Facebook Twitter youtube Tiktok

Ngành Hải quan: Nỗ lực kết nối, cải cách kiểm tra chuyên ngành

(HQ Online) - Trong dòng chảy hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua biên giới, kiểm tra chuyên ngành (KTCN) là công cụ để kiểm soát chất lượng hàng hóa, đảm bảo an ninh, an toàn. Song nếu như kiểm soát chồng chéo, bất hợp lý lại là lực cản của dòng chảy ấy. Những câu chuyện về bất cập, chồng chéo trong hoạt động KTCN thậm chí diễn ra trong thời gian dài. Công cuộc “gỡ rối tơ vò” đã được Chính phủ chỉ đạo trong nhiều năm qua, chuyển biến đã có, nhưng bất cập chưa hết. Chính vì vậy với việc Chính phủ chỉ đạo giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng Đề án cải cách KTCN theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu, còn bộ ngành thực hiện “hậu kiểm” được coi là bước đột phá để cải cách sâu rộng công tác kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Hoàn thành cắt giảm, đơn giản hóa danh mục hàng hóa kiểm tra chuyên ngành trong quý 4
Nước rút hoàn thiện Đề án cải cách thực chất và toàn diện kiểm tra chuyên ngành
Cải cách kiểm tra chuyên ngành: Cuộc cách mạng trong hoạt động xuất nhập khẩu
Những vướng mắc về quản lý, kiểm tra chuyên ngành vẫn chậm được giải quyết
Tiếp tục hoàn thiện dự thảo Đề án về cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành
0040 15 img 4075
Trạm kiểm định di động VILAS của Cục Kiểm định hải quan. Ảnh: H.NỤ

Khẳng định vai trò kết nối

Cách đây hơn 6 năm, công cuộc cải cách KTCN đối với hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) được Chính phủ quyết tâm thực hiện khi lần đầu tiên ban hành Nghị quyết 19/2014/NQ-CP, yêu cầu Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành rà soát, đánh giá lại quy trình, hồ sơ và thủ tục XNK; giảm thời gian XNK cho DN. Năm 2015, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã “định hình” được bức tranh toàn diện những hạn chế, bất cập của công tác KTCN, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 2026/QĐ-TTg ngày 17/11/2015 phê duyệt Đề án giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động KTCN đối với hàng hóa XK, NK, giao các bộ, ngành thực hiện các giải pháp được nêu trong Đề án.

Từ đó đến nay, trong vai trò đầu mối, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã phối hợp với các bộ tích cực triển khai các giải pháp cải cách toàn diện hoạt động KTCN đối với hàng hóa XNK theo đúng mục tiêu cắt giảm thủ tục KTCN đã được Chính phủ chỉ đạo. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự vào cuộc của Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) cùng các bộ, ngành, trong những năm qua, công tác KTCN đối với hàng hóa XNK đã có những kết quả ban đầu, tỷ lệ các lô hàng nhập khẩu phải KTCN trước thông quan đã giảm, từ mức xấp xỉ 26% năm 2015 xuống mức 19,1%; thời gian làm thủ tục ở nhiều lĩnh vực KTCN đã giảm đáng kể. Tuy vậy, con số này chưa đạt được yêu cầu của Chính phủ đặt ra là phải giảm được dưới mức 10% đối với hàng nhập khẩu vào năm 2018-2019; nhiều bất cập, chồng chéo vẫn chưa được giải quyết.

Những vấn đề vướng mắc trong KTCN vẫn “đeo đẳng”, làm khó hoạt động XNK hàng hóa. Từ thực tế ấy, một lần nữa Chính phủ lại quyết tâm cải cách, theo hướng đột phá giao Bộ Tài chính: “chủ trì xây dựng Đề án cải cách KTCN theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu (trừ các mặt hàng liên quan đến an ninh, quốc phòng, kiểm dịch...), bộ quản lý chuyên ngành thực hiện hậu kiểm” (tại Nghị quyết số 99/NQ-CP ngày 13/11/2019, và Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 1/1/2020 của Chính phủ).

