Ngân sách ưu tiên dành nguồn lực thỏa đáng cho phát triển lĩnh vực y tế

Tổng chi thường xuyên lĩnh vực y tế bố trí dự toán NSNN 3 năm đạt 226.264 tỷ đồng. Ảnh: Trà Hương

Tổng vốn đầu tư công cho lĩnh vực y tế giai đoạn 2021-2025 lên tới 38.135 tỷ đồng

Về việc bảo đảm kinh phí NSNN cho lĩnh vực y tế, đối với chi đầu tư phát triển y tế, Bộ Tài chính cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14 quy định về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn NSNN giai đoạn 2021-2025, trong đó quy định phân bổ nguồn vốn đầu tư cho lĩnh vực y tế để thực hiện các nhiệm vụ, chương trình, dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ mục tiêu về y tế, dân số, gia đình, sức khỏe sinh sản, vệ sinh an toàn thực phẩm. Theo Nghị quyết số 29/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, trong 5 năm này, ngành y tế được phân bổ 24.135,4 tỷ đồng vốn đầu tư công nguồn NSNN, trong đó, các dự án thuộc bộ, cơ quan trung ương quản lý là 10.945,7 tỷ đồng, các dự án địa phương quản lý là 13.189,7 tỷ đồng. Thực hiện quy định của Luật Đầu tư công, hằng năm Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư công vốn NSNN theo tổng mức vốn và cơ cấu vốn đã được Quốc hội quyết định cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để triển khai thực hiện.

Bên cạnh nguồn vốn bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021-2025, tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Quốc hội đã quyết nghị: “Bố trí tối đa 14 nghìn tỷ đồng để đầu tư xây mới, cải tạo, nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng, trung tâm kiểm soát bệnh tật cấp vùng, nâng cao năng lực phòng, chống dịch bệnh của viện và bệnh viện cấp trung ương gắn với đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực y tế, sản xuất vắc xin trong nước và thuốc điều trị Covid-19”, đồng thời cho phép “sử dụng linh hoạt các cơ chế, chính sách, công cụ phù hợp để huy động thêm nguồn lực thực hiện Chương trình, quan tâm lồng ghép hiệu quả và đẩy nhanh giải ngân các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình mục tiêu hỗ trợ đầu tư y tế cơ sở tại các địa phương”.

Như vậy, tổng nguồn vốn đầu tư từ NSNN cho lĩnh vực y tế giai đoạn 2021-2025 (bao gồm cả vốn đầu tư trung hạn và vốn chương trình phục hồi) lên tới 38.135 tỷ đồng, chưa kể các nội dung chi cho y tế được lồng ghép trong các chương trình mục tiêu quốc gia.

Đối với chi thường xuyên, trong giai đoạn 2016-2020, tổng chi thường xuyên cho lĩnh vực y tế là 310.557 tỷ đồng, chiếm 6,69% tổng chi thường xuyên của NSNN, tăng bình quân 8,3%/năm, cao hơn mức tăng bình quân chi thường xuyên NSNN (5,1%/năm). Trong 3 năm 2021-2023, để tăng cường nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, tổng chi thường xuyên lĩnh vực y tế bố trí dự toán NSNN 3 năm đạt 226.264 tỷ đồng, bằng 73% mức chi cả 5 năm giai đoạn trước (tương đương tăng gần 1,3 lần so với điều kiện bình thường), chiếm khoảng 6,81% tổng chi thường xuyên của NSNN (tăng 0,11% về tỷ trọng so với 5 năm trước).

Phối hợp bổ sung, hoàn thiện chính sách bảo hiểm y tế

Bộ Tài chính khẳng định, trong điều kiện còn nhiều khó khăn nhưng nhiều năm qua NSNN vẫn luôn ưu tiên dành nguồn lực thỏa đáng cho phát triển lĩnh vực y tế. Bên cạnh đó, nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả nhằm thu hút các nguồn lực xã hội và các nguồn tài chính khác tham gia đầu tư cho lĩnh vực y tế cũng đã được thực thi, góp phần từng bước nâng cao chất lượng công tác chăm sóc, chữa trị cho người bệnh, phòng chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Về tỷ trọng chi bảo hiểm xã hội (BHXH) trong tổng chi cho lĩnh vực y tế, Bộ Tài chính cho biết, giai đoạn 2016-2020, tổng chi từ nguồn BHXH cho lĩnh vực y tế khoảng 28.710,2 tỷ đồng, bình quân tăng trên 13%/năm. Trong đó, chi từ Quỹ BHXH bắt buộc là 26.365,3 tỷ đồng, bình quân tăng trên 12%/năm; chi từ quỹ bảo hiểm thất nghiệp là 2.344,9 tỷ đồng, bình quân tăng khoảng 31,5%/năm. Về cơ cấu, chi cho các đối tượng hưu trí, tử tuất chiếm bình quân khoảng 77,8%; chi cho đối tượng ốm đau, thai sản chiếm khoảng 14%; chi cho người thất nghiệp chiếm khoảng 8,2% tổng chi từ nguồn BHXH.

Giai đoạn 3 năm 2021-2023, dự kiến số chi từ nguồn BHXH cho lĩnh vực y tế khoảng 23.812 tỷ đồng, xấp xỉ 83% mức chi giai đoạn 5 năm trước, bình quân tăng khoảng 5%/năm, trong đó, chi từ Quỹ BHXH bắt buộc khoảng 21.160 tỷ đồng, bình quân tăng 4,7%/năm; chi từ quỹ bảo hiểm thất nghiệp khoảng 2.652 tỷ đồng, bình quân tăng khoảng 7,7%/năm. Về cơ cấu, số chi cho các đối tượng hưu trí, tử tuất chiếm bình quân khoảng 79,2% tổng chi từ nguồn BHXH (tăng so với 5 năm trước); số chi cho đối tượng ốm đau, thai sản chiếm khoảng 9,6% (giảm so với 5 năm trước); chi cho người thất nghiệp chiếm khoảng 11% (tăng so với 5 năm trước).

Bộ Tài chính cho biết, trong thời gian tới, sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Y tế, Bộ LĐ-TB&XH, các cơ quan chức năng liên quan nghiên cứu sửa đổi, bổ sung hoàn thiện chính sách bảo hiểm y tế theo hướng nâng cao chất lượng, quyền lợi của người tham gia...; kết hợp với đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, dịch vụ công về khám chữa bệnh trên Cổng Dịch vụ công quốc gia. Qua đó, thu hút người dân tham gia, từng bước hiện thực hóa mục tiêu bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân, cùng với đó, số chi từ nguồn kinh phí BHXH cho lĩnh vực y tế chắc chắn cũng tăng lên.