AI, Big Data hỗ trợ đắc lực cho quản lý tuân thủ pháp luật thuế
![]() |
Ứng dụng AI, big data trong công tác quản lý tuân thủ pháp luật thuế đem lại nhiều lợi ích không chỉ cho cơ quan thuế mà cho cả người nộp thuế. Ảnh: Internet |
AI, big data đem lại nhiều lợi ích trong quản lý thuế
Trong năm 2023, để tăng cường quản lý thuế, quản lý hóa đơn, kiểm soát, kiểm soát chặt chẽ, phòng, chống gian lận trong hoàn thuế, phát hiện nhanh các trường hợp gian lận..., ngành Thuế đã triển khai Bản đồ số hộ kinh doanh; vận hành hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý hoá đơn điện tử (HĐĐT) dựa trên cơ sở phân tích dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI).
Tuy nhiên, theo đánh giá, công tác quản lý tuân thủ pháp luật thuế vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Ngành Thuế cho biết, số lượng người nộp thuế lớn, gây áp lực cho công tác quản lý. Cụ thể, hơn 920.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trên 3 triệu hộ kinh doanh, cùng với khoảng 29 triệu mã số thuế thu nhập cá nhân...
Bên cạnh đó, hồ sơ, dữ liệu thuế ngày càng lớn, đòi hòi thời gian, nhân lực đáp ứng công tác quản lý thuế ngày một cao. Hệ thống HĐĐT đã tiếp nhận, quản lý là hơn 7 tỷ hóa đơn. Số lượng hồ sơ khai thuế (tổ chức, cá nhân) là hơn 155 triệu hồ sơ khai thuế. Số lượng Báo cáo tài chính DN và quyết toán thuế TNDN hơn 16,2 triệu... Đồng thời, tình trạng trốn thuế, gian lận thuế còn phổ biến, gây thất thoát NSNN.
Thực hiện Quyết định số 127/2021/QĐ-TTg về việc ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030; Quyết định số 44/2022/QĐ-BTC về việc ban hành kế hoạch hành động của Bộ Tài chính triển khai thực hiện quyết định số 127/2021/QĐ-TTg, ngành Thuế ứng dụng AI, big data trong một số lĩnh vực quản lý tuân thủ pháp luật thuế.
Cụ thể, AI giúp phân tích lượng dữ liệu khổng lồ về thuế, từ đó phát hiện các trường hợp nghi vấn trốn thuế, gian lận thuế; giúp tự động kiểm tra hồ sơ khai thuế, HĐĐT… phát hiện sai sót và đề xuất xử lý; AI giúp đánh giá mức độ rủi ro của từng người nộp thuế, từ đó tập trung kiểm tra những trường hợp có nguy cơ cao; tự động hóa các quy trình thủ công, tiết kiệm thời gian và nhân lực.
Cùng với đó, big data được sử dụng để phân tích rủi ro thuế, xác định các đối tượng có nguy cơ cao vi phạm pháp luật thuế; quản lý thuế theo ngành kinh tế, giúp đánh giá hiệu quả hoạt động thuế của từng ngành; dự báo số thu ngân sách, giúp cơ quan thuế có kế hoạch thu NSNN phù hợp.
Nhiều thách thức trong việc ứng dụng AI, big data vào quản lý tuân thủ pháp luật thuế
Theo đánh giá, ứng dụng AI, big data trong công tác quản lý tuân thủ pháp luật thuế đem lại nhiều lợi ích không chỉ cho cơ quan thuế mà cho cả người nộp thuế trong thực hiện nghĩa vụ thuế với NSNN.
Theo đó, giúp phát hiện và xử lý vi phạm pháp luật thuế hiệu quả hơn; thu hồi nợ thuế hiệu quả hơn, giảm thiểu thất thu NSNN; công tác quản lý thuế minh bạch hơn, tạo niềm tin cho người nộp thuế; người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế dễ dàng và thuận tiện hơn; tiết kiệm chi phí cho công tác quản lý thuế.
Với cơ sở dư liệu (CSDL) lớn của HĐĐT, Tổng cục Thuế thực hiện nghiên cứu áp dụng một số công nghệ mới để phân tích dữ liệu như giải pháp xử lý ngôn ngữ tự nhiên nhận diện tên hàng hoá dịch vụ trên HĐĐT; tìm giá bất thường của hàng hóa; xây dựng các chuỗi mua bán một số mặt hàng như tinh bột sắn, dăm gỗ, điện thoại di động và máy tính bảng… phát hiện các trường hợp người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong tuân thủ pháp luật thuế.
Trong năm 2023, Tổng cục thuế đã thực hiện Đề tài khoa học “Nghiên cứu giải pháp áp dụng công nghệ AI để phân tích rủi ro tuân thủ nghĩa vụ thuế TNDN của người nộp thuế”. đề tài đã nghiên cứu các giải pháp áp dụng công nghệ AI để phân tích rủi ro tuân thủ nghĩa vụ thuế TNDN của người nộp thuế, đồng thời mở ra hướng mới trong công tác ứng dụng công nghệ AI vào quản lý rủi ro trong quản lý thuế.