0113 27 img 8434
CBCC Cục Kiểm định hải quan phân tích mẫu hàng hóa trong phòng Lab. Ảnh: N.Linh

Đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu

Rõ ràng đây không phải là nhiệm vụ đơn giản, bởi nếu như trước đây Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) trong vai trò đầu mối thúc đẩy các bộ, ngành triển khai thì nay trọng trách nâng lên nhiều lần với vai trò “đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu”. Như Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai phát biểu tại cuộc họp với đại diện các bộ, ngành có liên quan mới đây, cho rằng: Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu là đề án khó. Dù khó là vậy, nhưng chỉ trong gần 10 tháng qua, dù chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) nghiêm túc triển khai thực hiện, nỗ lực phối hợp với các bên tham gia nghiên cứu hoàn thiện đề án.

Chủ trương quy về một mối không chỉ thuần túy là câu chuyện giải quyết gọn ghẽ đầu mối hành chính mà là câu chuyện tập trung về mặt dữ liệu, cách thức tương tác và thay đổi cơ bản những hoạt động diễn ra tại khu vực cửa khẩu. DN cũng quan tâm đến câu chuyện mô hình này phải đi kèm với hoạt động xã hội hóa một cách mạnh mẽ. Bởi vì hoạt động KTCN giao cho Tổng cục Hải quan làm đầu mối không có nghĩa Tổng cục Hải quan làm toàn bộ những khâu kiểm tra và đánh giá chất lượng, mà trở thành đầu mối trong công tác tổ chức hoạt động đó. Còn lực lượng tham gia vào khâu KTCN và đánh giá chất lượng sản phẩm hàng hóa, DN mong muốn Chính phủ đẩy mạnh xã hội hóa và tư nhân hóa.

Bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Phó Giám đốc thường trực Văn phòng Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV, thuộc Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ) là người theo sát đề án từ những ngày đâu tiên cho rằng, so với bản dự thảo lần đầu thì bản dự thảo gần đây đã đáp ứng cơ bản những mong muốn của cộng đồng DN, điều quan trọng nhất bây giờ là quyết định của Chính phủ và khâu tổ chức thực thi của Tổng cục Hải quan.

Cũng theo bà Phạm Thị Ngọc Thủy, thời gian qua Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo cải cách công tác KTCN, cũng như hoạt động XNK, kết quả đã có nhưng vẫn có những độ chững nhất định và chưa giải quyết được một số vấn đề mang tính gốc rễ, đặc biệt là câu chuyện phối hợp các bộ ngành, cơ quan liên quan tại cửa khẩu. “Ý kiến của cộng đồng DN đặc biệt nhất quán khi bàn về giải pháp cải cách KTCN ngay từ ngày đầu tiếp cận về ý tưởng đến bây giờ khi đi vào nội dung thảo luận chi tiết. 99% ý kiến DN cho rằng nếu Chính phủ quyết tâm thực hiện giải pháp cải cách KTCN sẽ thực sự là cuộc cách mạng trong hoạt động XNK” – bà Thủy cho biết.

Nêu lên ý kiến của Hiệp hội DN dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), ông Trần Đức Nghĩa đại diện Hiệp hội cho biết, VLA nhất trí chủ trương đề án và cam kết sẽ đồng hành cùng cơ quan quản lý trong quá trình thực hiện. Tuy nhiên, đề án cần nêu được phương án xử lý khi có xung đột DN không chấp nhận kết quả KTCN.

Ở góc độ Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), ông Đậu Anh Tuấn-Trưởng Ban Pháp chế đánh giá cao quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng, tham vấn ý kiến các bộ, ngành, các cơ quan liên quan của Ban soạn thảo. Nhiều ý kiến của VCCI được tiếp thu trong dự thảo này. Đặc biệt, quá trình xây dựng đề án có sự điều chỉnh nội dung nhưng vẫn xác định rất rõ mục tiêu phải giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp. Đây là điều cần phải bám sát và thể hiện rõ hơn trong dự thảo Đề án cũng như dự thảo Nghị định. Ông Đậu Anh Tuấn nêu quan điểm, đề án cho phép DN có quyền rộng hơn liên quan đến lựa chọn tổ chức đánh giá sự phù hợp, nhưng trong dự thảo cần làm rõ cách thức thực hiện để triển khai có hiệu quả trong thực tế. Điều quan trọng không chỉ liên quan đến tạo thuận lợi cho hoạt động XNK mà còn đảm bảo sự công bằng, minh bạch cho sự tham gia của các tổ chức đánh giá sự phù hợp.

