AI, Big Data hỗ trợ đắc lực cho quản lý tuân thủ pháp luật thuế
![]() |
Ứng dụng AI, big data trong công tác quản lý tuân thủ pháp luật thuế đem lại nhiều lợi ích không chỉ cho cơ quan thuế mà cho cả người nộp thuế. Ảnh: Internet |
AI, big data đem lại nhiều lợi ích trong quản lý thuế
Trong năm 2023, để tăng cường quản lý thuế, quản lý hóa đơn, kiểm soát, kiểm soát chặt chẽ, phòng, chống gian lận trong hoàn thuế, phát hiện nhanh các trường hợp gian lận..., ngành Thuế đã triển khai Bản đồ số hộ kinh doanh; vận hành hệ thống phân tích cơ sở dữ liệu và quản lý hoá đơn điện tử (HĐĐT) dựa trên cơ sở phân tích dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI).
Tuy nhiên, theo đánh giá, công tác quản lý tuân thủ pháp luật thuế vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Ngành Thuế cho biết, số lượng người nộp thuế lớn, gây áp lực cho công tác quản lý. Cụ thể, hơn 920.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trên 3 triệu hộ kinh doanh, cùng với khoảng 29 triệu mã số thuế thu nhập cá nhân...
Bên cạnh đó, hồ sơ, dữ liệu thuế ngày càng lớn, đòi hòi thời gian, nhân lực đáp ứng công tác quản lý thuế ngày một cao. Hệ thống HĐĐT đã tiếp nhận, quản lý là hơn 7 tỷ hóa đơn. Số lượng hồ sơ khai thuế (tổ chức, cá nhân) là hơn 155 triệu hồ sơ khai thuế. Số lượng Báo cáo tài chính DN và quyết toán thuế TNDN hơn 16,2 triệu... Đồng thời, tình trạng trốn thuế, gian lận thuế còn phổ biến, gây thất thoát NSNN.
Thực hiện Quyết định số 127/2021/QĐ-TTg về việc ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030; Quyết định số 44/2022/QĐ-BTC về việc ban hành kế hoạch hành động của Bộ Tài chính triển khai thực hiện quyết định số 127/2021/QĐ-TTg, ngành Thuế ứng dụng AI, big data trong một số lĩnh vực quản lý tuân thủ pháp luật thuế.
Cụ thể, AI giúp phân tích lượng dữ liệu khổng lồ về thuế, từ đó phát hiện các trường hợp nghi vấn trốn thuế, gian lận thuế; giúp tự động kiểm tra hồ sơ khai thuế, HĐĐT… phát hiện sai sót và đề xuất xử lý; AI giúp đánh giá mức độ rủi ro của từng người nộp thuế, từ đó tập trung kiểm tra những trường hợp có nguy cơ cao; tự động hóa các quy trình thủ công, tiết kiệm thời gian và nhân lực.
Cùng với đó, big data được sử dụng để phân tích rủi ro thuế, xác định các đối tượng có nguy cơ cao vi phạm pháp luật thuế; quản lý thuế theo ngành kinh tế, giúp đánh giá hiệu quả hoạt động thuế của từng ngành; dự báo số thu ngân sách, giúp cơ quan thuế có kế hoạch thu NSNN phù hợp.
Nhiều thách thức trong việc ứng dụng AI, big data vào quản lý tuân thủ pháp luật thuế
Theo đánh giá, ứng dụng AI, big data trong công tác quản lý tuân thủ pháp luật thuế đem lại nhiều lợi ích không chỉ cho cơ quan thuế mà cho cả người nộp thuế trong thực hiện nghĩa vụ thuế với NSNN.
Theo đó, giúp phát hiện và xử lý vi phạm pháp luật thuế hiệu quả hơn; thu hồi nợ thuế hiệu quả hơn, giảm thiểu thất thu NSNN; công tác quản lý thuế minh bạch hơn, tạo niềm tin cho người nộp thuế; người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế dễ dàng và thuận tiện hơn; tiết kiệm chi phí cho công tác quản lý thuế.
Với cơ sở dư liệu (CSDL) lớn của HĐĐT, Tổng cục Thuế thực hiện nghiên cứu áp dụng một số công nghệ mới để phân tích dữ liệu như giải pháp xử lý ngôn ngữ tự nhiên nhận diện tên hàng hoá dịch vụ trên HĐĐT; tìm giá bất thường của hàng hóa; xây dựng các chuỗi mua bán một số mặt hàng như tinh bột sắn, dăm gỗ, điện thoại di động và máy tính bảng… phát hiện các trường hợp người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro trong tuân thủ pháp luật thuế.
