Tìm giải pháp phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp vật liệu

Bộ Khoa học và Công nghệ, Đại học Quốc gia TPHCM ký kết hợp tác phát triển nguồn nhân lực công nghiệp vật liệu.

Đó là nhận định được đưa ra tại Hội thảo quốc tế “Phát triển nguồn nhân lực công nghiệp vật liệu đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” do Ban Kinh tế Trung ương phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Đại học Quốc gia TPHCM tổ chức ngày 10/4, tại TPHCM.

Phát biểu chỉ đạo tại hội thảo, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, thực tiễn trên thế giới cho thấy không có quốc gia nào tiến hành công nghiệp hóa thành công và có nền công nghiệp phát triển mà không có ngành công nghiệp vật liệu phát triển, bởi đây là ngành công nghiệp nền tảng, đóng vai trò cung cấp đầu vào cho tất cả các lĩnh vực sản xuất cũng như tiêu dùng của xã hội. Việt Nam có nhiều tiềm năng và lợi thế phát triển ngành công nghiệp vật liệu.

Theo số liệu thống kê của Bộ Khoa học và Công nghệ, có khoảng 51,2% nhân lực làm công tác nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ đang làm việc trong các cơ sở giáo dục đại học, tương đương gần 90.000 người. Các chính sách khuyến khích sự hình thành và phát triển của các nhóm nghiên cứu mạnh trong các cơ sở giáo dục đại học được kỳ vọng sẽ thúc đẩy được hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ đối với số lượng lớn các nhà khoa học có trình độ cao nói chung và trong lĩnh vực công nghệ vật liệu nói riêng.

Nhân lực, nhất là nhân lực trình độ cao, có vai trò quyết định đối với sự phát triển của công nghệ và công nghiệp vật liệu. Việc đào tạo, bồi dưỡng, thường xuyên được nâng cao trình độ thông qua việc thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trong và ngoài nước thời gian qua từng bước đã chứng minh được tính đúng đắn của chủ trương này.

Dù vậy, theo Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh, phải thừa nhận một thực tế là ngành công nghiệp vật liệu của nước ta phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, mong muốn và yêu cầu đặt ra. Nguyên vật liệu trong nước vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của nhiều ngành, lĩnh vực sản xuất quan trọng, dẫn đến phụ thuộc nguyên vật liệu nhập khẩu, do đó ảnh hưởng đến năng lực tự chủ, tự cường của nền kinh tế. Sức cạnh tranh của nhiều ngành vật liệu còn hạn chế cả về trình độ công nghệ, năng lực sản xuất, chất lượng và chi phí.

Có nhiều nguyên nhân nhưng một trong những nguyên nhân chủ yếu là nguồn nhân lực của ngành công nghiệp vật liệu còn thiếu và yếu. Đào tạo nguồn nhân lực chưa gắn kết chặt chẽ với phát triển khoa học và công nghệ. Cơ chế, chính sách cho phát triển nguồn nhân lực nói chung và nguồn nhân lực trong ngành công nghiệp vật liệu nói riêng còn nhiều bất cập.

Theo đó, trước yêu cầu phát triển công nghiệp đất nước trong giai đoạn mới, trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế ngày càng mạnh mẽ và sâu rộng với việc thực thi các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới cũng như sự tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đòi hỏi Việt Nam cần có tư duy và cách tiếp cận mới trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp vật liệu trong thời gian tới.

Ông Huỳnh Thành Đạt, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, nhiệm vụ chiến lược của ngành khoa học và công nghệ đối với phát triển ngành công nghiệp vật liệu trong thời gian tới là: khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp vật liệu, phát triển nguồn nhân lực khoa học và công nghệ ngành công nghiệp vật liệu của Việt Nam tương xứng với tiềm năng, đáp ứng nhu cầu, chủ động phát triển các ngành kinh tế.