Với sự ủng hộ của các bên có liên quan, cùng sự quyết tâm, khẩn trương triển khai thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính nhằm đổi mới căn bản công tác KTCN đối với hàng hóa XNK, trong thời gian qua Tổng cục Hải quan đã nghiên cứu, xây dựng Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu. Tổng cục Hải quan cũng đã chủ động thành lập Tổ soạn thảo Đề án đổi mới mô hình triển khai công tác KTCN đối với hàng hóa XNK; Bộ Tài chính đã thành lập Tổ công tác triển khai thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về cải cách công tác KTCN. Rất nhiều cuộc làm việc với chuyên gia trong nước, quốc tế, hiệp hội, các DN, nhà nghiên cứu; đồng thời báo cáo Văn phòng Chính phủ và nhận được chỉ đạo cũng như ý kiến tham gia của các bộ, ngành trong việc xây dựng Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu. Cùng với đó, Tổng cục Hải quan cũng nghiên cứu, tích lũy kinh nghiệm triển khai tại các nước để áp dụng tại Việt Nam để xây dựng mô hình mới về kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu.

Đề án bám sát mục tiêu cắt giảm chi phí, thời gian và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế trên cơ sở cải cách thực chất công tác KTCN theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu tại cửa khẩu, đảm bảo hiệu lực quản lý nhà nước, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh và người tiêu dùng.

Ngọc Linh

Tin liên quan

Hơn 50.000 tờ khai hải quan trong ngày đầu thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Hơn 50.000 tờ khai hải quan trong ngày đầu thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Trong ngày đầu hoạt động theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (ngày 1/7/2025), toàn ngành Hải quan đã giải quyết thủ tục cho 50.300 tờ khai.
Người khai hải quan được khai bổ sung thông tin về chứng từ chứng nhận xuất xứ

Người khai hải quan được khai bổ sung thông tin về chứng từ chứng nhận xuất xứ

Theo quy định, người khai hải quan được khai bố sung thông tin về chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) trong trường hợp chưa khai thông tin hoặc khai chưa đúng C/O tại thời điểm làm thủ tục hải quan.
Hải quan khu vực XVI quản lý địa bàn Cao Bằng, Tuyên Quang

Hải quan khu vực XVI quản lý địa bàn Cao Bằng, Tuyên Quang

Chi cục Hải quan khu vực XVI có trụ sở tại tỉnh Cao Bằng, quản lý nhà nước về hải quan tại địa bàn 2 tỉnh Cao Bằng và Tuyên Quang mới (sáp nhập giữa tỉnh Tuyên Quang và Hà Giang).
Hải quan khu vực XVI công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng, đội

Hải quan khu vực XVI công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng, đội

Ngày 1/7, Chi cục Hải quan khu vực XVI tổ chức Hội nghị công bố các quyết định điều động, bổ nhiệm Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng, Đội trưởng, Phó Đội trưởng và tương đương thuộc Chi cục.
Hải quan khu vực VI ổn định bộ máy theo mô hình mới

Hải quan khu vực VI ổn định bộ máy theo mô hình mới

Ngày 1/7, Chi cục Hải quan khu vực VI tổ chức Hội nghị công bố các quyết định về công tác cán bộ theo quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của đơn vị.
Chi cục Hải quan khu vực II có 10 phó chi cục trưởng

Chi cục Hải quan khu vực II có 10 phó chi cục trưởng

Ngày 1/7/2025, được ủy quyền của Cục trưởng Cục Hải quan, Bí thư Đảng ủy, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực II Nguyễn Hoàng Tuấn đã chủ trì Hội nghị triển khai các Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và công bố các Quyết định về công tác cán bộ của đơn vị.
Hải quan khu vực III kiện toàn tổ chức, nhân sự theo mô hình mới

