Đại biểu Quốc hội nói về lấy phiếu tín nhiệm

Các đại biểu Quốc hội trao đổi bên hành lang Quốc hội. Ảnh: Anh Tuấn.

Trong lần lấy phiếu tín nhiệm lần đầu (tháng 6-2013), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân có số phiếu tín nhiệm cao nhiều nhất với 372 phiếu. Người có số phiếu tín nhiệm thấp nhiều nhất là Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình với 209 phiếu. Người đứng thứ hai về số phiếu tín nhiệm thấp là Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Vũ Luận với 177 phiếu.

Bên hành lang Quốc hội trước lần bỏ phiếu thứ hai, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đã chia sẻ tâm tư, suy nghĩ của mình.

Từ sau kỳ lấy phiếu tín nhiệm lần đầu tiên, những ngành nào đã có chuyển biến tốt và sẽ được đánh giá cao trong lần bỏ phiếu tín nhiệm này?

ĐB Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận): Theo tôi là ngành Ngân hàng và Giao thông vận tải. Vào đầu nhiệm kỳ của Quốc hội, có thể nói ngành Ngân hàng đứng trước nguy cơ rất nặng nề, nhiều người lo ngại về sự đổ vỡ của hệ thống ngân hàng.

Tuy nhiên, hai ba năm trở lại đây, nguy cơ đổ vỡ của hệ thống ngân hàng gần như bị loại bỏ, tất cả các vấn đề khác đều đang được giải quyết, ví dụ như vấn đề nợ xấu, lạm phát…

Đối với ngành Giao thông vận tải, tôi đánh giá cao những giải pháp quyết liệt mà Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đặt ra.

Không phải 3 cái chuyện vụn vặt như trảm ông này, trảm ông kia, cái đó là những cái nhỏ, sự vụ thôi, mà là những cái lớn như xử lý xe quá tải, xử lý các công trình trọng điểm như Quốc lộ 1A, hay sự cố đường cao tốc, rồi những giải pháp khác nữa như là xử lý trong việc chấn chỉnh trong đăng kiểm phương tiện.

Tôi nghĩ đấy là điểm sáng, là tiền đề cho việc xây dựng nề nếp trong ngành sẽ tốt hơn rất nhiều trong thời gian tới.

ĐB Lê Nam (Thanh Hóa): Tôi đã nhận được báo cáo của các Bộ trưởng và trưởng ngành, những người được lấy phiếu tín nhiệm. Tôi thấy các báo cáo của họ phản ánh quá trình từ khi lấy tín nhiệm lần trước đến bây giờ. Tất cả đều khẳng định đã hoàn thành nhiệm vụ, các lĩnh vực công việc mà họ đảm nhiệm đều hoàn thành tốt.

Tôi cho rằng báo cáo chỉ là một phần, cái chính là đại biểu phải nhìn nhận từ thực tế cuộc sống, thực tế của lĩnh vực mà mình phụ trách.

Ví dụ như ngành Giao thông Vận tải, chúng ta đều thấy có chuyển biến rõ nét trong xây dựng hạ tầng giao thông, đổi mới quản lý đường sắt, đường không, đường thuỷ… Ngân hàng Nhà nước thì thấy đươc hiệu quả trong quản lý đồng tiền, ổn định vĩ mô… Tuy nhiên sự nhìn nhận phải trên thực tiễn, còn xem báo cáo chỉ là kênh ban đầu cho đại biểu tiếp cận.

Nhiều ĐBQH vẫn cho rằng có khá ít thông tin về các chức danh sẽ được lấy phiếu tín nhiệm nên khó bỏ phiếu chính xác, khách quan?

ĐB Trần Ngọc Vinh (TP Hải Phòng): Để đánh giá những người được lấy phiếu, ngoài báo cáo, các ĐBQH, trong đó có bản thân tôi, đều phải lắng nghe ý kiến của cử tri, rồi những người ở gần những vị ấy và có sự quan sát của bản thân. Ví dụ, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng vừa rồi đã rất quyết liệt trong việc xử lý tại hiện trường, những nơi khó khăn đều có mặt tức thời, yêu cầu có thời hạn để giải quyết những việc ấy dứt điểm.

