Tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công để hiện thực hoá mục tiêu tăng trưởng
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong |
Tính đến hết quý 1/2022, vẫn còn hơn 50.000 tỷ đồng vốn đầu tư công chưa phân bổ; tỷ lệ giải ngân ì ạch, chỉ đạt trên 11%, thấp hơn cùng kỳ và vẫn còn 29 đơn vị chưa giải ngân đồng nào. Theo ông, nguyên nhân nào dẫn đến thực trạng này?
Có nhiều lý do dẫn đến giải ngân vốn đầu tư công trong quý 1/2022 còn chậm, trong đó có nhiều yếu tố khách quan như việc chậm giải ngân là do có một số dự án khởi công mới đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục đấu thầu, chấm thầu, thương thảo hợp đồng. Bên cạnh đó cũng có nguyên nhân là do chủ đầu tư, một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa thật sự quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kịp thời ban hành các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thi công, do quá trình tổ chức thực hiện. Trong nhóm lý do này, không thể phủ nhận vẫn còn tồn tại đâu đó những nhân tố sợ trách nhiệm, hoặc có người cho rằng mình không còn quyền lợi nữa nên trì trệ,…
Đáng chú ý, một yếu tố khách quan tác động đến tiến độ giải ngân vốn đang lặp lại tương tự như những tháng đầu năm 2021 là giá vật tư, vật liệu xây dựng sắt thép, cát đá, xi măng… tăng làm cho tiến độ thi công dự án bị chậm lại, thi công theo kiểu “cầm chừng” để chờ giảm giá vì nếu thi công các nhà thầu sẽ bị lỗ so với giá trúng thầu, ảnh hưởng đến phương án tài chính của dự án.
Đầu tư công được đẩy mạnh sẽ tạo động lực lớn cho tăng trưởng và phát triển kinh tế. Trong đó, tập trung đầu tư vào các dự án giao thông trọng điểm quốc gia sẽ là “vốn mồi” dẫn dắt các khu vực kinh tế khác và toàn xã hội. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?
Phải nói rằng, giải ngân vốn đầu tư chậm sẽ mang lại những hệ quả trên nhiều mặt, từ tài chính đến tăng trưởng kinh tế, kéo theo đó là việc làm, thu nhập,…
Chính vì vậy, một trong những điểm mang tính cách mạng của Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021 - 2025 là giảm mạnh số lượng dự án đầu tư trong kỳ. Nguồn vốn tập trung ưu tiên cho các dự án quan trọng, trọng điểm quy mô lớn, tạo không gian phát triển mới; tăng cường liên kết vùng, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và các vùng, các địa phương...
Với kế hoạch giảm mạnh về số lượng dự án để đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, tập trung xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại cả về kinh tế và xã hội, hoàn thành các công trình quan trọng quốc gia, trọng điểm về giao thông, đến năm 2025, cơ bản hoàn thành các tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông; đường Vành đai 3, Vành đai 4 khu vực động lực Hà Nội, TPHCM; tuyến nối vùng Nam Trung Bộ với Tây Nguyên, đầu tư hạ tầng cho phát triển vùng khu vực miền núi phía Bắc, các công trình đường bộ cao tốc và đường thủy nội địa cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL),… bảo đảm cơ cấu đầu tư hài hòa, hợp lý, hiệu quả giữa các vùng, vừa gia tăng động lực tăng trưởng, vừa bảo đảm an sinh xã hội. Diện mạo hạ tầng kinh tế sẽ có những đột phá sau 5 năm tới, thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng nhanh, bền vững trong trung, dài hạn.
Để có thể hoàn thành kế hoạch giải ngân đầu tư công, đặc biệt là tại các dự án giao thông trọng điểm trong hoàn cảnh giá nguyên vật liệu đang tăng phi mã như hiện nay, những giải pháp nào nên được tập trung, thưa ông?
Với thời gian còn lại của năm 2022, nhiệm vụ giải ngân vốn đầu tư công còn rất nhiều, là thách thức cho tất cả các bộ, ngành, địa phương. Tuy nhiên, phải khẳng định rằng, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã rất quyết liệt thúc giải ngân vốn đầu tư công ngay từ những tháng đầu năm. Các giải pháp hầu như đã có và điều chúng ta cần làm là phải triển khai quyết liệt, bám sát được các giải pháp đã đề ra. Đồng thời, việc nhận diện đúng và xử lý kịp thời các điểm nghẽn đầu tư công là một nhiệm vụ quan trọng, từ đó tìm hướng tháo gỡ các nút thắt và đẩy nhanh giải ngân đầu tư công.
Điều quan trọng nhất là trách nhiệm của người đứng đầu, bao gồm trách nhiệm, thẩm quyền, điều kiện tham gia và nếu có sai phạm thì phải xử lý ngay. Thực tế cho thấy, đầu tư công là một trong những lĩnh vực được chỉ ra để xảy ra tình trạng thất thoát, lãng phí, tiêu cực, tham nhũng nhiều nhất. Do vậy, cần tăng tính trách nhiệm cho người đứng đầu hơn nữa và có những biện pháp nghiêm khắc, quyết liệt để tránh tình trạng này. Đồng thời, cần tránh tăng nợ công cũng như mất cân đối ngân sách.
