Kỳ tích chia đôi lá gan hiến tạng để cứu sống hai bệnh nhân

Ngày 9/3/2019 vừa qua, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã tiến hành ca ghép chia gan đặc biệt này của một người hiến tạng chết não (nam, 30 tuổi, chết não do chấn thương sọ não nặng) để ghép cho 2 bệnh nhân: Bệnh nhân nhi 8 tuổi bị suy gan bị hôn mê gan do xơ gan mất bù/ bệnh nhân bị rối loạn chuyển hoá đồng (Wilson) và teo đường mật bẩm sinh, một sự kết hợp giữa 2 bệnh lý hiếm và nặng và cần ghép gan cấp cứu; Người được ghép thứ hai là bệnh nhân nam 49 tuổi bị ung thư gan trên nền gan xơ.

Bệnh nhân trong ca chia gan để ghép đang dần hồi phục. Ảnh: BV cung cấp

Ca mổ được bắt đầu từ 7h 30 phút và kéo dài hơn 5 giờ đồng hồ, cùng lúc lấy đa tạng để ghép cho 5 bệnh nhân, gồm 1 ghép tim, 2 ghép gan và 2 ghép thận, ngoài ra còn lấy các đoạn mạch máu để gửi vào Ngân hàng mô bảo quản để ghép cho các bệnh nhân khác.

Ca mổ có sự kết hợp của các chuyên gia đầu ngành tại bệnh viện từ nhiều chuyên khoa: phẫu thuật ghép tạng; phẫu thuật tim mạch; phẫu thuật vi phẫu; gây mê hồi sức; chẩn đoán hình ảnh; các labo xét nghiệm...

6 ngày sau ghép, đến hôm nay tất cả các bệnh nhân đều hồi phục, 2 bệnh nhân ghép gan đã tự thở, tỉnh táo, các chức năng của gan mới đã hoạt động tốt và hoà hợp với người nhận.

Theo ông Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, kỹ thuật chia gan ghép đã có từ năm 1988 được thực hiện ở các nước phát triển như Mỹ và Châu Âu. Tuy nhiên, đến năm 2000 kỹ thuật này mới hoàn thiện và phát triển ở Châu Á (ghép gan một phần ở người cho còn sống).

Theo thống kê ghi nhận chỉ 1% ca chia gan được ghép thành công tại Mỹ, còn tại châu Âu thì tỷ lệ này là 6% nhưng một số trung tâm đã không tiến hành kỹ thuật ghép này nữa, điều đó cho thấy tính chất phức tạp của kỹ thuật này.

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện ca ghép gan cho người lớn đầu tiên tại nước ta vào năm 2007. 3 năm sau, Bệnh viện tiếp tục thực hiện thành công ca ghép gan từ người cho chết não đầu tiên tại Việt Nam. Hiện tại, bệnh viện đã chủ động trong hầu hết kỹ thuật ghép gan như ghép toàn bộ từ người cho chết não, ghép gan bán phần từ người cho sống, giảm thể tích gan từ người cho chết não để ghép.

"Tính tới nay, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện tổng số 62 ca ghép gan, chiếm trên 50% toàn bộ số ca ghép của cả nước", Giám đốc Bệnh viện Việt Đức thông tin.

Tuy nhiên theo GS. Trần Bình Giang, khó khăn lớn nhất của ghép gan là sự khan hiếm của nguồn tạng. Do vậy, số lượng gan ghép chỉ thoả mãn khoảng 10-15% nhu cầu. Chính vì vậy Bệnh viện đã chủ trương tăng tối đa khả năng ghép gan cho bệnh nhân, trong đó giao cho Trung tâm ghép tạng nghiên cứu triển khai kỹ thuật chia gan để ghép.