Facebook Twitter youtube Tiktok
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành:

Hoàn thiện hệ thống pháp luật hải quan đáp ứng yêu cầu tạo thuận lợi và đảm bảo quản lý

(HQ Online) - 75 năm xây dựng và trưởng thành, ngành Hải quan đã không ngừng phát triển, lớn mạnh về mọi mặt. Trong đó đã tích cực hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực Hải quan, tạo nền tảng, khung khổ pháp lý đáp ứng việc thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ của Ngành.
EVFTA với công tác quản lý hải quan và tạo thuận lợi thương mại
Đổi mới công tác đào tạo đáp ứng yêu cầu cải cách, hiện đại hóa của ngành Hải quan
Ngành Hải quan tiếp tục thực hiện phòng dịch và đảm bảo công tác quản lý hải quan
Tổng cục Hải quan yêu cầu đảm bảo công tác quản lý hải quan thông suốt
hoan thien he thong phap luat hai quan dap ung yeu cau tao thuan loi va dam bao quan ly
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Mai Xuân Thành

Suốt lịch sử hình thành và phát triển, ngành Hải quan luôn xác định công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm. Hệ thống văn bản pháp luật về hải quan được xây dựng, bổ sung, hoàn thiện qua các thời kỳ đã tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động xuất nhập khẩu diễn ra thuận lợi, đồng thời đáp ứng yêu cầu quản lý chặt chẽ, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại… trong bối cảnh hoạt động thương mại quốc tế của Việt Nam gia tăng nhanh với nhiều đối tác thương mại trên toàn cầu.

Các dấu mốc quan trọng trong quá trình xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật của ngành Hải quan có thể kể đến như:

Ngày 27/2/1960 Chính phủ đã ban hành Nghị định 03/CP về Điều lệ Hải quan. Hải quan Việt Nam giai đoạn này được xác định là công cụ bảo đảm thực hiện đúng đắn chế độ Nhà nước độc quyền ngoại thương, ngoại hối, thi hành chính sách thuế quan (thu thuế hàng hóa phi mậu dịch) tiếp nhận hàng hóa viện trợ và chống buôn lậu qua biên giới.

Ngày 20/10/1984, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Nghị định 139/HĐBT quy định nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Tổng cục Hải quan.

Ngày 24/2/1990, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước ký lệnh công bố Pháp lệnh Hải quan, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/1990. Pháp lệnh Hải quan khẳng định Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tạo điều kiện thuận tiện đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh qua biên giới Việt Nam trên cơ sở tuân thủ pháp luật Việt Nam, điều ước quốc tế liên quan đến hoạt động hải quan mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ký kết hoặc công nhận…

Ngày 29/6/2001, Quốc Hội thông qua Luật Hải quan, có hiệu lực từ ngày 1/1/2002 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan được Quốc Hội thông qua ngày 14/6/2005, có hiệu lực thi hành từ 1/1/2006. Luật Hải quan được ban hành đã đánh dấu mốc quan trọng trong hoàn thiện tổng thể hệ thống pháp luật hải quan, cải cách thủ tục hành chính, từng bước áp dụng phương thức quản lý hải quan hiện đại, đồng bộ với các chuẩn mực Hải quan quốc tế mà Việt Nam đã ký kết, gia nhập giai đoạn 2001 – 2005 và làm tiền đề xây dựng Hải quan Việt Nam theo phương châm hành động: “Chuyên nghiệp, minh bạch, hiệu quả”, chuyển một bước từ phương thức quản lý thủ công sang phương thức quản lý hiện đại dựa trên ứng dụng công nghệ thông tin và thủ tục hải quan điện tử.

Trong 10 năm gần đây, Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực Hải quan tiếp tục được củng cố và hoàn chỉnh trên nền tảng chính sách của Đảng và Nhà nước, bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật quốc gia và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Nhờ đó, quy trình nghiệp vụ hải quan được xây dựng theo nguyên tắc phù hợp với yêu cầu mục tiêu chung của cải cách nền hành chính quốc gia; bám sát mục tiêu về thể chế mà Chương trình tổng thể đề ra. Hệ thống pháp luật hải quan đã bao quát các mảng nghiệp vụ hải quan, tạo nền tảng pháp lý để đổi mới toàn diện và hiện đại hóa hoạt động hải quan, trong tất cả các hoạt động nghiệp vụ.

