 |
| Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: H.NỤ |
Thông qua 7 chương trình hành động
Với vai trò là chủ tọa Hội nghị ASEM lần thứ 13, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cho biết, những lĩnh vực ưu tiên của Hải quan ASEM đã được xác định qua các giai đoạn gồm: Tạo thuận lợi thương mại và an ninh dây chuyền cung ứng, đấu tranh chống hàng giả và thực thi quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ xã hội và môi trường, kết nối cộng đồng DN và tầm nhìn ASEM.
“Đây không chỉ là những vấn đề ưu tiên của riêng Hải quan ASEM mà còn là vấn đề hải quan toàn cầu nên phù hợp để tiếp tục thực hiện thời gian tới. Bên cạnh đó, vấn đề kết nối ASEM như chúng ta đã cùng nghe và trao đổi trong một số nội dung nghị sự tại hội nghị cũng sẽ là nội dung định hướng quan trọng cho các ưu tiên hợp tác Hải quan ASEM”, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh.
Tại Hội nghị ASEM lần thứ 13, lãnh đạo cơ quan Hải quan các nước thành viên ASEM đã thống nhất xây dựng Kế hoạch Hành động hải quan ASEM giai đoạn 2020 - 2021 trên cơ sở một số ưu tiên đã được xác định trước đây cũng như ưu tiên của ASEM về kết nối.
Tại ASEM lần thứ 12 (năm 2017 diễn ra tại Đức), các Tổng cục trưởng Hải quan đã thông qua 4 ưu tiên trong hợp tác hải quan giai đoạn 2018 - 2019 và cũng ưu tiên xuyên suốt hoạt động hợp tác hải quan ASEM kể từ năm 2009 đến nay.
Hội nghị ASEM lần thứ 13 đã đi sâu vào nội dung đánh giá kết quả triển khai Kế hoạch Hành động hải quan ASEM giai đoạn 2018 - 2019. Căn cứ báo cáo và kiến nghị của các nước điều phối về 8 chương trình hành động có liên quan, đại diện các nước thành viên ASEM nhận thấy một số chương trình hành động đã hoàn thành mục tiêu và được kiến nghị kết thúc, cụ thể gồm: Tạo thuận lợi thương mại và thủ tục hải quan; tạo thuận lợi cho các quy trình hải quan không giấy tờ; hoạt động hải quan phối hợp đối với hàng hóa tiêu dùng thiết yếu; kiểm soát biên giới đối với hàng hóa bưu kiện quốc tế.
Mặc dù các chương trình hoạt động này kết thúc, tuy nhiên, với vai trò là chủ toạ của hội nghị, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn lưu ý các cơ quan Hải quan thành viên một số chương trình hành động như: Tạo thuận lợi thương mại và tầm nhìn các vấn đề ASEM vẫn là những lĩnh vực ưu tiên đã được khẳng định bởi các Nhà lãnh đạo ASEM. Đặc biệt, ngoài các chương trình được đề nghị kết thúc, có 3 chương trình hành động được đề xuất tiếp tục triển khai gồm: Quản lý hải quan đối với thương mại điện tử qua biên giới; Kết nối - Quá cảnh và cơ chế một cửa đối với thông quan nhanh, tự động hóa và quản lý rủi ro tích hợp. Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn cũng đề nghị các cơ quan Hải quan thành viên ASEM cần tiếp tục nỗ lực để thực hiện các sáng kiến, hoạt động hợp tác liên quan đến những nội dung này theo các hình thức phù hợp.
