Cảnh báo gian lận thương mại trong XK vôi, đá vôi, đôlômit

Nhiều dấu hiệu nghi vấn gian lận trong XK đá vôi.

Qua công tác kiểm tra tại các đơn vị Hải quan địa phương về việc thực hiện thủ tục hải quan đối với các mặt hàng đá vôi, vôi, đôlômit đã phát hiện ra nhiều dấu hiệu nghi vấn. Cụ thể, DN xuất trình cho cơ quan Hải quan các văn bản cho phép XK của Bộ Xây dựng với số lượng cố định và trong một khoảng thời gian nhất định. Qua kiểm tra, tại nơi nhận của các văn bản cho phép này đều có ghi Cục Hải quan Hải Phòng, Cục Hải quan Thanh Hóa và Tổng cục Hải quan.

Tuy nhiên, qua kiểm tra hệ thống văn bản đến thì Cục Hải quan Hải Phòng, Cục Hải quan Thanh Hóa và Tổng cục Hải quan không nhận được đầy đủ các văn bản này của Bộ Xây dựng gửi qua đường công văn chính thức. Ví dụ như công văn số 3319/BXD-VLXD ngày 16-12-2014, số 491/BXD-VLXD ngày 16-3-2015 cho phép Công ty cổ phần XNK Đình Hà XK vôi; công văn số 3006/BXD-VLXD ngày 19-11-2014 cho phép Công ty cổ phần thương mại An Mỹ Đức XK đôlômit...

Bên cạnh đó, các văn bản cho phép XK của Bộ Xây dựng ban hành chưa hợp lý về trình tự thời gian. Cụ thể, ngày 30-12-2014, Bộ Xây dựng có công văn số 3466/BXD-VLXD cho phép Công ty Cổ phần khoáng sản DLH được phép xuất khẩu 18.000 tấn vôi đến hết ngày 30-4-2015. Tuy nhiên, ngày 23-4-2015, Bộ Xây dựng tiếp tục có công văn số 882/BXD-VLXD cho phép Công ty Cổ phần khoáng sản DLH được XK tiếp 18.000 tấn vôi đến hết ngày 31-7-2015.

Theo Tổng cục Hải quan việc ban hành các văn bản cho phép XK không quy định thời điểm nào là thời điểm DN được bắt đầu XK đã gây khó khăn cho cơ quan Hải quan trong công tác quản lý số lượng của các văn bản cho phép.

Cơ quan Hải quan cũng phát hiện có khả năng DN sử dụng Giấy chứng nhận đầu tư giả để hợp pháp hóa nguồn vật liệu đầu vào để XK. Nghi vấn này xuất phát từ cách trình bày Giấy phép của UBND tỉnh không phù hợp với cách thức trình bày văn bản. Ngoài ra, Tổng cục Hải quan không loại trừ trường hợp DN sử dụng giấy phép khai thác, Giấy chứng nhận đầu tư không phù hợp, hoặc DN mới chỉ đang ở giai đoạn xây dựng, chưa có sản phẩm hoặc xuất bán cho DN khác XK vượt quá năng lực...

Qua kiểm tra các hóa đơn mua bán đá hộc, đá khai thác nhiều kích cỡ, Tổng cục Hải quan cũng phát hiện nội dung bất hợp lý như việc mua bán các loại đá có kích thước 1x2 hoặc đá 2x4. Tuy nhiên, theo tìm hiểu thì những loại đá này không thể nung được thành vôi thành phẩm để XK. Chính vì vậy, Tổng cục Hải quan nhận định, rất có khả năng các đối tượng lợi dụng các hóa đơn này để hợp pháp hóa nguồn gốc XK, qua mặt cơ quan chức năng trong quá trình thông quan.

Trước dấu hiệu nghi vấn, Tổng cục Hải quan đang kiến nghị Bộ Xây dựng kiểm tra, xác minh các hành vi trên của DN. Đồng thời, để tăng cường công tác quản lý, giám sát đối với mặt hàng đá vôi, vôi, đôlômit xuất khẩu, Tổng cục Hải quan kiến nghị Bộ Xây dựng, trường hợp quản lý mặt hàng “vôi” giống như điều kiện đối với khoáng sản, cần có hướng dẫn cụ thể về hồ sơ XK như cách thức quản lý số lượng để tránh tình trạng lợi dụng, quay vòng các chứng từ để buôn lậu, gian lận thương mại.

Tổng cục Hải quan cũng đề nghị ban hành văn bản quy phạm pháp luật như các Thông tư của Bộ Xây dựng để quản lý hoạt động XK thay cho việc ban hành các văn bản chỉ đạo cá biệt thực hiện XK khoáng sản.

Trong thời gian chờ hướng dẫn của Bộ Xây dựng, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu các đơn vị hải quan địa phương tăng cường công tác quản lý đối với mặt hàng vôi, đá vôi, đôlômit XK.