Để ứng dụng tốt AI, big data trong công tác quản lý tuân thủ pháp luật thuế, ngành Thuế cũng đứng trước một số thách thức. Theo đó, việc ứng dụng AI và big data cần có hạ tầng công nghệ hiện đại, đồng bộ; cần có đội ngũ nhân lực có trình độ chuyên môn cao để vận hành và quản lý hệ thống AI và big data.
Cùng với đó, cần có khung pháp lý hoàn chỉnh để điều chỉnh việc ứng dụng AI và big data trong công tác quản lý thuế. Do vậy, để ứng dụng AI và big data hiệu quả, cần có sự đầu tư về hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực và xây dựng khung pháp lý.
Tin liên quan
![Để AI không là “con dao hai lưỡi” trong hoạt động báo chí](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/19/15/croped/32-hq2106anh-bai-ai-bao-chi20240619155515.jpg?240619040233)
Để AI không là “con dao hai lưỡi” trong hoạt động báo chí
16:02 | 19/06/2024 Nhìn ra thế giới
![Các nhà cung cấp nước ngoài đã nộp 4.029 tỷ đồng tiền thuế](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/05/17/croped/z5356346867334-2e7d4478569f9118260b0d74771aa2b020240605170523.jpg?240619032506)
Các nhà cung cấp nước ngoài đã nộp 4.029 tỷ đồng tiền thuế
15:25 | 19/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Làm rõ vấn đề cấm xuất cảnh đối với các trường hợp nợ thuế](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/19/14/croped/aminh20240619140749.jpg?240619032353)
Làm rõ vấn đề cấm xuất cảnh đối với các trường hợp nợ thuế
15:23 | 19/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Tổng cục Thuế Việt Nam và Tổng cục Thuế Liên bang Nga ký Bản ghi nhớ hợp tác](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/20/17/croped/20-620240620175634.jpg?240621090252)
Tổng cục Thuế Việt Nam và Tổng cục Thuế Liên bang Nga ký Bản ghi nhớ hợp tác
21:02 | 21/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Đẩy nhanh việc nâng cấp ứng dụng phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT tự động](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/19/12/croped/18-620240619120330.jpg?240619022106)
Đẩy nhanh việc nâng cấp ứng dụng phân loại hồ sơ hoàn thuế GTGT tự động
14:21 | 19/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Rà soát các phương án uỷ nhiệm thu năm 2024](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/17/16/croped/17-6-hoi-nghi-danh-gia-cong-tac-uy-nhiem-thu-tu-nam-2024-4jfif20240617163941.jpg?240617063708)
Rà soát các phương án uỷ nhiệm thu năm 2024
18:37 | 17/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Chế tài hình sự chưa phù hợp với tính chất, mức độ của việc mua bán trái phép hoá đơn](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/012024/18/21/croped/croped/img-194920240118210006.jpg?240611082503)
Chế tài hình sự chưa phù hợp với tính chất, mức độ của việc mua bán trái phép hoá đơn
20:25 | 11/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Tổng thu ngân sách do ngành Thuế quản lý ước đạt 767.415 tỷ đồng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/diulth/092022/27/19/croped/ngansachnhanuoc2-1664269545862384878268-0-0-388-620-crop-166426987390499180760420220927192137.7747170.jpg?240605082612)
Tổng thu ngân sách do ngành Thuế quản lý ước đạt 767.415 tỷ đồng
20:26 | 05/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Rà soát việc nộp thuế của cá nhân livestream bán hàng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/05/17/croped/z5356346867334-2e7d4478569f9118260b0d74771aa2b020240605170523.jpg?240605071557)
Rà soát việc nộp thuế của cá nhân livestream bán hàng
19:15 | 05/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Ngành Tài chính quyết liệt chống thất thu thuế đối với thương mại điện tử](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/04/19/croped/4-620240604194451.jpg?240604081019)
Ngành Tài chính quyết liệt chống thất thu thuế đối với thương mại điện tử
20:10 | 04/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Huy động hơn 127.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ trong 5 tháng 2024](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/04/17/croped/anh-man-hinh-2024-06-04-luc-17065120240604172114.png?240604060013)
Huy động hơn 127.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ trong 5 tháng 2024
18:00 | 04/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Các sàn thương mại điện tử nộp thuế thay cho người kinh doanh giúp giảm đầu mối kê khai thuế](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/042024/12/08/croped/z5339821926639-8f8bca17400f65a32bd2e833aac3aa9c20240412083106.jpg?240603022221)
