Ngành Thuế tăng cường quản lý thuế hộ, cá nhân kinh doanh

Ông Mai Sơn, Phó Cục trường Cục Thuế (Bộ Tài chính). Ảnh: CT

Không để chênh lệch chính sách giữa các đối tượng nộp thuế

Ngày 28/3, Cục Thuế (Bộ Tài chính) tổ chức Hội nghị trực tuyến cơ quan thuế toàn quốc về công tác quản lý thuế để tìm giải pháp quản lý hiệu quả đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Thông tin tại hội nghị cho biết, thời gian vừa qua, công tác quản lý hộ kinh doanh đã đạt được những kết quả khá. Điển hình như số hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh do ngành Thuế quản lý đã triển khai bao quát hơn, trong đó cơ sở dữ liệu lớn (BigData) đã được chú trọng xây dựng để phục vụ công tác quản lý thuế tốt hơn. Kết quả số thu từ hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh năm 2024 đạt 25.953 tỷ đồng, bằng 120% số thu năm 2023.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Cục Thuế, kết quả quản lý thuế hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vẫn chưa đạt được yêu cầu đặt ra. Đặc biệt, hiện nay, hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nhất là kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử đã và đang phát triển mạnh mẽ, vượt trội hơn so với sản xuất, kinh doanh truyền thống. Nhiều hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh tham gia vào hình thức kinh doanh này ngày càng nhiều. Điều này cũng đặt ra cho cơ quan thuế những thách thức không nhỏ.

Để quản lý thuế đối với các đối tượng kinh doanh này, nhiều ý kiến cho rằng cần phải có giải pháp chính sách có tính đột phá nhằm hạn chế tối đa thủ đoạn “lách luật” để trốn thuế, gây ra tình trạng thất thu cho ngân sách nhà nước.

Theo đánh giá của Cục Thuế, khó khăn của thực tiễn quản lý cũng là cơ hội lớn để ngành Thuế tập trung nghiên cứu, đề ra những giải pháp quản lý phù hợp, tạo cơ chế giám sát và môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch giữa các thành phần kinh tế. Không để sự chênh lệch về chính sách thuế của một bộ phận người nộp thuế là hộ, cá nhân kinh doanh sẽ tạo ra sự không bình đẳng đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của khối doanh nghiệp.

Tại hội nghị, các ý kiến tham gia đều tập trung vào các vấn đề như quản lý đối tượng không để sót hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh; Quản lý thuế doanh thu, mức thuế; Xây dựng cơ sở dữ liệu hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh; Sử dụng hóa đơn điện tử, hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền; Công tác phối hợp với các cơ quan, ban, ngành trên địa bàn để quản lý hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh; Đánh giá nhiệm vụ thu đối với hộ, cá nhân kinh doanh trên địa bàn quản lý của chi cục thuế khu vực.

Bên cạnh đó, đối với giải pháp quản lý thuế trên cơ sở dữ liệu lớn, rà soát doanh thu mua vào so với doanh thu khoán, cơ quan thuế cần có sự phối hợp chặt chẽ với trung gian vận chuyển hàng hóa và tham chiếu doanh thu của các DN cung cấp các dịch vụ phụ trợ khác…

Từ đó cơ quan thuế có thể quan sát được những yếu tố ẩn phía sau doanh thu thực, để có giải pháp quản lý thuế cụ thể đến từng lĩnh vực kinh doanh, nhất là kinh doanh dịch vụ và kinh doanh trên nền tảng số - hiện được nhìn nhận là những đối tượng ẩn thuế khá lớn.

Hoàn thành cơ sở dữ liệu ngay trong tháng 4

Theo Lãnh đạo Cục Thuế, việc triển khai quản lý thuế hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là việc đã được Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Bộ Tài chính chỉ đạo rất quyết liệt.

Ngành Thuế tăng cường phối hợp quản lý với các bộ, ngành và địa phương. Ảnh: CT

Đối với ngành Thuế, bên cạnh công tác quán triệt chỉ đạo toàn ngành tổ chức thực hiện với quyết tâm cao, cần thiết phải nghiên cứu thực tiễn, và tăng cường phối hợp với các bộ, ngành và địa phương để đưa ra những giải pháp quản lý thuế hiệu lực, hiệu quả, giúp chống thất thu ngân sách nhà nước nhưng cũng phải đảm bảo giúp các thành phần kinh tế sản xuất, kinh doanh có được môi trường phát triển bình đẳng, minh bạch.

Để tiết kiệm thời gian, chi phí, một số ý kiến cho rằng, hình thức quản lý phải mới, tức là phải quản lý bằng BigData. Trong đó, một số nội dung trong “Đề án đổi mới, nâng cao chất lượng quản lý đối với hộ kinh doanh” đã triển khai có hiệu quả thời gian qua như phối hợp đối chiếu dữ liệu bán hàng qua hình thức COD thông qua các trung gian vận chuyển… được các cơ quan thuế đánh giá là khá hiệu quả.

Trong thời gian tới, ngành Thuế cần tiếp tục triển khai phân khai từng nhiệm vụ cụ thể đến từng đơn vị và có thời hạn cụ thể, đồng thời đưa các giải pháp quản lý thuế về hộ, cá nhân kinh doanh thành nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025 để có xem xét đánh giá thường xuyên trong quá trình triển khai thực hiện.

Theo ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế, ngành Thuế tăng cường triển khai công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh với quyết tâm cao và cách làm khoa học, bài bản thông qua việc vận dụng tối đa những tiến bộ của khoa học công nghệ, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn để phát triển các ứng dụng quản lý thuế, đặc biệt là ứng dụng eTax Mobile.

Đồng thời, ngành Thuế sẽ tiếp tục làm việc và phối hợp chặt chẽ với cơ quan cấp giấy phép kinh doanh để xử lý với những trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không thực hiện đăng ký kinh doanh theo quy định. Đối với trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được cấp phép kinh doanh, cơ quan thuế sẽ trao đổi thường xuyên với cơ quan cấp phép để đưa vào quản lý thuế kịp thời.

Ông Mai Sơn cũng đề nghị các Ban/đơn vị và các chi cục thuế khu vực bám sát chỉ đạo của Cục Thuế tại Quyết định số 420/QĐ-TCT ngày 28/2/2025 về việc ban hành “Đề án đổi mới, nâng cao chất lượng quản lý đối với hộ kinh doanh”; Công văn số 108/CT-TMĐT ngày 11/3/2025 về việc tăng cường triển khai các giải pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh để triển khai thực hiện.

Ngay trong tháng 4/2025, cơ quan thuế các cấp cần hoàn thành hệ thống cơ sở dữ liệu về hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trên địa bàn quản lý. Đồng thời phối hợp với các ban nghiệp vụ của Cục Thuế để làm sạch cơ sở dữ liệu mã số thuế cá nhân và đưa vào sử dụng ngay.

Các chi cục thuế khu vực báo cáo ngay các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình vận hành để Cục Thuế chỉ đạo kịp thời giải pháp tháo gỡ. “Tuyệt đối không vì bất cứ lý do gì làm chậm trễ việc thực hiện nghĩa vụ thuế của người nộp thuế.” - ông Mai Sơn chỉ đạo.