Phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp an toàn, minh bạch

	Hoàn thiện khung pháp lý phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ
	Thủ tướng chỉ đạo các biện pháp ổn định thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp
	Tăng cường quản lý thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Trái phiếu doanh nghiệp là kênh dẫn vốn quan trọng cho nền kinh tế. Ảnh: ST

Nâng cao chất lượng phát hành TPDN

Thị trường TPDN là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của DN theo đúng chủ trương của Chính phủ về phát triển cân bằng giữa thị trường vốn và thị trường tiền tệ, tín dụng… Theo số liệu của Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam, trong năm 2021, có tổng cộng 964 đợt phát hành TPDN trong nước, trong đó có 937 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị khoảng 570 nghìn tỷ đồng, 23 đợt phát hành ra công chúng giá trị 26,34 nghìn tỷ đồng và 4 đợt phát hành trái phiếu ra thị trường quốc tế với tổng giá trị 1.425 tỷ USD.

Tuy nhiên, thời gian vừa qua, hoạt động phát hành TPDN có những vi phạm pháp luật. Ngày 5/4/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã có quyết định khởi tố vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, xảy ra tại Tập đoàn Tân Hoàng Minh và các tổ chức, đơn vị có liên quan, tiến hành điều tra, xác minh một số hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật liên quan đến phát hành TPDN, huy động tiền của nhà đầu tư của các công ty thành viên thuộc Công ty TNHH Thương mại dịch vụ khách sạn Tân Hoàng Minh.

Trước đó, đầu năm 2022, cơ quan Cảnh sát điều tra cũng đã khởi tố vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty cổ phần ASA và các đơn vị liên quan, Ủy ban chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cũng hủy 7 triệu cổ phiếu của Công ty cổ phần ASA. Đồng thời, qua công tác thanh tra, giám sát, cơ quan quản lý cũng chấn chỉnh và xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động phát hành và cung cấp dịch vụ về TPDN. Theo đó, UBCKNN đã tiến hành xử phạt vi phạm hành chính và yêu cầu các biện pháp khắc phục hậu quả tại hai doanh nghiệp là VsetGroup và Apec Group; xử phạt Công ty Chứng khoán VIS và cung cấp tài liệu cho cơ quan chức năng để xem xét các trường hợp vi phạm. Đây là động thái mạnh cho thấy cơ quan quản lý quyết tâm chấn chỉnh hoạt động thị trường TPDN.

Theo ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam (VNCSI), việc các cơ quan quản lý mạnh tay xử lý các hành vi vi phạm quy định trong quá trình phát hành TPDN là đúng đắn, giúp thị trường phát triển ngày càng hoàn thiện hơn. Chất lượng TPDN phát hành tăng sẽ gia tăng niềm tin cho nhà đầu tư khi tham gia thị trường TPDN. Các cơ quan quản lý cần gia tăng thêm các điều kiện cho việc phát hành TPDN, nâng cao chế tài xử phạt các hành vi vi phạm là DN phát hành, đơn vị kiểm toán, đơn vị định giá tài sản đảm bảo; quy định cao hơn với việc công bố thông tin đầy đủ, kịp thời… để đảm bảo nhà đầu tư có đủ thông tin, hiểu quyền được tiếp cận thông tin trước khi mua TPDN.

Cũng theo ông Đỗ Bảo Ngọc, năm 2022, nhiều khả năng thị trường TPDN sẽ chững lại về số lượng đợt phát hành và giá trị phát hành do các biện pháp chấn chỉnh của các cơ quan quản lý, nhưng chắc chắn chất lượng TPDN sẽ được nâng cao. Việc nâng cao chất lượng phát hành là điều cốt lõi, mang tính dài hạn, một mặt giúp các DN thu hút được nguồn vốn dài hạn thực chất, phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, mặt khác, nhà đầu tư có thêm cơ hội đầu tư TPDN chất lượng với rủi ro thấp.

Rà soát, sửa đổi cơ chế chính sách liên quan

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Tạ Anh Tuấn, tốc độ phát triển nhanh của thị trường TPDN đã phát sinh những rủi ro ảnh hưởng đến hoạt động của thị trường này, tuy nhiên, những vụ việc đáng tiếc xảy ra thời gian qua chỉ là những sự việc đơn lẻ, không phản ánh bức tranh chung của thị trường chứng khoán, thị trường TPDN và cũng không ảnh hưởng tới sự phát triển chung của thị trường.

Ngay sau khi Cơ quan điều tra của Bộ Công an khởi tố một số vụ án liên quan đến vi phạm pháp luật trên thị trường chứng khoán và phát hành TPDN riêng lẻ, Bộ Tài chính đã kịp thời chỉ đạo các đơn vị chức năng cùng phối hợp chặt chẽ, cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu cho cơ quan có thẩm quyền để xem xét, làm rõ các sai phạm. Thứ trưởng cho biết, trong thời gian tới, nhằm bảo đảm thị trường TPDN hoạt động ổn định, lành mạnh, minh bạch, an toàn, phát triển bền vững, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát lại các cơ chế chính sách liên quan để sửa đổi phù hợp với tình hình thực tiễn, hướng tới lành mạnh, công khai, minh bạch thị trường chứng khoán và thị trường TPDN để đảm bảo quyền lợi chính đáng của các nhà đầu tư, cũng như thực hiện chủ trương chung của Chính phủ là không hình sự hóa các quan hệ kinh tế và giao dịch dân sự để đảm bảo thị trường chứng khoán hoạt động lành mạnh và được kiểm soát chặt chẽ theo quy định của pháp luật.

Trong thời gian qua, trước sự phát triển nóng của thị trường TPDN, Bộ Tài chính liên tục phát đi các thông tin cảnh báo tới các thành viên thị trường là DN phát hành, nhà đầu tư, đơn vị tư vấn. Liên quan đến vấn đề công bố thông tin DN, mới đây, Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị liên quan có kế hoạch thanh tra, kiểm tra các DN kiểm toán đối với các DN niêm yết, công ty đại chúng; chú ý đối với các DN có khách hàng có báo cáo tài chính sai lệch hoặc có nhiều sai sót, dẫn đến phải sửa đổi… làm thay đổi đáng kể tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của DN; trường hợp phát hiện các hành vi vi phạm nghiêm trọng yêu cầu khẩn trương chuyển cơ quan công an xử lý theo quy định của pháp luật.

Để thị trường TPDN phát triển an toàn, minh bạch, ngày 7/4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện chấn chỉnh hoạt động thị trường TPDN. Theo đó, để bảo đảm thị trường TPDN hoạt động ổn định, lành mạnh, minh bạch, an toàn, phát triển bền vững, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương khẩn trương phối hợp với các cơ quan liên quan điều tra, xác minh để xử lý nghiêm minh hành vi vi phạm theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm các hoạt động phát hành, đầu tư và sử dụng vốn TPDN đúng mục đích, hiệu quả, lành mạnh, minh bạch, ổn định, an toàn, góp phần phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô.

Tiếp đó, ngày 11/4, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục có Công điện yêu cầu các cơ quan liên quan tiếp tục thực hiện tốt, hiệu quả, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp; chấn chỉnh và ổn định hoạt động thị trường TPDN, bảo đảm thị trường hoạt động an toàn, hiệu quả lành mạnh, minh bạch; bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư theo đúng quy định pháp luật.