Facebook Twitter youtube Tiktok

Ứng dụng hệ thống thông minh để quản lý rủi ro hải quan

(HQ Online) - Công tác quản lý rủi ro đang hướng đến việc nhận diện phương tiện vận tải, container trọng điểm cần kiểm tra thông qua kết nối camera nhận dạng biển số với hệ thống quản lý rủi ro; tự động khuyến nghị danh sách các tờ khai có dấu hiệu rủi ro về trị giá hải quan, phân loại hàng hóa, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ...
Hải quan TP Hồ Chí Minh: Nâng cao hiệu quả chống buôn lậu từ quản lý rủi ro
Điện tử hóa thu thập xử lý thông tin quản lý rủi ro
Xây dựng hệ thống công nghệ thông tin hướng tới hải quan số
Ngành Hải quan thực hiện nhiều giải pháp để hàng hóa thông quan thông suốt
Ứng dụng hệ thống thông minh để  quản lý rủi ro hải quan
Hệ thống xử lý dữ liệu nghiệp vụ hải quan (VCIS) là bộ phận của hệ thống VNACCS/VCIS phục vụ riêng cho các hoạt động nghiệp vụ của cơ quan Hải quan. (Trong ảnh: Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai, Cục Hải quan Quảng Ninh) Ảnh: T.BÌNH

Thay đổi cơ chế xử lý dữ liệu

Nhằm mục tiêu tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan, ngành Hải quan đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực quản lý nhà nước về hải quan. Qua các năm, ngành Hải quan đã liên tục phát triển và hoàn thiện hơn 20 hệ thống thông tin đáp ứng các yêu cầu quản lý nghiệp vụ chuyên môn khác nhau, trong đó, phải kể đến hệ thống thông quan tự động (VNACCS/VCIS) do Chính phủ Nhật Bản tài trợ, chuyển giao từ năm 2014.

Tại thời điểm tiếp nhận sử dụng, hệ thống VNACCS/VCIS đã tạo ra sự thay đổi rõ nét so với trước đó như tốc độ xử lý, phân luồng tờ khai nhanh; vận hành ổn định; xử lý dữ liệu tập trung thống nhất tại Tổng cục Hải quan; nhiều chức năng nghiệp vụ được tích hợp trên một giao diện màn hình xử lý…

Một số tính năng khác được xây dựng dựa trên các định hướng của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO), góp phần thông quan nhanh và tạo nhiều thuận lợi cho cả cơ quan Hải quan và cộng đồng doanh nghiệp.

Có thể nói, Hệ thống xử lý dữ liệu nghiệp vụ hải quan (VCIS) là bộ phận của hệ thống VNACCS/VCIS phục vụ riêng cho các hoạt động nghiệp vụ của cơ quan Hải quan, trong đó tập trung cho hoạt động quản lý rủi ro. Việc ứng dụng hệ thống VCIS đã tạo ra những thay đổi trong cơ chế xử lý dữ liệu và đánh giá rủi ro của cơ quan Hải quan.

Kể từ năm 2014 đến nay, công tác quản lý rủi ro đã thực hiện phân tích, đánh giá rủi ro, áp dụng khoảng hơn 1 triệu chỉ số tiêu chí/năm các loại, phân loại mức độ tuân thủ, đánh giá xếp hạng rủi ro đối với các doanh nghiệp có hoạt động xuất nhâp khẩu. Tính đến 15/3/2022, hệ thống đang theo dõi đánh giá hơn 182.000 doanh nghiệp XNK, đảm bảo thông suốt phân luồng gần 100 triệu tờ khai xuất khẩu, nhập khẩu.

Hệ thống VCIS được phát triển trên nền của hệ thống CIS của Hải quan Nhật Bản, với các tính năng sẵn có phù hợp với các quy trình nghiệp vụ theo quy định pháp luật của Nhật Bản, trong bối cảnh nền kinh tế đã phát triển và một số loại hình quản lý khác với Việt Nam. Cùng với đó, nền tảng hạ tầng công nghệ thông tin đã được Hải quan Nhật Bản phát triển và tích hợp các hệ thống trong nhiều năm. Chính vì vậy, sau hơn 8 năm vận hành, bên cạnh những kết quả đạt được, Hệ thống VCIS cũng đã bộc lộ một số hạn chế như là một hệ thống “đóng”, không tích hợp được với các hệ thống thông tin nghiệp vụ của Hải quan Việt Nam, do đó việc tích hợp, trao đổi, xử lý thông tin, dữ liệu giữa các hệ thống ngày càng bị hạn chế và trở thành một thách thức cần phải giải quyết trong thời gian sớm.

