 |
| Công chức Hải quan Lạng Sơn giám sát hàng tạm nhập tái xuất. Ảnh: H.Nụ. |
Theo Ban soạn thảo, hiện Nghị định xử phạt vi phạm hành chính về hải quan chưa có chế tài xử phạt cho các trường hợp phát sinh trong thực tế. Đặc biệt, nhiều chế tài hiện tại vẫn chưa đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, do đó, để đảm bảo các chế tài đủ sức răn đe, dự thảo Nghị định thay thế Nghị định xử phạt vi phạm hành chính về hải quan sẽ điều chỉnh tăng mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm.
Dự thảo Nghị định đề xuất điều chỉnh tăng mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm về thời hạn làm thủ tục hải quan. Theo đó, đối với hành vi “Khai báo và làm thủ tục không đúng thời hạn quy định khi chuyển tiêu thụ nội địa hoặc thay đổi mục đích sử dụng hàng hóa đã được xác định thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế, hoàn thuế, không thu thuế” được quy định tại Khoản 4, Điều 7 dự thảo sẽ có mức phạt từ 5-10 triệu đồng (mức phạt hiện hành từ 2-5 triệu đồng).
Hành vi “Không tái xuất, tái nhập phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh đúng thời hạn quy định, trừ trường hợp vi phạm quy định tại Khoản 8 Điều này hoặc trường hợp phương tiện vận tải của cá nhân, tổ chức qua lại khu vực cửa khẩu để giao nhận hàng hóa”, mức phạt từ 5-10 triệu đồng tăng lên mức từ 5-20 triệu đồng…
Đối với nhóm hành vi vi phạm quy định về khai hải quan không làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn, không thu, Ban soạn thảo cũng điều chỉnh mức tiền phạt quy định theo hướng nhằm phân định trường hợp khai sai nhưng người khai hải quan tự phát hiện và thực hiện khai bổ sung ngoài thời hạn với trường hợp khai sai nhưng do cơ quan Hải quan phát hiện.
Theo đó, tăng mức tiền phạt so với quy định hiện hành. Đồng thời, quy định trường hợp người khai hải quan tự phát hiện và khai bổ sung (ngoài thời hạn quy định) thì mức tiền phạt bằng 1/2 mức tiền phạt của trường hợp do cơ quan Hải quan phát hiện.
Đối với nhóm hành vi vi phạm quy định về giám sát hải quan dự kiến điều chỉnh mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm cho phù hợp với tính chất, mức độ của hành vi vi phạm.
Theo đó, giảm mức phạt tiền đối với hành vi “Đưa nguyên liệu, vật tư, máy móc, thiết bị đến cơ sở khác gia công lại mà không thông báo cho cơ quan Hải quan” từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng, giảm xuống từ 5 - 10 triệu đồng.
Nhóm hành vi vi phạm quy định về kiểm soát hải quan cũng điều chỉnh tăng mức phạt tiền đối với các hành vi “chứa chấp, mua, bán, vận chuyển hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu không có chứng từ hợp pháp trong địa bàn hoạt động hải quan” và hành vi “vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới”.
Cũng theo quy định tại Luật Quản lý Ngoại thương thì hàng hóa thuộc danh mục cấm XNK nếu tạm nhập tái xuất theo loại hình kinh doanh TNTX thì phải có giấy phép khi tạm nhập, nếu TNTX khác thì không được tạm nhập. Hiện nay, Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan đang quy định xử phạt đối với hành vi TNTX, TXTN khác mà hàng hóa thuộc danh mục hàng cấm XNK thì xử phạt mức như XNK hàng cấm (Điểm c, Khoản 4, Khoản 10 Điều 14 với mức phạt tối thiểu từ 5 triệu đồng và tối đa 80 triệu đồng và áp dụng hình thức phạt bổ sung tịch thu tang vật vi phạm). Hành vi TNTX hàng hóa kinh doanh TNTX thuộc danh mục cấm XNK có quy định xử phạt riêng được quy định tại Điểm b, Khoản 9 Điều 14 đang có mức phạt từ 60 - 80 triệu đồng và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc tái xuất.
Hay tại Khoản 9 Điều 14 Nghị định xử phạt vi phạm hành chính về hải quan quy định xử phạt đối với hành vi TNTX hàng hóa kinh doanh TNTX thuộc diện phải có giấy phép mà không có giấy phép; thuộc danh mục cấm kinh doanh TNTX hoặc tạm ngừng kinh doanh TNTX sẽ bị phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 80 triệu đồng và buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc buộc tái xuất.
Theo Ban soạn thảo, hiện nay Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan đang quy định (Khoản 1, 2, 3 Điều 14 ) quy định xử phạt đối với hành vi vi phạm chính sách quản lý hàng hóa XNK của khách XNC, cư dân biên giới; hàng quà biếu, quà tặng, hàng mẫu với mức phạt riêng (thấp hơn 1/2 mức phạt của cùng hành vi vi phạm nhưng do tổ chức, cá nhân thực hiện ở loại hình kinh doanh). Ban soạn thảo cho rằng, điều này không đảm bảo tính thống nhất trong xử phạt vi phạm hành chính. Đồng thời, nhiều trường hợp lợi dụng danh nghĩa hành lý cá nhân, quà biếu, quà tặng… để NK một số lượng lớn hàng hóa vượt tiêu chuẩn miễn thuế nhưng khi vi phạm chính sách mặt hàng thì chỉ bị xem xét xử phạt với mức phạt thấp nhất, không đảm bảo tính răn đe, trừng phạt. Trong khi đó, Luật Xử lý vi phạm hành chính đã quy định cùng hành vi vi phạm thì mức phạt tiền đối với cá nhân bằng 1/2 mức phạt đối với tổ chức. Do đó, với quy định hiện hành chưa thể hiện được sự minh bạch, thống nhất trong xử lý vi phạm hành chính.
Về vấn đề này, theo Ban soạn thảo, văn bản về chính sách không quy định cửa khẩu tái xuất đối với tang vật vi phạm quy định về kinh doanh TNTX. Do đó, Ban soạn thảo cho rằng, cần lựa chọn phương án để đảm bảo tuân thủ các quy định về kinh doanh TNTX, phòng ngừa vi phạm. Ban soạn thảo đề xuất quy định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả “buộc tái xuất hàng hóa tại cửa khẩu nhập” đối với hành vi TNTX hàng hóa kinh doanh TNTX thuộc diện phải có giấy phép mà không có giấy phép; thuộc danh mục cấm kinh doanh TNTX hoặc tạm ngừng kinh doanh TNTX hoặc không đủ điều kiện để kinh doanh TNTX.
Đảo Lê
