Facebook Twitter youtube Tiktok

Ứng dụng hệ thống thông minh để quản lý rủi ro hải quan

(HQ Online) - Công tác quản lý rủi ro đang hướng đến việc nhận diện phương tiện vận tải, container trọng điểm cần kiểm tra thông qua kết nối camera nhận dạng biển số với hệ thống quản lý rủi ro; tự động khuyến nghị danh sách các tờ khai có dấu hiệu rủi ro về trị giá hải quan, phân loại hàng hóa, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ...
Hải quan TP Hồ Chí Minh: Nâng cao hiệu quả chống buôn lậu từ quản lý rủi ro
Điện tử hóa thu thập xử lý thông tin quản lý rủi ro
Xây dựng hệ thống công nghệ thông tin hướng tới hải quan số
Ngành Hải quan thực hiện nhiều giải pháp để hàng hóa thông quan thông suốt
Ứng dụng hệ thống thông minh để  quản lý rủi ro hải quan
Hệ thống xử lý dữ liệu nghiệp vụ hải quan (VCIS) là bộ phận của hệ thống VNACCS/VCIS phục vụ riêng cho các hoạt động nghiệp vụ của cơ quan Hải quan. (Trong ảnh: Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai, Cục Hải quan Quảng Ninh) Ảnh: T.BÌNH

Thay đổi cơ chế xử lý dữ liệu

Nhằm mục tiêu tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan, ngành Hải quan đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực quản lý nhà nước về hải quan. Qua các năm, ngành Hải quan đã liên tục phát triển và hoàn thiện hơn 20 hệ thống thông tin đáp ứng các yêu cầu quản lý nghiệp vụ chuyên môn khác nhau, trong đó, phải kể đến hệ thống thông quan tự động (VNACCS/VCIS) do Chính phủ Nhật Bản tài trợ, chuyển giao từ năm 2014.

Tại thời điểm tiếp nhận sử dụng, hệ thống VNACCS/VCIS đã tạo ra sự thay đổi rõ nét so với trước đó như tốc độ xử lý, phân luồng tờ khai nhanh; vận hành ổn định; xử lý dữ liệu tập trung thống nhất tại Tổng cục Hải quan; nhiều chức năng nghiệp vụ được tích hợp trên một giao diện màn hình xử lý…

Một số tính năng khác được xây dựng dựa trên các định hướng của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), góp phần thông quan nhanh và tạo nhiều thuận lợi cho cả cơ quan Hải quan và cộng đồng doanh nghiệp.

Có thể nói, Hệ thống xử lý dữ liệu nghiệp vụ hải quan (VCIS) là bộ phận của hệ thống VNACCS/VCIS phục vụ riêng cho các hoạt động nghiệp vụ của cơ quan Hải quan, trong đó tập trung cho hoạt động quản lý rủi ro. Việc ứng dụng hệ thống VCIS đã tạo ra những thay đổi trong cơ chế xử lý dữ liệu và đánh giá rủi ro của cơ quan Hải quan.

Kể từ năm 2014 đến nay, công tác quản lý rủi ro đã thực hiện phân tích, đánh giá rủi ro, áp dụng khoảng hơn 1 triệu chỉ số tiêu chí/năm các loại, phân loại mức độ tuân thủ, đánh giá xếp hạng rủi ro đối với các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhâp khẩu. Tính đến 15/3/2022, hệ thống đang theo dõi đánh giá hơn 182.000 doanh nghiệp XNK, đảm bảo thông suốt phân luồng gần 100 triệu tờ khai xuất khẩu, nhập khẩu.

Hệ thống VCIS được phát triển trên nền của hệ thống CIS của Hải quan Nhật Bản, với các tính năng sẵn có phù hợp với các quy trình nghiệp vụ theo quy định pháp luật của Nhật Bản, trong bối cảnh nền kinh tế đã phát triển và một số loại hình quản lý khác với Việt Nam. Cùng với đó, nền tảng hạ tầng công nghệ thông tin đã được Hải quan Nhật Bản phát triển và tích hợp các hệ thống trong nhiều năm. Chính vì vậy, sau hơn 8 năm vận hành, bên cạnh những kết quả đạt được, Hệ thống VCIS cũng đã bộc lộ một số hạn chế như là một hệ thống “đóng”, không tích hợp được với các hệ thống thông tin nghiệp vụ của Hải quan Việt Nam, do đó việc tích hợp, trao đổi, xử lý thông tin, dữ liệu giữa các hệ thống ngày càng bị hạn chế và trở thành một thách thức cần phải giải quyết trong thời gian sớm.

