Trách nhiệm trong vụ cháy Rạng Đông

Đang có cuộc sống yên bình giữa Thủ đô, nay họ phải tạm rời nhà đi xa để lánh sự ô nhiễm thủy ngân, có nhà mà không dám ở. Các cơ sở kinh doanh cũng phải đóng cửa, con cái phải nghỉ học... Song, nỗi lo lắng về sức khỏe hiện tại và lâu dài ra sao mới thực sự làm những người dân ở đây hoang mang, lo lắng, đồng thời, sự bức xúc lớn nhất của những người dân chính là sự bất nhất và giấu giếm sự thật của những người trong cuộc.

Đầu tiên là phải nói đến là những lãnh đạo của Công ty Rạng Đông. Họ chính là những người hiểu rõ trong đám cháy đó có gì, cột khói ngùn ngùn bốc lên đó nguy hại như thế nào. Nhưng trong khi cháy và sớm sau đám cháy họ không hề thông báo cho người dân biết và như vậy hàng trăm người tham gia chữa cháy, cũng như không biết bao nhiêu người trong phạm vi nguy hiểm của sự phát tán thủy ngân đã không hề biết gì để có thể phòng tránh khói độc ở thời điểm độc hại nhất. Không những thế, sau đó vài ngày, trước phán đoán của dư luận, của những nhà khoa học cho rằng đã sản xuất bóng đèn là chắc chắn có thủy ngân thì Công ty này mới ra thông cáo báo chí có dấu hiệu đánh lừa dư luận rằng từ 2016 Công ty chỉ sử dụng viên amalgam (hỗn hợp của Hg - Zn và Bismut) để sản xuất bóng đèn và khối lượng hỗn hợp này chỉ có vài kg trong vụ cháy. Không chỉ thế, sự giấu giếm quyết liệt đến mức cơ quan của Bộ Tài nguyên và Môi trường phải đấu tranh với Công ty này thì Công ty này mới thừa nhận khối lượng thủy ngân phát tán ra trong đám cháy có thể lên đến 15,1 đến 27,2 kg- một con số đến mức nguy hại.

Bên cạnh sự giấu giếm vô trách nhiệm của Công ty Rạng Đông, người dân cũng hết sức bức xúc trước sự phản ứng rất chậm trễ và rất khó hiểu của chính quyền các cấp của Hà Nội. Mặc dù chưa được nhanh chóng lắm nhưng ngay ngày hôm sau vụ cháy, UBND phường Hạ Đình đã có thông báo về sự nguy hại và khuyến cáo người dân bảo vệ sức khỏe. Khi người dân đang nỗ lực thực hiện theo khuyến cáo này thì lãnh đạo quận Thanh Xuân yêu cầu phường Hạ Đình rút lại văn bản và đòi kỷ luật việc ra văn bản này. Tiếp theo đó là sự bất nhất trong đánh giá mức độ ô nhiễm giữa Hà Nội và Bộ Tài nguyên và Môi trường. Và sau nhiều ngày, người dân chờ đợi thông tin của lãnh đạo TP Hà Nội nhưng ngay cả cuộc họp báo thường kỳ vào ngày 10/9 được dự kiến về vụ cháy, nhưng vào phút chót Hà Nội đã hủy nội dung này và họp về... phát triển huyện Đông Anh. Những điều trên người dân đang khổ cực chống chọi với nỗi lo ô nhiễm không thể không đặt câu hỏi về mức độ quan tâm và trách nhiệm của lãnh đạo các cấp nơi xảy ra vụ cháy.

Nhìn thẳng thực tế, sự giấu giếm, sự chậm trễ, bất nhất của doanh nghiệp và chính quyền Hà Nội đã xát thêm muối vào nỗi khổ cực trong lòng người dân bị ảnh hưởng ở quanh Công ty Rạng Đông.

Trước sự nghiêm trọng của ô nhiễm và nỗi bức xúc của người dân, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu khẩn trương triển khai các công việc xử lý hậu quả vụ cháy, cùng với đó Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình và Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng chỉ đạo Bộ Công an đẩy nhanh công tác điều tra, xác định nguyên nhân vụ cháy Công ty Rạng Đông, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân để xử lý theo quy định của pháp luật. Trước những chỉ đạo trên, người dân đang mong đợi sự xử lý ô nhiễm trên thực địa được thực hiện nhanh chóng, triệt để, cũng như việc kiểm tra, chăm sóc sức khỏe người dân được thực hiện sớm và đầy đủ. Đặc biệt, cơ quan chức năng sớm chỉ ra những tổ chức, cá nhân phải chịu trách nhiệm với những thiệt hại to lớn về môi trường và đời sống người dân từ vụ cháy.