Tự động đánh giá, lựa chọn phân luồng

Nhận thức được việc đầu tư phát triển Hải quan số là nhiệm vụ cấp bách và cần thiết đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa của ngành Hải quan, ngày 26/1/2021, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 97/QĐ-BTC phê duyệt chủ trương “Thuê dịch vụ công nghệ thông tin thực hiện Hải quan số”.

Để đáp ứng yêu cầu quản lý hải quan thông minh, hệ thống mới sẽ được thiết kế đồng bộ, tổng thể bao phủ tất cả các khâu nghiệp vụ hải quan, gắn kết các đơn vị hải quan, quy trình quản lý được khép kín và đồng bộ từ khâu thu thập thông tin ban đầu đến hoạt động phân tích đánh giá xác định trọng điểm, đến khâu phân luồng tờ khai xuất khẩu, nhập khẩu. Các quyết định của cơ quan Hải quan trong toàn bộ chuỗi quy trình thủ tục hải quan từ trước thông quan, trong thông quan, sau thông quan, các hoạt động giám sát hải quan, kiểm soát hải quan đều được sử dụng kết quả từ Hệ thống. Khi xây dựng, thiết kế hệ thống các công nghệ, mô hình nghiệp vụ hiện đại sẽ được tính toán nghiên cứu áp dụng như mô hình máy học, áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn Big Data…

Thời gian qua, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã có nhiều chỉ đạo sát sao trong việc xây dựng các yêu cầu nghiệp vụ về quản lý rủi ro, trong đó yêu cầu các đơn vị thuộc và trực thuộc Tổng cục phối hợp, nghiên cứu để xác định những khâu nghiệp vụ có ứng dụng quản lý rủi ro để đặt yêu cầu xây dựng các chức năng phần mềm trên hệ thống mới.

Kết quả tổng hợp sơ bộ ban đầu cho thấy, các đơn vị đã đặt ra hơn 100 yêu cầu chức năng nghiệp vụ quản lý rủi ro trong các lĩnh vực giám sát quản lý hải quan, thuế xuất nhập khẩu, kiểm tra sau thông quan, kiểm định hải quan… Các yêu cầu quản lý rủi ro của ngành Hải quan đặt ra đã bao phủ việc lựa chọn danh sách các đối tượng cần kiểm tra từ khi hàng hóa chưa đến cảng, hành khách xuất nhập cảnh chưa đến cửa khẩu quốc tế đến khi hàng hóa đã thông quan được lựa chọn để kiểm tra sau thông quan… từng khâu nghiệp vụ cụ thể của quy trình thủ tục hải quan đều có sự tham gia của hệ thống trong việc hỗ trợ, đánh giá rủi ro.

Trong đó, đáng lưu ý là việc đưa vào ứng dụng những thành tựu khoa học tiên tiến như sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tự động đánh giá, lựa chọn phân luồng kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu, hành khách xuất nhập cảnh thông qua hệ thống nhận biết và các thuật toán xử lý dữ liệu lớn. Đồng thời, nhận diện phương tiện vận tải, container trọng điểm cần kiểm tra thông qua kết nối camera nhận dạng biển số với hệ thống quản lý rủi ro; tự động khuyến nghị danh sách các tờ khai có dấu hiệu rủi ro về trị giá hải quan, phân loại hàng hóa, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ...

Với những yêu cầu ứng dụng quản lý rủi ro đặt ra đối với hệ thống mới, hệ thống sẽ có thể hỗ trợ công chức Hải quan nhanh chóng ra các quyết định lựa chọn kiểm tra, giám sát các đối tượng có rủi ro cao, xây dựng môi trường quản lý tuân thủ ngày một hoàn thiện, góp phần thúc đẩy hoạt động cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời nâng cao năng lực quản lý, kiểm soát của cơ quan Hải quan.

