Tính “hai mặt” của dòng tiền khi chảy sang các lĩnh vực rủi ro

	Dòng tiền đang dịch chuyển từ đất sang chung cư, nhà riêng
	Quản lý chặt dòng tiền
	Dòng tiền nội tiếp tục là động lực chính của thị trường

Ông nhận định như thế nào về diễn biến của lãi suất ngân hàng thời gian tới?

Diễn biến của lãi suất từ nay đến cuối năm còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, nhất là liên quan đến bối cảnh phục hồi kinh tế và lạm phát cả trong nước và thế giới. Theo đó, với tình hình trong nước, dù tiến trình phục hồi kinh tế chưa mạnh nhưng xu hướng chung là phục hồi, thậm chí có đà tăng so với nhiều quốc gia khác trong khu vực. Lạm phát cũng có xu hướng tăng nhưng không cao, nên lãi suất khó hạ, mà có thể tăng nhẹ.

Ngoài ra, tình hình lãi suất còn phụ thuộc vào chính sách điều hành của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN). Trong tình hình kinh tế còn khó khăn, chịu nhiều ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 thì NHNN sẽ không tăng lãi suất, mà sẽ duy trì chính sách lãi suất như hiện tại cho đến cuối năm. Hơn nữa, tăng trưởng tín dụng từ đầu năm đã đạt mức khá cao so với cùng kỳ năm trước do kinh tế phục hồi, cầu tín dụng tăng trở lại, vì thế lãi suất sẽ càng ít có cơ hội giảm xuống.

Những phân tích trên cho thấy, mặt bằng lãi suất trên thị trường có thể đi lên. Nhưng mức độ tăng của lãi suất như thế nào còn phụ thuộc nhiều yếu tố.

Với diễn biến của lãi suất như trên, ông đánh giá như thế nào về tác động của việc dòng tiền đang có xu hướng chảy sang một số lĩnh vực rủi ro như chứng khoán, bất động sản… thậm chí là tiền điện tử, sàn giao dịch ngoại hối (forex)?

Những tháng gần đây, mặt bằng lãi suất huy động đã giảm xuống mức khá thấp. Nguyên nhân là do chịu tác động của tình hình kinh tế, tình hình đại dịch Covid-19 nên phải hạ lãi suất hỗ trợ nền kinh tế. Do đó, để duy trì sự ổn định của kinh tế vĩ mô, trong đó có lạm phát thì NHNN không thể tăng lãi suất. Tác dụng phụ của tình trạng này là dòng tiền chảy sang một số lĩnh vực rủi ro như bất động sản, chứng khoán… Tuy nhiên, đây lại là vấn đề mang tính “hai mặt”, không phải chỉ có tác động xấu đến nền kinh tế.

Về mặt tích cực, dòng tiền đổ vào chứng khoán nghĩa là vào cả lĩnh vực cổ phiếu và trái phiếu. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp có thể huy động vốn từ thị trường chứng khoán, qua đó giảm gánh nặng cho các ngân hàng trong việc cung ứng vốn. Nhất là trong bối cảnh dòng tín dụng chảy đến các doanh nghiệp khá khó khăn, do nhiều doanh nghiệp thiếu điều kiện để được cấp tín dụng. Hơn nữa, tỷ lệ tín dụng trên GDP của Việt Nam đã ở mức cao, khiến tín dụng vào các ngành sản xuất, xuất khẩu sẽ bị hạn chế hơn. Vì thế, Chính phủ và các cơ quan quản lý đã cũng có chủ trương thúc đẩy doanh nghiệp huy động vốn qua kênh chứng khoán, gồm cổ phiếu và trái phiếu.

Với lĩnh vực bất động sản, hiện nguồn cung đang ít hơn cầu, nên khi dòng tiền đổ vào lĩnh vực này sẽ giúp nguồn cung phát triển. Từ đó tạo hiệu ứng tốt lan tỏa đến các doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực liên quan như xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng, dịch vụ…

Do đó, nếu nói dòng tiền chảy vào các lĩnh vực rủi ro là xấu thì không chính xác, bởi thị trường luôn tồn tại hai luồng đầu tư cả tốt và xấu, chúng ta khó có thể phân biệt được đâu là đầu tư hay đầu cơ. Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là có cả hiện tượng dòng tiền chảy vào các lĩnh vực chưa được Nhà nước cấp phép như tiền kỹ thuật số, sàn giao dịch ngoại hối (forex)… Đây là những lĩnh vực đầu tư trái luật và tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong khi các cơ quan chức năng chưa có chế tài cũng như thông tin đầy đủ để quản lý và xử lý.

Từ những vấn đề trên, cơ quan quản lý nên có giải pháp điều hành như thế nào, thưa ông?

Tất nhiên, đã là “tác dụng phụ” thì khó tránh khỏi, nhất là khi nền kinh tế đang vận hành theo quy luật thị trường, người dân và doanh nghiệp được quyền đầu tư, kinh doanh vào những lĩnh vực mà pháp luật không cấm. Do đó, việc quản lý, điều hành của cơ quan nhà nước cũng phải có sự hợp lý và đúng đắn.

Hiện vấn đề dòng tiền chảy sang các lĩnh vực rủi ro cũng đã được NHNN hết sức quan tâm, NHNN cũng đã nhiều lần lên tiếng cảnh báo các tổ chức tín dụng kiểm soát dòng tiền vào các lĩnh vực rủi ro, cũng như đưa ra nhiều biện pháp để kiểm soát như siết tín dụng, lãi suất… Tuy vậy, NHNN chỉ có thể kiểm soát được dòng tín dụng, còn tiền của dân, của các doanh nghiệp mang đi đầu tư thì không thể hạn chế hay can thiệp được. Nhưng như tôi đã nói ở trên, dòng tiền chảy sang các lĩnh vực khác để đầu tư không hoàn toàn xấu, nên các cơ quan chức năng chỉ nên đưa ra những cảnh báo, tăng cường năng lực giám sát để có giải pháp khi cần thiết.

Xin cảm ơn ông!