Luật Quản lý vốn nhà nước: Cần khắc phục tồn tại và làm rõ khái niệm
Quang cảnh hội thảo. |
Mục đích của Hội thảo nhằm trình bày kết quả rà soát, đánh giá tình hình triển khai Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật số 69) thời gian qua và tham vấn ý kiến các chuyên gia, các cơ quan đại diện chủ sở hữu và một số tập đoàn kinh tế, tổng công ty lớn về định hướng sửa đổi, bổ sung Luật cho giai đoạn tới.
Kết quả của cuộc hội thảo sẽ góp phần giúp Bộ Tài chính hoàn thiện một bước các cơ sở lý luận, thực tiễn để đề xuất Chính phủ, Quốc hội các định hướng, nội dung sửa đổi bổ sung Luật trong năm 2021.
Theo ông Đặng Quyết Tiến, Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính, Quốc hội khóa 13 tạo hành lang pháp lý cho việc đầu tư vốn nhà nước vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp. Cơ chế, chính sách quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước đầu tư tại các DNNN đã được xây dựng đồng bộ phù hợp với yêu cầu đổi mới, hội nhập.
Các cơ chế, chính sách đã tạo môi trường pháp lý đầy đủ, ổn định cho hoạt động quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại cơ quan nhà nước và doanh nghiệp. Cơ chế, chính sách đã đảm bảo tôn trọng và nâng cao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp cùng việc tăng cường sự kiểm tra, giám sát của nhà nước trong quản lý, sử dụng vốn nhà nước và tài sản đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp.
Tuy nhiên, trong giai đoạn vừa qua, một số chủ trương, quan điểm chỉ đạo và hệ thống pháp luật có liên quan đến việc quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp có thay đổi.
Cụ thể như: Nghị quyết số 12 NQ/TW ngày 3/6/2017 của Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả DNNN; Văn kiện Đại hội XIII của Đảng; Luật số 35/2018/QH14 sửa đổi bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch; Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14; Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14 và Luật Đầu tư số 61/2020/QH14 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2021.
Đồng thời, quá trình triển khai thực hiện Luật số 69/2014/QH13 và các văn bản hướng dẫn cũng đã bộc lộ những tồn tại, hạn chế bất cập như: việc xác định vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp; thẩm quyền quyết định dự án đầu tư, xây dựng, mua bán tài sản cố định; thẩm quyền quyết định đầu tư vốn ra ngoài doanh nghiệp.
Cùng với đó là quy định về đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp: phương thức chuyển nhượng vốn đầu tư, phân phối lợi nhuận sau thuế; nguyên tắc phân phối lợi nhuận sau thuế của DNNN; bảo toàn và phát triển vốn của doanh nghiệp; các phương thức chuyển giao, cơ cấu lại vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Bất cập còn nằm ở việc quản lý, sử dụng tiền thu từ cổ phần hóa, thoái vốn; quyền hạn, trách nhiệm, phương thức quản lý người đại diện và nhóm người đại diện vốn nhà nước tại doanh nghiệp, cơ quan đại diện chủ sở hữu và công tác giám sát; quản lý của DNNN đối với công ty con do DNNN nắm giữ 100% vốn điều lệ…
Theo TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp trở thành cổ đông, thành viên, và tài sản có được là số cổ phần, phần góp vốn tương ứng.
Tuy nhiên, khái niệm về vốn nhà nước tại Luật 69 không còn phù hợp, có sự lẫn lộn, sai lệch về các loại vốn, tài sản, sở hữu tài sản thuộc sở hữu nhà nước và tài sản của DN. “Quy định hiện hành (Luật 69) làm lẫn lộn và không phân biệt được về mặt pháp lý tài sản của doanh nghiệp và tài sản nhà nước. Cần loại bỏ các khái niệm kiểu này, chúng là di sản của kinh tế kế hoạch hóa tập trung”, ông Cung nói.
Tại hội thảo, các đại biểu đều thống nhất việc triển khai Luật số 69 trong những năm qua đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng bên cạnh đó vẫn còn tồn tại một số vướng mắc, bất cập cần phải sửa đổi, bổ sung.
Cụ thể: cần phân định, làm rõ khái niệm vốn nhà nước theo quy trình của dòng vốn. Theo đó, sau khi đầu tư vào doanh nghiệp, vốn nhà nước trở thành vốn của doanh nghiệp, do doanh nghiệp quản lý, sử dụng và định đoạt và nhà nước trở thành chủ sở hữu của phần vốn góp, cổ phần tương ứng tại doanh nghiệp.
Cần làm rõ vai trò của các cơ quan đại diện chủ sở hữu: sau khi đầu tư, các cơ quan đại diện chủ sở hữu là chủ sở hữu phần vốn góp, cổ phần tại doanh nghiệp và có quyền, nghĩa vụ tương tự các nhà đầu tư, các cổ đông của doanh nghiệp.
