"Hà Nội là thành phố ô nhiễm bụi rất nặng"

GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng. Ảnh internet.

Đã có nhiều năm nghiên cứu về môi trường không khí, ông có đánh giá thế nào về chất lượng không khí ở Hà Nội hiện nay?

Vấn đề ô nhiễm không khí ở Hà Nội còn tùy theo từng thời kỳ và thường không có tính ổn định trong năm, có lúc cao lúc thấp. Nhưng không vì thế mà nói Hà Nội ô nhiễm không khí nặng, vì ô nhiễm không khí còn liên quan đến rất nhiều thành phần, đặc biệt là từ các khí gây ô nhiễm như: SO2, CO, NOx và một số loại khí khác. Nhìn chung, so với nhiều thành phố khác trên thế giới thì Hà Nội vẫn là một thành phố sạch về mặt khí, nhưng về mặt bụi thì ô nhiễm rất nặng.

Việc đánh giá tình trạng ô nhiễm này phải dựa trên các chỉ số quan trắc môi trường. Số liệu của Hà Nội công bố được thực hiện dựa trên các quy chuẩn quốc gia và quốc tế, từ đó đưa ra các chỉ số trung bình ngày, trung bình năm để so sánh với chỉ số tiêu chuẩn cho phép. Nếu chỉ số trung bình thấp hơn mức quy định thì chất lượng không khí tốt, nếu cao hơn 1 - 2 lần là không khí kém, từ 2 - 3 lần là ô nhiễm nặng và trên 3 lần là ô nhiễm rất nặng. Nghĩa là chỉ số đo thực tế so với tiêu chuẩn định ra gấp bao nhiêu lần thì tương ứng mức độ ô nhiễm.

Còn kết quả ở Đại sứ quán Mỹ hay một số tổ chức tư nhân thực hiện, thường là chỉ số ô nhiễm đưa ra ở các thời điểm tức thời, có tính nguy hiểm nhất nên rất cao, nhưng lại không có giá trị so với chỉ số tiêu chuẩn. Bởi vì, chỉ số tiêu chuẩn ô nhiễm không khí dao động rất nhanh, thậm chí trong tích tắc có thể nâng lên hạ xuống. Nếu chúng ta lấy chỉ số trong tích tắc này so với tiêu chuẩn và nói rằng tăng gấp 3 đến 4 lần là nguy hiểm thì cách làm này không đáng tin cậy.

Là một chuyên gia môi trường không khí, tôi quan tâm đến chất lượng không khí của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội thông báo, còn chỉ số ở Đại sứ quán Mỹ hay các tổ chức khác chỉ là để tham khảo, không coi đó là chỉ số để đánh giá.

Người dân đang bị "ngợp" thông tin ô nhiễm không khí (HQ Online) - TS. Hà Đăng Sơn, Mạng lưới không khí sạch Việt Nam nhận định: “Hiện chúng ta có quá nhiều nguồn để tham khảo ...

Bộ TNMT: Thông tin ô nhiễm trên các ứng dụng chỉ mang tính tham khảo (HQ Online) - Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 vào chiều tối ngày 2/10, đại diện lãnh đạo Bộ Tài nguyên ...

Không khí ô nhiễm, trường học Hà Nội tạm dừng các hoạt động ngoài trời (HQ Online) - Ô nhiễm không khí tại Hà Nội tăng cao, nhiều trường học trên địa bàn thành phố đã hủy các hoạt động ngoài ...

Tuy nhiên, những chỉ số về chất lượng không khí ở các trạm quan trắc có đủ để căn cứ để đánh giá chất lượng không khí Hà Nội không, thưa ông?

Hiện các trạm quan trắc chất lượng không khí của Hà Nội chưa thể phản ánh tuyệt đối về chất lượng không khí của cả thành phố. Vì ở mỗi địa điểm, mỗi khu vực thì mức độ ô nhiễm không khí khác nhau. Như ở đường Phạm Văn Đồng - nơi có mật độ giao thông lớn, nhà cửa, đường xá xây mới, sửa chữa rất nhiều thì mức độ ô nhiễm chắc chắn cao hơn so với khu phố cổ. Dù vậy, các trạm quan trắc không khí của Hà Nội được đặt ở những địa điểm khác nhau, chưa thể bao hàm toàn bộ không khí của Hà Nội được, nhưng cơ bản đã thể hiện được tính đặc trưng, đồng bộ cho Hà Nội.

Theo ông nguyên nhân ô nhiễm không khí của Hà Nội là gì và cần phải làm gì để giải quyết vấn đề này?

Theo tôi, nguyên nhân cơ bản vẫn là do giao thông, xây dựng, sản xuất công nghiệp, ngoài ra nguồn từ hoạt động sinh hoạt chủ yếu do Hà Nội còn tình trạng đun nấu bằng bếp than tổ ong.

Theo tôi để giải quyết vấn đề ô nhiễm không khí, Hà Nội phải có cả giải pháp trước mắt cũng như lâu dài. Trước mắt là vấn đề quản lý môi trường, phải thống nhất về quan điểm giữa các đơn vị quan trắc đo lường, đánh giá để có thông tin đáng tin cậy đến người dân.

Thực tế, hiện có nhiều thông tin ô nhiễm không khí không đảm bảo độ tin cậy sẽ tạo nên sự rối loạn. Tôi khẳng định, Hà Nội không ô nhiễm đến mức độ ghê gớm như Bắc Kinh hay một số thành phố khác trên thế giới, nên việc làm cho người dân hoang mang là không cần thiết.

Bên cạnh đó, Hà Nội cần tăng cường tuyên truyền cũng như giáo dục ý thức cho người dân cùng giữ gìn cho Hà Nội trong sạch. Còn về lâu dài, Hà Nội cần quan tâm đến những vấn đề như quy hoạch, phát triển đô thị, đường xá, trồng thêm nhiều cây xanh…

Xin cảm ơn ông!