng minh thân cận là Hàn Quốc và Nhật Bản xích lại gần nhau. Cuộc gặp thượng đỉnh ba bên cũng sẽ đưa ra một thông điệp mạnh mẽ, thể hiện rõ cam kết của Mỹ đảm bảo an ninh ở khu vực Đông Bắc Á".

Giáo sư Cho Sei-Young thuộc Đại học Dongseo (Hàn Quốc) cho rằng cuộc gặp thượng đỉnh ba bên Mỹ-Nhật-Hàn sẽ là chất xúc tác góp phần hàn gắn những rạn nứt trong quan hệ song phương Hàn-Nhật. Ông nhấn mạnh thêm rằng: "Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để nói rằng cuộc gặp thượng đỉnh ba bên sẽ dẫn đến cuộc gặp thượng đỉnh song phương Hàn-Nhật".

P. Thùy