Vẫn còn điều kiện kinh doanh thiếu rõ ràng, dẫn tới sự tùy ý của cơ quan quản lý

	Quản thế nào khi không quy định các điều kiện cấp phép kinh doanh dịch vụ phụ trợ bảo hiểm?
	Cắt giảm điều kiện kinh doanh: Còn tình trạng “bỏ cũ, thêm mới"
	Cắt giảm điều kiện kinh doanh ngành lao động: “Cải lùi” và cơ học!

Hội thảo “Chất lượng điều kiện kinh doanh: Vấn đề và kiến nghị”. Ảnh: H.Dịu

Sáng 27/2, tại Hà Nội, với sự hỗ trợ của Chương trình Australia Hỗ trợ cải cách kinh tế Việt Nam (Aus4Reform), Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức hội thảo với chủ đề “Chất lượng điều kiện kinh doanh: Vấn đề và kiến nghị”.

Trong giai đoạn 2017-2019, đã có gần 40 văn bản của Chính phủ chỉ đạo các nội dug về cải cách điều kiện kinh doanh. Vì thế, các bộ, ngành đã nỗ lực rà soát, đề xuất cắt bỏ, đơn giản khoảng 50% số điều kiện kinh doanh để giảm gánh nặng về quy định, thủ tục. Nhờ vậy mà đã giảm được thời gian, chi phí và rủi ro cho cộng đồng doanh nghiệp.

Theo bà Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban, Ban nghiên cứu Môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh (CIEM), đến hết năm 2019, hơn 30 văn bản về điều kiện kinh doanh được ban hành, về cơ bản các điều kiện kinh doanh quy định chung chung, thiếu rõ ràng, can thiệp sâu vào hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp hoặc dễ tạo sự tùy ý trong thực thi đã được cắt; các điều kiện kinh doanh trùng lặp cũng được cắt bỏ, chuyển điều kiện kinh doanh sang quản lý theo quy chuẩn và tiêu chuẩn. Cùng với đó một số điều kiện kinh doanh được sửa đổi theo hướng giảm bớt yêu cầu.

Vì thế, kết quả rà soát độc lập cho thấy đã cắt giảm thực chất được khoảng hơn 30% điều kiện kinh doanh.

Tuy nhiên, đánh giá về mức độ cải cách, bà Nguyễn Minh Thảo cho rằng, việc cắt giảm chủ yếu dưới hình thức “đơn giản hóa”, ít cắt bỏ. Vì thế, vẫn còn các điều kiện kinh doanh không cần thiết, không hợp lý hoặc không có ý nghĩa về hiệu quả quản lý nhà nước hoặc điều kiện trong điều kiện kinh doanh. Vẫn còn điều kiện kinh doanh thiếu rõ ràng, có thể dẫn tới sự tùy ý của cơ quan quản lý nhà nước.

Từ báo cáo trên, nhiều ý kiến tại hội thảo cho rằng để tạo đột phá mới về cải cách điều kiện doanh doanh thì cần phải có những thay đổi về quản lý nhà nước.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, mới đây, Văn phòng Chính phủ đã lấy ý kiến về Dự thảo Quyết định về kế hoạch cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn 2020-2025. Theo đó, mục tiêu cụ thể là cắt giảm ít nhất 20% số lượng văn bản đã ban hành thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng, Thủ tướng Chính phủ Chính phủ; cắt giảm ít nhất 20% chi phí tuân thủ quy định pháp luật về hoạt động kinh doanh trong mỗi năm.

Tuy nhiên, theo ông Đậu Anh Tuấn, thời gian tới, để cắt giảm được thực chất, quá trình soạn thảo luật doanh nghiệp và luật đầu tư sửa đổi cần tiếp tục thúc đẩy tự do kinh doanh, xỏa bỏ rào cản gia nhập thị trường. Hơn nữa, các bộ, ngành cần tính toán đầy đủ chi phí lợi ích của quy đinh, thúc đẩy cạnh tranh, tăng cường kỷ luật thị trường.

Đặc biệt, nhiều chuyên gia đã nhấn mạnh đến vai trò của việc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Theo đó, công việc này có thể vất vả hơn cho các cơ quan quản lý, bởi thay vì ngồi kiểm tra hồ sơ thì họ phải đi kiểm tra thực tế.

Cùng với những giải pháp trên, các chuyên gia tại hội thảo cũng đề xuất cần tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi các luật có liên quan để bãi bỏ, đơn giản hóa các điều kiện kinh doanh được quy định tại các luật chuyên ngành. Đồng thời, giám sát việc tổ chức thực hiện, xử lý nghiêm những hành vi cố tình gây khó khăn cho doanh nghiệp, thiết lập cơ chế đối thoại và phản hồi của cộng đồng đoanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả của tiến trình cải cách để tạo động lực cho doanh nghiệp phát triển.