Bên cạnh đó, cần tạo cơ chế để thực hiện quy chế mềm dẻo trong việc điều chỉnh các dự án, điều chỉnh vốn và điều chỉnh phân quyền sao cho nhanh hơn, nhất là các dự án giao thông trọng điểm. Không thể áp dụng chung một biện pháp cho toàn bộ các dự án giao thông trọng điểm mà cần có sự nhận diện rõ khó khăn, vướng mắc của từng dự án, tránh đại trà chung chung để từ đó có các giải pháp cụ thể.
Đặc biệt, thông tin về đầu tư công phải được công khai, minh bạch, công bố thường xuyên. Từ đó, các bộ, ngành, địa phương và nhà đầu tư phải tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện đầu tư đối với từng dự án cụ thể. Trong đó, phải tích cực hỗ trợ doanh nghiệp trong giải phóng mặt bằng, bàn giao sớm mặt bằng cho nhà thầu thi công và kiên quyết thu hồi vốn đối với những dự án chậm triển khai để bố trí phân bổ vốn cho những dự án có khả năng thực hiện và thu hút được đầu tư.
Xin cảm ơn ông!
Tin liên quan
Nguồn thu tiền sử dụng đất chưa đạt, chưa đủ chi cho đầu tư công
11:16 | 22/11/2024 Tài chính
Còn 3 tháng để phấn đấu hoàn thành mục tiêu giải ngân 95% vốn đầu tư công
22:53 | 09/11/2024 Kinh tế
Kho bạc Nhà nước đảm bảo kiểm soát chi ngân sách đến cuối năm 2024
15:15 | 06/11/2024 Thuế - Kho bạc
(INFOGRAPHICS) Hơn 33 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 11/2024
15:46 | 22/11/2024 Infographics
“Thời khắc vàng” để các thương hiệu Việt vươn tầm thế giới
15:27 | 22/11/2024 Kinh tế
Xuất khẩu tăng hơn 45 tỷ USD, ngành hàng nào đóng góp nhiều nhất?
11:02 | 22/11/2024 Xuất nhập khẩu
Nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam do xu hướng phục hồi mạnh mẽ
08:17 | 22/11/2024 Kinh tế
Chính sách đột phá phát triển nhà ở xã hội
20:34 | 21/11/2024 Kinh tế
10 tháng chi hơn 117 tỷ USD nhập hàng Trung Quốc
14:35 | 21/11/2024 Xuất nhập khẩu
(INFOGRAPHICS) Malaysia: Đối tác chục tỷ đô của Việt Nam ở Đông Nam Á
11:01 | 21/11/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) Thương mại Việt Nam - Campuchia đạt hơn 8 tỷ USD
08:37 | 21/11/2024 Infographics
Đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam: Cần được đánh giá rất kỹ với góc nhìn đa chiều
22:33 | 20/11/2024 Kinh tế
Giữa tháng 11, xuất nhập khẩu đạt hơn 681 tỷ USD bằng cả năm 2023
15:50 | 20/11/2024 Xuất nhập khẩu
Nhập khẩu nguyên liệu dệt may da giày tăng mạnh
14:49 | 20/11/2024 Xuất nhập khẩu
“Thủ phủ” xuất khẩu đồ gỗ trước nhiều cơ hội bứt phá
13:30 | 20/11/2024 Kinh tế
(INFOGRAPHICS) 70 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu tháng 10/2024
10:33 | 20/11/2024 Xuất nhập khẩu
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Ra mắt Bộ quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp môi giới bất động sản
Sẽ có nhiều điểm mới quản lý loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu
Chú trọng hỗ trợ thuế cho các lĩnh vực mang tính động lực tăng trưởng
TP Hồ Chí Minh: Phổ biến pháp luật cho người Việt Nam ở nước ngoài
Giúp người tiêu dùng “Hiểu hàng thật - Tránh hàng giả”
Chương trình Chuyển động Hải quan kỳ 2 tháng 11/2024
14:31 | 21/11/2024 Hải quan
(LONGFORM) Sứ mệnh phát triển quan hệ đối tác Hải quan- Doanh nghiệp
10:58 | 11/11/2024 Hải quan
Podcast Hải quan Online tổng hợp tuần 2 tháng 11/2024 (từ ngày 4/10 đến 10/11/2024)
08:52 | 11/11/2024 Multimedia
(INFOGRAPHICS): Thu ngân sách tại 10 đơn vị hải quan tăng 11,86%
14:03 | 04/11/2024 Infographics
(INFOGRAPHICS) 32 tỷ USD kim ngạch xuất nhập khẩu nửa đầu tháng 10
09:14 | 29/10/2024 Infographics