Trong năm 2023, Tổng cục thuế đã thực hiện Đề tài khoa học “Nghiên cứu giải pháp áp dụng công nghệ AI để phân tích rủi ro tuân thủ nghĩa vụ thuế TNDN của người nộp thuế”. đề tài đã nghiên cứu các giải pháp áp dụng công nghệ AI để phân tích rủi ro tuân thủ nghĩa vụ thuế TNDN của người nộp thuế, đồng thời mở ra hướng mới trong công tác ứng dụng công nghệ AI vào quản lý rủi ro trong quản lý thuế.
Để ứng dụng tốt AI, big data trong công tác quản lý tuân thủ pháp luật thuế, ngành Thuế cũng đứng trước một số thách thức. Theo đó, việc ứng dụng AI và big data cần có hạ tầng công nghệ hiện đại, đồng bộ; cần có đội ngũ nhân lực có trình độ chuyên môn cao để vận hành và quản lý hệ thống AI và big data.
Cùng với đó, cần có khung pháp lý hoàn chỉnh để điều chỉnh việc ứng dụng AI và big data trong công tác quản lý thuế. Do vậy, để ứng dụng AI và big data hiệu quả, cần có sự đầu tư về hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực và xây dựng khung pháp lý.
Tin liên quan
![Ấn Độ áp thuế nhập khẩu 10% đối với kính năng lượng mặt trời](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/16/croped/h20240723162952-1536x912-1-1200x71320240725164515.jpg?240726074515)
Ấn Độ áp thuế nhập khẩu 10% đối với kính năng lượng mặt trời
07:45 | 26/07/2024 Nhìn ra thế giới
![Cục Thuế Đồng Nai: Chống thất thu hiệu quả qua thanh tra, kiểm tra thuế, chống chuyển giá](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/23/10/croped/1120240723104543.jpg?240723041724)
Cục Thuế Đồng Nai: Chống thất thu hiệu quả qua thanh tra, kiểm tra thuế, chống chuyển giá
09:11 | 24/07/2024 Tài chính
![Hải quan Quảng Ninh: Hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/23/09/croped/720240723092405.jpg?240724120213)
Hải quan Quảng Ninh: Hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật
07:45 | 25/07/2024 Hải quan
![3.159 tỷ đồng từ Quỹ vắc xin phòng Covid-19 đang gửi có kỳ hạn tại ngân hàng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/22/14/croped/image-20210813160824-120240722143937.jpg?240722025910)
3.159 tỷ đồng từ Quỹ vắc xin phòng Covid-19 đang gửi có kỳ hạn tại ngân hàng
14:59 | 22/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Thước đo và "nguyên liệu" cho cải cách từ đánh giá mức độ hài lòng với KBNN](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/18/16/croped/f7d540ad54f8f1a6a8e920240718160610.jpg?240718081541)
Thước đo và "nguyên liệu" cho cải cách từ đánh giá mức độ hài lòng với KBNN
20:15 | 18/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Tăng thu ngân sách 6.913 tỷ đồng qua thanh tra, kiểm tra thuế](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2023/092023/07/21/croped/cach-kiem-tra-doi-chieu-so-sach-cuoi-nam-120230907213723.jpg?240718050901)
Tăng thu ngân sách 6.913 tỷ đồng qua thanh tra, kiểm tra thuế
17:09 | 18/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Thu thuế đạt 245.034 tỷ đồng, Hà Nội đứng đầu cả nước về quy mô số thu](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2023/092023/28/17/croped/10-120230928171124.jpg?240717032943)
Thu thuế đạt 245.034 tỷ đồng, Hà Nội đứng đầu cả nước về quy mô số thu
15:29 | 17/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Đề xuất tăng thuế Tiêu thụ đặc biệt đối với sản phẩm thuốc lá](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/15/croped/z5638560592107-bb19f9b3b6635b5bb407c871b1aff5ea20240716154108.jpg?240716081534)
Đề xuất tăng thuế Tiêu thụ đặc biệt đối với sản phẩm thuốc lá
20:15 | 16/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Nhà cung cấp nước ngoài đã nộp thuế 4.039 tỷ đồng trong nửa đầu năm](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/10/15/croped/thue-tmdt20240710155133.jpg?240711092232)
Nhà cung cấp nước ngoài đã nộp thuế 4.039 tỷ đồng trong nửa đầu năm
09:22 | 11/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Khởi tạo 542,36 triệu hóa đơn điện tử từ máy tính tiền](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/10/16/croped/z4808931906833-60bdedc9b392dc5f25ee85373c47484620240710161636.jpg?240711073833)
Khởi tạo 542,36 triệu hóa đơn điện tử từ máy tính tiền
07:38 | 11/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Tiếp tục cảnh báo các hình thức lừa đảo người nộp thuế](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/042024/25/10/croped/aq20240425102719.png?240710092214)
Tiếp tục cảnh báo các hình thức lừa đảo người nộp thuế
21:22 | 10/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Thu hồi nợ thuế ước đạt 45.468 tỷ đồng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2023/092023/27/00/croped/no-thue20230927003148.jpg?240710031812)
