Phát triển nuôi biển, hướng đến xuất khẩu 1,8-2 tỷ USD

Nuôi thủy sản trên biển là một định hướng của ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để phát triển ngành thủy sàn bền vững. Ảnh: XT

Đó là chia sẻ của ông Nhữ Văn Cẩn, Phó Cục trưởng Cục Thuỷ sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại hội nghị Tổng kết chương trình phát triển kỹ năng cho ngành nuôi biển công nghiệp Việt Nam tổ chức ngày 28/11/2024.

Theo ông Cẩn, phát triển nuôi biển là chủ trương nhất quán, được xác định tại Nghị quyết số 36-NQ/TW của BCHTW đảng khóa XII về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và cụ thể hóa tại Quyết định 1664/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển đến năm 2030, với mục tiêu đạt sản lượng nuôi biển là 1,45 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu từ 1,8-2 tỷ USD.

Chủ trương phát triển nuôi biển có vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế biển nhằm đưa Việt Nam trở thành một quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển trong thế kỷ của biển và đại dương.

Phát triển nuôi biển không chỉ thúc đẩy kinh tế - xã hội mà còn góp phần bảo vệ nguồn lợi hải sản cho tương lai, giảm áp lực khai thác tài nguyên biển, đặc biệt là khai thác bất hợp pháp.

Ông Võ Tân Thành, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) khẳng định: “Sự chuyển đổi từ nuôi biển truyền thống sang mô hình công nghiệp không chỉ là nhu cầu mà còn là thách thức mang tính chiến lược quốc gia. Việc phát triển nhân lực có kỹ năng, cùng sự hợp tác giữa nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế là chìa khóa để thúc đẩy ngành nuôi biển Việt Nam đạt được những mục tiêu bền vững và cạnh tranh hơn trên thị trường toàn cầu.”

Cùng quan điểm này, bà Hilde Solbakken, Đại sứ Na Uy tại Việt Nam nhấn mạnh sự quan trọng của hợp tác quốc tế trong việc chuyển giao công nghệ và kinh nghiệm quản lý. Dự án đã tận dụng được những kinh nghiệm từ ngành nuôi biển của Na Uy và điều chỉnh phù hợp với Việt Nam

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Hoàng Ngọc Bình, đại diện Công ty TNHH Thuỷ sản Australis Việt Nam chia sẻ, với định hướng mở rộng quy mô nuôi biển theo hướng công nghiệp và đưa lồng bè vùng biển hở, xa bờ, ngoài việc đầu tư cơ sở vật chất, khoa học công nghệ, một trong những sự chuẩn bị cần thiết trong tương lai là chú trọng vào phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng thực hành tốt trình độ chuyên môn cao, để có thể đáp ứng được những nhu cầu của thực tiễn.

Theo các chuyên gia, nuôi biển hiện trở thành ngành kinh tế quan trọng của nhiều địa phương ven biển; thu hút các doanh nghiệp, các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào chuỗi ngành hàng. Nuôi biển Việt Nam đã và đang chuyển từ nuôi truyền thống sang nuôi công nghệ hiện đại, từ nuôi gần bờ sang nuôi vùng biển xa bờ; tích hợp đa giá trị, gắn với các ngành kinh tế biển khác.

Các chuyên gia bàn giao bộ tài liệu nuôi biển công nghiệp cho Cục Thủy sản. Ảnh: T.H

Theo Cục Thủy sản, năm 2023, nuôi biển đạt sản lượng 790 nghìn tấn (tăng 10,1% so với năm 2022), kim ngạch xuất khẩu đạt 552 tỷ USD. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu sản lượng đạt 1,45 triệu tấn và kim ngạch xuất khẩu từ 1,8-2 tỷ USD vào năm 2030 cần sự nỗ lực của tất cả các mắt xích liên quan đến hoạt động nuôi biển.

Trong khi đó, nguồn nhân lực phục vụ nuôi biển nước ta còn hạn chế cả về số lượng và trình độ kỹ thuật. Thực tế lao động thường xuyên trong chuỗi sản xuất nuôi biển hiện nay thường làm việc theo kinh nghiệm, được truyền nghề theo kiểu truyền thống, trình độ kỹ thuật hạn chế, chưa thể đáp ứng yêu cần nuôi quy mô lớn, đặc biệt là nuôi ở vùng biển mở, nơi tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Để ngành nuôi biển phát bền vững và hiệu quả, đào tạo nguồn nhân lực có chuyên môn, kỹ thuật phù hợp là rất quan trọng, mô hình đào tạo nhân lực theo sự dẫn dắt của ngành.