Facebook Twitter youtube Tiktok
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành:

Hoàn thiện hệ thống pháp luật hải quan đáp ứng yêu cầu tạo thuận lợi và đảm bảo quản lý

(HQ Online) - 75 năm xây dựng và trưởng thành, ngành Hải quan đã không ngừng phát triển, lớn mạnh về mọi mặt. Trong đó đã tích cực hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực Hải quan, tạo nền tảng, khung khổ pháp lý đáp ứng việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của Ngành.
EVFTA với công tác quản lý hải quan và tạo thuận lợi thương mại
Đổi mới công tác đào tạo đáp ứng yêu cầu cải cách, hiện đại hóa của ngành Hải quan
Ngành Hải quan tiếp tục thực hiện phòng dịch và đảm bảo công tác quản lý hải quan
Tổng cục Hải quan yêu cầu đảm bảo công tác quản lý hải quan thông suốt
hoan thien he thong phap luat hai quan dap ung yeu cau tao thuan loi va dam bao quan ly
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành

Suốt lịch sử hình thành và phát triển, ngành Hải quan luôn xác định công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm. Hệ thống văn bản pháp luật về hải quan được xây dựng, bổ sung, hoàn thiện qua các thời kỳ đã tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra thuận lợi, đồng thời đáp ứng yêu cầu quản lý chặt chẽ, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại… trong bối cảnh hoạt động thương mại quốc tế của Việt Nam gia tăng nhanh với nhiều đối tác thương mại trên toàn cầu.

Các dấu mốc quan trọng trong quá trình xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật của ngành Hải quan có thể kể đến như:

Ngày 27/2/1960 Chính phủ đã ban hành Nghị định 03/CP về Điều lệ Hải quan. Hải quan Việt Nam giai đoạn này được xác định là công cụ bảo đảm thực hiện đúng đắn chế độ Nhà nước độc quyền ngoại thương, ngoại hối, thi hành chính sách thuế quan (thu thuế hàng hóa phi mậu dịch) tiếp nhận hàng hóa viện trợ và chống buôn lậu qua biên giới.

Ngày 20/10/1984, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Nghị định 139/HĐBT quy định nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Tổng cục Hải quan.

Ngày 24/2/1990, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước ký lệnh công bố Pháp lệnh Hải quan, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/1990. Pháp lệnh Hải quan khẳng định Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tạo điều kiện thuận tiện đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh qua biên giới Việt Nam trên cơ sở tuân thủ pháp luật Việt Nam, điều ước quốc tế liên quan đến hoạt động hải quan mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc công nhận…

Ngày 29/6/2001, Quốc Hội thông qua Luật Hải quan, có hiệu lực từ ngày 1/1/2002 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan được Quốc Hội thông qua ngày 14/6/2005, có hiệu lực thi hành từ 1/1/2006. Luật Hải quan được ban hành đã đánh dấu mốc quan trọng trong hoàn thiện tổng thể hệ thống pháp luật hải quan, cải cách thủ tục hành chính, từng bước áp dụng phương thức quản lý hải quan hiện đại, đồng bộ với các chuẩn mực Hải quan quốc tế mà Việt Nam đã ký kết, gia nhập giai đoạn 2001 – 2005 và làm tiền đề xây dựng Hải quan Việt Nam theo phương châm hành động: “Chuyên nghiệp, minh bạch, hiệu quả”, chuyển một bước từ phương thức quản lý thủ công sang phương thức quản lý hiện đại dựa trên ứng dụng công nghệ thông tin và thủ tục hải quan điện tử.

Trong 10 năm gần đây, Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực Hải quan tiếp tục được củng cố và hoàn chỉnh trên nền tảng chính sách của Đảng và Nhà nước, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật quốc gia và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Nhờ đó, quy trình nghiệp vụ hải quan được xây dựng theo nguyên tắc phù hợp với yêu cầu mục tiêu chung của cải cách nền hành chính quốc gia; bám sát mục tiêu về thể chế mà Chương trình tổng thể đề ra. Hệ thống pháp luật hải quan đã bao quát các mảng nghiệp vụ hải quan, tạo nền tảng pháp lý để đổi mới toàn diện và hiện đại hóa hoạt động hải quan, trong tất cả các hoạt động nghiệp vụ.

