Làm gì để Việt Nam tiếp tục là “điểm sáng” trong thu hút FDI?

Xu hướng tích cực

Theo ông Đỗ Nhất Hoàng, Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), quý 1/2024, đã có hơn 6,17 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm 2023. Trong số này, vốn đăng ký mới đạt hơn 4,77 tỷ USD, tăng 57,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự tăng mạnh về số dự án cùng sự xuất hiện của dự án quy mô lớn là một trong những nhân tố chính thúc đẩy vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh. Trong đó có nhiều dự án lớn trong các lĩnh vực năng lượng, bao gồm: sản xuất pin, tế bào quang điện, thanh silic, các dự án sản xuất linh kiện, sản phẩm điện tử, sản phẩm nhiều giá trị gia tăng đã được đầu tư mới và mở rộng vốn như: dự án 120 triệu USD của Boviet Hải Dương, chuyên sản xuất tấm tế bào quang điện năng lượng mặt trời; dự án 454 triệu USD của Trina Solar Cell tại Thái Nguyên; hay dự án 275 triệu USD của Gokin Solar Hải Hà Việt Nam tại Quảng Ninh…

Theo bà Phí Thị Hương Nga, Vụ trưởng Vụ Thống kê Công nghiệp và Xây dựng (Tổng cục Thống kê), kết quả này đã khẳng định niềm tin của các nhà đầu tư vào môi trường đầu tư của Việt Nam và tiếp tục đưa ra các quyết định đầu tư mới và đầu tư mở rộng dự án hiện hữu tại Việt Nam.

“Thu hút FDI chính là một trong các điểm sáng đóng góp vào kết quả tích cực của kinh tế quý 1, tạo khởi đầu thuận lợi cho năm 2024. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho sự ủng hộ, tin tưởng của cộng đồng doanh nghiệp FDI vào những quyết sách, giải pháp của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong thời gian qua”, bà Nga nhấn mạnh.

Tuy vậy, cộng đồng doanh nghiệp nước ngoài vẫn cho rằng, môi trường đầu tư Việt Nam bên cạnh những ưu điểm như chính trị ổn định, chất lượng nguồn lao động đang dần được cải thiện, vẫn bộc lộ không ít những tồn tại cần được tiếp tục cải thiện trong thời gian tới, những tồn tại này thể hiện qua thủ tục hành chính rườm rà; chính sách thu hút đầu tư hay thay đổi và chuỗi cung ứng chưa hoàn thiện.

Thu hút FDI chính là một trong các điểm sáng đóng góp vào kết quả tích cực của kinh tế quý 1. Ảnh minh hoạ: H.Dịu

Giữ ổn định môi trường đầu tư

Đánh giá về môi trường đầu tư của Việt Nam trong thời gian qua, GS-TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho biết, các ngành cần ưu tiên thu hút, tạo sự phát triển đột phá tại Việt Nam như: công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, năng lượng… hiện vẫn chưa có cơ chế tương xứng để thu hút đầu tư. Mặc dù, một số chính sách ưu đãi đầu tư đã được ban hành song kết quả chưa đáp ứng kỳ vọng. Đặc biệt, tình trạng thiếu hụt lao động, nguyên vật liệu cục bộ tại một số ngành, địa phương chưa được giải quyết triệt để dẫn đến nguy cơ gián đoạn, đứt gãy chuỗi cung ứng cục bộ trong ngắn hạn. Do đó, để thu hút FDI hiệu quả, có 4 giải pháp cần thực hiện đó là, ưu tiên hàng đầu vẫn là hoàn thiện thể chế, luật pháp. Đi kèm với đó, là thực thi thể chế, chính sách, gắn liền với phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm và đề cao trách nhiệm của người đứng đầu.

Ở góc độ địa phương, ông Trần Tuấn Anh, Phó Trưởng ban Ban Quản lý các Khu công nghiệp và Chế xuất Hà Nội cho biết, TP Hà Nội xác định mục tiêu trong giai đoạn đến năm 2025 có 2 đến 5 khu công nghiệp mới được thành lập, tạo mặt bằng sạch để thu hút các dự án đầu tư. Thành phố sẽ ưu tiên thu hút đầu tư có chọn lọc; trong đó, ưu tiên tiếp nhận các dự án ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sạch, thân thiện với môi trường với các sản phẩm có giá trị thương mại mang tính cạnh tranh cao nhằm tham gia vào chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng toàn cầu. Còn theo ông Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Giang, Bắc Giang sẽ tiếp tục kiên trì với giải pháp đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thu hút đầu tư, kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn, rào cản đối với các doanh nghiệp, các nhà đầu tư.

Để thu hút vốn FDI đạt hiệu quả, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, năm nay cần giữ ổn định của môi trường đầu tư. Đồng thời, lựa chọn các nhà đầu tư tiềm năng trong các lĩnh vực trọng điểm như công nghệ cao, công nghệ thông tin, dịch vụ chất lượng cao. Để tăng thu hút đầu tư nước ngoài thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh chính sách đầu tư nước ngoài phù hợp với xu hướng đầu tư toàn cầu; trong đó, đặc biệt quan tâm đến các ngành, lĩnh vực có khả năng đóng góp cho quá trình xanh hóa nền kinh tế, chuyển đổi năng lượng, tăng trưởng xanh, chuyển đổi số…

Bên cạnh đó, Chính phủ tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, nhất là khâu thực thi các thủ tục sau cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư như: đất đai, xây dựng, phòng cháy chữa cháy, môi trường, hải quan... Đồng thời, đẩy mạnh liên kết đào tạo nguồn nhân lực theo nhu cầu của doanh nghiệp cũng như đón đầu xu hướng để đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu thu hút đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ tiên tiến trong thời gian tới.

“Các địa phương cần chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện cần thiết về hạ tầng, đất sạch, năng lượng, nguồn nhân lực để thu hút những dự án đầu tư lớn, thực sự có ý nghĩa cho phát triển kinh tế - xã hội. Cùng đó, đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công, đặc biệt các dự án trong lĩnh vực hạ tầng giao thông để đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.