Đặc biệt, Luật Hải quan 2014 được Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XIII thông qua ngày 23/6/2014, chính thức có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2015 là một bước chuyển quan trọng của phương thức quản lý hải quan. Nếu như Luật Hải quan năm 2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2005 quy định phương thức thực hiện thủ tục hải quan chủ yếu là phương thức truyền thống, bán điện tử thì Luật Hải quan năm 2014 quy định thực hiện thủ tục hải quan chủ yếu bằng phương thức điện tử. Đây là phương thức căn bản để giảm bớt thời gian, chi phí làm thủ tục cho người khai hải quan và cơ quan hải quan, tạo thuận lợi thông quan hàng hóa nhanh chóng. Luật cũng lần đầu tạo cơ sở pháp lý ổn định thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia, quy định trách nhiệm các bộ, ngành trong việc gửi giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu, văn bản thông báo kết quả kiểm tra, miễn kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu dưới dạng điện tử thông qua hệ thống thông tin tích hợp.

Trên cơ sở nền tảng Luật Hải quan năm 2014, Tổng cục Hải quan đã xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành 1 Nghị quyết của Quốc hội, 14 Nghị định của Chính phủ, 40 Thông tư của Bộ Tài chính và 07 Thông tư liên tịch, kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện, phù hợp với sự phát triển của kinh tế, xã hội.

Cùng với đó, Tổng cục Hải quan tham gia xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quản lý thuế số 21/2012/QH13; Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; nhiều nghị định, thông tư về quản lý thuế, kiểm tra, giám sát hải quan…

Có thể nói, văn bản quy phạm pháp luật về hải quan qua từng thời kỳ có tính ổn định, phương pháp quản lý phù hợp với từng giai đoạn phát triển và luôn có những bước cải cách, đón đầu hiệu quả trong cải cách thể chế, đảm bảo cơ sở pháp lý thực hiện các phương thức quản lý hiện đại, không ngừng phát triển để tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại quốc tế, đóng vai trò thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính, điện tử hóa đối với các bộ, ngành liên quan.

Thời gian tới, xuất phát từ yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng, đòi hỏi pháp luật hải quan phải được tiếp tục bổ sung, hoàn thiện phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế, với cam kết của Việt Nam tại các điều ước quốc tế mà nước ta mới ký kết. Cho phép ứng dụng mạnh mẽ thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Chính sách, thủ tục hải quan tiếp tục được cải cách mạnh mẽ theo hướng các loại hình thủ tục có chung bản chất sẽ quy định chung thủ tục, quản lý đầy đủ sự dịch chuyển của hàng hóa; xây dựng cơ sở pháp lý để quản lý hoạt động thương mại điện tử, cải cách toàn diện hoạt động kiểm tra chuyên ngành… Đồng thời bảo đảm quản lý nhà nước về hải quan, ngăn chặn và phòng ngừa vi phạm về xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp; nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh kinh tế.

Quá trình xây dựng pháp luật về hải quan sẽ chú trọng và nâng cao hơn nữa vai trò, sự tham gia thiết thực của cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức cá nhân nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi.

Thái Bình

Tin liên quan

Doanh nghiệp ưu tiên bị đình chỉ trong trường hợp nào?

Doanh nghiệp ưu tiên bị đình chỉ trong trường hợp nào?

Theo Nghị định 167/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 của Chính phủ, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 08/2015/NĐ-CP (quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Hải quan) có 3 trường hợp doanh nghiệp ưu tiên bị xem xét, đình chỉ.
Bài 1: Áp dụng quản lý rủi ro theo chuẩn mực quốc tế

Bài 1: Áp dụng quản lý rủi ro theo chuẩn mực quốc tế

Việc áp dụng quản lý rủi ro (QLRR) giúp tối ưu hoá việc áp dụng các biện pháp, quy trình thủ tục góp phần tạo ra những chuyển đổi căn bản trong phương thức quản lý của ngành Hải quan; bố trí, sắp xếp nguồn lực hợp lý để tập trung kiểm soát các rủi ro.
Thủ tục đối với hàng hóa giao dịch thương mại điện tử và biên lai thu thuế, phí hải quan

Thủ tục đối với hàng hóa giao dịch thương mại điện tử và biên lai thu thuế, phí hải quan