Tự động đánh giá, lựa chọn phân luồng

Nhận thức được việc đầu tư phát triển Hải quan số là nhiệm vụ cấp bách và cần thiết đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa của ngành Hải quan, ngày 26/1/2021, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 97/QĐ-BTC phê duyệt chủ trương “Thuê dịch vụ công nghệ thông tin thực hiện Hải quan số”.

Để đáp ứng yêu cầu quản lý hải quan thông minh, hệ thống mới sẽ được thiết kế đồng bộ, tổng thể bao phủ tất cả các khâu nghiệp vụ hải quan, gắn kết các đơn vị hải quan, quy trình quản lý được khép kín và đồng bộ từ khâu thu thập thông tin ban đầu đến hoạt động phân tích đánh giá xác định trọng điểm, đến khâu phân luồng tờ khai xuất khẩu, nhập khẩu. Các quyết định của cơ quan Hải quan trong toàn bộ chuỗi quy trình thủ tục hải quan từ trước thông quan, trong thông quan, sau thông quan, các hoạt động giám sát hải quan, kiểm soát hải quan đều được sử dụng kết quả từ Hệ thống. Khi xây dựng, thiết kế hệ thống các công nghệ, mô hình nghiệp vụ hiện đại sẽ được tính toán nghiên cứu áp dụng như mô hình máy học, áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn Big Data…

Thời gian qua, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã có nhiều chỉ đạo sát sao trong việc xây dựng các yêu cầu nghiệp vụ về quản lý rủi ro, trong đó yêu cầu các đơn vị thuộc và trực thuộc Tổng cục phối hợp, nghiên cứu để xác định những khâu nghiệp vụ có ứng dụng quản lý rủi ro để đặt yêu cầu xây dựng các chức năng phần mềm trên hệ thống mới.

Kết quả tổng hợp sơ bộ ban đầu cho thấy, các đơn vị đã đặt ra hơn 100 yêu cầu chức năng nghiệp vụ quản lý rủi ro trong các lĩnh vực giám sát quản lý hải quan, thuế xuất nhập khẩu, kiểm tra sau thông quan, kiểm định hải quan… Các yêu cầu quản lý rủi ro của ngành Hải quan đặt ra đã bao phủ việc lựa chọn danh sách các đối tượng cần kiểm tra từ khi hàng hóa chưa đến cảng, hành khách xuất nhập cảnh chưa đến cửa khẩu quốc tế đến khi hàng hóa đã thông quan được lựa chọn để kiểm tra sau thông quan… từng khâu nghiệp vụ cụ thể của quy trình thủ tục hải quan đều có sự tham gia của hệ thống trong việc hỗ trợ, đánh giá rủi ro.

Trong đó, đáng lưu ý là việc đưa vào ứng dụng những thành tựu khoa học tiên tiến như sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tự động đánh giá, lựa chọn phân luồng kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu, hành khách xuất nhập cảnh thông qua hệ thống nhận biết và các thuật toán xử lý dữ liệu lớn. Đồng thời, nhận diện phương tiện vận tải, container trọng điểm cần kiểm tra thông qua kết nối camera nhận dạng biển số với hệ thống quản lý rủi ro; tự động khuyến nghị danh sách các tờ khai có dấu hiệu rủi ro về trị giá hải quan, phân loại hàng hóa, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ...

Với những yêu cầu ứng dụng quản lý rủi ro đặt ra đối với hệ thống mới, hệ thống sẽ có thể hỗ trợ công chức Hải quan nhanh chóng ra các quyết định lựa chọn kiểm tra, giám sát các đối tượng có rủi ro cao, xây dựng môi trường quản lý tuân thủ ngày một hoàn thiện, góp phần thúc đẩy hoạt động cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời nâng cao năng lực quản lý, kiểm soát của cơ quan Hải quan.

Doãn Ngọc Hà

Cùng chủ đề: Hải quan số

Tin liên quan

Tờ khai luồng Đỏ qua Hải quan khu vực IX chỉ chiếm 3,3%

Tờ khai luồng Đỏ qua Hải quan khu vực IX chỉ chiếm 3,3%

6 tháng đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực IX đã giải quyết thủ tục cho 36.670 tờ khai xuất nhập khẩu.
Áp dụng quản lý rủi ro giúp đơn giản hoá thủ tục hải quan

Áp dụng quản lý rủi ro giúp đơn giản hoá thủ tục hải quan

Công tác quản lý rủi ro (QLRR) đã góp phần cùng công tác cải cách, hiện đại hoá hải quan tạo nền tảng quan trọng cho sự đột phá trong cải cách, điện tử hoá, tự động hoá, đơn giản hoá thủ tục hải quan nói riêng cũng như công tác quản lý của ngành Hải quan nói chung theo hướng đẩy mạnh chuyển đổi số.
Thực hiện chức năng tự động phân công công chức kiểm tra hồ sơ hải quan trên hệ thống VNACCS/VCIS