Thu hồi nợ thuế ước đạt 45.468 tỷ đồng
15:18 | 10/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Hoàn thuế nửa đầu năm đạt 63.188 tỷ đồng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2023/112023/20/18/croped/11-hoanthuegiatrigiatang-168525535346018733533782023112014073320231120181223.jpg?240709020001)
Hoàn thuế nửa đầu năm đạt 63.188 tỷ đồng
14:00 | 09/07/2024 Thuế - Kho bạc
![99,94% khách hàng hài lòng về phản ánh, xử lý kiến nghị của Kho bạc Nhà nước](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/06/09/croped/anh-man-hinh-2024-07-06-luc-09344320240706093501.png?240706092219)
99,94% khách hàng hài lòng về phản ánh, xử lý kiến nghị của Kho bạc Nhà nước
21:22 | 06/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Nhiệm vụ nửa cuối năm nặng nề, ngành Thuế không được phép chủ quan](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/05/18/croped/z5605243306779-b3370b3b1a5ee88f176f98fd492fcc8620240705185849.jpg?240705082422)
Nhiệm vụ nửa cuối năm nặng nề, ngành Thuế không được phép chủ quan
20:24 | 05/07/2024 Thuế - Kho bạc
![Nửa đầu năm 2024, ngành Thuế thu ngân sách đạt 865.350 tỷ đồng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/05/14/croped/z5604457119428-3def1d48dc7120cd4f002374effe6ded20240705145614.jpg?240705041236)
Nửa đầu năm 2024, ngành Thuế thu ngân sách đạt 865.350 tỷ đồng
16:12 | 05/07/2024 Thuế - Kho bạc
Tin mới
![Lời cảm ơn của Ban Lễ tang Nhà nước và gia đình Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/20/croped/medium/ttxvn-le-an-tang-20-561720240726205109.2618530.jpg?240726085345)
Lời cảm ơn của Ban Lễ tang Nhà nước và gia đình Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Hoàn thiện quy định về giao dịch chứng khoán, đưa thị trường có bước phát triển về chất](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/14/croped/medium/dsc0076520240726145057.jpg?240726042019)
Hoàn thiện quy định về giao dịch chứng khoán, đưa thị trường có bước phát triển về chất
![ESG không còn là “sân chơi” dành riêng cho những doanh nghiệp lớn](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/14/croped/medium/img-159220240726145541.jpg?240726041558)
ESG không còn là “sân chơi” dành riêng cho những doanh nghiệp lớn
![Lễ an táng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Nghĩa trang Mai Dịch](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/15/croped/medium/ttxvn-le-an-tang-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-2-461920240726155317.8134770.jpg?240726040013)
Lễ an táng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Nghĩa trang Mai Dịch
![Hành trình đưa tiễn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về nơi an nghỉ cuối cùng](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/15/croped/medium/ttxvn-di-quan-6-494620240726155742.1346630.jpg?240726035925)
Hành trình đưa tiễn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về nơi an nghỉ cuối cùng
![(LONGFORM) Cảng biển TPHCM – Vai trò quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/11/10/croped/cang-bien-tphcm-k-text-020240711102208.jpg?240725113040)
(LONGFORM) Cảng biển TPHCM – Vai trò quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước
10:17 | 24/07/2024 Megastory/Longform
![Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 3 tháng 7/2024 (từ ngày 15/7/2024 đến 21/7/2024)](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/21/08/croped/z5653066024864-97ba68ceb32a1cd6fc5fcff706ce542520240721081247.jpg?240722105107)
Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 3 tháng 7/2024 (từ ngày 15/7/2024 đến 21/7/2024)
10:51 | 22/07/2024 Multimedia
![Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 2 tháng 7/2024 (từ ngày 8/7/2024 đến 14/7/2024)](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/14/20/croped/z5632989860800-e1a238cd2dc455713ee621f898666ca620240714203447.jpg?240715090442)
Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 2 tháng 7/2024 (từ ngày 8/7/2024 đến 14/7/2024)
08:50 | 15/07/2024 Multimedia
![(Infographics) Tổng quan thương mại Việt Nam - Campuchia](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/12/15/croped/campuchia20240712155652.jpg?240712081023)
(Infographics) Tổng quan thương mại Việt Nam - Campuchia
20:10 | 12/07/2024 Infographics
![LONGFORM: Làm gì để đầu tư tư nhân phục hồi?](https://haiquanonline.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/08/14/croped/pc-k-text-120240708141919.jpg?240710092044)
LONGFORM: Làm gì để đầu tư tư nhân phục hồi?
09:20 | 10/07/2024 Megastory/Longform