Đặc biệt, Luật Hải quan 2014 được Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XIII thông qua ngày 23/6/2014, chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2015 là một bước chuyển quan trọng của phương thức quản lý hải quan. Nếu như Luật Hải quan năm 2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2005 quy định phương thức thực hiện thủ tục hải quan chủ yếu là phương thức truyền thống, bán điện tử thì Luật Hải quan năm 2014 quy định thực hiện thủ tục hải quan chủ yếu bằng phương thức điện tử. Đây là phương thức căn bản để giảm bớt thời gian, chi phí làm thủ tục cho người khai hải quan và cơ quan hải quan, tạo thuận lợi thông quan hàng hóa nhanh chóng. Luật cũng lần đầu tạo cơ sở pháp lý ổn định thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, quy định trách nhiệm các bộ, ngành trong việc gửi giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu, văn bản thông báo kết quả kiểm tra, miễn kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu dưới dạng điện tử thông qua hệ thống thông tin tích hợp.

Trên cơ sở nền tảng Luật Hải quan năm 2014, Tổng cục Hải quan đã xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành 1 Nghị quyết của Quốc hội, 14 Nghị định của Chính phủ, 40 Thông tư của Bộ Tài chính và 07 Thông tư liên tịch, kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện, phù hợp với sự phát triển của kinh tế, xã hội.

Cùng với đó, Tổng cục Hải quan tham gia xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quản lý thuế số 21/2012/QH13; Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; nhiều nghị định, thông tư về quản lý thuế, kiểm tra, giám sát hải quan…

Có thể nói, văn bản quy phạm pháp luật về hải quan qua từng thời kỳ có tính ổn định, phương pháp quản lý phù hợp với từng giai đoạn phát triển và luôn có những bước cải cách, đón đầu hiệu quả trong cải cách thể chế, đảm bảo cơ sở pháp lý thực hiện các phương thức quản lý hiện đại, không ngừng phát triển để tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại quốc tế, đóng vai trò thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, điện tử hóa đối với các bộ, ngành liên quan.

Thời gian tới, xuất phát từ yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng, đòi hỏi pháp luật hải quan phải được tiếp tục bổ sung, hoàn thiện phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế, với cam kết của Việt Nam tại các điều ước quốc tế mà nước ta mới ký kết. Cho phép ứng dụng mạnh mẽ thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Chính sách, thủ tục hải quan tiếp tục được cải cách mạnh mẽ theo hướng các loại hình thủ tục có chung bản chất sẽ quy định chung thủ tục, quản lý đầy đủ sự dịch chuyển của hàng hóa; xây dựng cơ sở pháp lý để quản lý hoạt động thương mại điện tử, cải cách toàn diện hoạt động kiểm tra chuyên ngành… Đồng thời bảo đảm quản lý nhà nước về hải quan, ngăn chặn và phòng ngừa vi phạm về xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp; nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh kinh tế.

Quá trình xây dựng pháp luật về hải quan sẽ chú trọng và nâng cao hơn nữa vai trò, sự tham gia thiết thực của cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức cá nhân nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi.

Thái Bình

Tin liên quan

Xuất khẩu dệt, may tiếp đà khởi sắc, tăng trưởng ấn tượng

Xuất khẩu dệt, may tiếp đà khởi sắc, tăng trưởng ấn tượng

Dệt, may đang duy trì vị trí là ngành hàng xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam và tiếp tục đạt được mức tăng trưởng ấn tượng.
Thái Lan - đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam ở Đông Nam Á

Thái Lan - đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam ở Đông Nam Á

Quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Thái Lan tiếp tục thể hiện sự năng động và tăng trưởng đáng kể, tính hết 7/2025. Qua đó, “xứ sở chùa vàng” tiếp tục duy trì vị trí là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam ở khu vực Đông Nam Á.
Quảng Ninh: Thu giữ hàng trăm bình khí cười vận chuyển trái phép

Quảng Ninh: Thu giữ hàng trăm bình khí cười vận chuyển trái phép

Lực lượng Biên phòng và Hải quan cửa khẩu Hoành Mô (Quảng Ninh) vừa phối hợp phát hiện, thu giữ hàng trăm bình khí cười qua biên giới.
Hải quan Chi Ma ấn tượng với số thu ngân sách

Hải quan Chi Ma ấn tượng với số thu ngân sách

Vừa tạo thuận lợi trong thông quan hàng hóa, vừa chống thất thu ngân sách là 2 mục tiêu quan trọng để Hải quan cửa khẩu Chi Ma (Chi cục Hải quan khu vực VI) phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN với những con số ấn tượng.
Hải quan khu vực III làm thủ tục xuất nhập khẩu cho lượng hàng hóa gần 65 tỷ USD

