Facebook Twitter youtube Tiktok

Ngành Hải quan: Nỗ lực kết nối, cải cách kiểm tra chuyên ngành

(HQ Online) - Trong dòng chảy hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua biên giới, kiểm tra chuyên ngành (KTCN) là công cụ để kiểm soát chất lượng hàng hóa, đảm bảo an ninh, an toàn. Song nếu như kiểm soát chồng chéo, bất hợp lý lại là lực cản của dòng chảy ấy. Những câu chuyện về bất cập, chồng chéo trong hoạt động KTCN thậm chí diễn ra trong thời gian dài. Công cuộc “gỡ rối tơ vò” đã được Chính phủ chỉ đạo trong nhiều năm qua, chuyển biến đã có, nhưng bất cập chưa hết. Chính vì vậy với việc Chính phủ chỉ đạo giao Bộ Tài chính chủ trì xây dựng Đề án cải cách KTCN theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu, còn bộ ngành thực hiện “hậu kiểm” được coi là bước đột phá để cải cách sâu rộng công tác kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Hoàn thành cắt giảm, đơn giản hóa danh mục hàng hóa kiểm tra chuyên ngành trong quý 4
Nước rút hoàn thiện Đề án cải cách thực chất và toàn diện kiểm tra chuyên ngành
Cải cách kiểm tra chuyên ngành: Cuộc cách mạng trong hoạt động xuất nhập khẩu
Những vướng mắc về quản lý, kiểm tra chuyên ngành vẫn chậm được giải quyết
Tiếp tục hoàn thiện dự thảo Đề án về cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành
0040 15 img 4075
Trạm kiểm định di động VILAS của Cục Kiểm định hải quan. Ảnh: H.NỤ

Khẳng định vai trò kết nối

Cách đây hơn 6 năm, công cuộc cải cách KTCN đối với hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) được Chính phủ quyết tâm thực hiện khi lần đầu tiên ban hành Nghị quyết 19/2014/NQ-CP, yêu cầu Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành rà soát, đánh giá lại quy trình, hồ sơ và thủ tục XNK; giảm thời gian XNK cho DN. Năm 2015, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã “định hình” được bức tranh toàn diện những hạn chế, bất cập của công tác KTCN, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 2026/QĐ-TTg ngày 17/11/2015 phê duyệt Đề án giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động KTCN đối với hàng hóa XK, NK, giao các bộ, ngành thực hiện các giải pháp được nêu trong Đề án.

Từ đó đến nay, trong vai trò đầu mối, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã phối hợp với các bộ tích cực triển khai các giải pháp cải cách toàn diện hoạt động KTCN đối với hàng hóa XNK theo đúng mục tiêu cắt giảm thủ tục KTCN đã được Chính phủ chỉ đạo. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự vào cuộc của Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) cùng các bộ, ngành, trong những năm qua, công tác KTCN đối với hàng hóa XNK đã có những kết quả ban đầu, tỷ lệ các lô hàng nhập khẩu phải KTCN trước thông quan đã giảm, từ mức xấp xỉ 26% năm 2015 xuống mức 19,1%; thời gian làm thủ tục ở nhiều lĩnh vực KTCN đã giảm đáng kể. Tuy vậy, con số này chưa đạt được yêu cầu của Chính phủ đặt ra là phải giảm được dưới mức 10% đối với hàng nhập khẩu vào năm 2018-2019; nhiều bất cập, chồng chéo vẫn chưa được giải quyết.

Những vấn đề vướng mắc trong KTCN vẫn “đeo đẳng”, làm khó hoạt động XNK hàng hóa. Từ thực tế ấy, một lần nữa Chính phủ lại quyết tâm cải cách, theo hướng đột phá giao Bộ Tài chính: “chủ trì xây dựng Đề án cải cách KTCN theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu (trừ các mặt hàng liên quan đến an ninh, quốc phòng, kiểm dịch...), bộ quản lý chuyên ngành thực hiện hậu kiểm” (tại Nghị quyết số 99/NQ-CP ngày 13/11/2019, và Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 1/1/2020 của Chính phủ).

