Không nên có thêm nhiều gói kích thích, hỗ trợ không cần thiết

	Kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng 3% năm 2020 và 7,8% trong năm 2021
	Giữa đại dịch, kinh tế Việt Nam tăng trưởng dương
	Động lực thúc đẩy phục hồi kinh tế Đông Nam Á hậu Covid-19

Thưa ông, Việt Nam đang nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp để giảm thiếu tác động tiêu cực của dịch bệnh và khôi phục nền kinh tế. Với những nỗ lực đó, ông đánh giá như thế nào về triển vọng tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2020?

- Theo dự báo của cá nhân tôi thì triển vọng tăng trưởng kinh tế năm 2020 sẽ vào khoảng 2,5- 3%. Mức tăng trưởng của năm nay phụ thuộc vào tăng trưởng của kinh tế trong quý cuối cùng của năm cũng như phụ thuộc vào một số yếu tố tích cực, đơn cử như đầu tư công. Theo đó, chúng ta phải tích cực trong công tác giải ngân nguồn vốn này, bởi tiền đã sẵn có, các bước chuẩn bị đã được thực hiện trong quý 2 và quý 3. Vì thế tôi cho rằng giải ngân vốn đầu tư công sẽ được đẩy mạnh. Nhưng điều quan trọng là vẫn phải là nền kinh tế trong nước không bị suy giảm, chúng ta vẫn duy trì được sức cầu nội địa, điều đó sẽ rất tốt, cùng với đó đầu tư công sẽ tăng.

Đối với lĩnh vực xuất khẩu, lĩnh vực này trong năm 2020 tương đối tốt. Nếu quý 4/2020 tiếp tục duy trì đà phát triển của 9 tháng đầu năm thì sẽ hỗ trợ cho tăng trưởng rất nhiều. Về tiêu dùng tư nhân và đầu tư nước ngoài, trong năm nay hai lĩnh vực này có thể giảm tương đối, đặc biệt là tiêu dùng, trong đó có tiêu dùng tư nhân, đầu tư tư nhân. Trong bối cảnh đó, đầu tư của nhà nước và xuất khẩu sẽ hỗ trợ nhiều cho tăng trưởng của năm nay. Tuy nhiên bên cạnh đó, tăng trưởng cũng đối mặt một số rủi ro như, nếu dịch Covid-19 có thể bùng phát trở lại trên thế giới thì nền kinh tế có thể suy giảm trở lại và nhu cầu tiêu thụ hàng hóa sẽ giảm, ảnh hưởng đến xuất khẩu làm một số mặt hàng không thể khôi phục được, ví dụ như hàng dệt may, thủy sản... Thời tiết mùa đông dễ làm cho dịch bệnh bùng phát trở lại trên thế giới và đây là những rủi ro khó có thể kiểm soát được. Bên cạnh đó, trong nước, dự kiến mưa bão sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng của khu vực miền Trung. Đây là hai nguyên nhân khách quan, khó có thể kiểm soát được. Đối với rủi ro về phía chủ quan tôi cho rằng không đáng lo, vì điều hành tài khóa tiền tệ trong năm nay tạm thời đang rất tốt.

Về chất lượng tăng trưởng, ông từng nói tăng trưởng của chúng ta phụ thuộc nhiều vào cung tiền. Năm nay chúng ta được hỗ trợ rất nhiều từ khu vực xuất khẩu, vậy ông đánh giá như thế nào về chất lượng tăng trưởng kinh tế năm 2020, thưa ông?

- Về chất lượng tăng trưởng, tín dụng năm nay đã giảm vì nhu cầu đầu tư của doanh nghiệp cũng giảm, nhưng mức giảm của tín dụng không như mức giảm của tăng trưởng GDP và mức giảm này là bình thường. Bên cạnh đó, hiện nay cấu phần của chất lượng tăng trưởng đang nghiêng về phía của khu vực nhà nước nhiều hơn (như đầu tư công) và vẫn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, trong đó xuất khẩu của khu vực FDI vẫn lớn. Có điểm tích cực là chất lượng của khu vực kinh tế trong nước đang tăng nhanh, bởi tăng trưởng xuất khẩu của kinh tế trong nước 9 tháng tăng cao hơn mức tăng của khu vực FDI cũng như của cả nước nói chung. Đây là tín hiệu đáng mừng. Nhưng cần lưu ý là cấu phần đầu tư trong tăng trưởng lại giảm đi, trong khi đó đầu tư là rất quan trọng bởi đầu tư mới tạo ra vốn trong tương lai. Doanh nghiệp phải đầu tư thì mới có nhà máy, thiết bị mới, năng lực sản xuất trong tương lai mới tăng lên. Bệnh dịch hiện đang làm cho cấu phần đầu tư sụt giảm, kể cả đầu tư trực tiếp nước ngoài lẫn đầu tư từ khu vực trong nước. Đây là những yếu tố quan trọng liên quan đến chất lượng đầu tư, chất lượng tăng trưởng.

