Có cần bổ sung Giấy giới thiệu vào bộ Hồ sơ Hải quan?

Công chức Chi cục Hải quan Bắc Ninh (Cục Hải quan Bắc Ninh) làm thủ tục cho DN. Ảnh: Hữu Linh

Trước quy định sẽ loại bỏ hàng loạt chứng từ trong bộ hồ sơ hải quan, nhằm giảm bớt thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian và chi phí cho DN…, Hải quan các địa phương đều cho rằng, việc giảm thiểu các giấy tờ hồ sơ hải quan là rất nhiều, tuy nhiên, ngoài những giấy tờ chung nhất đối với hồ sơ hàng hóa NK thì những trường hợp đặc thù nên quy định nhóm lại thành mục: Có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền.

Đa số ý kiến đều nhấn mạnh: Việc đưa ra tiêu chí các giấy tờ phải nộp trong bộ hồ sơ hải quan là để chuẩn hóa, không nên đánh đồng với việc xuất trình của DN. Vì vậy, cần phải quy chuẩn bộ hồ sơ hải quan, theo đó, dự thảo Thông tư vẫn phải quy chuẩn bộ hồ sơ hải quan, chỉ nên quy định trường hợp nào cần phải xuất trình và không xuất trình các chứng từ liên quan để dễ cho việc quản lý hải quan.

Trao đổi lại đề xuất này, đại diện Hải quan Hải Phòng cho rằng, cần phải yêu cầu đại diện của DN có giấy giới thiệu khi tới làm thủ tục hải quan để cơ quan Hải quan xác định được người tới làm thủ tục thuộc DN nào, bởi thực tế có nhiều trường hợp DN ủy quyền hoặc nhờ người tới làm thủ tục đã xảy ra nhầm lẫn.

Đồng tình với ý kiến này, đại diện Cục Hải quan TP.HCM và Hà Nội cho rằng, giấy giới thiệu là để xác định được tính pháp lý của người tới làm việc với cơ quan Hải quan, nếu không có giấy giới thiệu sẽ khó xác định được tư cách pháp lý của người tới làm việc với cơ quan Hải quan. Hơn thế nữa, các đại diện này cũng cho rằng, nếu có giấy giới thiệu không chỉ xác định được chủ thể người tới làm việc mà còn phòng trường hợp xảy ra tranh chấp, cần phải lập biên bản.

Góp ý cho vấn đề này, đại diện Cục Hải quan Đồng Nai cho rằng, cần thiết phải quy định DN xuất trình giấy giới thiệu, bởi trong trường hợp hàng hóa phân vào luồng Vàng hoặc Đỏ, lúc đó cơ quan Hải quan cần có cơ sở để biết đại diện của DN đó là ai…

Tuy nhiên, theo ý kiến của đại diện Cục Hải quan Bình Dương, cần phải xác định giấy giới thiệu không phải là chứng từ về hàng hóa mà chỉ là một chứng từ về hành chính nên không thể quy định vào trong bộ hồ sơ hải quan. Hơn thế, một giấy giới thiệu có thể được sử dụng nhiều lần nên càng không thể quy định là chứng từ bắt buộc phải có trong bộ hồ sơ hải quan.

Trao đổi về quy định này, bà Trịnh Thanh Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Tổng cục Hải quan cho rằng, yêu cầu về việc DN phải có giấy giới thiệu khi tới làm thủ tục hải quan là rất xác đáng, điều này chứng minh được vai trò của người đại diện DN tới làm việc với cơ quan Hải quan. Tuy nhiên, nếu chỉ quy định xuất trình giấy giới thiệu mà không quy định rõ trong bộ hồ sơ hải quan thì khi xảy ra tranh chấp sẽ không có căn cứ pháp lý.

E ngại việc bổ sung yêu cầu này sẽ làm phát sinh thêm giấy tờ, thủ tục, bà Trịnh Thanh Hải cho rằng, tốt nhất nên quy định việc DN đăng ký với cơ quan Hải quan danh sách những người thực hiện thủ tục hải quan.

Ông Âu Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về Hải quan cho biết, góp ý cho quy định này, đã có ý kiến đề xuất khi DN đăng ký tờ khai sẽ đăng ký luôn tên người đến làm thủ tục hải quan, tuy nhiên quy định này cũng gây ra sự phức tạp trong trường hợp thay người làm thủ tục.

Thực tế, việc quy định phải có giấy giới thiệu để tránh trường hợp xảy ra tranh cãi. Nhưng nếu quy định việc DN đăng ký với cơ quan Hải quan danh sách những người thực hiện thủ tục hải quan thì phải đăng ký rộng rãi trên toàn quốc. Theo đó, để tránh phát sinh thêm giấy tờ và thủ tục hành chính sẽ không đưa giấy giới thiệu vào bộ hồ sơ hải quan.

Như vậy dự thảo Thông tư sẽ bổ sung vào trách nhiệm của người khai hải quan quy định thông báo cử đại diện hợp pháp của mình tới làm việc với cơ quan Hải quan.