0113 27 img 8434
CBCC Cục Kiểm định hải quan phân tích mẫu hàng hóa trong phòng Lab. Ảnh: N.Linh

Đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu

Rõ ràng đây không phải là nhiệm vụ đơn giản, bởi nếu như trước đây Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) trong vai trò đầu mối thúc đẩy các bộ, ngành triển khai thì nay trọng trách nâng lên nhiều lần với vai trò “đầu mối thực hiện KTCN tại cửa khẩu”. Như Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai phát biểu tại cuộc họp với đại diện các bộ, ngành có liên quan mới đây, cho rằng: Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu là đề án khó. Dù khó là vậy, nhưng chỉ trong gần 10 tháng qua, dù chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) nghiêm túc triển khai thực hiện, nỗ lực phối hợp với các bên tham gia nghiên cứu hoàn thiện đề án.

Chủ trương quy về một mối không chỉ thuần túy là câu chuyện giải quyết gọn ghẽ đầu mối hành chính mà là câu chuyện tập trung về mặt dữ liệu, cách thức tương tác và thay đổi cơ bản những hoạt động diễn ra tại khu vực cửa khẩu. DN cũng quan tâm đến câu chuyện mô hình này phải đi kèm với hoạt động xã hội hóa một cách mạnh mẽ. Bởi vì hoạt động KTCN giao cho Tổng cục Hải quan làm đầu mối không có nghĩa Tổng cục Hải quan làm toàn bộ những khâu kiểm tra và đánh giá chất lượng, mà trở thành đầu mối trong công tác tổ chức hoạt động đó. Còn lực lượng tham gia vào khâu KTCN và đánh giá chất lượng sản phẩm hàng hóa, DN mong muốn Chính phủ đẩy mạnh xã hội hóa và tư nhân hóa.

Bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Phó Giám đốc thường trực Văn phòng Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV, thuộc Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ) là người theo sát đề án từ những ngày đâu tiên cho rằng, so với bản dự thảo lần đầu thì bản dự thảo gần đây đã đáp ứng cơ bản những mong muốn của cộng đồng DN, điều quan trọng nhất bây giờ là quyết định của Chính phủ và khâu tổ chức thực thi của Tổng cục Hải quan.

Cũng theo bà Phạm Thị Ngọc Thủy, thời gian qua Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo cải cách công tác KTCN, cũng như hoạt động XNK, kết quả đã có nhưng vẫn có những độ chững nhất định và chưa giải quyết được một số vấn đề mang tính gốc rễ, đặc biệt là câu chuyện phối hợp các bộ ngành, cơ quan liên quan tại cửa khẩu. “Ý kiến của cộng đồng DN đặc biệt nhất quán khi bàn về giải pháp cải cách KTCN ngay từ ngày đầu tiếp cận về ý tưởng đến bây giờ khi đi vào nội dung thảo luận chi tiết. 99% ý kiến DN cho rằng nếu Chính phủ quyết tâm thực hiện giải pháp cải cách KTCN sẽ thực sự là cuộc cách mạng trong hoạt động XNK” – bà Thủy cho biết.

Nêu lên ý kiến của Hiệp hội DN dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), ông Trần Đức Nghĩa đại diện Hiệp hội cho biết, VLA nhất trí chủ trương đề án và cam kết sẽ đồng hành cùng cơ quan quản lý trong quá trình thực hiện. Tuy nhiên, đề án cần nêu được phương án xử lý khi có xung đột DN không chấp nhận kết quả KTCN.

Ở góc độ Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), ông Đậu Anh Tuấn-Trưởng Ban Pháp chế đánh giá cao quá trình nghiên cứu kỹ lưỡng, tham vấn ý kiến các bộ, ngành, các cơ quan liên quan của Ban soạn thảo. Nhiều ý kiến của VCCI được tiếp thu trong dự thảo này. Đặc biệt, quá trình xây dựng đề án có sự điều chỉnh nội dung nhưng vẫn xác định rất rõ mục tiêu phải giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp. Đây là điều cần phải bám sát và thể hiện rõ hơn trong dự thảo Đề án cũng như dự thảo Nghị định. Ông Đậu Anh Tuấn nêu quan điểm, đề án cho phép DN có quyền rộng hơn liên quan đến lựa chọn tổ chức đánh giá sự phù hợp, nhưng trong dự thảo cần làm rõ cách thức thực hiện để triển khai có hiệu quả trong thực tế. Điều quan trọng không chỉ liên quan đến tạo thuận lợi cho hoạt động XNK mà còn đảm bảo sự công bằng, minh bạch cho sự tham gia của các tổ chức đánh giá sự phù hợp.