Trong nỗ lực khôi phục nền kinh tế, thêm một gói hỗ trợ đang được xây dựng. Gói hỗ trợ lần hai này có giá trị khoảng 150 nghìn tỷ đồng, cùng với gói hỗ trợ lần một thì quy mô các gói hỗ trợ vào khoảng 5% GDP, thuộc mức trung bình trong các nước ASEAN. Theo ông, chúng ta có nhiều dư địa để ban hành thêm gói hỗ trợ nền kinh tế với quy mô như vậy không?

- Tôi cho rằng Việt Nam không thể so với các nước về quy mô hỗ trợ, mà chúng ta phải đặt vấn đề là có cần phải hỗ trợ hay không. Bây giờ ai cần hỗ trợ và hỗ trợ như thế nào, những doanh nghiệp nào cần hỗ trợ và quy mô hỗ trợ là bao nhiêu, bài toán này quan trọng hơn. Nếu có hỗ trợ thì phải hỗ trợ đúng đối tượng và phải đến được tay người dân và doanh nghiệp cần. Tôi cho rằng, nếu tăng trưởng GDP ở trong mức 2-3%, người dân và doanh nghiệp vẫn ổn, những người mất việc sẽ có việc làm hoặc người ta vẫn duy trì được mức thu nhập để tồn tại qua khó khăn thì tôi nghĩ rằng không cần phải hỗ trợ để thúc đẩy tăng trưởng lên 4-5% vì như thế là không bền vững.

Lĩnh vực xuất khẩu tiếp tục duy trì đà phát triển của 9 tháng đầu năm thì sẽ hỗ trợ cho tăng trưởng rất nhiều.

Nhìn một cách dài hơn, năm nay chúng ta tập trung vào thúc đẩy giải ngân đầu tư công để thúc đẩy tăng trưởng, vốn được đẩy mạnh cho năm nay thì sang năm nền kinh tế có thể sẽ gặp những thách thức nào?

- Có một số rủi ro, trong đó rủi ro quan trọng nhất là dịch Covid-19 chưa được khống chế hoàn toàn trên thế giới thì xuất khẩu của mình sẽ bị ảnh hưởng, nhiều ngành nghề của mình sẽ không thể hồi phục được, ví dụ du lịch, hàng không, kể cả xuất khẩu hàng hóa, xuất khẩu dịch vụ... trong bối cảnh đó cần có nguồn lực của nhà nước để bù đắp lại. Áp lực tài khóa năm nay sẽ nặng hơn, nguồn thu dự kiến sẽ sụt giảm 14-15%, do đó, thâm hụt ngân sách sẽ tăng lên. Năm nay chúng ta có may mắn phần đầu tư công của năm trước dồn sang sẽ hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế. Câu hỏi đặt ra là nguồn vốn đầu tư cho năm sau sẽ như thế nào, bởi sang năm sẽ không còn nguồn vốn đầu tư công phải giải ngân lớn như năm nay. Thâm hụt ngân sách và nguồn lực tài chính cũng trong tình trạng hạn hẹp, nếu dịch bùng phát trở lại thì khả năng hỗ trợ cho tăng trưởng từ tài khóa là rất hạn hẹp. Do đó, theo quan điểm cá nhân, tôi cho rằng không nên có thêm nhiều gói kích thích, hỗ trợ không cần thiết. Hiện nay kinh tế trong nước tương đối hồi phục, thời điểm người lao động bị mất việc, cần hỗ trợ ngay thì chúng ta chưa làm tốt được. Giai đoạn khó khăn nhất đã qua, nếu có thêm gói hỗ trợ mới thì họ cũng không được thụ hưởng nữa, chưa kể có thể những đối tượng không nhất thiết phải hỗ trợ lại được hỗ trợ. Trong bối cảnh tài khóa hạn hẹp, việc hỗ trợ phải trọng tâm, chi tiêu phải tiết kiệm.

Xin cảm ơn ông!