Còn thực sự có những việc không thể ngày một ngày hai giải quyết được như y tế, giáo dục. Cấm dạy thêm, học thêm rồi nhưng trên thực tế vẫn diễn ra, hay biến chứng gây chết người khi tiêm chủng... Tôi tin Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo đều không muốn để xảy những việc đó. Cho nên phải đánh giá khách quan trên cơ sở có vướng ở cơ chế chính sách không.

ĐB Dương Trung Quốc (Đồng Nai): Bản thân tôi là ĐBQH được tham gia bỏ phiếu cũng rất cân nhắc. Mình không có đủ dữ liệu, vì chỉ qua dư luận xã hội, chỉ qua báo chí nên không đủ thông tin để thực hiện quyền lực của mình theo đòi hỏi, mong muốn của người dân. Ví dụ, quan trọng nhất của chống tham nhũng là phải kiểm soát được tài sản, phải giám sát được phương thức thanh toán của xã hội.

Lâu nay, ta vẫn duy trì cách dùng đồng tiền như hiện nay thì không có cách gì có thể ngăn chặn được. Cho nên, phải có một cơ sở dữ liệu thật tốt, khi đó, người bỏ phiếu mới cảm thấy điều mình làm là có trách nhiệm, không cảm tính. Nếu không đi theo điều đó thì quyết định của mỗi ĐB ở lá phiếu chỉ có thể thỏa mãn phần nào ý muốn của dân chúng, nhưng tính chính xác thì tôi rất e ngại.

Có ý kiến cho rằng, lấy phiếu tín nhiệm vẫn mang tính hình thức?

ĐB Nguyễn Sỹ Cương: Tôi nghĩ rằng việc lấy phiếu tín nhiệm nên duy trì. Tuy chế định này không phải là mới, nhưng cũng mới thực hiện và đã thấy vai trò, tác dụng của khá tốt. Tất nhiên, lấy phiếu tín nhiệm không phải là giải pháp duy nhất để nâng cao ý thức trách nhiệm cũng như hiệu quả trong điều hành quản lý của Nhà nước.

ĐB Dương Trung Quốc: Sau lần lấy phiếu tín nhiệm trước và một khoảng chững để điều chỉnh lại thì cơ bản người ta thấy được hiệu ứng tích cực của việc lấy phiếu tín nhiệm. Tôi nghĩ rằng đòi hỏi phải đạt được kết quả như ý muốn ngay trong một thời gian ngắn là rất khó. Tôi vẫn thấy rằng qua hình thức lấy phiếu này cùng với hình thức chất vấn tại Quốc hội, các Bộ trưởng cũng quan tâm hơn đến những phản ánh.

Trong lần lấy phiếu tín nhiệm này, nếu một chức danh tiếp tục nhận được tín nhiệm thấp thì cần có hình thức như thế nào?

ĐB Lê Nam: Tôi nghĩ câu trả lời thuộc thẩm quyền của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Nhưng vị bộ trưởng tới 2 lần có phiếu tín nhiệm thấp thì chắc chắn là cơ quan có trách nhiệm về công tác cán bộ phải xem xét và bản thân người này cũng không thể quay lưng lại với kết quả ấy.

Đã lấy phiếu tín nhiệm công khai như vậy, bản thân cơ quan làm công tác cán bộ cũng chịu một áp lực nhìn nhận đánh giá của nhân dân. Nếu một vị nào đó có phiếu tín nhiệm thấp, dù chưa đến mức phải từ chức hoặc bỏ phiếu tín nhiệm, nhưng số lượng phiếu lần trước và lần này đều thấp so với các vị khác, đó là thông tin để khẳng định công tác cán bộ, công tác tổ chức cán bộ phải có xem xét xử lý thông tin như thế nào cho hợp lý.

Cơ quan tổ chức cán bộ và những lãnh đạo có thẩm quyền, có trách nhiệm công tác cán bộ chịu áp lực trước nhân dân, nếu họ không làm gì với kết quả phiếu tín nhiệm thấp, xem là bình thường thì lòng tin của nhân dân đối với những người làm công tác tổ chức cán bộ sẽ rất thấp.

Trân trọng cảm ơn các ĐBQH!