Với sự ủng hộ của các bên có liên quan, cùng sự quyết tâm, khẩn trương triển khai thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính nhằm đổi mới căn bản công tác KTCN đối với hàng hóa XNK, trong thời gian qua Tổng cục Hải quan đã nghiên cứu, xây dựng Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu. Tổng cục Hải quan cũng đã chủ động thành lập Tổ soạn thảo Đề án đổi mới mô hình triển khai công tác KTCN đối với hàng hóa XNK; Bộ Tài chính đã thành lập Tổ công tác triển khai thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về cải cách công tác KTCN. Rất nhiều cuộc làm việc với chuyên gia trong nước, quốc tế, hiệp hội, các DN, nhà nghiên cứu; đồng thời báo cáo Văn phòng Chính phủ và nhận được chỉ đạo cũng như ý kiến tham gia của các bộ, ngành trong việc xây dựng Đề án cải cách mô hình kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu. Cùng với đó, Tổng cục Hải quan cũng nghiên cứu, tích lũy kinh nghiệm triển khai tại các nước để áp dụng tại Việt Nam để xây dựng mô hình mới về kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu.

Đề án bám sát mục tiêu cắt giảm chi phí, thời gian và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế trên cơ sở cải cách thực chất công tác KTCN theo hướng cơ quan Hải quan là đầu mối thực hiện kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu tại cửa khẩu, đảm bảo hiệu lực quản lý nhà nước, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh và người tiêu dùng.

Ngọc Linh

Tin liên quan

Phát hiện hơn 4,2kg ma túy giấu trong hộp thực phẩm chức năng

Phát hiện hơn 4,2kg ma túy giấu trong hộp thực phẩm chức năng

Một vụ vận chuyển trái phép hơn 4,2 kg ma tuý loại MDMA qua đường hàng không vừa bị lực lượng Hải quan chủ trì, phối hợp với lực lượng Công an phát hiện, bắt giữ.
Xuất khẩu rau quả lao dốc

Xuất khẩu rau quả lao dốc

Theo thống kê của Cục Hải quan, nửa đầu tháng 4 (1-15/4), kim ngạch xuất khẩu rau quả cả nước đạt 226,3 triệu USD, giảm 15,4% so với nửa cuối tháng 3/2025.
Hướng dẫn khai báo tên người xuất khẩu trên tờ khai hải quan nhập khẩu

Hướng dẫn khai báo tên người xuất khẩu trên tờ khai hải quan nhập khẩu

Người khai hải quan phải khai đầy đủ, chính xác, trung thực, rõ ràng các tiêu chí trên tờ khai hải quan theo quy định.
5 hoạt động phát triển quan hệ đối tác Hải quan – Doanh nghiệp

5 hoạt động phát triển quan hệ đối tác Hải quan – Doanh nghiệp

Cục Hải quan vừa ban hành Kế hoạch phát triển quan hệ đối tác Hải quan – Doanh nghiệp và các bên liên quan năm 2025.
Doanh nghiệp làm thủ tục hải quan tại cửa khẩu quốc tế Móng Cái tăng mạnh

Doanh nghiệp làm thủ tục hải quan tại cửa khẩu quốc tế Móng Cái tăng mạnh

4 tháng đầu năm, số doanh nghiệp tham gia làm thủ tục hải quan, kết quả kim ngạch hàng hóa XNK qua địa bàn và số thu ngân sách do Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái thực hiện đều tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2024.
Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất: đón chu đáo nhiều đoàn khách quốc tế dự đại lễ 30/4

Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất: đón chu đáo nhiều đoàn khách quốc tế dự đại lễ 30/4

Nhiều đoàn khách quốc tế đến TP. HCM tham gia diễu binh và dự Lễ kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đã được Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất cùng các lực lượng chức năng đón tiếp trọng thị, tạo điều kiện thuận lợi nhất về thủ tục.
Hải quan khu vực XX: Làm thủ tục thông quan gần 35.000 tờ khai XNK

Hải quan khu vực XX: Làm thủ tục thông quan gần 35.000 tờ khai XNK

Trong 4 tháng đầu năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực XX đã làm thủ tục thông quan gần 35.000 tờ khai XNK, đạt kim ngạch gần 1,5 tỷ USD.
Trước nguy cơ Mỹ áp thuế đối ứng, Hải quan khu vực III tăng cường chống gian lận xuất xứ

Trước nguy cơ Mỹ áp thuế đối ứng, Hải quan khu vực III tăng cường chống gian lận xuất xứ