Trước vướng mắc của Hiệp hội chuyển phát nhanh châu Á Thái Bình Dương (CAPEC) liên quan đến thực hiện thủ tục hải quan theo quy định tại Thông tư 29/2025/TT-BTC và biên lai lệ phí hải quan theo quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP.
Hải quan khu vực VI: Công tác thu đã về đích

Hải quan khu vực VI: Công tác thu đã về đích

Theo đánh giá của Chi cục Hải quan khu vực VI, dù có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến công tác thu NSNN nhưng với những giải pháp phù hợp, đến 30/7/2025, tổng số thu của đơn vị đã đạt 6.639 tỷ đồng, bằng 103% so với chỉ tiêu được giao – là đơn vị đứng đầu toàn ngành Hải quan về thực hiện chỉ tiêu thu vượt NSNN tính đến thời điểm hiện nay.
Hải quan khu vực XIX chủ động hỗ trợ doanh nghiệp XNK vượt khó

Hải quan khu vực XIX chủ động hỗ trợ doanh nghiệp XNK vượt khó

Trong bối cảnh kinh tế thế giới và khu vực có nhiều biến động, hoạt động xuất nhập khẩu (XNK), vận chuyển hàng hóa quốc tế tiếp tục chịu nhiều áp lực, Chi cục Hải quan khu vực XIX đã chủ động hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó.
Hải quan khu vực III thu ngân sách khởi sắc, đạt 74% chỉ tiêu

Hải quan khu vực III thu ngân sách khởi sắc, đạt 74% chỉ tiêu

Thu ngân sách tăng trưởng khá, đạt cao so với chỉ tiêu được giao là một trong các kết quả công tác nổi bật của Chi cục Hải quan khu vực III.
Hải quan cảng Đà Nẵng thu ngân sách đạt 1.590 tỷ đồng

Hải quan cảng Đà Nẵng thu ngân sách đạt 1.590 tỷ đồng

Thông tin từ Chi cục Hải quan khu vực XII, tính đến hết 30/7/2025, Hải quan cửa khẩu cảng Đà Nẵng thu ngân sách đạt 1.590 tỷ đồng.
Hải quan Móng Cái làm thủ tục cho lô dừa tươi thứ 2 qua cầu Bắc Luân II

Hải quan Móng Cái làm thủ tục cho lô dừa tươi thứ 2 qua cầu Bắc Luân II

Hải quan cửa khẩu quốc tế Móng Cái (Chi cục Hải quan khu vực VIII) đã làm thủ tục thông quan cho lô hàng dừa tươi gọt vỏ hình kim cương xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc qua Lối thông quan cầu Bắc Luân II, cửa khẩu quốc tế Móng Cái.
Hải quan khu vực XII ký kết biên bản phối hợp phòng chống tội phạm

Hải quan khu vực XII ký kết biên bản phối hợp phòng chống tội phạm

Chương trình kiểm soát hành khách và hàng hóa (PCCP) là sáng kiến được xây dựng nhằm hỗ trợ Chính phủ các nước đang phát triển tăng cường năng lực cho lực lượng thực thi pháp luật, nâng cao hiệu quả kiểm soát container tại các cảng biển, giảm thiểu nguy cơ bị các tổ chức tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia.
Hải quan nghiên cứu, triển khai mô hình thông quan tập trung

Hải quan nghiên cứu, triển khai mô hình thông quan tập trung

Cục trưởng Cục Hải quan Nguyễn Văn Thọ, Trưởng ban chỉ đạo về phát triển khoa học, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của Cục Hải quan vừa chủ trì phiên họp lần thứ 4 của Ban Chỉ đạo.
Hải quan khu vực IX và Hải quan Khăm Muộn ký kết biên bản hợp tác

Hải quan khu vực IX và Hải quan Khăm Muộn ký kết biên bản hợp tác

Ngày 1/8, tại Quảng Trị, Chi cục Hải quan khu vực IX (Hải quan Việt Nam) và Hải quan tỉnh Khăm Muộn (Hải quan Lào) đã tổ chức Hội đàm thường niên và thống nhất ký kết Biên bản ghi nhớ với nhiều nội dung hợp tác trao đổi thông tin giữa hai bên.
Sử dụng con dấu có số hiệu trong thực hiện quy trình thủ tục hải quan