Do vậy, các cơ quan đại diện chủ sở hữu không can thiệp trực tiếp vào hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Mọi hoạt động của doanh nghiệp do ban điều hành thực hiện; tách chức năng quản lý của chủ sở hữu nhà nước với quản lý điều hành doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, cần thay đổi theo hướng đánh giá hiệu quả hoạt động đầu tư vốn nhà nước phải thực hiện theo các nguyên tắc thị trường, theo đó, phải đánh giá dựa trên giá trị gia tăng của vốn đầu tư và cổ tức, lợi nhuận được chia hàng năm – hiệu quả đầu tư vốn của cổ đông nhà nước.
Đẩy mạnh đổi mới, quản trị tại các doanh nghiệp nhà nước theo hướng tăng cường công khai, minh bạch và tăng trách nhiệm giải trình của người đứng đầu; áp dụng quản trị hiện đại theo thông lệ quốc tế; tăng cường hiệu quả hoạt động giám sát, kiểm tra của các cơ quan quản lý nhà nước, thúc đẩy vai trò giám sát của các tổ chức, đoàn thể tại doanh nghiệp.
Hội thảo này là hoạt động trong khuôn khổ Đề án 11A thuộc Chương trình Hỗ trợ tư vấn và phân tích quản lý tài chính công tại Việt Nam (gọi tắt là chương trình AAA). Quá trình nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp đã nhận được sự hỗ trợ của Chương trình AAA do Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) và Bộ Các vấn đề toàn cầu của Canada (GAC) đồng tài trợ và ủy thác qua Ngân hàng thế giới. |
Tin liên quan
Tập trung cho vay HSSV có hoàn cảnh khó khăn, đảm bảo mục tiêu an sinh xã hội
16:13 | 20/04/2024 Tài chính
Hoàn thiện chính sách thuế giá trị gia tăng, thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng kinh tế
16:28 | 19/04/2024 Nghiên cứu - Trao đổi
Bộ Tài chính tiếp tục nằm trong Top đầu bảng xếp hạng PAR Index
20:17 | 17/04/2024 Tài chính
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật thuế GTGT (sửa đổi)
20:49 | 23/04/2024 Sự kiện - Vấn đề
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc tiếp Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Ả-rập Xê-út tại Việt Nam
15:04 | 23/04/2024 Tài chính
Margin đạt đỉnh, công ty chứng khoán thu hàng trăm tỷ
08:29 | 23/04/2024 Chứng khoán
Thực hiện công khai, minh bạch, tạo kết quả tích cực trong phòng chống tham nhũng
08:15 | 23/04/2024 Tài chính
Ổn định giá từ tăng cung và minh bạch giao dịch trên thị trường vàng
07:30 | 23/04/2024 Tài chính
Cách nào để Quỹ phát triển đất hoạt động hiệu quả?
22:48 | 22/04/2024 Tài chính
Đã có trên 252,8 triệu hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
10:31 | 22/04/2024 Thuế - Kho bạc
Nâng hạng thị trường chứng khoán là cú hích cho mục tiêu nâng bậc tín nhiệm quốc gia
07:34 | 21/04/2024 Tài chính
Nhiều công ty chứng khoán “bùng nổ” lợi nhuận trong quý 1/2024
14:12 | 19/04/2024 Chứng khoán
Nỗ lực nâng hạng thị trường chứng khoán
09:33 | 19/04/2024 Tài chính
“Công ty chứng khoán cần nâng cao năng lực về vốn, quản trị rủi ro để thực hiện giao dịch không ký quỹ”
11:11 | 18/04/2024 Chứng khoán
Bộ Tài chính lấy ý kiến hoàn thiện chính sách thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất
23:05 | 17/04/2024 Tài chính
Hội Tư vấn Thuế đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì
15:55 | 17/04/2024 Thuế - Kho bạc
Vấn đề Bạn quan tâm
Tin mới
Hợp tác xã chia sẻ kinh nghiệm tìm kiếm nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật thuế GTGT (sửa đổi)
WB: Kinh tế Việt Nam có tín hiệu phục hồi, GDP sẽ đạt 5,5% trong năm 2024
Dự kiến sẽ có khoảng 152 doanh nghiệp xuất khẩu gỗ ván ép phải chịu mức thuế chống bán phá giá cao hơn 4%
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu rà soát tình hình gia tăng nhập khẩu thép cán nóng
LONGFORM: Hệ sinh thái Tài chính số- Lấy dữ liệu làm tài nguyên, lấy giải pháp đột phá làm nền tảng
16:55 | 16/04/2024 Megastory/Longform
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Nguyễn Văn Cường
22:04 | 05/04/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Đinh Ngọc Thắng
13:54 | 27/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Nam Dương Xuân Sinh
09:44 | 02/03/2024 Infographics
Infographics: Quá trình công tác của tân Phó Trưởng Ban Cải cách, hiện đại hóa hải quan Đặng Thanh Dũng
14:53 | 28/02/2024 Infographics