Chi cục Hải quan khu vực III (quản lý địa bàn Hải Phòng, Thái Bình) sẽ tăng cường các biện pháp chống gian lận xuất xứ hàng hóa, chuyển tải bất hợp pháp để góp phần đảm bảo hoạt động thương mại bền vững, tạo lập môi trường tốt nhất cho các doanh nghiệp đầu tư nghiêm túc.
Hải quan kiểm soát chặt nguồn nguyên liệu đầu vào trước nguy cơ Mỹ áp thuế

Hải quan kiểm soát chặt nguồn nguyên liệu đầu vào trước nguy cơ Mỹ áp thuế

Cơ quan Hải quan đang tăng cường kiểm soát chặt chẽ nguồn nguyên liệu NK đầu vào nhằm ngăn chặn tình trạng hàng hóa nước ngoài “đội lốt” sản phẩm Việt Nam để XK sang Mỹ và các thị trường khác.
Sửa đổi 7 luật lĩnh vực tài chính, đầu tư

Sửa đổi 7 luật lĩnh vực tài chính, đầu tư

Chính phủ đề xuất sửa đổi, bổ sung 7 luật trong lĩnh vực tài chính, đầu tư với rất nhiều quy định mới nhằm tạo động lực góp phần thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Kê khai khoản chiết khấu theo sản lượng mua bán

Kê khai khoản chiết khấu theo sản lượng mua bán

Công ty TNHH Wilmar Marketing CLV đề nghị Cục Hải quan hướng dẫn việc kê khai khoản chiết khấu theo sản lượng mua bán.
Hải quan khu vực III thu ngân sách vượt kịch bản

Hải quan khu vực III thu ngân sách vượt kịch bản

Đến hết ngày 15/4/2025, Chi cục Hải quan khu vực III thu ngân sách được 22.886,1 tỷ đồng, đạt 35,9% chỉ tiêu dự toán giao (63.800 tỷ đồng), tăng 6.596 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái, vượt so với kịch bản thu ngân sách do đơn vị xây dựng.
Hải quan khu vực IX giao chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế quá hạn

Hải quan khu vực IX giao chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế quá hạn

Chi cục Hải quan khu vực IX giao chỉ tiêu thu hồi và xử lý nợ thuế chuyên thu quá hạn, tiền chậm nộp, tiền phạt vi phạm hành chính, tiền chậm nộp phạt vi phạm hành chính phát sinh trước ngày 1/1/2025 cho các đơn vị Hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu.
Hải quan khu vực XII gắn kết, hỗ trợ doanh nghiệp trong tình hình mới

Hải quan khu vực XII gắn kết, hỗ trợ doanh nghiệp trong tình hình mới

Trước những thay đổi trong việc tổ chức bộ máy mới cũng như thông tin về việc chính quyền Mỹ thông báo việc áp dụng thuế đối ứng 46% đối với hàng hóa từ Việt Nam (hiện đang tạm hoãn thực hiện), Chi cục Hải quan khu vực XII đã chủ động triển khai nhiều hoạt động tiếp xúc doanh nghiệp, tăng cường các giải pháp trao đổi thông tin, các kênh hỗ trợ, giải đáp vướng mắc về chính sách, thủ tục hải quan.
Hải quan cửa khẩu cảng Vạn Gia kịp thời phối hợp dập tắt vụ cháy rừng

Hải quan cửa khẩu cảng Vạn Gia kịp thời phối hợp dập tắt vụ cháy rừng

Sáng 22/4/2025, tại khu vực rừng xã Vĩnh Thực (TP. Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh) đã xảy ra một vụ cháy rừng. Nhờ sự phát hiện kịp thời và xử lý quyết đoán của Tổ xung kích phòng, chống thiên tai thuộc Hải quan cửa khẩu cảng Vạn Gia, đám cháy đã nhanh chóng được khống chế.
Nâng cao kỹ năng làm công tác tuyên truyền cho 40 công chức Hải quan

Nâng cao kỹ năng làm công tác tuyên truyền cho 40 công chức Hải quan

Ngày 22/4/2025, Chi cục Hải quan khu vực VI tổ chức tập huấn kỹ năng viết tin bài và chụp ảnh cho 40 công chức thuộc đơn vị nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền trên Trang thông tin điện tử của Chi cục.
Xem thêm
cty-lien-thai-binh-duong-ippg-1-thang-dien-dan-hq-dn-tu-12-9-2024-den-12-10-2024-kt-300x250
cty-lien-thai-binh-duong-ippg-1-thang-dien-dan-hq-dn-tu-12-9-2024-den-12-10-2024-kt-300x250
cong-ty-co-phan-thuong-mai-va-dau-tu-dai-phuc