Hải quan khu vực III kiện toàn tổ chức, nhân sự theo mô hình mới

Ngày 1/7, Chi cục Hải quan khu vực III tổ chức Hội nghị triển khai quyết về định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của đơn vị và công bố các quyết định về công tác cán bộ.
Hải quan triển khai đồng bộ, mạnh mẽ các giải pháp thực hiện Nghị quyết 57

Hải quan triển khai đồng bộ, mạnh mẽ các giải pháp thực hiện Nghị quyết 57

Thời gian qua, Cục Hải quan đã triển khai đồng bộ, mạnh mẽ các giải pháp đề thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và hải quan số.
(PHOTO): Hải quan Thái Nguyên hoạt động thông suốt trong ngày đầu triển khai mô hình mới

(PHOTO): Hải quan Thái Nguyên hoạt động thông suốt trong ngày đầu triển khai mô hình mới

Trong ngày đầu triển khai mô hình tổ chức mới, trong sáng nay 1/7/2025, hoạt động nghiệp vụ tại các điểm thông quan thuộc Hải quan Thái Nguyên (Chi cục Hải quan khu vực V) diễn ra thông suốt.
(INFOGRAPHICS) 12 cửa khẩu, lối mở, trụ sở các đơn vị thuộc quản lý của Chi cục Hải quan khu vực VI

(INFOGRAPHICS) 12 cửa khẩu, lối mở, trụ sở các đơn vị thuộc quản lý của Chi cục Hải quan khu vực VI

Quyết định 2019/QĐ-BTC ngày 11/6/2025 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung Quyết định số 382/QĐ-BTC ngày 26/2/2025 quy định chức năng nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Hải quan, các chi cục hải quan khu vực.
Thông tin mã, tài khoản chuyên thu, tạm thu, tạm giữ của 19 chi cục hải quan khu vực

Thông tin mã, tài khoản chuyên thu, tạm thu, tạm giữ của 19 chi cục hải quan khu vực

Nhằm đảm bảo vận hành chính quyền 2 cấp, Cục Hải quan thông báo thông tin mã cơ quan Hải quan, tài khoản chuyên thu, tài khoản tạm thu, tài khoản tạm giữ, Kho bạc Nhà nước nơi cơ quan Hải quan mở tài khoản của các đơn vị hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu thuộc chi cục hải quan khu vực kể từ ngày 1/7/2025.
Hệ thống CNTT hải quan vận hành ổn định theo mô hình chính quyền mới

Hệ thống CNTT hải quan vận hành ổn định theo mô hình chính quyền mới

Từ 5 giờ ngày 1/7, hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) của ngành Hải quan vận hành thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Hải quan Hà Nam đối thoại, gỡ vướng cho doanh nghiệp

Hải quan Hà Nam đối thoại, gỡ vướng cho doanh nghiệp

Ngoài tuyên truyền, phổ biến các quy định mới, thông qua đối thoại Hải quan Hà Nam còn lắng nghe, giải đáp vướng mắc của cộng đồng doanh nghiệp.
Chuyển Hải quan Hải Dương và Hải quan Thái Bình về các chi cục mới

Chuyển Hải quan Hải Dương và Hải quan Thái Bình về các chi cục mới

Hải quan Hải Dương được bàn giao về trực thuộc Chi cục Hải quan khu vực III, trong khi Hải quan Thái Bình sẽ trực thuộc Chi cục Hải quan khu vực IV.
Tập trung thực hiện Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh

Tập trung thực hiện Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh

UBND tỉnh Lạng Sơn yêu cầu các đơn vị liên quan tiếp tục tập trung hoàn thiện các hạng mục nhằm triển khai thực hiện Đề án thí điểm xây dựng cửa khẩu thông minh đúng kế hoạch đề ra.
Tờ khai luồng Đỏ qua Hải quan khu vực IX chỉ chiếm 3,3%

