Bộ Tài chính giúp Chính phủ thống nhất quản lý nợ công

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng: Đã bổ sung vào dự án Luật hệ thống các công cụ quản lý nợ công bền vững. Ảnh: Quochoi.vn.

Đã thực sự về một mối?

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết: Đa số ý kiến đề nghị quy định thống nhất một đầu mối quản lý nợ công. Có ý kiến đề nghị thống nhất một đầu mối nhưng cân nhắc không nên thay đổi đầu mối đàm phán với các tổ chức quốc tế. Một số ý kiến đề nghị giữ như quy định của luật hiện hành.

“Trên cơ sở ý kiến đại biểu, cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo đã thống nhất rà soát, tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự án luật với hầu nết các nội dung thể hiện trong báo cáo”- ông Nguyễn Đức Hải báo cáo.

Riêng quy định về nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của các bộ, ngành trong quản lý nợ công, ông Nguyễn Đức Hải cho biết: Theo đa số ý kiến của đại biểu, việc quy định thống nhất một cơ quan làm đầu mối thống nhất quản lý vay nợ trong nước và nước ngoài là cần thiết vì: Nghị quyết số 07/NQ-TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị đã đặt ra yêu cầu khắc phục tình trạng quản lý nợ công còn phân tán, chồng chéo, không rõ trách nhiệm, không gắn kết giữa việc vay nợ với việc quản lý ngân sách nhà nước và trả nợ công. Vì vậy, Luật Quản lý nợ công (sửa đổi) cần thể chế hóa chủ trương này, khắc phục tình trạng 3 cơ quan cùng tham gia vay nợ nước ngoài dẫn đến thiếu sự gắn kết trong huy động, sử dụng, giải ngân vốn không sát với dự toán được giao, Quốc hội phải nhiều lần điều chỉnh dự toán, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn vay.

Đồng thời, việc thống nhất cơ quan đầu mối cũng thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 Khóa XII về cải cách bộ máy hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả trên nguyên tắc “một việc chỉ giao cho một cơ quan, một người chủ trì chịu trách nhiệm chính”. Mặt khác điều này cũng phù hợp với thông lệ tốt của quốc tế về quản lý nợ công.

Theo ông Nguyễn Đức Hải, Chính phủ đề nghị quy định theo hướng: Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về nợ công, Bộ Tài chính là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về nợ công.

“Nhưng (Chính phủ) tiếp tục giữ quan điểm phân công các cơ quan như Dự thảo luật đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 3 (Quốc hội Khóa XIV). Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục chủ trì vận động ODA và vay ưu đãi nước ngoài; chủ trì đàm phán, ký kết các hiệp định khung về vốn ODA và vay ưu đãi nước ngoài. Ngân hàng Nhà nước chủ trì đàm phán, ký kết các thỏa thuận vay cụ thể với các tổ chức tài chính quốc tế. Bộ Tài chính chủ trì đàm phán, ký kết các hiệp định vay cụ thể, không bao gồm các hiệp định vay với các tổ chức tài chính quốc tế. Đồng thời quy định cụ thể trong Luật về nhiệm vụ, quyền hạn của các bộ, cơ quan thuộc Chính phủ”- Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải nói.

Tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu, dự thảo luật quy định theo hướng: Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về nợ công. Bộ Tài chính là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về nợ công, trong đó quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Tài chính “chủ trì đàm phán, ký kết các thỏa thuận vay thương mại, các hiệp định khung, hiệp định vay cụ thể về vay ODA và vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ”. Đồng thời giao Chính phủ phân công cụ thể nhiệm vụ phối hợp của các bộ, ngành liên quan trong quản lý nhà nước về nợ công (bỏ nội dung quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của các bộ, ngành liên quan tại các Điều 20, 21, 22, 23 Dự thảo luật đã trình Quốc hội).

Bổ sung các công cụ quản lý nợ công

Sau phần trình bày của Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách, nhiều đại biểu tiếp tục đóng góp ý kiến để hoàn thiện dự thảo luật. Đáng chú ý, các ý kiến tiếp tục đề nghị quy định rõ hơn về cơ quan đầu mối quản lý nợ công.

Báo cáo giải trình vào cuối buổi thảo luận chiều nay, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết: Thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Bộ Chính trị, Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo hoàn thiện dự án Luật Quản lý nợ công (sửa đổi) theo hướng bám sát các chủ trương, nghị quyết của Đảng.

Đáng chú ý, cơ quan soạn thảo đã bổ sung vào dự án Luật hệ thống các công cụ quản lý nợ công bền vững như chỉ tiêu an toàn nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia, kế hoạch vay trả nợ công 5 năm, chương trình quản lý nợ trung hạn 3 năm (gồm năm hiện hành, năm kế hoạch, năm tiếp theo)...

Cùng với đó là bổ sung các quy định về nguyên tắc quản lý nợ công, những hành vi bị cấm, các quy định về quản lý, huy động, sử dụng, trả nợ, trách nhiệm của tất cả các cơ quan liên quan một cách chặt chẽ hơn so với Luật hiện hành.

Đối với việc xác định rõ thẩm quyền của các cơ quan trong quản lý nợ công bao gồm Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng,và Bộ Tài chính với trách nhiệm là cơ quan chủ trì, tham mưu giúp Chính phủ trong việc quản lý nhà nước về nợ công. Bên cạnh đó, là xác định vai trò của Mặt trận Tổ quốc trong việc giám sát cộng đồng về quản lý nợ công; đưa ra những quy định làm rõ, siết chặt hơn về phạm vi, điều kiện bảo lãnh Chính phủ, không vay thương mại về cho vay lại… để giảm thiểu rủi ro, không làm gia tăng khoản nợ...

“Không có chuyện vay thương mại về cho vay lại”- Bộ trưởng khẳng định thêm lần nữa trước nhiều ý kiến lo lắng của đại biểu về nội dung này.

“Về phân công chức năng nhiệm vụ của cơ quan quản lý nợ công, quá trình thảo luận còn có ý kiến khác nhau, chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ để tiếp thu, giải trình với Quốc hội”- Bộ trưởng báo cáo.