 |
| Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn trao đổi ý kiến tại Tọa đàm. Ảnh: Hồng Vân. |
Nhiệm vụ “xương sống” của ngành Hải quan
Phiên 1 của Tọa đàm với chủ đề “Bảo vệ lợi ích chủ quyền, an ninh an toàn cộng đồng”, có sự tham gia của các diễn giả: Ông Nguyễn Văn Cẩn, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan; ông Nguyễn Tiến Lộc, Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan; ông Nguyễn Hùng Anh, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu; ông Đinh Ngọc Thắng, Cục trưởng Cục Hải quan TP.HCM và ông Nghiêm Xuân Thọ, Đội trưởng Đội Điều tra hình sự, Cục Điều tra chống buôn lậu.
Mở đầu phiên 1, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn điểm lại các dấu mốc, các sự kiện quan trọng trong lịch sử 75 năm xây dựng, phát triển của Hải quan Việt Nam.
“Trải qua 75 năm xây dựng và trưởng thành, Hải quan Việt Nam đã có sự phát triển, trưởng thành về mọi mặt. Trong suốt chặng đường phát triển đã qua, đặc biệt từ những năm 1980 của thế kỷ trước khi đất nước bước vào tiến trình hội nhập quốc tế, 2 nhiệm vụ quan trọng, 2 trục “xương sống” của ngành Hải quan là tạo thuận lợi thương mại và chống buôn lậu, đảm bảo an ninh, an toàn cộng đồng”- Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh.
Đặc biệt trên lĩnh vực đảm bảo an ninh, an toàn cộng đồng, những năm qua, đặc biệt là 5 năm gần đây (2015-2019), ngành Hải quan đã lập được nhiều chiến công, khẳng định được vai trò chủ công, trụ cột trên mặt trận chống buôn lậu.
Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ trên cần đẩy mạnh áp dụng các phương thức quản lý và trang thiết bị hải quan hiện đại; tăng cường hợp tác quốc tế; đồng thời phải không ngừng nâng cao năng lực, trình độ và sự nỗ lực, quyết tâm của đội ngũ CBCC toàn Ngành...
 |
| Toàn cảnh phiên 1 của Tọa đàm. Ảnh: Hồng Vân. |
Chuyện chưa kể quanh những chuyên án “trăm tỷ”
Nội dung thu hút được sự quan tâm tại Tọa đàm là những chia sẻ thú vị của Tổng cục trưởng và các diễn giả liên quan đến những chuyên án lớn trị giá lên đến hàng trăm tỷ đồng do ngành Hải quan phát hiện, triệt phá thời gian qua.
Điển hình như vụ triệt phá vụ buôn lậu xăng dầu quy mô lớn trên vùng biển Thanh Hóa (năm 2012) trị giá hàng vi phạm lên đến hàng trăm tỷ đồng. “Trong vụ án này, toàn bộ 5 tàu dầu và các đối tượng vi phạm đã bị bắt giữ. Để có được thành công của chuyên án là sự chấp hành kỷ luật của CBCC thực thi công vụ. Qua gần 2 tháng theo dõi, lực lượng Hải quan phải thuê thuyền cá để trinh sát, mật phục, đón lõng... đến thời điểm phá án, 100 cán bộ chiến sỹ trực tiếp lên 5 tàu để không chế, bắt giữ quả tang các đối tượng khi đang thực hiện hành vi phạm tội”- Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn chia sẻ.
Hay vụ bắt giữ xăng dầu ở Bình Thuận (đầu năm 2016) trị giá hàng hóa vi phạm lên đến cả nghìn tỷ đồng.
Theo Tổng cục trưởng, thời điểm phá án được phê duyệt, 200 cán bộ chiến sỹ Hải quan, Công an... bí mật đi từ nhiều hướng, nhiều địa phương trên biển, trên bộ... để tiếp cận địa điểm phá án. Tuy nhiên, đến nơi, vùng biển Bình Thuận có bão, tàu buôn lậu chưa thể cập cảng. Toàn bộ 200 cán bộ chiến sỹ không quản ngại khó khăn, vất vả, ở nguyên vị trí chiến đấu, giữ nghiêm kỷ luật, đảm bảo bí mật, mật phục chờ đợi hơn 1 tuần đến khi hết bão tàu buôn lậu vào cảng và tổ chức bắt giữ thành công.
Nói thêm về những hiểm nguy trên mặt trận nóng bỏng này, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu Nguyễn Hùng Anh chia sẻ: “Trong việc triệt phá đường dây buôn bán, vận chuyển 446 bánh heroin (tại TP HCM vào tháng 10/2019), khi tiếp cận cơ sở của đối tượng vào đêm khuya, phải đối mặt với tình huống đối tượng có thể dùng lựu đạn, chất nổ để chống trả, gây nguy hiểm tính mạng, nhưng với sự mưu trí, dũng cảm, cán bộ chiến sỹ đã kịp thời khống chế, bắt giữ được toàn bộ đối tượng, tang vật vi phạm”.