Hải quan khu vực III làm thủ tục xuất nhập khẩu cho lượng hàng hóa gần 65 tỷ USD

Song song với việc kiện toàn, sắp xếp bộ máy tổ chức theo mô hình mới, Chi cục Hải quan khu vực III nỗ lực đảm bảo dòng chảy thông suốt cho hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn, với kim ngạch đạt gần 65 tỷ USD, cập nhất hết tháng 7/2025.
Lãnh đạo Hải quan khu vực VIII thăm hỏi, động viên mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị Thời

Lãnh đạo Hải quan khu vực VIII thăm hỏi, động viên mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị Thời

Trong không khí cả nước hướng về 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 –cũng là dịp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Hải quan Việt Nam (10/9/1945-10/9/2025), đoàn cán bộ chủ chốt của Chi cục Hải quan khu vực VIII đã đến thăm mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị Thời, 104 tuổi tại TP Đà Nẵng.
Hải quan khu vực X khắc phục khó khăn, hoạt động ổn định theo mô hình mới

Hải quan khu vực X khắc phục khó khăn, hoạt động ổn định theo mô hình mới

Sau khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy ngành Hải quan theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Chi cục Hải quan khu vực X quản lý nhà nước về hải quan tại địa bàn 2 tỉnh là Thanh Hóa và Sơn La.
Hải quan khu vực XI tích cực ứng phó với bão số 5 và mưa lũ do hoàn lưu bão

Hải quan khu vực XI tích cực ứng phó với bão số 5 và mưa lũ do hoàn lưu bão

Trước thông tin dự báo cơn bão số 5 (bão Kajiki) đang di chuyển nhanh và có sức gió mạnh, Chi cục Hải quan khu vực XI chủ động các biện pháp ứng phó với bão và mưa lũ do hoàn lưu bão có thể xảy ra lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất tại các khu vực trên địa bàn.
Hải quan khu vực X triển khai nhiều biện pháp phòng, chống bão số 5

Hải quan khu vực X triển khai nhiều biện pháp phòng, chống bão số 5

Chi cục Hải quan khu vực X chủ động các phương án phòng, chống bão số 5 với mục tiêu đảm bảo an toàn cho cán bộ, công chức, người lao động và tài sản.
Hải quan khu vực XII chủ động ứng phó với bão số 5

Hải quan khu vực XII chủ động ứng phó với bão số 5

Trước thông tin dự báo cơn bão số 11 trên khu vực tây Thái Bình Dương (bão Kajiki) đã vào Biển Đông và trở thành cơn bão số 5 di chuyển nhanh, Chi cục Hải quan khu vực XII chủ động các biện pháp ứng phó với mưa lớn, nguy cơ xảy ra lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất.
Cục Hải quan chỉ đạo ứng phó cơn bão số 5 (Kajiki)

Cục Hải quan chỉ đạo ứng phó cơn bão số 5 (Kajiki)

Cục Hải quan vừa ban hành Công điện hoả tốc số 20713/CĐ-CHQ về việc tập trung đối phó với cơn bão số 5 (Kajiki).
Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 4 đối thoại, gỡ vướng cho doanh nghiệp

Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 4 đối thoại, gỡ vướng cho doanh nghiệp

Ngày 22/8, tại Hội nghị đối thoại với hơn 40 doanh nghiệp xuất nhập khẩu (XNK) và doanh nghiệp kinh doanh kho bãi cảng, Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 4 (Chi cục Hải quan khu vực II) đã thông tin nhiều nội dung quan trọng và giải đáp thỏa đáng các câu hỏi của doanh nghiệp.
Hải quan cửa khẩu Hoành Mô có trụ sở mới

Hải quan cửa khẩu Hoành Mô có trụ sở mới

Ngày 22/8/2025, trong không khí thi đua hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Hải quan Việt Nam (10/9/1945-10/9/2025), Chi cục Hải quan khu vực VIII long trọng tổ chức Lễ gắn biển công trình trụ sở Hải quan cửa khẩu Hoành Mô-một dấu mốc quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa, đổi mới và hội nhập của ngành Hải quan.
Kim ngạch xuất nhập khẩu qua Bắc Phong Sinh tăng 30,72%