Tại Hội nghị ASEM lần thứ 13, Hải quan Việt Nam đã nhận được 4 đề xuất chương trình hành động mới. Cụ thể, Hải quan Nhật Bản đề xuất về “kiểm soát biên giới hiệu quả và hiệu lực thông qua sử dụng các công nghệ mới”. Mục đích của chương trình hành động này nhằm hỗ trợ các cơ quan Hải quan thành viên ASEM thực hiện việc kiểm soát biên giới hiệu quả và hiệu lực thông qua chia sẻ những thách thức và thông lệ liên quan đến việc giới thiệu và ứng dụng công nghệ mới (các công nghệ đang nổi lên như công nghệ chuỗi khối, trí tuệ nhân tạo, sinh trắc học…). Hải quan Malta đề xuất về “quản lý hải quan tại các cảng biển trung chuyển”. Đề xuất này nhằm thúc đẩy các thông lệ trong việc theo dõi các lô hàng chuyển tải qua các điểm trung chuyển đường biển, đấu tranh chống gian lận chuyển tải, tạo thuận lợi cho các lô hàng chuyển tải. Hải quan Việt Nam và Cơ quan chống hàng giả châu Âu (OLAF) đề xuất về “Chiến dịch hải quan xanh nhằm ngăn chặn việc vận chuyển trái phép các lô hàng rác thải và các chất nguy hiểm”. Chương trình hành động này nhằm tăng cường kết nối, hợp tác chia sẻ thông tin giữa cơ quan Hải quan các nước ASEM đối với các hoạt động XNK, vận chuyển trái phép phế liệu, rác thải. Hải quan Việt Nam cũng đề xuất tăng cường cơ chế đối thoại nhằm tăng cường cơ chế thông tin liên lạc giữa các thành viên đồng thời thúc đẩy hợp tác kết nối và chia sẻ thông tin giữa các thành viên ASEM.
Sau khi tham gia ý kiến, cơ quan Hải quan các nước thành viên ASEM đã thống nhất Kế hoạch Hành động hải quan ASEM giai đoạn 2020 - 2021 gồm 7 chương trình hành động: Quản lý hải quan đối với thương mại điện tử qua biên giới do Hàn Quốc, Trung Quốc, Ba Lan điều phối; Kết nối - Quá cảnh do Trung Quốc, Áo, Đức điều phối; Cơ chế một cửa đối với thông quan nhanh, tự động hóa và quản lý rủi ro tích hợp do Ấn Độ, Thái Lan, Ý, EU điều phối; Quản lý hải quan hiệu lực và hiệu quả thông qua áp dụng công nghệ cao do Nhật Bản điều phối; Quản lý hải quan tại các cảng biển trung chuyển do Malta, Việt Nam điều phối; Phối hợp hải quan đối với hàng nguy hiểm và các lô hàng rác thải do OLAF, Việt Nam, Campuchia điều phối và tăng cường cơ chế đối thoại hải quan ASEM do các nước và cả Việt Nam điều phối.
ASEM 13 - mở ra những cơ hội gặp gỡ, kết nối
Phát biểu tại phiên bế mạc Hội nghị ASEM lần thứ 13, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh: “Chúng ta đã kết thúc 2 ngày làm việc tích cực, thảo luận và thống nhất các nội dung ưu tiên quan trọng trong khuôn khổ hợp tác Hải quan Á - Âu một cách hiệu quả. Hội nghị cũng đã thông qua kết luận của Chủ tịch và Tuyên bố Hạ Long kèm theo Kế hoạch Hành động hải quan ASEM giai đoạn 2020-2021 với những sáng kiến hữu ích, thiết thực, khẳng định quyết tâm hợp tác nhằm ứng phó với những thách thức mới nổi toàn cầu. Kết quả hội nghị này thể hiện sự nhất trí cao của các Tổng cục trưởng Hải quan ASEM đối với các hoạt động của hải quan ASEM trong thời gian qua cũng như các công việc sắp tới. Các định hướng của các Tổng cục trưởng sẽ được Nhóm làm việc về hải quan ASEM triển khai thực hiện theo tiến độ trong thời gian tới”.
Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn cũng kêu gọi tất cả các cơ quan Hải quan thành viên, đặc biệt là các nước điều phối tiếp tục thể hiện vai trò tích cực, năng động để cùng nhau hiện thực hóa Kế hoạch Hành động hải quan ASEM và thực hiện các mục tiêu xuyên suốt mà các Tổng cục trưởng Hải quan ASEM đã đề ra. “Tôi cũng tin rằng hội nghị là dịp để mở ra những cơ hội gặp gỡ, kết nối mới giữa các thành viên ASEM bên cạnh việc thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa những quan hệ tốt đẹp vốn có. Hải quan Việt Nam rất mong sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, hợp tác quý báu của Tổ chức Hải quan Thế giới, Liên minh châu Âu, OLAF và của các cơ quan Hải quan thành viên ASEM, đặc biệt là trong việc trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực nghiệp vụ hải quan”, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh thêm.
Hồng Nụ