Thực hiện chức năng tự động phân công công chức kiểm tra hồ sơ hải quan trên hệ thống VNACCS/VCIS

Theo Cục Hải quan, kể từ ngày 1/7/2025, hệ thống VNACCS/VCIS sẽ chính thức thực hiện chức năng tự động phân công chức kiểm tra hồ sơ hải quan.
Mã hải quan của các đơn vị thuộc Chi cục Hải quan khu vực II

Mã hải quan của các đơn vị thuộc Chi cục Hải quan khu vực II

Để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu (XNK), Chi cục Hải quan khu vực II đã thông báo mã hải quan đối với từng đơn vị hải quan cửa khẩu và ngoài cửa khẩu.
Nửa đầu năm, Hải quan khu vực XX thu NSNN đạt hơn 47%

Nửa đầu năm, Hải quan khu vực XX thu NSNN đạt hơn 47%

Triển khai nhiệm vụ trong bối cảnh địa bàn quản lý bị tác động nhiều yếu tố, kết quả thu ngân sách nhà nước của Chi cục Hải quan khu vực XX mới đạt hơn 47% trong nửa đầu năm.
Hải quan Phú Quốc: Đồng bộ giải pháp đón lượng khách tăng đột biến

Hải quan Phú Quốc: Đồng bộ giải pháp đón lượng khách tăng đột biến

Để làm thủ tục hải quan cho số chuyến bay và lượng hành khách quốc tế tăng cao, Hải quan cửa khẩu quốc tế Phú Quốc đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, đồng thời chuẩn bị đón khách dự Hội nghị cấp cao APEC vào năm 2027.
Hải quan giải quyết chế độ 178 với 364 người

Hải quan giải quyết chế độ 178 với 364 người

Đến cuối tháng 6/2025, Cục Hải quan đã giải quyết thủ tục theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP đối với 364 công chức, viên chức, người lao động bị ảnh hưởng do sắp xếp lại tổ chức, bộ máy.
Bài 1: Hải quan nỗ lực giúp doanh nghiệp nâng mức độ tuân thủ pháp luật

Bài 1: Hải quan nỗ lực giúp doanh nghiệp nâng mức độ tuân thủ pháp luật

Một trong những yêu cầu đặt ra của Chương trình khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan là cơ quan Hải quan triển khai hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp nhưng không gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Hải quan khu vực V nhanh chóng ổn định tổ chức, đảm bảo hoạt động quản lý

Hải quan khu vực V nhanh chóng ổn định tổ chức, đảm bảo hoạt động quản lý

Chi cục Hải quan khu vực V nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy, đảm bảo hoạt động quản lý hải quan trên địa bàn không để ngắt quãng, không gián đoạn công việc, không bỏ trống địa bàn.
Hải quan khu vực VI thu ngân sách đạt 6.725,9 tỷ đồng

Hải quan khu vực VI thu ngân sách đạt 6.725,9 tỷ đồng

Đó là kết quả công tác 6 tháng đầu năm của Chi cục Hải quan khu vực VI được ghi nhận tại Hội nghị sơ kết 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm diễn ra chiều ngày 8/7 tại Lạng Sơn.
Hải quan khu vực X quản lý địa bàn Thanh Hóa, Sơn La

Hải quan khu vực X quản lý địa bàn Thanh Hóa, Sơn La

Sau khi tổ chức lại theo chính quyền địa phương 2 cấp, Chi cục Hải quan khu vực X quản lý địa bàn 2 tỉnh là Thanh Hóa và Sơn La.
Hải quan nỗ lực thực hiện 4 nghị quyết trụ cột

Hải quan nỗ lực thực hiện 4 nghị quyết trụ cột

Nhận thức được tầm quan trọng của “bộ tứ trụ cột” trong tạo đột phá đối với ngành Hải quan, Đảng ủy, lãnh đạo Cục Hải quan đã quán triệt toàn Ngành, tập trung nguồn lực, trí tuệ để triển khai 4 nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị.
Hàng hóa xuất nhập khẩu chủ lực qua địa bàn do Hải quan khu vực XII quản lý

Hàng hóa xuất nhập khẩu chủ lực qua địa bàn do Hải quan khu vực XII quản lý

Qua ghi nhận của Chi cục Hải quan khu vực XII, nửa đầu năm 2025 có hàng chục ngành hàng xuất khẩu, nhập khẩu chủ lực qua các địa bàn do đơn vị quản lý.
Hải quan Việt Nam thảo luận định hướng phát triển Cơ chế một cửa ASEAN thế hệ mới