Kim ngạch xuất nhập khẩu qua Bắc Phong Sinh tăng 30,72%

Tính đến 19/8, tổng kim ngạch XNK hàng hóa qua cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Quảng Ninh) đạt 54,12 triệu USD, tăng 30,72% so với cùng kỳ năm trước.
Hải quan Móng Cái chủ động tạo thuận lợi, thúc đẩy thông quan hàng hóa

Hải quan Móng Cái chủ động tạo thuận lợi, thúc đẩy thông quan hàng hóa

Với đặc thù địa bàn rộng, khối lượng công việc lớn, Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái luôn chủ động trong phương thức quản lý; đẩy mạnh cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục, ứng dụng công nghệ để rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí cho doanh nghiệp.
Hải quan khu vực V ghi nhận xuất nhập khẩu nhiều khởi sắc

Hải quan khu vực V ghi nhận xuất nhập khẩu nhiều khởi sắc

Qua ghi nhận của Chi cục Hải quan khu vực V, sau quá trình triển khai mô hình tổ chức hải quan mới và mô hình chính quyền 2 cấp, đến nay kim ngạch xuất nhập khẩu qua địa bàn giữ được mức tăng trưởng 2 con số, thu ngân sách xấp xỉ cán mốc 10.000 tỷ đồng.
Xem thêm
toan-phat-group
buu-dien-viet-nam
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam

Tin mới

Xuất khẩu dệt, may tiếp đà khởi sắc, tăng trưởng ấn tượng

Xuất khẩu dệt, may tiếp đà khởi sắc, tăng trưởng ấn tượng

Theo số liệu thống kê sơ bộ mới nhất từ Cục Hải quan, tổng kim ngạch xuất khẩu dệt, may của Việt Nam từ đầu năm đến ngày 15/8 đạt 24,45 tỷ USD.
Hải quan Chi Ma ấn tượng với số thu ngân sách

Hải quan Chi Ma ấn tượng với số thu ngân sách

Vừa tạo thuận lợi, vừa chống thất thu ngân sách là 2 mục tiêu quan trọng để Hải quan cửa khẩu Chi Ma hoàn thành nhiệm vụ thu với con số ấn tượng.
Xử phạt cơ sở hơn 350 triệu đồng vì kinh doanh mỹ phẩm giả

Xử phạt cơ sở hơn 350 triệu đồng vì kinh doanh mỹ phẩm giả

Cơ sở có nhiều dấu hiệu vi phạm liên quan đến hoạt động kinh doanh mỹ phẩm như giả mạo nhãn hiệu, không có hoá đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ hàng hoá, vi phạm quy định về nhãn hàng hoá…
Thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay năm 2026 được đề xuất giảm 50%

Thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay năm 2026 được đề xuất giảm 50%

Đề xuất giảm 50% thuế BVMT đối với nhiên liệu bay trong năm 2026 nhằm hỗ trợ ngành hàng không tiếp tục vượt khó.
Cơ quan thuế Australia hỗ trợ Việt Nam phòng chống tội phạm rửa tiền

Cơ quan thuế Australia hỗ trợ Việt Nam phòng chống tội phạm rửa tiền

Ngày 25/8, Cục Thuế phối hợp cùng với Cơ quan Thuế Australia (ATO) tổ chức khóa học điều tra tội phạm về thuế nâng cao tại Hà Nội.
(INFOGRAPHICS): 7 tháng năm 2025: Xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh

(INFOGRAPHICS): 7 tháng năm 2025: Xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh

Tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 262,44 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ năm 2024, nhập khẩu đạt 252,26 tỷ USD, tăng 17,9%.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Đắk Lắk

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Đắk Lắk

Từ ngày 1/7/2025, ngành Thuế đã ổn định về tổ chức bộ máy, nhân sự của Thuế tỉnh, thành phố để hoạt động thông suốt theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Đắk Lắk.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế thành phố Hải Phòng.
Những nhóm hàng hóa dịch vụ tác động mạnh nhất đến CPI 7 tháng năm 2025

Những nhóm hàng hóa dịch vụ tác động mạnh nhất đến CPI 7 tháng năm 2025

Theo số liệu của Cục Thống kê , chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 7 tháng năm 2025 tăng 3,26% so với cùng kỳ năm trước.
(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

2 phương án về biểu thuế lũy tiến từng phần được đưa ra tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế).
Phiên bản di động