Doãn Ngọc Hà

Cùng chủ đề: Hải quan số

Tin liên quan

Hải quan khu vực III thực hiện thu thập, xử lý thông tin quản lý rủi ro năm 2025

Hải quan khu vực III thực hiện thu thập, xử lý thông tin quản lý rủi ro năm 2025

Chi cục Hải quan khu vực III vừa tổ chức triển khai Kế hoạch thu thập, xử lý thông tin quản lý rủi ro năm 2025.
Hải quan thực hiện soi chiếu 11.849 container

Hải quan thực hiện soi chiếu 11.849 container

Trong gần 4 tháng đầu năm 2025, toàn ngành Hải quan đã thực hiện soi chiếu tổng số 11.849 container (trung bình 179 container/ngày)
VNACCS/VCIS hoạt động bền bỉ hơn 10 năm và vượt ngưỡng thiết kế 200%

VNACCS/VCIS hoạt động bền bỉ hơn 10 năm và vượt ngưỡng thiết kế 200%

Theo đánh giá của Cục Hải quan, Hệ thống thông quan tự động (VNACCS/VCIS) vẫn hoạt động bền bỉ dù đang trong tình trạng quá tải và vượt ngưỡng thiết kế tới 200%.
Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Ngày 1/6, Ban chấp hành Công đoàn cơ sở Chi cục Hải quan khu vực XV tổ chức Giải Pickleball với sự tham gia sôi nổi, nhiệt tình của các công đoàn viên.
Hải quan khu vực XV: Ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Hải quan khu vực XV: Ứng dụng chuyển đổi số, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Nhờ giải pháp ứng dụng chuyển đổi số, tháo gỡ kịp thời vướng mắc, tạo thuận lợi thương mại, số lượng doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa qua các đơn vị thuộc Chi cục Hải quan khu vực XV tăng lên đáng kể, với trên 1.000 doanh nghiệp.
Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: cam kết đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái: cam kết đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp

Vừa qua, lãnh đạo Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã trực tiếp gặp gỡ, làm việc với các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô tải, sơ mi rơ moóc để kết nối, thu hút doanh nghiệp về làm thủ tục tại cửa khẩu Móng Cái. Đây là động thái rất tích cực thể hiện sự năng động, linh hoạt và thiện chí của Hải quan đối với doanh nghiệp, cụ thể hóa tinh thần đồng hành Hải quan - Doanh nghiệp.
Hải quan Hòn Gai triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan

Hải quan Hòn Gai triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan

Việc triển khai thực hiện hiệu quả công tác giám sát quản lý về hải quan tại Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã góp phần tích cực tạo môi trường XNK an toàn, minh bạch, thuận lợi, thu hút doanh nghiệp tham gia XNK.
Tuổi trẻ Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái lan tỏa yêu thương đến trẻ em nghèo nhân dịp Tết thiếu nhi 1/6

Tuổi trẻ Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái lan tỏa yêu thương đến trẻ em nghèo nhân dịp Tết thiếu nhi 1/6

Nhân dịp Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 và hưởng ứng Tháng hành động vì trẻ em năm 2025, Đoàn Thanh niên Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã tổ chức chương trình thăm hỏi, tặng quà cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn thành phố Móng Cái.
Ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản

Ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản

Cục Hải quan yêu cầu Chi cục Hải quan các khu vực chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tạo điều kiện và ưu tiên thực hiện thông quan ngay đối với hàng hóa xuất khẩu là nông lâm thủy sản, đặc biệt là sầu riêng và các hàng hóa dễ hư hỏng, hàng hóa đến thời điểm thu hoạch chính vụ.
Hải quan khu vực V và Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác

Hải quan khu vực V và Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác

Ngày 28/5, tại TP Từ Sơn (Bắc Ninh), Chi cục Hải quan khu vực V và Công ty TNHH Amkor Technology Việt Nam ký kết Bản ghi nhớ hợp tác (MOU) giữa hai bên.
Trường hợp thực hiện thủ tục trên Hệ thống Ecus6

Trường hợp thực hiện thủ tục trên Hệ thống Ecus6

Cục Hải quan vừa có văn bản hướng dẫn các chi cục hải quan khu vực thực hiện thủ tục hải quan trên hệ thống thông quan điện tử phiên bản 6 (Ecus6).
Hải quan khu vực V nâng cao năng lực ứng dụng chuyển đổi số cho công chức

Hải quan khu vực V nâng cao năng lực ứng dụng chuyển đổi số cho công chức

Ngày 28/5, Chi cục Hải quan khu vực V tổ chức Chương trình đào tạo “Nâng cao năng lực ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số của Chi cục”.
Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả tham vấn doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu

Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả tham vấn doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu

Để trực tiếp gỡ vướng, Hải quan cửa khẩu cảng Cẩm Phả (thuộc Chi cục Hải quan khu vực VIII) vừa tổ chức hội nghị tham vấn, đối thoại với doanh nghiệp chuyên hoạt động loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu (GC, SXXK).
Cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VIII với AI

Cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VIII với AI

Triển khai kế hoạch chuyển đổi số năm 2025, định hướng đến 2030 của Cục Hải quan, Chi cục Hải quan khu vực VIII đã phát động phong trào “Bình dân học vụ số”, mô hình “Cán bộ, công chức Chi cục Hải quan khu vực VIII với AI”
Hải quan khu vực III làm thủ tục hơn 181 nghìn tờ khai trong 1 tháng

Hải quan khu vực III làm thủ tục hơn 181 nghìn tờ khai trong 1 tháng

Tháng 4 năm 2025, tổng số tờ khai xuất nhập khẩu làm thủ tục tại các Hải quan thuộc và trực thuộc Chi cục Hải quan khu vực III đạt 181.051 tờ khai, tăng 19,54% so với cùng kỳ năm 2024.
Hiệu quả tích cực từ hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp tại Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai

Hiệu quả tích cực từ hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp tại Hải quan cửa khẩu cảng Hòn Gai

Trong 5 tháng đầu năm 2025 (từ ngày 01/01-22/5/2025), đã có 449 doanh nghiệp tham gia hoạt động XNK qua cửa khẩu cảng Hòn Gai với 30.693 tờ khai, kim ngạch XNK đạt 4.605,57 triệu USD; tăng 26,97% về tờ khai và tăng 1,05% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Bắt giữ 8 đối tượng vận chuyển gần 400 kg pháo nổ nhập lậu

Bắt giữ 8 đối tượng vận chuyển gần 400 kg pháo nổ nhập lậu

Lực lượng chức năng đã bắt giữ 8 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép pháo nổ từ Trung Quốc vào Việt Nam, thu giữ gần 400 kg pháo nổ.
Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Sôi nổi giải thể thao Công đoàn Hải quan khu vực XV

Ngày 1/6, Ban chấp hành Công đoàn cơ sở Chi cục Hải quan khu vực XV tổ chức Giải Pickleball với sự tham gia sôi nổi, nhiệt tình của các công đoàn viên.
Doanh nghiệp tư nhân có thể làm chủ các công trình trọng điểm quốc gia

Doanh nghiệp tư nhân có thể làm chủ các công trình trọng điểm quốc gia

Các doanh nghiệp tư nhân không chỉ được khuyến khích mà được đặt niềm tin để tham gia vào những công trình trọng điểm quốc gia.
Thanh tra, kiểm tra mỹ phẩm "hand made",  "home made"

Thanh tra, kiểm tra mỹ phẩm "hand made", "home made"

Cục Quản lý Dược sẽ thanh tra mỹ phẩm tự chế (“handmade”), mỹ phẩm nhà làm (“homemade”) được buôn bán qua mạng xã hội.
Thu hồi gần 300 số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu

Thu hồi gần 300 số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu

Cục Quản lý Dược vừa ban hành đồng loạt 7 quyết định thu hồi tổng cộng gần 300 số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm nhập khẩu.
LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

LONGFORM: Bỏ thuế khoán- Đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng trong thực hiện nghĩa vụ thuế

Việc xóa bỏ thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh sẽ đảm bảo minh bạch hóa hoạt động, tạo sự bình đẳng về chế độ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.
(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15

(INFOGRAPHICS): Cơ chế thuế dành cho doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết số 198/QH15

Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết số 198/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân,đáng chú ý là yêu cầu cơ chế thuế đơn giản đối với các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền

(INFOGRAPHICS) Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền

Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ 1/6/2025.
(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW

(INFOGRAPHICS): Cải cách thuế đối với hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW

Một trong những nội dung đáng chú ý tại Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân là xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh...
(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

(INFOGRAPHICS) Quy trình mới về kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất nhập khẩu

Kiểm tra, xác định xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong quá trình làm thủ tục hải quan được thực hiện dựa trên nguyên tắc đánh giá rủi ro, theo chỉ dẫn phân luồng kiểm tra của Cục Hải quan và tuân thủ quy định.
Phiên bản di động