Lo lặp lại “vết xe đổ” 12 dự án thua lỗ trong đầu tư sân bay Long Thành

	Sai phạm của Alibaba, tiến độ sân bay Long Thành làm “nóng” nghị trường
	Sân bay Long Thành - Hạ tầng “khủng” kích bất động sản Đồng Nai

Phiên họp toàn thể tại hội trường sáng 12/11, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV

Nên hình thành tổ hợp đầu tư

Trong phiên làm việc sáng nay, 12/11, Quốc hội đã tiến hành thảo luận tại hội trường báo cáo nghiên cứu khả thi về dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1.

Dành nhiều sự quan tâm cho việc chỉ định thầu cho Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam (ACV), đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng: Dù chỉ định cho ACV làm chủ đầu tư có thể tiết kiệm 1,5 năm đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư, song toàn bộ quá trình chưa chắc được rút ngắn vì ACV dù là doanh nghiệp cổ phần nhưng Nhà nước nắm cổ phần chi phối.

Như vậy về nguyên tắc, mọi hạng mục triển khai của dự án sau này đều phải triển khai đấu thầu. Có rất nhiều gói thầu cần triển khai đấu thấu. Nếu giao cho nhà đầu tư nhân thì không cần triển khai đấu thầu khi thực hiện các gói thầu nhỏ.

Ở góc độ khẳng định chỉ ACV mới có kinh nghiệm đầu tư cảng hàng không quốc tế Long Thành, theo đại biểu Hoàng Văn Cường, thực tế cho thấy có nhiều dự án tư nhân đã đầu tư dù chưa có kinh nghiệm nhưng vẫn thành công, điển hình là Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn.

“Từ kinh nghiệm 12 đại dự án thua lỗ ngành Công Thương khi giao cho doanh nghiệp nhà nước đầu tư dự án có tính chất kinh doanh, tôi e ngại nếu tiếp tục cơ chế đó thì lịch sử sẽ lặp lại”, đại biểu Hoàng Văn Cường nói.

Vị đại biểu Hà Nội đề xuất, với dự án này, Nhà nước cần thuê đơn vị tư vấn tốt nhất để thiết kế và thẩm định thật chi tiết từ phương án thiết kế, tổng mức đầu tư, cơ chế vận hành… Đây là cơ sở để giám sát những nhà đầu tư có thực hiện đúng mục tiêu xây dựng một sân bay hiện đại.

“Chính phủ nên kêu gọi các tập đoàn tư nhân có năng lực, mong muốn đầu tư dự án, lấy ACV là hạt nhân, hình thành dạng tổ hợp đầu tư. Mô hình tổ hợp sẽ khai thác được sức mạnh của tập đoàn tư nhân, đồng thời phát huy vai trò trụ cột của ACV trong quản lý”, đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Xung quanh câu chuyện lựa chọn nhà đầu tư cho dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) bày tỏ quan điểm: Không nên tổ chức đấu thầu vì sẽ kéo dài thời gian nhưng chỉ định thầu phải chọn đúng đối tượng, kể cả đối tượng giám sát. Trong đấu thầu nhiều khi là thông thầu, đề nghị Chính phủ và Bộ Giao thông vận tải phải chọn đúng doanh nghiệp, đối tượng, tránh thất thoát vốn.

“Từ bài học rút ra từ nhiều dự án chậm tiến độ thời gian qua, cần xem xét loại trừ ngay những doanh nghiệp yếu kém về chất lượng, năng lực, đồng thời xử lý thích đáng vấn đề bồi thường cho người dân…”, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương nói.

Lo dự án rủi ro làm tăng nợ công

Bên cạnh lựa chọn nhà đầu tư, câu chuyện về nguồn vốn đầu tư dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm.

Đại biểu Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) đặt vấn đề: “Chính phủ chỉ định thầu dự án cho ACV. Tuy nhiên, trong dự án này, hạng mục 2 đường giao thông kết nối với tổng vốn đầu tư hơn 4.000 tỷ đồng thì đơn vị này có phải đơn vị nổi trội hay không? Có việc chỉ định thầu được nhưng có những thứ phải xem xét”.

Bên cạnh đó, trong Nghị quyết đặt ra là triển khai dự án không được làm ảnh hưởng đến nợ công. ACV là doanh nghiệp cổ phần có tới 95% là vốn nhà nước. Hiện nay, ACV dự kiến vẫn phải vay tiền để thực hiện dự án.

“Vậy, trong quá trình triển khai có vấn đề thì có ảnh hưởng tới 95% vốn nhà nước không, có làm tăng nợ công không?… Chúng ta phải xem xét kỹ”, đại biểu Tạ Văn Hạ nói.

Đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh: Giao cho ACV làm chủ đầu tư dự án cũng chỉ đảm bảo được 1/3 số vốn. Số còn lại vẫn phải huy động từ tổ chức quốc tế. Trong khi đó, thủ tục huy động vốn của doanh nghiệp nhà nước phức tạp hơn rất nhiều, khi có rủi ro xảy ra thì nhà nước phải gánh chịu.

Trong khi đó, nhiều tập đoàn tư nhân có tiềm lực, có khả năng huy động vốn năng động, luôn sẵn sàng tham gia đầu tư. Ví dụ điển hình là cao tốc Bắc-Nam khi nhà nước không mời thầu quốc tế có hàng chục nhà dầu tư sẵn sàng. Đây là điều phải xem xét thêm.

Đại biểu Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) cho rằng, dù giao dự án cho ACV nhưng đề nghị không giao tất cả các hạng mục mà phải giao cho cả doanh nghiệp vốn ngoài nhà nước. Trong triển khai dự án sử dụng vốn tự có và huy động vốn vay, không dùng vốn ODA.