 |
| Hoạt động thông quan tại các cửa khẩu được giám sát chặt chẽ tại Trung tâm giám sát trực tuyến tại trụ sở Tổng cục Hải quan. Ảnh: H.Nụ |
Vượt khó đảm bảo tiến độ
| Về quy trình cụ thể, đã hình thành các bước nghiệp vụ rõ ràng. Theo đó, với quy trình thủ tục nhập khẩu gồm: (1) Xử lý thông tin lược khai hàng hóa; (2) Kiểm tra thông tin về người khai là đại lý hải quan; (3) Khai trước thông tin tờ khai; (4) Khai chính thức và thực hiện thủ tục hải quan; (5) Vận chuyển hàng hóa qua khu vực giám sát và phân tích thông tin nghi vấn. Với quy trình xuất khẩu: (1) Kiểm tra thông tin về người khai là đại lý hải quan; (2) Khai trước thông tin tờ khai; (3) Khai chính thức và thực hiện thủ tục hải quan; (4) Vận chuyển hàng hóa vào khu vực giám sát hải quan; (5) Phân tích thông tin nghi vấn. |
Đặc biệt trong thời gian gần đây, dù đại dịch Covid-19 nhiều phức tạp nhưng CBCC các đơn vị liên quan thuộc cơ quan Tổng cục Hải quan, đặc biệt là các cục hải quan địa phương đã rất nỗ lực vượt qua khó khăn để đảm bảo thực hiện những nội dung công việc liên quan đến xây dựng Hệ thống Hải quan số và mô hình Hải quan thông minh.
Đối với mô hình Hải quan thông minh, theo Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan), để đảm tiến độ, chất lượng, ngày 8/7/2021, Tổng cục Hải quan có văn bản 3435/TCHQ-VP phân công các đơn vị rà soát, hoàn thiện yêu cầu nghiệp vụ xây dựng hệ thống Hải quan thông minh đối với các vụ, cục khối cơ quan Tổng cục Hải quan và các cục hải quan địa phương.
Trong đó, các cục hải quan địa phương được giao chủ trì rà soát nhiều “bài toán” nghiệp vụ như Cục Hải quan TPHCM, Cục Hải quan Hải Phòng, Cục Hải quan Hà Nội, Cục Hải quan Bình Dương…
Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hải Phòng Nguyễn Kiên Giang cho biết, theo chỉ đạo của Tổng cục Hải quan tại Công văn 3435, Cục được giao chủ trì xây dựng 12 bài toán nghiệp vụ (về lĩnh vực giám sát hải quan và thuế xuất nhập khẩu) và tham gia phối hợp trong tất cả các lĩnh vực nghiệp vụ khác. Cục đã kịp thời chủ động bố trí nguồn lực, xây dựng kế hoạch triển khai chi tiết. Với các lĩnh vực đơn vị tham gia phối hợp, Cục Hải quan Hải Phòng phân công các nhóm cụ thể để phối hợp với những cục hải quan địa phương được giao chủ trì. Đồng thời yêu cầu các đơn vị chủ động nghiên cứu tài liệu để việc phối hợp đạt hiệu quả.
“Với các đơn vị nghiệp vụ thuộc Cục, lãnh đạo Cục yêu cầu nghiên cứu cụ thể về các lĩnh vực chuyên sâu như kiểm tra sau thông quan, quản lý rủi ro, thanh tra, chống buôn lậu… trong khi các chi cục có nhiệm vụ nghiên cứu toàn bộ tài liệu về các bài toán nghiệp vụ. Đến ngày 10/8, Cục Hải quan Hải Phòng đã hoàn thành các bài toán nghiệp vụ được giao chủ trì và chuyển về Tổng cục Hải quan theo đúng kế hoạch. Khi có các chỉ đạo tiếp theo của Tổng cục Hải quan đơn vị sẽ tiếp tục chủ động triển khai. Đặc biệt, các nhóm chuyên gia của Cục có nhiệm vụ không chỉ trong quá trình xây dựng mô hình Hải quan thông minh mà còn là lực lượng nòng cốt để tổ chức triển khai trong toàn Cục khi mô hình mới này được đưa vào áp dụng”, ông Nguyễn Kiên Giang nhấn mạnh.
Đối với Cục Hải quan TPHCM, đơn vị được giao chủ trì và phối hợp ở hầu hết các nhóm quy trình nghiệp vụ, đặc biệt là chủ trì đối với 8 quy trình về kiểm định hải quan. Phó Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Nguyễn Hữu Nghiệp cho biết, với vai trò chủ trì, Cục đã xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên.
