Bàn giải pháp chống buôn lậu nhóm hàng dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng

Hội thảo có sự tham dự của Ban chỉ đạo 389 của 30 địa phương trong cả nước

Ngày 28/9, tại Hội thảo “Chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đối với nhóm mặt hàng: dược phẩm, mỹ phẩm và thực phẩm chức năng - Thực trạng và giải pháp” do Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban Chỉ đạo 389 quốc gia) tổ chức, các cơ quan chức năng đã thảo luận đưa ra nhiều giải pháp căn cơ để ngăn chặn hiệu quả nhất đối với nhóm hàng này.

Hội thảo có sự tham dự của các đơn vị, như: Cục Quản lý Dược, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế); Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương); Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Bộ Công an); Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính); Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ); Vụ I-Văn phòng Chính phủ và Ban Chỉ đạo 389 của 30 tỉnh, thành phố.

Theo Ban chỉ đạo 389 quốc gia, Buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nói chung và đối với nhóm mặt hàng dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng nói riêng là một trong những vấn nạn của xã hội, hậu quả đã ảnh hưởng trực tiếp và lâu dài đến kinh tế, sức khỏe, tính mạng của người dân, lợi ích người tiêu dùng, uy tín thương hiệu của tổ chức cá nhân sản xuất, kinh doanh chính đáng gây thất thu ngân sách, tác động tiêu cực đến sự phát triển ổn định, lành mạnh môi trường kinh doanh và an ninh trật tự

Đối với các doanh nghiệp, hoạt động này có thể tác động đến uy tín thương hiệu của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh chính đáng; gây thất thu ngân sách, tác động tiêu cực đến sự phát triển ổn định, lành mạnh của môi trường kinh doanh và an ninh trật tự.

Mỹ phẩm lậu do lực lượng Quản lý thị trường thu giữ trong tháng 3/2023.

Theo kết quả đánh giá của Ban chỉ đạo 389 quốc gia, trong 4 năm thực hiện Chỉ thị số 17/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành, địa phương và lực lượng chức năng đã vào cuộc quyết liệt, tích cực phối hợp và triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa, đấu tranh; cùng với sự ủng hộ của người tiêu dùng, sự lên án, tẩy chay, tố giác các hành vi vi phạm của cộng đồng doanh nghiệp, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia đã phát hiện và xử lý hàng chục nghìn vụ việc vi phạm.

Số liệu tổng hợp của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cho thấy, chỉ tính riêng trong năm 2021, cơ quan chức năng trên cả nước phát hiện và xử lý 4.094 vụ vi phạm (giảm 28,46%), trong đó có 1.027 vụ kinh danh hàng lậu 2.867 vụ gian lận thương mại; 200 vụ hàng giả vi pham sở hữu trí tuệ; nhóm hàng dược phẩm 1.878 vụ; mỹ phẩm 1846 vụ; thực phẩm chức năng 332 vụ. Xử lý hành chính 4.082 vụ, khởi tố 12 vụ án.

Năm 2022 phát hiện và xử lý 3.527 vụ vi phạm, gồm: 807 vụ kinh doanh hàng lậu; 2491 vụ gian lận thương mại và 229 vụ hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ. Xét về nhóm mặt hàng, có 1.009 vụ dược phẩm, 1.618 vụ mỹ phẩm và 822 vụ thực phẩm chức năng vi phạm. Số vụ vi phạm về thực phẩm chức năng tăng 147,5% so với năm 2021.

Kết quả trên cho thấy, hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đối với nhóm mặt hàng dược phẩm, mỹ phẩm và thực phẩm chức năng tuy giảm dần trong những năm gần đây nhưng còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp. Nguyên nhân bởi xu hướng cạnh tranh và bảo hộ mậu dịch giữa các quốc gia, áp lực lạm phát gia tăng, nhu cầu phát triển sản xuất, tiêu dùng tăng cao.

Ngoài ra, biến động chênh lệch giá hàng hóa giữa các khu vực, vùng miền ở trong và ngoài nước còn lớn. Đặc biệt là sự khan hiếm cục bộ và tăng giá đột biến của một số mặt hàng trọng điểm thiết yếu là động cơ dẫn đến buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Qua thảo luật, các cơ quan chức năng đánh giá buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nói chung và đối với nhóm mặt hàng dược phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng nói riêng tuy có giảm dần trong những năm gần đây song còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp trở lại sau khi kiểm soát được dịch Covid-19. Cùng với đó, biến động chênh lệch giá hàng hóa giữa các khu vực, vùng miền trong và ngoài nước còn lớn, đặc biệt là sự khan hiếm cục bộ và tăng giá đột biến một số mặt hàng trọng điểm thiết yếu là động cơ nguyên nhân dẫn đến buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Những vấn đề nói trên đặt ra thách thức cho các cấp, các ngành, và các cơ quan, lực lượng chức năng thực thi về công tác này.

Trước tình hình đó, cần thiết phải tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 17/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các chỉ đạo của Trưởng Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, nhằm kiểm soát tốt hơn trong quản lý nhà nước và nâng cao hiệu quả công tác chống buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng đối với nhóm mặt dược phẩm, mỹ phẩm và thực phẩm chức năng.

Tại hội thảo, các cơ quan chức năng và doanh nghiệp đã trao đổi, thảo luận đánh giá đúng thực trạng, dự báo đúng tình hình, đưa ra các giải pháp sát hợp nhất, căn cơ nhất, hiệu quả nhất cho công tác này.