Hải quan Việt Nam thảo luận định hướng phát triển Cơ chế một cửa ASEAN thế hệ mới

Thực hiện nghĩa vụ thành viên trong khuôn khổ hợp tác ASEAN, từ ngày 7-9/7/2025, Hải quan Việt Nam đã tổ chức Cuộc họp lần thứ 35 của Nhóm làm việc về pháp lý một cửa ASEAN tại Đà Nẵng.
Chi cục Hải quan khu vực XIX có 4 Phó Chi cục trưởng

Chi cục Hải quan khu vực XIX có 4 Phó Chi cục trưởng

Ngày 6/7, Chi cục Hải quan khu vực XIX tổ chức Hội nghị công bố các quyết định của Cục trưởng Cục Hải quan về việc bổ nhiệm, điều động bổ nhiệm các chức danh Phó Chi cục trưởng và các lãnh đạo chủ chốt của đơn vị.
Hải quan khu vực II: Truy tìm doanh nghiệp, thu hồi nợ thuế hiệu quả

Hải quan khu vực II: Truy tìm doanh nghiệp, thu hồi nợ thuế hiệu quả

Xác minh doanh nghiệp nợ thuế, Chi cục Hải quan khu vực II phát hiện hơn 1.000 doanh nghiệp nợ trên 800 tỷ đồng tiền thuế xuất nhập khẩu (XNK) không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Sẵn sàng triển khai quy định về khấu trừ, nộp thay thuế

Sẵn sàng triển khai quy định về khấu trừ, nộp thay thuế

Từ ngày 1/7/2025, nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử, nền tảng số có trách nhiệm khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế cho hộ, cá nhân kinh doanh.
Thực hiện chính quyền 2 cấp: tháo “nút thắt” cho nhiều dự án bất động sản

Thực hiện chính quyền 2 cấp: tháo “nút thắt” cho nhiều dự án bất động sản

Việc đồng thời triển khai mô hình chính quyền đô thị hai cấp và sáp nhập đơn vị hành chính mở ra những thay đổi mang tính nền tảng cho thị trường bất động sản.
Không phải xuất trình Giấy chứng nhận kiểm dịch sầu riêng XK cho cơ quan Hải quan

Không phải xuất trình Giấy chứng nhận kiểm dịch sầu riêng XK cho cơ quan Hải quan

Đó là trả lời của Cục Hải quan đối với đề nghị của Công ty TNHH TS Food liên quan đến bảo vệ mã chứng nhận của Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đối với mặt hàng sầu riêng đông lạnh XK sang Trung Quốc.
Phát hiện kho chứa hơn 47.000 sản phẩm nhập lậu tại Quảng Ninh

Phát hiện kho chứa hơn 47.000 sản phẩm nhập lậu tại Quảng Ninh

Qua vụ việc cho thấy thủ đoạn buôn lậu ngày càng tinh vi, núp bóng các nền tảng mạng xã hội và hệ thống phần mềm xuyên biên giới nhằm tránh bị truy vết.
Hướng đi mới cho doanh nghiệp sữa Việt tại Singapore

Hướng đi mới cho doanh nghiệp sữa Việt tại Singapore

Với nhu cầu nhập khẩu sữa cao và tiêu chuẩn rõ ràng, Phô mai chế biến đang là sản phẩm tiềm năng tại Singapore nếu doanh nghiệp Việt biết chuẩn hóa.
(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi

(INFORGRAPHICS): Hướng dẫn các kênh nộp thuế điện tử nhanh chóng, tiện lợi

Hiện nay, hộ, cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) có thể nộp thuế qua các kênh sau:
(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội

(INFORGRAPHICS): 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội

Trong 10 doanh nghiệp niêm yết có vốn hóa lớn nhất tại TP. Hà Nội, thì có 7 doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất toàn thị trường tính đến ngày 30/6/2025.
(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp

(INFORGRAPHICS): Những điểm cần lưu ý đối với tài khoản định danh điện tử của doanh nghiệp

Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tạo tài khoản định danh điện tử, Cục Thuế đã chỉ ra một số điểm cần lưu ý.
(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, cơ cấu tố chức mới của cơ quan thuế bao gồm 34 Thuế tỉnh, thành phố; 350 Thuế cơ sở đồng bộ với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp

Bài 3: (LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Văn Được, Tổng Giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín với phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính khi bàn về vấn đề phân cấp, phân quyền trong công tác quản lý thuế.
Phiên bản di động