Sẽ tách sắp xếp, xử lý nhà đất ra khỏi quá trình cổ phần hóa

	Đẩy nhanh quá trình xử lý hoàn thuế hàng hóa nhập khẩu tại chỗ
	Sửa đổi, bổ sung 13 thủ tục hành chính trong thành lập và sắp xếp lại doanh nghiệp 100% vốn nhà nước
	Tăng cường kiểm tra, giám sát việc sắp xếp, xử lý tài sản công

Các DNNN phải lập phương án sử dụng đất để báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu gửi lấy ý kiến UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trước khi quyết định phê duyệt phương án sử dụng đất khi CPH Ảnh: ST

Sửa một loại nghị định

Trong giai đoạn vừa qua, cơ chế chính sách về cổ phần hóa (CPH), thoái vốn luôn được Chính phủ quan tâm, chỉ đạo, rà soát, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện. Tuy nhiên, thời gian gần đây, tiến độ CPH, thoái vốn có dấu hiệu chậm lại, không đạt kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Bộ Tài chính cho biết, theo đánh giá, tiến độ CPH chưa đạt được như kế hoạch xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về CPH, thoái vốn mặc dù đã được sửa đổi, bổ sung nhưng vẫn chưa đáp ứng được kịp thời yêu cầu của thực tiễn.

Thực hiện chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc kịp thời khắc phục vướng mắc, khó khăn cho DNNN, trong đó CPH, thoái vốn, hiện nay, Bộ Tài chính đang rà soát, xây dựng báo cáo để trình cấp có thẩm quyền về việc sửa đổi các văn bản pháp luật liên quan gồm Nghị định số 91/2015/NĐ-CP, Nghị định số 126/2017/NĐ-CP, Nghị định số 32/2018/NĐ-CP, Nghị định số 140/2020/NĐ-CP… trong năm 2022. Trong đó, tập trung vào việc nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách về CPH, thoái vốn như: tách quá trình sắp xếp, xử lý nhà đất ra khỏi quá trình CPH; tính giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị DN khi CPH, xác định giá trị DN; quy định phương pháp xác định giá trị DN khi CPH; hoàn thiện quy định về phân phối lợi nhuận của DN gắn với việc bổ sung vốn điều lệ từ nguồn cổ tức, lợi nhuận sau thuế của DN; hoàn thiện các quy định về điều chỉnh vốn điều lệ tại DN do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; cùng với đó là các vấn đề về kỹ thuật khác như sửa đổi quy định về việc xác định giá trị văn hóa lịch sử trong giá khởi điểm để chuyển nhượng vốn, trách nhiệm của Ban chỉ đạo CPH…

Đối với vấn đề tách quá trình sắp xếp, xử lý nhà đất ra khỏi quá trình CPH, theo quy định của Nghị định số 126/2017/NĐ-CP, Nghị định số 140/2020/NĐ-CP, căn cứ phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, phương án sử dụng đất theo quy định đối với các công ty nông, lâm nghiệp, các DNNN phải lập phương án sử dụng đất để báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu gửi lấy ý kiến UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trước khi quyết định phê duyệt phương án sử dụng đất khi CPH. Tuy nhiên, việc phê duyệt phương án sắp xếp, xử lý nhà đất thời gian qua rất chậm. Nguyên nhân do nguồn gốc hình thành và việc sử dụng nhà, đất của các DNNN phức tạp; công tác quản lý nhà, đất chưa chặt chẽ. Bên cạnh đó, nguyên nhân chính là do có cơ quan, đơn vị, địa phương, doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ về yêu cầu của công tác thực hiện sắp xếp lại, xử lý nhà, đất là công việc thường xuyên, liên tục theo quy định của pháp luật đất đai, pháp luật quản lý tài sản công, không phải chỉ diễn ra khi thực hiện CPH, chỉ phục vụ cho công tác chuyển đổi loại hình DN. Trước thực tế đó, Bộ Tài chính đang nghiên cứu sửa đổi quy định này theo hướng tách quá trình sắp xếp, xử lý nhà đất ra khỏi quá trình CPH, bỏ quy định về điều kiện CPH là DN CPH phải có phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc phạm vi sắp xếp lại, xử lý nhà, đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công.

Công ty cổ phần phải cam kết quản lý, sử dụng đất theo đúng mục đích

Liên quan đến việc tính giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị DN khi CPH, Bộ Tài chính cho biết đang nghiên cứu sửa đổi quy định này theo hướng chỉ xác định giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị DN khi CPH đối với diện tích đất được giao hoặc đất đã trúng đấu giá để thực hiện kinh doanh bất động sản của các DNNN có ngành nghề kinh doanh chính là bất động sản và một số trường hợp đặc biệt theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Giá đất để xác định giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị DN CPH là giá đất cụ thể tại vị trí DN có diện tích đất được giao do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (nơi DN có diện tích đất được giao) quyết định theo quy định tại khoản 3 và điểm d khoản 4 Điều 114 của Luật Đất đai. Đối với DNNN còn lại, khi CPH thì thực hiện chuyển sang hình thức thuê đất trả tiền hàng năm và không tính giá trị quyền sử dụng đất vào giá trị DN.

Theo Bộ Tài chính, công ty cổ phần phải cam kết thực hiện quản lý và sử dụng đất theo đúng mục đích, đúng phương án sử dụng của toàn bộ diện tích đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Trường hợp DN muốn chuyển đổi mục đích sử dụng đất thì thực hiện trả lại đất để tham gia đấu giá chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai. Trường hợp quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, kế hoạch sử dụng đất thay đổi phải thu hồi đất thì Nhà nước thực hiện bồi thường cho DN theo quy định của pháp luật về đất đai. DN lập phương án sử dụng đất theo hiện trạng trình cơ quan đại diện chủ sở hữu phê duyệt, công bố công khai đầy đủ thông tin về đất và nội dung nêu trên khi bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO). Ngoài ra, bổ sung trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền trong việc kiểm tra, giám sát mục đích sử dụng đất sau CPH theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 và Nghị quyết số 62/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội.

Về quy định phương pháp xác định giá trị DN khi CPH, Bộ Tài chính đang rà soát, hiệu chỉnh lại theo hướng tổ chức tư vấn được lựa chọn các phương pháp xác định giá trị doanh nghiệp, trong đó có phương pháp tài sản và tối thiểu một phương pháp khác theo quy định của pháp luật giá và thẩm định giá để trình cơ quan đại diện chủ sở hữu xem xét, quyết định. Giá trị doanh nghiệp và giá trị vốn nhà nước tại doanh nghiệp được xác định và công bố không được thấp hơn giá trị doanh nghiệp và giá trị vốn nhà nước tại doanh nghiệp được xác định theo phương pháp tài sản theo quy định của pháp luật thẩm định giá…, đồng thời, tổ chức tư vấn chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật về thẩm định giá.