Tin mới

Doanh số Lazada và Tiki sụt giảm mạnh do đâu

Doanh số Lazada và Tiki sụt giảm mạnh do đâu

Theo Metric, so với quý I/2024, doanh số của Lazada trong quý I/2025 giảm tới 43,5%, Tiki lao dốc mạnh hơn với mức giảm 66,6%.
Hướng dẫn khai báo tên người xuất khẩu trên tờ khai hải quan nhập khẩu

Hướng dẫn khai báo tên người xuất khẩu trên tờ khai hải quan nhập khẩu

Người khai hải quan phải khai đầy đủ, chính xác, trung thực, rõ ràng các tiêu chí trên tờ khai hải quan theo quy định.
Viettel tri ân khách hàng và tăng cường sóng 5G phục vụ dịp Đại lễ

Viettel tri ân khách hàng và tăng cường sóng 5G phục vụ dịp Đại lễ

Hướng tới Đại lễ kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và Ngày Quốc tế Lao động 1/5, Viettel Telecom đã huy động gần 1.000 cán bộ kỹ thuật và bổ sung hàng trăm điểm phát sóng mới nhằm đảm bảo chất lượng mạng lưới.
Phát hiện hơn 4,2kg ma túy giấu trong hộp thực phẩm chức năng

Phát hiện hơn 4,2kg ma túy giấu trong hộp thực phẩm chức năng

Một vụ vận chuyển trái phép hơn 4,2 kg ma tuý loại MDMA qua đường hàng không vừa bị lực lượng Hải quan chủ trì, phối hợp với lực lượng Công an phát hiện, bắt giữ.
Đồng hành cùng doanh nghiệp thực hiện chính sách thuế mới

Đồng hành cùng doanh nghiệp thực hiện chính sách thuế mới

Ngày 29/4/2025, Chi cục Thuế khu vực I (Hà Nội, Hòa Bình) tổ chức Hội nghị đối thoại trực tiếp kết hợp trực tuyến với các hiệp hội, doanh nghiệp về thực hiện chính sách thuế mới, cải cách thủ tục hành chính thuế và hoàn thuế.
(INFOGRAPHICS): Nhật Bản - đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam

(INFOGRAPHICS): Nhật Bản - đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam

Nhật Bản là đối tác thương mại truyền thống hàng đầu của Việt Nam với kim ngạch song phương đạt hàng chục tỷ USD/năm.
(INFOGRAPHICS): 6 nhóm hàng xuất, nhập khẩu đạt kim ngạch 10 tỷ USD

(INFOGRAPHICS): 6 nhóm hàng xuất, nhập khẩu đạt kim ngạch 10 tỷ USD

Theo thống kê sơ bộ của Cục Hải quan, tính đến 15/4, cả nước có 6 nhóm hàng xuất khẩu, nhập khẩu đạt kim ngạch từ 10 tỷ USD trở lên.
(INFOGRAPHICS): Kết quả nổi bật trong bức tranh thu ngân sách quý I

(INFOGRAPHICS): Kết quả nổi bật trong bức tranh thu ngân sách quý I

Theo Cục Thuế, tổng thu ngân sách nhà nước lũy kế 3 tháng đầu năm 2025 do ngành Thuế thực hiện đạt 668.313 tỷ đồng, bằng 38,9% dự toán, tăng 36,3% so với cùng kỳ năm trước.
5 nhóm hàng xuất khẩu tỷ đô của ngành nông nghiệp

5 nhóm hàng xuất khẩu tỷ đô của ngành nông nghiệp

Cập nhật của Cục Hải quan, hết quý I/2025, ngành nông nghiệp có 5 nhóm hàng xuất khẩu đạt kim ngạch từ 1 tỷ USD trở lên.
(INFOGRAPHICS): Tổng quan bức tranh thuế thương mại điện tử quý I/2025

(INFOGRAPHICS): Tổng quan bức tranh thuế thương mại điện tử quý I/2025

3 tháng đầu năm 2025, số thuế thu từ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử đạt 34,5 nghìn tỷ đồng, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2024.
Phiên bản di động