Đáng chú ý, trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 tại các tỉnh, thành phía Nam, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện, Cục Hải quan TPHCM đã nỗ lực khắc phục bằng cách tạo nhóm “Tiểu ban tham gia xây dựng quy trình” để thực hiện thảo luận, tham gia ý kiến... Cùng với đó, Cục đã chủ trì phối hợp với Cục Kiểm định Hải quan tổ chức họp trực tuyến với các cục hải quan: Hải Phòng, Đồng Nai, Bình Dương, Đà Nẵng, Hà Nội, Bình Định, Bà Rịa - Vũng Tàu để thảo luận, trao đổi, định hướng nội dung tham gia 8 quy trình lĩnh vực kiểm định với những điều chỉnh, bổ sung, nâng cấp các tiêu chí để cập nhật, khai thác, tra cứu, áp dụng phù hợp với các quy định hiện hành, đảm bảo hiệu quả, nhanh chóng, chính xác để thực hiện mô hình Hải quan thông minh theo hướng hiện đại, thủ tục đơn giản, tự động, số hóa, đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hải quan đối với lĩnh vực kiểm định.
Cùng với các đơn vị có quy mô công việc lớn, các cục hải quan địa phương khác dù được giao chủ trì rà soát ít quy trình nghiệp vụ hơn, hoặc chỉ tham gia phối hợp, nhưng theo ghi nhận của phóng viên, các đơn vị đều có sự chủ động và nỗ lực tham gia với tinh thần trách nhiệm cao.
Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lào Cai Nguyễn Quyết Chiến cho biết, đơn vị được giao chủ trì rà soát 2 quy trình thủ tục liên quan đến lĩnh vực đường sắt gồm: quản lý, giám sát hàng hóa nhập khẩu, phương tiện vận tải nhập cảnh đường sắt; quản lý, giám sát hàng hóa xuất khẩu, phương tiện vận tải xuất cảnh đường sắt, Cục đã giao Chi cục Hải quan ga đường sắt quốc tế Lào Cai chủ trì thực hiện. Đồng thời, Cục chủ động phối hợp với Ga liên vận quốc tế Lào Cai và trao đổi với các đơn vị có liên quan như: Cục Hải quan Hà Nội, Cục Hải quan Lạng Sơn để hoàn thành rà soát 2 quy trình theo kế hoạch.
Tiếp tục hoàn thiện quy trình nghiệp vụ
Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan Đào Duy Tám cho biết, với nỗ lực của CBCC khối cơ quan Tổng cục và các cục hải quan địa phương, đến cuối tháng 8, toàn Ngành đã hoàn thành việc rà soát, cho ý kiến với toàn bộ 128 quy trình nghiệp vụ liên quan đến mô hình Hải quan thông minh. Cục Giám sát quản lý về hải quan đã hoàn thiện và “sơ đồ hóa quy trình tổng thể, quy trình cốt lõi về thủ tục hải quan” và báo cáo, xin ý kiến lãnh đạo Tổng cục Hải quan và thủ trưởng các đơn vị khối cơ quan Tổng cục (tại cuộc họp ngày 6/9).
Về quy trình tổng quan đã thể hiện đầy đủ các bước thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Cụ thể, đối với hàng xuất khẩu từ khi người khai hải quan đăng ký thông tin tập kết, đóng gói hàng hóa đến khi đăng ký tờ khai hải quan, thông quan, vận chuyển đến cửa khẩu xuất, xếp lên phương tiện vận tải xuất cảnh và kiểm tra, đối chiếu thông tin lược khai hàng hóa sau khi đã thực xuất khẩu.
Đối với hàng nhập khẩu, từ khi khai người khai hải quan gửi thông tin bản lược khai hàng hóa vận chuyển trên phương tiện đến cửa khẩu nhập, trong quá trình lưu kho, phân tích xác định trọng điểm, làm thủ tục nhập khẩu cho đến khi vận chuyển hàng qua khu vực giám sát, phân tích thông tin nghi vấn phục vụ kiểm tra sau thông quan.
“Trên cơ sở chỉ đạo của lãnh đạo Tổng cục Hải quan và ý kiến tham gia của thủ trưởng các đơn vị tại cuộc họp ngày 6/8, Cục Giám sát quản lý về hải quan sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục hoàn thiện về quy trình nghiệp vụ và các nội dung liên quan đến mô hình Hải quan thông minh”, ông Đào Duy Tám cho biết.
Thái Bình- Thu Hòa