Cũng liên quan đến hiểm nguy khi triệt phá tội phạm ma túy, Cục trưởng Cục Hải quan TP HCM Đinh Ngọc Thắng chia sẻ về vụ trực tiếp chỉ đạo thực hiện thành công chuyên án M918 (tháng 5/2019) thu giữ 500 kg ketamine.
“Chuyên án thành công sau khi trải qua 6 tháng thu thập chứng cứ, đeo bám vất vả, căng thẳng, theo sát việc vận chuyển hàng hoá từ khi mới nhập khẩu. Cùng với sự phối hợp, phân công công việc rất khoa học để vừa phân tích tình hình, vừa theo dõi sát được động thái của các đối tượng, đặc biệt khi các đối tượng thường xuyên thay đổi phương tiện, khách sạn, kho hàng…
Chuyên án thể hiện sự thống nhất cao giữa lãnh đạo cơ quan Hải quan và cơ quan Công an trong việc đánh giá chứng cứ tang vật, thông tin, hàng hóa, lộ trình... phá án. Đây là vụ án điển hình, tiêu biểu nhất, lớn nhất của sự phối hợp giữa Cục Hải quan TPHCM và Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (C04). Về nguy hiểm khi thực hiện Chuyên án, tôi nghĩ cả quá trình theo dõi, theo sát việc vận chuyển hàng hoá hay kiểm tra xác minh kho hàng đều nguy hiểm tới cá nhân của những người tham gia. Nhưng cao trào nhất là ngày họp bàn với lực lượng Công an về phương án bắt giữ đối tượng. Đó là khi quyết định việc tham gia đánh án ngoài địa bàn hoạt động, hàng loạt vấn đề đặt ra là cơ sở pháp lý, là trang thiết bị bảo vệ an toàn cho cán bộ chiến sỹ... Khi đó với màu cờ sắc áo, với sự quyết tâm, tôi trực tiếp báo cáo xin ý kiến của đồng chí Tổng cục trưởng để tham gia đánh án cùng các lực lượng chức năng”- ông Đinh Ngọc Thắng nhớ lại.
Cũng là khó khăn trong đấu tranh với tội phạm hình sự trong lĩnh vực hải quan, Đội trưởng Đội Điều tra hình sự Nghiêm Xuân Thọ chia sẻ tình huống hi hữu trong việc triệt phá một đường dây buôn lậu phế liệu.
Trước giờ ra máy bay vào TPHCM bắt giữ đối tượng cầm đầu, bất ngờ cơ quan Hải quan nhận được tin đối tượng bị đột tử.
“Tưởng vụ án đi vào ngõ cụt vì đối tượng cầm đầu, đại diện pháp luật của doanh nghiệp đã chết. Tuy nhiên, với kinh nghiệm điều tra, chúng tôi nhận định còn những cá nhân khác liên quan và rà soát, phân tích lại toàn bộ hồ sơ, tài liệu, kết hợp với các thông tin trinh sát. Qua đó phát hiện thêm một đối tượng liên quan trực tiếp và tổ chức đấu tranh bắt giữ thành công. Vụ việc đã được cơ chức năng khởi tố vụ án hình sự, bắt giữ các đối tượng liên quan và xác định lượng phế liệu liên quan đến vụ án khoảng 100.000 tấn”- ông Nghiêm Xuân Thọ nói.
Liên quan đến đấu tranh với gian lận xuất xứ, vấn đề nóng đang thu hút sự quan tâm của dư luận, Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan Nguyễn Tiến Lộc cho biết: Trong giai đoạn 1, cơ quan Hải quan kiểm tra, xác minh 76 vụ, phát hiện 29 vụ vi phạm; phối hợp với Bộ Công an điều tra 1 vụ có dấu hiệu làm giả Giấy chứng nhận xuất xứ. Đồng thời, tịch thu 3.590 xe đạp nguyên chiếc, hơn 4.000 bộ linh kiện xe đạp và 12.000 bộ linh phụ kiện lắp ráp tủ bếp là tang vật vi phạm; thực hiện thu nộp ngân sách 47 tỷ đồng.
Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan cho rằng khó khăn lớn nhất đặt ra với công tác đấu tranh với gian lận xuất xứ là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa đầy đủ, rõ ràng nên việc xử lý triệt để hành vi vi phạm còn gặp nhiều vướng mắc.
Thái Bình
