Kinh tế TPHCM cần có cơ chế đặc thù để phục hồi sau đại dịch

	Hai giai đoạn phục hồi kinh tế TPHCM
	TPHCM cơ bản khoanh vùng, khống chế được ổ dịch

tốc độ phục hồi kinh tế của TPHCM phụ thuộc lớn vào tốc độ, quy mô của động lực hỗ trợ từ Chính phủ và TPHCM. Ảnh: ST

Ngày 6/9, nhóm nghiên cứu do Trường Đại học Kinh tế - Luật (UEL) – Đại học Quốc gia TPHCM chính thức công bố kết quả nghiên cứu “Kiến tạo động lực phục hồi kinh tế TPHCM giai đoạn Covid-19 lần 4”. Trong đó có nội dung liên quan đến các chính sách phục hồi kinh tế tại TPHCM khi kết thúc giãn cách.

Nghiên cứu được thực hiện dựa trên hai giả định:

Thứ nhất là TPHCM và các tỉnh giáp ranh cơ bản kiểm soát được Covid-19 lần 4 trong tháng 9/2021 để có thể quay trở lại hoạt động ở điều kiện “bình thường mới” trong tháng 10.

Thứ hai là vaccine sẽ tiếp tục được triển khai trên diện rộng để đến đầu quý 4/2021 đạt độ bao phủ 70% - 80% người dân cư ngụ tại TPHCM và các tỉnh giáp ranh được tiêm đủ 2 mũi. Đến tháng 12/2021, cơ bản 70%-80% người dân Việt Nam được tiêm vaccine ít nhất 1 mũi.

Các chuyên gia của Trường Đại học Kinh tế - Luật cho rằng nếu không có sự can thiệp kịp thời của nhà nước, tỷ lệ thất nghiệp của TPHCM và khu vực phía Nam sẽ tăng mạnh trong thời gian tới. Theo đó, tốc độ phục hồi kinh tế của TPHCM phụ thuộc lớn vào tốc độ, quy mô của động lực hỗ trợ từ Chính phủ và TPHCM.

Báo cáo nghiên cứu đã chỉ ra, để chính sách hỗ trợ đạt hiệu quả tức thời, cần đặt mục tiêu ưu tiên tốc độ hỗ trợ, chấp nhận một sự sai lệch nhất định ở đối tượng thụ hưởng. Theo đó, các gói hỗ trợ tập trung vào hai hướng:

Thứ nhất, hỗ trợ trực tiếp cho tổng cầu bằng cách cắt giảm thuế, tăng chi đầu tư, chi hỗ trợ việc làm, chi hỗ trợ nhu cầu tiêu dùng thiết yếu, đảm bảo an sinh xã hội.

Thứ hai, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp, hạn chế đóng cửa, phá sản, chia sẻ chi phí, bảo lãnh và cho vay, cung cấp dòng vốn chi phí thấp.

Các chuyên gia của VNUHCM-IBT cho rằng, vai trò và vị trí của nền kinh tế TPHCM đối với vùng kinh tế trọng điểm phía Nam cũng như cả nước là rất quan trọng do đó sự hỗ trợ nguồn lực từ ngân sách trung ương cần đóng vai trò then chốt, bao gồm cả các hỗ trợ tức thời trong ngắn hạn và các hỗ trợ mang tính cấu trúc khi kết thúc giãn cách và tiếp tục kéo dài trong trung hạn.

Để kiến tạo phục hồi kinh tế TPHCM, nhóm nghiên cứu đề xuất Quốc hội, Chính phủ áp dụng cơ chế đặc thù để kiến tạo động lực cho TPHCM nhằm giúp quá trình hồi phục kinh tế của TPHCM diễn ra nhanh nhất có thể, tạo tác động lan tỏa kéo theo tăng trưởng của vùng kinh tế động lực phía Nam và cả nước.

Theo nhóm nghiên cứu, giải pháp phát hành trái phiếu chính phủ trong điều kiện lãi suất trái phiếu chính phủ đang ở mức thấp và chuyển giao nguồn vốn này cho TPHCM sử dụng với trách nhiệm trả lãi vay là có tính khả thi và đem lại hiệu quả đầu tư. Ngoài ra, từ năm ngân sách 2022, kiến nghị Trung ương cho phép tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách TPHCM từ 18% lên 23% và cho phép nâng trần nợ công của TPHCM để có thể phát hành trái phiếu chính quyền đô thị, giúp TPHCM có đủ nguồn lực cho đầu tư phát triển.

Song song với chính sách từ trung ương, nhóm nghiên cứu khuyến nghị TPHCM cần thiết phải kiến tạo động lực thông qua gói hỗ trợ tái tạo việc làm với đề xuất hỗ trợ 25% lương tối thiểu vùng cho doanh nghiệp duy trì đạt ngưỡng tỷ lệ lao động, thiết lập chương trình kích cầu mới trên cơ sở chương trình hỗ trợ lãi suất đã rất thành công từ nhiều năm qua.

Bên cạnh đó, cần xây dựng chợ đầu mối trực truyến, nâng cao năng lực hệ thống y tế, chú trọng đến tốc độ chuyển đổi số và gia tăng sự bền vững trong liên kết vùng cùng với các chính sách hỗ trợ mang tính tức thời cho cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp bị tổn thương nặng trong giai đoạn giãn cách.

Theo đó, quy mô gói hỗ trợ của TPHCM khoảng 22.300 tỷ đồng tương đương 1,7% GRDP của TPHCM.

Nhóm nghiên cứu đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò điều phối chính sách phục hồi kinh tế phải gắn đồng bộ với các chính sách khác như an sinh xã hội, y tế, phòng chống dịch, tiêm vacxin, lao động - việc làm, giao thông vận tải, giáo dục đào tạo,... để đạt được sự thống nhất xuyên suốt.

Theo nhóm nghiên cứu, việc đảm bảo được tính nhất quán của các chính sách thậm chí còn có tầm quan trọng hơn so với các chính sách hỗ trợ khẩn cấp.