Sử dụng con dấu có số hiệu trong thực hiện quy trình thủ tục hải quan

Từ ngày 1/8/2025, 204 công chức làm nghiệp vụ hải quan thuộc Chi cục Hải quan khu vực VI chính thức sử dụng con dấu số hiệu công chức mới trong thực hiện quy trình hải quan theo đúng chức năng, công việc phụ trách.
Hải quan khu vực IX đảm bảo thông suốt sau triển khai mô hình chính quyền 2 cấp

Hải quan khu vực IX đảm bảo thông suốt sau triển khai mô hình chính quyền 2 cấp

Chi cục Hải quan khu vực IX nhanh chóng, kịp thời việc sắp xếp tổ chức bộ máy mới, đảm bảo hoạt động thông suốt, không bỏ trống địa bàn, không ngắt quãng công việc.
Xuất nhập khẩu qua Hải quan Bắc Phong Sinh đạt hơn 46 triệu đô

Xuất nhập khẩu qua Hải quan Bắc Phong Sinh đạt hơn 46 triệu đô

7 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch hàng hóa qua Hải quan cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Chi cục Hải quan khu vực VIII) đạt hơn 46,3 triệu USD.
5 nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy logistics xanh

5 nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy logistics xanh

Ngày 31/7, tại Tọa đàm “Chính sách tài chính phát triển logistics xanh” do Tạp chí Kinh tế - Tài chính phối hợp với Vinexad tổ chức, đại diện Cục Hải quan (Bộ Tài chính) đã chia sẻ 5 nhóm giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy logistics xanh trong thời gian tới.
Phấn đấu thu ngân sách từ xuất nhập khẩu ở Thanh Hóa đạt hơn 18.000 tỷ đồng

Phấn đấu thu ngân sách từ xuất nhập khẩu ở Thanh Hóa đạt hơn 18.000 tỷ đồng

Năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực X được giao thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa 18.000 tỷ đồng (Quyết định số 1524/QĐ-TTg ngày 6/12/2024 của Thủ tướng Chính phủ).
Xem thêm
toan-phat-group
trien-lam-quoc-te-logistics-viet-nam-2025
cong-ty-tnhh-vsl-viet-nam

Tin mới

Bài 1: Áp dụng quản lý rủi ro theo chuẩn mực quốc tế

Bài 1: Áp dụng quản lý rủi ro theo chuẩn mực quốc tế

Kể từ năm 2006, Hải quan Việt Nam đã triển khai áp dụng QLRR trong hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu (XNK) hàng hóa thương mại.
Mạnh tay với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Mạnh tay với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

Bộ Tài chính tăng cường kiểm tra, xử lý, kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nhập lậu qua cửa khẩu.
Áp dụng giá tính lệ phí trước bạ một số loại ô tô, xe máy mới

Áp dụng giá tính lệ phí trước bạ một số loại ô tô, xe máy mới

Thuế tỉnh Ninh Bình đã ban hành thông báo áp dụng giá tính lệ phí trước bạ đối với một số loại ô tô, xe máy chưa có trong bảng giá tính lệ phí trước bạ.
20 doanh nghiệp bất động sản tư nhân nộp ngân sách lớn nhất Việt Nam

20 doanh nghiệp bất động sản tư nhân nộp ngân sách lớn nhất Việt Nam

Top 20 công ty tư nhân chuyên về bất động sản đã nộp ngân sách trong năm 2024 tổng cộng 63.200 tỷ đồng.
Đồng loạt triển khai đo lường sự hài lòng của người nộp thuế

Đồng loạt triển khai đo lường sự hài lòng của người nộp thuế

Triển khai chỉ đạo của Cục Thuế, cơ quan thuế các cấp đang triển khai đo lường sự hài lòng của người nộp thuế đối với công tác phục vụ.
(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

(INFORGRAPHICS): Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng tính thuế TNCN theo đề xuất mới nhất

2 phương án về biểu thuế lũy tiến từng phần được đưa ra tại dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế).
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Quảng Ngãi.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Điện Biên.
(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

(INFOGRAPHICS): Cơ cấu tổ chức Thuế tỉnh Phú Thọ

Tạp chí Kinh tế - Tài chính giới thiệu đến bạn đọc thông tin cơ bản về nhân sự lãnh đạo, cơ cấu tổ chức của Thuế tỉnh Phú Thọ.
(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

(INFORGRAPHICS): Ông Nông Phi Quảng làm Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực VII

Các thông tin liên quan của Chi cục Hải quan khu vực VII.
Phiên bản di động