 |
| Công chức Hải quan cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh kiểm tra hàng nông sản nhập khẩu. Ảnh: N.H |
Xuất nhập khẩu suy giảm
Tại Cục Hải quan Đắk Lắk, đơn vị thực hiện nhiệm vụ quản lý về Hải quan trên địa bàn 3 tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng, kim ngạch XNK 6 tháng đầu năm 2020 ghi nhận sụt giảm 16,4% so với cùng kỳ năm trước, chỉ đạt gần 817 triệu USD.
Theo Cục trưởng Cục Hải quan Đắk Lắk Lê Văn Nhuận, trong nửa đầu năm nay, DN xuất khẩu Alumin gặp khó khăn trong việc thuê tàu vận chuyển, nhu cầu thị trường thế giới giảm, giá xuất khẩu giảm 23% (285/369 USD/tấn), sản lượng xuất khẩu giảm 17%. Thêm vào đó, từ đầu năm 2020 đến nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh, các dự án đầu tư mới ít phát sinh và chậm tiến độ, nên việc nhập khẩu máy móc, thiết bị phục vụ cho các dự này cũng giảm theo. Ngoài ra, mặt hàng gỗ nguyên liệu nhập khẩu từ Campuchia không phát sinh do tác động từ chính sách hạn chế xuất khẩu của Campuchia cũng như việc đóng tạm thời các cửa khẩu, khiến hoạt động XNK tại địa bàn trầm lắng.
Tương tự, tại địa bàn tỉnh Gia Lai, kim ngạch XNK qua cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh cũng giảm gần 12%, ở mức 43 triệu USD. Theo ông Trần Văn Thanh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh, ngoài tác động từ chính sách hạn chế xuất khẩu gỗ nguyên liệu của Campuchia, dịch bệnh Covid-19 cũng làm hạn chế hoạt động XNC tại cửa khẩu dẫn đến việc trao đổi ký kết các hợp đồng kinh tế giảm, từ đó làm giảm kim ngạch XNK qua cửa khẩu.
Riêng tại địa bàn tỉnh Kon Tum, kim ngạch XNK qua cửa khẩu quốc tế Bờ Y có khởi sắc hơn, kim ngạch XNK ghi nhận tăng gần 4%, đạt trên 105 triệu USD. Ông Trần Thanh Vân, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Bờ Y cho hay, do 6 tháng đầu năm 2020 là thời kỳ cao điểm của mùa khô, nhu cầu sử đụng điện năng tăng dẫn đến kim ngạch từ mặt hàng điện năng nhập khẩu tăng so với cùng kỳ năm trước.
Tăng cường hỗ trợ, khai thác nguồn thu mới
Trước sự suy giảm của hoạt động XNK hàng hoá qua các cửa khẩu, các đơn vị Hải quan đóng chân trên địa bàn Tây Nguyên đã chủ động triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ, tạo thuận lợi cho DN trong hoạt động XNK. Theo đó, lãnh đạo các đơn vị Hải quan đã tổ chức làm việc với các DN có kim ngạch XNK lớn để trao đổi, phối hợp một số nội dung liên quan đến tình hình sản xuất, xuất khẩu để có giải pháp hỗ trợ, nhằm nuôi dưỡng nguồn thu. Đồng thời, kiến nghị UBND các địa phương một số giải pháp tăng thu NSNN trên địa bàn. Cùng với đó, các đơn vị cũng triển khai miễn thuế hàng hóa nhập khẩu phòng chống dịch Covid -19.
Bên cạnh đó, để đảm bảo việc lưu thông hàng hóa XNK trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, các đơn vị Hải quan đã chủ động đề xuất phối hợp với các lực lượng chức năng tại cửa khẩu triển khai quy trình kiểm tra, giám sát đối với hàng hóa XNK qua cửa khẩu. Số thu NSNN đạt kết quả thấp và giảm mạnh so với cùng kỳ.
Cụ thể, số thu NSNN của Cục Hải quan Đắk Lắk đã giảm hơn một nửa so với cùng kỳ năm 2019, chỉ đạt trên 175 tỷ đồng và mới chỉ hoàn thành 24% chỉ tiêu dự toán do Bộ Tài chính giao năm 2020. Trong đó, các nguồn thu chính của đơn vị đều sụt giảm mạnh như số thu mặt hàng oxit nhôm và hydroxit nhôm đã giảm trên 31 tỷ đồng, tương đương mức giảm 40% so với 6 tháng đầu năm 2019; thu từ máy móc thiết bị cũng giảm trên 104 tỷ đồng, tương ứng tỷ lệ giảm là 76; số thu từ mặt hàng gỗ nguyên liệu cũng giảm tới 99%...
Tại Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum, số thu NSNN cũng giảm trên 23%, chỉ đạt gần 111 tỷ đồng, tương đương 37% chỉ tiêu Bộ Tài chính giao. Theo Phó Cục trưởng, phụ trách Cục Hải quan Gia Lai – Kon Tum Lê Thị Thanh Huyền, từ đầu năm 2020 đến nay, các dự án đầu tư lớn trên địa bàn tỉnh Gia Lai và Kon Tum đều đã đi vào hoàn thiện, chỉ phát sinh một số thiết bị nhỏ, lẻ hoặc thiết bị thay thế nên số thu không đáng kể. Một số dự án ưu đãi đầu tư phát sinh nhưng DN không làm thủ tục nhập khẩu tại địa bàn mà làm tại các cửa khẩu, cảng, nơi có hàng hóa. Đối với mặt hàng cao su, đường ăn do ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 nên việc đi lại, vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu gặp nhiều khó khăn, dẫn đến kim ngạch và số thu từ mặt hàng này cũng giảm.
Dự báo trong 6 tháng cuối năm, mặc dù tình hình dịch bệnh Covid-19 trong nước cơ bản được kiểm soát, các DN bắt đầu hoạt động sản xuất trở lại, song thời tiết Tây Nguyên lại bước vào mùa mưa kéo dài. Thêm vào đó, Chính phủ Lào tiếp tục đóng tất cả các cửa khẩu chính, cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu phụ và Chính phủ Campuchia vẫn tiếp tục thực hiện tạm dừng XNC đối với người để phòng chống dịch Covid-19. Những yếu tố này sẽ ảnh hưởng đến tình hình XNK, XNC trên địa bàn. Trong khi đó, hàng hóa XNK tại đơn vị vẫn là các mặt hàng truyền thống từ trước đến nay và được hưởng ưu đã thuế, mặt hàng thuế suất cao hầu như không phát sinh.
Do vậy, để ngăn chặn sự sụt giảm của số thu, bên cạnh các giải pháp đã triển khai, từ nay đến cuối năm, các đơn vị Hải quan sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng có liên quan nhằm thu thập thông tin về các dự án đầu tư trên địa bàn quản lý. Qua đó chủ động triển khai các giải pháp tiếp cận, tuyên truyền, hướng dẫn, thu hút DN đăng ký làm thủ tục hải quan tại đơn vị nhằm góp phần tăng thu NSNN, hoàn thành chỉ tiêu dự toán thu NSNN năm 2020 được giao.
Nguyễn Hiền
