Khoảnh khắc “giao thừa” của thị trường chứng khoán Việt Nam

	Những điểm nhấn của thị trường chứng khoán 2020
	Điểm đến của dòng tiền năm 2020 sẽ thay đổi trên thị trường chứng khoán
	Chứng khoán phái sinh: Cơ hội canh mua
	Thị trường chứng khoán Việt Nam: Điểm sáng trong khu vực Đông Nam Á

Năm 2020 được dự đoán sẽ là năm thị trường chứng khoán Việt Nam "đơm hoa kết trái".

Sóng gió

Suốt nửa cuối năm 2019, thị trường vốn các nước chao đảo do chiến tranh thương mại Mỹ-Trung. Tất nhiên, chứng khoán Việt Nam không nằm ngoài vòng ảnh hưởng, nhưng so với các nước trên thế giới hay trong khu vực, Việt Nam bị tác động không nhiều.

Nhìn lại diễn biến thị trường, có những thời điểm VN-Index đứng trước ngưỡng cửa “vỡ kỹ thuật”, nguy cơ sụp đổ khi những ngưỡng hỗ trợ kỹ thuật quan trọng bị xuyên thủng, nhưng thị trường luôn kịp thời nhận được những thông tin mang lại sự bình tĩnh cho cả phía cung lẫn cầu. Có những lúc thị trường chứng khoán Việt Nam đã xảy ra tình trạng “trắng bên mua”, nhưng vẫn nhanh chóng phục hồi đà xanh những phiên ngay sau đó cho thấy một lực cầu mạnh mẽ tham gia thị trường khi bên bán hoảng loạn, chặn đứng đà giảm kiểu không phanh như những năm trước. Nhìn vào kết quả này có thể thấy, bên cạnh những nguyên nhân khác biệt của nội tại nền kinh tế Việt Nam, một phần cũng do sự nỗ lực trấn an hiệu quả của Chính phủ, những động thái đúng lúc, kịp thời của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và quan trọng hơn cả đó chính là lòng tin của nhà đầu tư dành cho thị trường chứng khoán Việt Nam.

Cũng trong bối cảnh đó, cuối tháng 9/2019, FTSE Russell - Tổ chức cung cấp chỉ số chứng khoán toàn cầu có trụ sở ở London đã công bố danh sách xếp hạng các thị trường chứng khoán. Tại kì đánh giá này, Việt Nam đã “trượt” mục tiêu được nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp và sẽ được đánh giá lại vào kỳ đánh giá thường niên tháng 9/2020. Tuy nhiên, kỳ công bố này của FTSE không gây tác động lớn tới tâm lý thị trường, thậm chí thị trường chứng khoán Việt Nam còn tích cực hơn, bởi cơ bản đã được dự báo từ trước. Một điều đáng mừng, theo đánh giá của FTSE Russell, tổ chức này đã ghi nhận những nỗ lực của Việt Nam trong việc cải thiện và phát triển thị trường vốn. Đồng thời, FTSE Russell cũng ghi nhận những phản hồi có tính xây dựng của Việt Nam với tổ chức này trong suốt một năm qua.

Thực tế, các tổ chức xếp hạng thị trường khi xem xét nâng hạng thường được thực hiện một cách độc lập, khách quan dựa trên các đánh giá thực tế của các nhà đầu tư. Do vậy, việc đưa ra quyết định nâng hạng với bất kỳ thị trường nào đều phải cần thời gian khá dài và đó cũng là thời gian để các quốc gia nỗ lực thay đổi. Việc được nâng hạng từ FTSE và MSCI là mục tiêu lớn của chứng khoán Việt Nam. Tuy kết quả chưa được như kì vọng nhưng những đánh giá của FTSE Russell đã cho thấy suốt thời gian qua, nhiều nỗ lực đến từ cơ quan quản lý đã được triển khai thành các hành động cụ thể. Thị trường chứng khoán Việt Nam hiện đã đạt được 7/9 tiêu chí quan trọng để được nâng hạng. Chỉ còn 2 tiêu chí chưa đạt được ở kỳ xét duyệt đó là tiêu chí hoạt động đảm bảo khả năng thanh toán vì chưa có cơ chế kiểm tra trước giờ giao dịch và tiêu chí “Bù trừ và Thanh toán – T+2/T+3”. Hiện Bộ Tài chính cũng như Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang có nhiều hoạt động thiết thực, rốt ráo để đáp ứng nốt các tiêu chí mà các tổ chức xếp hạng đưa ra. Việc tiếp tục nằm trong danh sách theo dõi và biết rõ các điểm cần cải thiện sẽ giúp các cơ quan quản lý nhìn rõ được lộ trình cần thực hiện. Thông thường, các thị trường nằm trong danh sách theo dõi nâng hạng phải mất vài năm mới được nâng hạng, đơn cử như Romania là 3 năm, nên việc Việt Nam mới nằm trong danh sách theo dõi 1 năm chưa phải điều đáng lo lắng.