Tờ khai luồng Đỏ qua Hải quan khu vực IX chỉ chiếm 3,3%

6 tháng đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực IX đã giải quyết thủ tục cho 36.670 tờ khai xuất nhập khẩu.
Xem thêm
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc
cong-ty-co-phan-dau-tu-va-phat-trien-lifetech

Tin mới

Hơn 50.000 tờ khai hải quan trong ngày đầu thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Hơn 50.000 tờ khai hải quan trong ngày đầu thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp

Trong ngày đầu hoạt động theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (ngày 1/7/2025), toàn ngành Hải quan đã giải quyết thủ tục cho 50.300 tờ khai.
Giảm thuế giá trị gia tăng từ 1/7/2025 đến hết 31/12/2026

Giảm thuế giá trị gia tăng từ 1/7/2025 đến hết 31/12/2026

Giảm thuế GTGT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, trừ nhóm hàng hóa, dịch vụ.
Hải quan khu vực XVI công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng, đội

Hải quan khu vực XVI công bố quyết định bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng, đội

Lãnh đạo Chi cục Hải quan khu vực XVI đã trao quyết định điều động, bổ nhiệm cho 38 công chức giữ chức vụ lãnh đạo cấp phòng, đội và tương đương.
Quảng Ngãi: 300/350 sản phẩm OCOP có mặt trên sàn thương mại điện tử

Quảng Ngãi: 300/350 sản phẩm OCOP có mặt trên sàn thương mại điện tử

Việc tích cực đưa sản phẩm OCOP lên sàn TMĐT không chỉ mở ra cơ hội mở rộng thị trường, mà còn đòi hỏi các chủ thể sản xuất phải thích ứng với công nghệ số.
Hải quan khu vực VI ổn định bộ máy theo mô hình mới

Hải quan khu vực VI ổn định bộ máy theo mô hình mới

Ngày 1/7, Chi cục Hải quan khu vực VI tổ chức Hội nghị công bố các quyết định về công tác cán bộ theo quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của đơn vị.
(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

(INFORGRAPHICS) - Cơ cấu tổ chức bộ máy mới của ngành Thuế từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, cơ cấu tố chức mới của cơ quan thuế bao gồm 34 Thuế tỉnh, thành phố; 350 Thuế cơ sở đồng bộ với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
(LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp

(LONGFORM): Phân cấp, phân quyền trong quản lý thuế: Tăng hiệu quả, giảm thủ tục vì người dân và doanh nghiệp

Đó là khẳng định của ông Nguyễn Văn Được, Tổng Giám đốc Công ty TNHH kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín với phóng viên Tạp chí Kinh tế - Tài chính khi bàn về vấn đề phân cấp, phân quyền trong công tác quản lý thuế.
(INFOGRAPHICS): Kế hoạch hành động của Cục Thuế để phát triển kinh tế tư nhân

(INFOGRAPHICS): Kế hoạch hành động của Cục Thuế để phát triển kinh tế tư nhân

Triển khai thực hiện các Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, ngành Thuế đã xây dựng kế hoạch hành động để phát triển kinh tế tư nhân
(INFOGRAPHICS): Lưu ý khi làm thủ tục định danh điện tử cho doanh nghiệp, tổ chức

(INFOGRAPHICS): Lưu ý khi làm thủ tục định danh điện tử cho doanh nghiệp, tổ chức

Cơ quan thuế lưu ý một số nội dung nhằm tránh bị từ chối cấp tài khoản định danh điện tử tổ chức do dữ liệu không khớp với dữ liệu tại cơ quan thuế hoặc dữ liệu tại cơ quan đăng ký kinh doanh.
(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

(INFOGRAPHICS): 7 chính sách thuế nổi bật có hiệu lực từ 1/7/2025

Từ 1/7, hệ thống chính sách thuế của Việt Nam sẽ bước vào một giai đoạn mới với hàng loạt quy định quan trọng có hiệu lực, tác động sâu rộng đến cả doanh nghiệp và người dân.
Phiên bản di động