Tham gia bảo hiểm y tế - bệnh nhân lao đỡ gánh nặng chi phí

	Phát động tặng sổ Bảo hiểm xã hội, thẻ Bảo hiểm y tế cho người có hoàn cảnh khó khăn
	Phát hiện, xử lý kịp thời nhiều vấn đề “nóng” về Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y tế
	Đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người bệnh Bảo hiểm y tế
	Tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình: Chi phí nhỏ, lợi ích lớn

Theo thống kê, Việt Nam vẫn là nước có gánh nặng bệnh lao cao, là một trong 30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới. Tổ chức Y tế thế giới ước tính năm 2020 có trên 172.000 người mắc và 10.400 người chết vì bệnh lao tại Việt Nam. Đáng chú ý, có tới 70% người mắc lao ở trong độ tuổi lao động; khoảng 70% bệnh nhân lao thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Trong đó, 63% bệnh nhân lao thường và 98% bệnh nhân lao kháng thuốc và gia đình phải đối mặt với những chi phí rất cao, theo đó, chi phí cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh vượt quá 20% thu nhập hàng năm của cả hộ gia đình. Chính vì vậy, dù thuốc chống lao được cấp miễn phí, song với thời gian điều trị kéo dài từ 6-8 tháng, thậm chí lên tới 2 năm nếu là lao kháng thuốc, cùng với nhiều bệnh lý kèm theo, nên chi phí điều trị cho một bệnh nhân có thể lên tới vài trăm triệu đồng. Vì vậy, lao thực sự là một vấn đề ảnh hưởng đến kinh tế từng gia đình nói riêng và đất nước nói chung.

Để giải quyết vấn đề trên, việc triển khai cấp thuốc lao từ nguồn ngân sách nhà nước sang nguồn quỹ BHYT là xu thế tất yếu để bảo đảm cho người bệnh có thuốc liên tục trong quá trình điều trị. Bên cạnh đó, lao là bệnh phải điều trị dài ngày. 70% bệnh nhân mắc lao là người nghèo, có hoàn cảnh khó khăn do đó việc thanh toán thuốc cũng như các chi phí khám, chữa bệnh lao qua BHYT sẽ giúp người bệnh giảm thiểu chi phí điều trị.

Việc thuốc chống lao từ nguồn quỹ BHYT được cấp cho bệnh nhân lao trên toàn quốc từ tháng 7/2022 đã đánh dấu cột mốc quan trọng, nhằm bảo đảm tài chính cho chương trình điều trị lao tại Việt Nam. Sau hơn 4 tháng triển khai, việc cấp thuốc lao bằng nguồn quỹ BHYT thể hiện sự nhân văn của chính sách và nâng cao giá trị của tấm thẻ BHYT. Như vậy, từ bây giờ, người bệnh có thể sử dụng thẻ BHYT để vừa đi khám bệnh khác vừa sử dụng thuốc điều trị lao mà các quyền lợi vẫn được bảo đảm như trước.

PGS-TS. Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, các nhà tài trợ đang chuyển hướng từ hỗ trợ trực tiếp cho người bệnh mua thuốc lao thành hỗ trợ mua thẻ BHYT, trong một số năm đầu người bệnh chưa có thẻ BHYT sẽ được hỗ trợ từ các nguồn tài trợ, viện trợ hoặc từ ngân sách địa phương để mua thẻ BHYT. Như vậy, việc này sẽ xóa tan đi nỗi lo gánh nặng bệnh lao bấy lâu nay.

Tham gia BHYT, mọi người dân đều được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản mà không phụ thuộc vào khả năng chi trả của mình. Ảnh: BHXH tỉnh Quảng Nam.

Hiện chi phí điều trị bệnh lao đã được quỹ BHYT chi trả, trong khi đó các nghiên cứu gần đây cho thấy, nếu tuân thủ phác đồ điều trị, bệnh lao có thể hoàn toàn chữa khỏi. Do vậy, cần có những chính sách hỗ trợ đảm bảo 100% bệnh nhân lao có thẻ BHYT. Thực tế cho thấy, Covid-19 khiến người dân không tiếp cận y tế thường xuyên, nên tỷ lệ điều trị khỏi lao và tái phát mới chỉ đạt 77%, thấp hơn rất nhiều so với chỉ tiêu của WHO (85%) và của Chương trình Chống lao quốc gia (90%). Bên cạnh đó, việc chuyển đổi cơ chế mua sắm, thanh toán thuốc chống lao từ ngân sách nhà nước sang BHYT đã bắt đầu được triển khai, nhưng nhiều địa phương gặp khó khăn và vướng mắc cần được hỗ trợ tháo gỡ.

Theo đánh giá, về thủ tục hành chính cũng như dòng kinh phí thanh toán đối với thuốc chống lao sẽ không có vấn đề gì phát sinh, bởi tất cả các cơ sở khám chữa bệnh đều đã liên thông dữ liệu, việc thay thế hay bổ sung các gói thuốc chỉ là thêm một thao tác bổ sung vào danh mục và chỉ định cho người bệnh. Cơ sở khám chữa bệnh từ trước đến nay vẫn phải lập báo cáo để tổng hợp quyết toán nên sẽ không phát sinh chứng từ, thủ tục. Người bệnh thậm chí còn thuận lợi hơn, vì trước đây có thể họ phải đi lĩnh thuốc từ 2 nguồn (thuốc BHYT ở một quầy và thuốc ngân sách ở một quầy), thì nay chỉ cần đến một quầy thuốc.

Tuy nhiên, hiện tỷ lệ tham gia BHYT của người dân Việt Nam mới chỉ ở khoảng 90%. Như vậy, còn khoảng 10% người dân chưa tham gia BHYT. Trong gần 2 năm qua, Chương trình chống lao quốc gia đã nỗ lực phối hợp với Vụ BHYT, Bộ Y tế xây dựng và ban hành các chính sách liên quan đến khám chữa bệnh, cấp thuốc lao, thanh toán lao qua nguồn quỹ BHYT.

Trong thời gian tới, Chương trình chống lao quốc gia sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan, đặc biệt là Bảo hiểm Xã hội Việt Nam; đồng thời hướng dẫn các cơ sở điều trị lao đáp ứng các điều kiện khám chữa bệnh BHYT, quản lý sử dụng, cung ứng, điều phối thuốc lao qua BHYT.