Vững tay chèo

Năm 2019 cũng là một mốc đáng nhớ của thị trường chứng khoán Việt Nam bởi Luật Chứng khoán (sửa đổi) đã chính thức được Quốc hội thông qua trong bối cảnh Luật hiện hành không đủ “sức mạnh” để theo sát thị trường. Sau hơn 2 năm lấy ý kiến, tiếp thu và hoàn chỉnh, đến giờ phút này, Luật Chứng khoán mới đã cập nhật được các thay đổi và diễn biến của thị trường chứng khoán quốc tế cũng như linh hoạt hơn để đáp ứng được sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Theo chuyên gia kinh tế, luật sư Bùi Quang Tín, thị trường chứng khoán của Việt Nam đã thay đổi đáng kể từ khi Luật Chứng khoán đầu tiên ra đời vào năm 2006 với sự ra đời của nhiều sản phẩm tài chính như phái sinh và các bộ chỉ số chứng khoán có mức độ tinh vi và phức tạp hơn. Luật Chứng khoán (sửa đổi) sẽ giúp thị trường chứng khoán và các thành viên của thị trường tự tin hơn khi tham gia vào giao dịch các sản phẩm như vậy.

“Khung khổ pháp lý mới này sẽ cho phép các cơ quan chức năng như Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước có quyền kiểm soát phù hợp, giúp thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển, đặc biệt có thể bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư tốt hơn và phòng ngừa các nguy cơ đổ vỡ của thị trường”, ông Bùi Quang Tín nhận định.

Ông Robert Strahota - chuyên gia tư vấn pháp lý cho dự án LuxDev- Nâng cao năng lực tài chính (Dự án của Chính phủ Luxembourg được thực hiện từ năm 2017-PV) đã tham gia trực tiếp vào quá trình hỗ trợ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hoàn thiện khung pháp lý điều chỉnh thị trường chứng khoán. Theo sát quá trình xây dựng và sửa đổi các bản dự thảo của Luật Chứng khoán (sửa đổi), ông Robert Strahota cho biết, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam là thành viên của Tổ chức Quốc tế các Ủy ban Chứng khoán (IOSOC) cùng với hơn 100 ủy ban chứng khoán các nước khác. Là một thành viên, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam đã nỗ lực áp dụng các quy định pháp luật phù hợp với các khuyến nghị thực hành tốt nhất do IOSOC đưa ra.

“Có một số quy định trong luật sẽ giải quyết các vấn đề như hợp tác quốc tế và trong nước và thực thi chứng khoán cùng các vấn đề tuân thủ. Có một số thay đổi trong luật mới về Trung tâm Lưu ký Chứng khoán để thực hiện hoạt động lưu ký và thanh toán chứng khoán tại Việt Nam mà tôi nghĩ là một sự phát triển rất tích cực để xây dựng niềm tin cho thị trường”, vị chuyên gia này nhận định.

Có thể nói, sau gần 20 năm hình thành và phát triển vượt bậc, đến năm 2020 có lẽ là thời điểm chín muồi của thị trường. Điều đó được thể hiện ở cơ sở pháp lý vững vàng, sự quan tâm của Chính phủ dành cho lĩnh vực này cũng như sự điều hành chắc chắn của Bộ chủ quản là Bộ Tài chính. Một bộ luật về chứng khoán mạnh hơn như Luật Chứng khoán (sửa đổi) sẽ giúp làm tăng niềm tin của các nhà đầu tư và giúp thị trường chứng khoán của Việt Nam dễ dàng bổ sung các dịch vụ còn thiếu, đáp ứng các tiêu chí được nâng hạng trong tương lai gần. Thời khắc “giao thừa” của thị trường vốn Việt Nam đã gần kề, phút giao thừa đó chính là nơi giao thoa của lòng tin, của tiềm năng, của cơ hội, và giờ phút đó sẽ là sự “thăng hoa” của toàn thị trường.