Các sàn thương mại điện tử nộp thuế thay cho người kinh doanh giúp giảm đầu mối kê khai thuế
14:22 | 03/06/2024 Thuế - Kho bạc
![Kho bạc Nhà nước yêu cầu thực hiện nghiêm Chỉ thị số 12/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2023/102023/03/14/croped/ngan-sach-200556820231003143756.jpg?240530055803)
Kho bạc Nhà nước yêu cầu thực hiện nghiêm Chỉ thị số 12/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ
17:58 | 30/05/2024 Thuế - Kho bạc
![Nợ đọng thuế có xu hướng tăng cao, ngành Tài chính kiến nghị các địa phương vào cuộc](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2023/062023/13/10/croped/10-0021-tiendong290920230613100220.jpg?240529085614)
Nợ đọng thuế có xu hướng tăng cao, ngành Tài chính kiến nghị các địa phương vào cuộc
20:56 | 29/05/2024 Thuế - Kho bạc
![Kho bạc Nhà nước hướng dẫn lập báo cáo tài chính nhà nước năm 2023](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/vanlh/012019/25/10/croped/huong-dan-lap-bao-cao-tai-chinh-tong-hop-cua-don-vi-ke-toan-nha-nuoc.jpg?240521040720)
Kho bạc Nhà nước hướng dẫn lập báo cáo tài chính nhà nước năm 2023
16:07 | 21/05/2024 Thuế - Kho bạc
![Hà Nội tiếp nhận 114.034 hồ sơ quyết toán thuế trong tháng hỗ trợ người nộp thuế](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/20/19/croped/thue-ha-noi20240520192358.jpg?240520072903)
Hà Nội tiếp nhận 114.034 hồ sơ quyết toán thuế trong tháng hỗ trợ người nộp thuế
19:29 | 20/05/2024 Thuế - Kho bạc
Tin mới
![Acecook Việt Nam khởi động chương trình “Gói mì hạnh phúc” năm 2024](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/21/14/croped/medium/d5f872bc-7b55-4a88-950b-5b536c6cfe7520240621144717.jpg?240621090512)
Acecook Việt Nam khởi động chương trình “Gói mì hạnh phúc” năm 2024
![Tổng cục Thuế Việt Nam và Tổng cục Thuế Liên bang Nga ký Bản ghi nhớ hợp tác](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/20/17/croped/medium/20-620240620175634.jpg?240621090252)
Tổng cục Thuế Việt Nam và Tổng cục Thuế Liên bang Nga ký Bản ghi nhớ hợp tác
![Tiêu huỷ hàng lậu, hàng giả trị giá gần 7 tỷ đồng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/21/10/croped/medium/img-355320240621103441.jpg?240621090112)
Tiêu huỷ hàng lậu, hàng giả trị giá gần 7 tỷ đồng
![Hải quan Quảng Trị tổ chức Hội thao Cụm thi đua số 4 -ngành Hải quan](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/21/17/croped/medium/hoi-thao20240621172639.jpg?240621084710)
Hải quan Quảng Trị tổ chức Hội thao Cụm thi đua số 4 -ngành Hải quan
![AI - Đồng minh quan trọng để tạo ra báo chí chất lượng cao](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/19/13/croped/medium/4-ai20240619133130.jpg?240621033947)
AI - Đồng minh quan trọng để tạo ra báo chí chất lượng cao
![LONGFORM: Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33: Nâng tầm đối ngoại đa phương của Hải quan Việt Nam](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/03/09/croped/1-tct-nguyen-van-can-hoi-nghi-tct-asean-3320240603094913.jpg?240603034939)
LONGFORM: Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN lần thứ 33: Nâng tầm đối ngoại đa phương của Hải quan Việt Nam
15:49 | 03/06/2024 Hải quan
![Hải quan Việt Nam – Hoa Kỳ nâng tầm quan hệ hợp tác trong giai đoạn mới](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/17/19/croped/la-ka-ka-t20240517190358.jpg?240517073010)
Hải quan Việt Nam – Hoa Kỳ nâng tầm quan hệ hợp tác trong giai đoạn mới
19:30 | 17/05/2024 Hải quan
![Nhiều doanh nghiệp mong muốn tham gia Chương trình tự nguyện tuân thủ](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/17/15/croped/img-696320240517151920.jpg?240517074912)
Nhiều doanh nghiệp mong muốn tham gia Chương trình tự nguyện tuân thủ
19:49 | 17/05/2024 Hải quan
![24/28 địa phương khu vực phía Bắc có kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng dương](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/022024/29/18/croped/1520240229185940.jpg?240518095202)
24/28 địa phương khu vực phía Bắc có kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng dương
09:52 | 18/05/2024 Kinh tế
![Quốc hội xem xét thông qua 10 dự án Luật, 3 nghị quyết và chất vấn 4 lĩnh vực tại Kỳ họp thứ 7](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/19/09/croped/790ae16d23c1829fdbd020240519094138.jpg?240519112826)
Quốc hội xem xét thông qua 10 dự án Luật, 3 nghị quyết và chất vấn 4 lĩnh vực tại Kỳ họp thứ 7
11:28 | 19/05/2024 Sự kiện - Vấn đề