Thời điểm này, các tỉnh: Hải Dương, Bắc Giang đã bước vào chính vụ thu hoạch vải thiều. Theo dự ước, niên vụ 2021, sản lượng vải thiều Thanh Hà (Hải Dương) đạt khoảng 90.000 tấn; vải thiều Lục Ngạn (Bắc Giang) đạt khoảng 114.000 tấn. Mục tiêu của 2 tỉnh này là XK khoảng 50% tổng sản lượng thu hoạch, thị trường XK lớn vẫn là Trung Quốc (chiếm khoảng 40%).
Mặc dù vậy, trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 đang bùng phát mạnh tại Bắc Giang đã khiến cho không chỉ hoạt động thu hoạch, bảo quản gặp khó mà hoạt động XK vải thiều tươi tại cửa khẩu vào thời điểm nàycũng đang gặp rất nhiều khó khăn.
Trao đổi với phóng viên, ông Phùng Văn Ba, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Tân Thanh (Cục Hải quan Lạng Sơn) cho biết, từ ngày 8/5 đến hết ngày 22/5, sản lượng vải thiều tươi XK qua cửa khẩu được hơn 160 tấn, kim ngạch đạt 39.188 USD, giảm hơn 35% so với thời điểm năm trước. Nguyên nhân chính là do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, hoạt động thu mua vải của tư thương Trung Quốc giảm mạnh do phải thực hiện mua bán qua khâu trung gian (những năm trước, vào vụ vải, các tư thương Trung Quốc đến tận vùng vải tìm và ký hợp đồng mua bán).
 |
| Công chức Hải quan Tân Thanh phối hợp hướng dẫn DN đảm bảo các lô hàng đầy đủ thông tin về truy suất nguồn gốc. Ảnh: H.Nụ |
Không chỉ hàng quả vải tươi qua cửa khẩu Tân Thanh giảm mà từ đầu tháng 5/2021 đến nay, sản lượng vải quả tươi XK qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị cũng giảm. Thống kê từ Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị cho thấy, từ ngày 10/5/2021 đến hết ngày 22/5, sản lượng quả vải tươi XK qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị chỉ đạt hơn 40 tấn, giảm 56% so với thời điểm cùng kỳ năm 2020.
Trước thực trạng đó, nhằm hỗ trợ các tỉnh bạn thực hiện xuất khẩu vải thiều quả tươi qua các cửa khẩu, Hải quan Lạng Sơn đã chỉ đạo các chi cục hải quan cửa khẩu chủ động tạo điều kiện tối đa cho hoạt động XNK nông sản đặc biệt là vải quả tươi. Đồng thời, phối hợp với các lực lượng chức năng tại cửa khẩu tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp hỗ trợ, phân luồng, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho mặt hàng vải quả tươi XK sang Trung Quốc, tránh hư hỏng gây thiệt hại, tăng chi phí, thời gian cho bà con nông dân.
Theo ông Nguyễn Hữu Vượng, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn, mặt hàng vải thiều quả tươi hiện được cơ quan Hải quan đưa vào danh mục mặt hàng ưu tiên, miễn kiểm tra và khi hàng tới cửa khẩu, sau khi thương nhân làm thủ tục xong được các cán bộ công chức hướng dẫn đi luồng riêng. Do vậy, tính cả thời gian làm thủ tục, mỗi xe chở vải quả tươi XK chỉ mất khoảng 3 phút là thông qua được cửa khẩu.
Cũng tăng cường các giải pháp, tại cửa khẩu Tân Thanh- nơi hàng năm có sản lượng vải quả tươi XK sang Trung Quốc lớn nhất khu vực phía Bắc, Hải quan Tân Thanh đã và đang bố trí cán bộ công chức trực tiếp nhận và làm thủ tục hải quan 24/24 giờ nhằm tạo điều kiện tối đa cho mặt hàng này khi vào chính vụ. Đồng thời, đơn vị cũng đã xây dựng các phương án cụ thể tạo điều kiện để các xe chở vải quả tươi được thông quan nhanh nhất.
Song song với đó, đơn vị cũng đã phối hợp với lực lượng Biên phòng, Công an bố trí cán bộ trực phân luồng riêng cho xe chở vải thiều tránh ùn ứ tại cửa khẩu, điều này giúp các xe chở quả tươi này không bị ách tắc, qua đó góp phần đảm bảo cho xe chở hàng vải quả tươi XK nhanh hơn.
 |
| Các phương tiện chở vải quả tươi được các lực lượng phân luồng riêng nhằm đảm bảo thời gian thông quan nhanh nhất. Ảnh: H.Nụ |
Được biết không chỉ sự tích cực chủ động từ phía cơ quan Hải quan đối với mặt hàng này. Mới đây, UBND tỉnh Lạng Sơn cũng đã có văn bản chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh, các lực lượng tại cửa khẩu tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho vải thiều của các tỉnh: Bắc Giang, Hải Dương… XK. Theo đó, tại các cửa khẩu Tân Thanh, Hữu Nghị, các lực lượng chức năng luôn chủ động phối hợp để tạo điều kiện cho các lô hàng vải thiều quả tươi XK trước và thông quan nhanh nhất. Cụ thể, lực lượng Biên phòng cũng bố trí cán bộ phối hợp với lực lượng Hải quan phân luồng các phương tiện chở vải quả tươi đi theo luồng riêng; lực lượng Công an cũng xây dựng phương án chi tiết nhằm phân luồng, hướng dẫn, điều tiết giao thông, không để xảy ra ùn tắc trên các tuyến đường đến cửa khẩu, trên các quốc lộ.
Không chỉ các giải pháp từ cửa khẩu, ông Nguyễn Đình Đại, Giám đốc Sở Công Thương cho biết, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, các ngành chức năng của tỉnh đang đẩy mạnh trao đổi, phối hợp với cơ quan chức năng của Quảng Tây (Trung Quốc) tiếp tục tạo thuận lợi cho thông quan hàng hóa, đặc biệt là rút ngắn thời gian làm thủ tục NK của Trung Quốc, tăng thời gian cho phép thông quan, làm việc cả ngày nghỉ, ngày lễ. Đặc biệt là đề nghị cơ quan chức năng của Trung Quốc cũng thực hiện phân luồng, ưu tiên cho mặt hàng hoa quả tươi, trong đó có vải quả tươi XK của Việt Nam.
Tuy nhiên, để các lô hàng vải quả được làm thủ tục nhanh nhất, không bị “quay đầu”, bà Nguyễn Thị Hà, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng 7, Cục Bảo vệ thực vật, Bộ NN&PTNT khuyến cáo, các tỉnh: Hải Dương, Bắc Giang cũng cần khuyến nghị các DN XK vải quả, bà con trồng vải thực hiện đầy đủ các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, tem nhãn, quy định về kiểm dịch thực vật…
Với các biện pháp đang triển khai, tỉnh Lạng Sơn nói chung và Hải quan Lạng Sơn đang đồng hành cùng các tỉnh bạn để thúc đẩy XK sản phẩm vải thiều tươi. Trong đó, Hải quan Lạng Sơn và các lực lượng chức năng của Lạng Sơn cam kết sẽ tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho sản phẩm vải quả tươi khi thực hiện XK qua các cửa khẩu trên địa bàn.
(Loạt bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ).
Nụ Bùi
